نماد آخرین خبر
  1. برگزیده
تحلیل ها

سراب استیضاح

منبع
شرق
بروزرسانی
سراب استیضاح
شرق/ متن پيش رو در شرق منتشر شده و انتشار آن در آخرين خبر به معناي تاييد تمام يا بخشي از آن نيست اين دومين‌بار است که مي‌خواهند طرح عدم کفايت سياسي روحاني را به نتيجه برسانند و استيضاحش کنند. بار قبل در مجلس نيمه‌اصلاح‌طلب نيمه‌اصولگراي دهم بود که امضاها را هم جمع کرده بودند؛ اما احتمالا با اشاراتي از بيرون، عدم همراهي طيف عقلاي اصولگراي درون و بيرون مجلس و طبعا مخالفات طيف اصلاح‌طلب طرح مختومه شد. اکنون دوباره در مجلس يازدهم به راه افتاده‌اند تا طرح عدم کفايت را در سال آخر رياست‌جمهوري حسن روحاني به نتيجه برسانند. به نظر مي‌رسد اين‌بار هم اين طرح سرانجامي مشابه بار قبل خواهد يافت. جواد نيک‌بين، نماينده کاشمر، خليل‌آباد و بردسکن از استان خراسان رضوي در مجلس، از جمع‌آوري امضا براي ارائه «طرح عدم کفايت رئيس‌جمهور» خبر داده و در توييتي نوشته است: «براساس اصل ۸۹ قانون اساسي و ماده ۲۲۹ قانون آيين‌نامه داخلي ‎مجلس شوراي اسلامي ما نمايندگان ملت شريف ايران به ۱۸ دليل خواستار طرح ‎استيضاح و اعلام عدم کفايت رئيس‌جمهور جناب حسن روحاني مي‌باشيم». اين در حالي است که مسئله طرح عدم کفايت سياسي رئيس‌جمهوري چيزي فراتر از يک بازي و دعواي جناحي است. تبعات امنيتي سياسي آن به حدي است که برخي چهره‌هاي معتدل يا زعماي اصولگرا اصولا تمايلي براي ورود به اين ماجرا ندارند تاجايي‌که محمدرضا باهنر، نماينده اصولگراي چند دوره مجلس و دبير کل جامعه اسلامي مهندسين، پيش‌تر با اشاره به تعبات سياسي عزل بني‌صدر گفته بود اميدوار است هيچ‌وقت در جمهوري اسلامي مشابه آن رخداد پيش نيايد.‌ بااين‌حال گويا تاکنون 15 نفر درخواست عدم کفايت حسن روحاني را در مجلس امضا کرده‌اند اما فقط نام يک نفر از آنها مشخص است و اسامي بقيه اعلام نشده است. موضوع جمع‌آوري امضا براي طرح بي‌کفايتي رئيس‌جمهور در حالي مطرح مي‌شود که روز 15 تير، طرح سؤال از رئيس‌جمهور با 134 امضا تقديم هيئت‌رئيسه شد. در اين طرح نمايندگان پنج سؤال با محوريت مسائل اقتصادي را مطرح کردند. در مجلس قبلي هم طرح عدم کفايت حسن روحاني به امضاي 23 اصولگرا رسيده بود که برخي از آنها در مجلس فعلي هم حضور دارند. نيک‌بين، طراح استيضاح روحاني، گفته من قائلم به اينکه همان دلايلي که باعث شد بني‌صدر عزل شود، همان دلايل الان وجود دارد و اين دولت بايد استيضاح و عزل شود؛ بنابراين مي‌خواهيم روحاني را مانند بني‌صدر عزل کنيم. او گفته غالب مسائلي که درحال‌حاضر با آن دست‌و‌پنجه نرم مي‌کنيم، مثل نرخ بي‌‌کاري، نرخ تورم، بالارفتن نرخ ارز، بالارفتن نرخ مسکن و... به جهت سياست‌هاي غلط اين دولت است. نيک‌بين در واکنش به احتمال سقوط دولت در صورت استيضاح روحاني گفته رئيس‌جمهور جابه‌جا مي‌شود، هيئت دولت طبق نظر رئيس‌جمهور موقت تا انتخابات معرفي مي‌شوند و به کارشان ادامه مي‌دهند. او گفته «تاجايي‌که من اطلاع دارم، 15 امضا براي استيضاح رئيس‌جمهور جمع شده است. البته ممکن است بيشتر هم شده باشد. در موقع لازم درباره استيضاح اطلاع‌رساني مي‌کنيم»‌. اصولا اما اصولگرايان با ماجراي ماندن يا رفتن روحاني برخوردي دوگانه داشته‌اند. بار قبل در مجلس پيشين طرح عدم کفايت سياسي روحاني از سوي فراکسيون ولايي مجلس وقت دنبال مي‌شد که استقبال رسانه‌هاي اصولگرا را به‌دنبال داشت. نايب‌رئيس کميسيون ولايي مجلس گفته بود: «اگر واقعا احساس مي‌کند نمي‌تواند کشور را اداره کند، بايد کار را به اهلش بسپارد». رئيس فراکسيون مبارزه با مفاسد اقتصادي نيز گفته بود: «ما ۱۰ تا ۱۵ روز به دولت فرصت مي‌دهيم تا برنامه‌هاي خود را براي مقابله با توطئه‌هاي دشمن در جنگ اقتصادي به مجلس ارائه کند و اگر نتواند، ما استيضاح وزراي اقتصادي دولت و موضوع عدم کفايت رئيس‌جمهور را در مجلس کليد خواهيم زد». 
