دو گزینه سخت آمریکا در عراق

فارس/ متن پيش رو در فارس منتشر شده و انتشار آن در آخرين خبر به معناي تاييد تمام يا بخشي از آن نيست يک روزنامه لبناني به بررسي چرايي تناقض مواضع آمريکا در موضوع عقبنشيني از عراق و تلاش براي دور زدن مصوبه پارلمان اين کشور در اخراج نظاميان خارجي در مرحله پساداعش پرداخت و آن را از سه منظر بررسي کرد. شش ماه پس از ترور «ابومهدي المهندس»، نائبرئيس سازمان الحشد الشعبي و سپهبد «قاسم سليماني» فرمانده نيروي قدس سپاه جمهوري اسلامي ايران به دست آمريکا در خاک عراق، ژنرال فرانک کنت مکنزي، فرمانده نيروهاي تروريست آمريکا در خاورميانه موسوم به «سنتکام» در سفر هفته پيش به بغداد به صراحت از حضور پايدار نيروهاي کشورش در عراق سخن گفت. در حالي که مصوبه پارلمان و دولت عراق پس از ترور فرماندهان شهيد، بر ضرورت اخراج نظاميان خارجي از عراق تاکيد ميکند. روزنامه لبناني الاخبار با انتشار يادداشتي به بررسي زواياي پنهان اين موضعگيري تنشآفرين مکنزي پرداخت و نوشت که درست است که