يحيي رحيم‌صفوي نيز گفته: «گاهي به نظر مي‌رسد اگر دولت نباشد، کشور بهتر اداره خواهد شد. بخشي از اين نارضايتي‌ها، به‌دليل ناکارآمدي مسئولان است». آن زمان حتي برخي جريان‌ها و چهره‌ها از بيرون مجلس به استقبال آن رفته بودند و خود را براي جانشيني او آماده مي‌کردند. اسدالله بادامچيان، دبير کل فعلي حزب مؤتلفه، گفته بود به يک حزب سالم، قوي و پاک نيازمنديم تا مسئوليت [دولت] را بر عهده بگيرد. هرچه به دولت ضعيف کمک کنيم، چون ناکارآمد است، نمي‌تواند پيش برود». او حزب متبوع خود را به‌‌عنوان حلال مشکلات معرفي کرده و گفته بود: «مگر مؤتلفه اسلامي را نداريم؟ يکي از آن احزاب، مؤتلفه است. اين‌همه حزب داريم، همه آنها که بد نيستند».‌ وقتي عباس عبدي و پيش از او سعيد حجاريان هم در يادداشتي بحث استعفاي روحاني را مطرح کردند، جريان اصولگرايي به اعتراض برخاستند و آن را يک توطئه عليه روحاني دانستند و نوشتند که استعفاي يک مقام مسئول در شرايطي که افکار عمومي در انتظار شنيدن پاسخ‌هاي اوست، نوعي فرار از پاسخ‌گويي است. عبدالله گنجي، مدير مسئول روزنامه جوان، با انتشار مطلبي در توييتر تحليل کرده بود: علت اصرار همراهان روحاني بر استعفا، فاصله‌گذاري تصنعي براي انتخابات به‌خاطر دستان خالي است. راهبرد بي‌دولت‌سازي کشور در شرايط موجود مشکوک است. او با بيان اينکه انقلابيون به‌دنبال قهرمان‌سازي از بازندگان نيستند، نوشته بود: استعفاي روحاني مطالبه انقلابيون نيست. اگر مردم رأي‌دهنده به مزايا و معايب دولت ناشي از رأي خود برسند، در انتخاب بعدي ريل را عوض مي‌کنند. تغيير مردم‌سالاري بايد اين‌گونه محقق شود. خبرگزاري اصولگراي دانشجو هم نوشته بود که اگر روحاني استعفا دهد، تبعات آن چه خواهد بود و آيا مشکلات حل خواهد شد؟ اين خبرگزاري در گزارشي نوشته بود: «پشت پرده پيشنهاد استعفاي روحاني هرچه هست و هر دستاورد و يا ضرري براي آن متصور باشيم، اما به نظر مي‌رسد در آينده بايد شاهد طرح موارد بيشتري از اين دست پيشنهاد‌ها باشيم، چراکه اگر چنين پيشنهادي محقق شود، همان‌طورکه گفته شد مي‌تواند منافعي براي برخي حاميان پيشين دولت روحاني داشته باشد و اگر هم محقق نشود، حداقل منفعت آن اين است که براي مدتي افکار عمومي را به خود مشغول کرده و از مسائل اصلي کشور منحرف مي‌کند. بااين‌حال رهبر انقلاب در تابستان سال گذشته که در آن مقطع نيز مباحثي نظير استعفاي روحاني مطرح شده بود، آب پاکي را روي دست ارائه‌کنندگان چنين پيشنهاد‌هايي ريختند. ايشان در سخنان خود در آن مقطع فرمودند: بعضي‌ها جوري حرف مي‌زنند، جوري اقدام مي‌کنند که به اسم اينکه مي‌خواهيم اوضاع را درست کنيم... در نقشه دشمن کار مي‌کنند، خودشان ملتفت نيستند. اينهايي که خطاب مي‌کنند به دولت که بايستي دولت برکنار بشود و از اين قبيل حرف‌ها، اينها دارند در نقشه دشمن کار مي‌کنند. حضرت آيت‌الله خامنه‌اي تأکيد کردند: نخير، دولت بايد با قوّت سرِ کار بماند، کار‌ها را بايد اين دولت انجام بدهد».‌ بهتر است اين روزها که دوباره بحث طرح عدم کفايت سياسي روحاني مطرح شده، آنها بار ديگر گزاره‌هاي چنين گزارشي را مرور کنند و اين سؤال را هم بپرسند که مسئله در رفتن روحاني است يا چگونه رفتنش؟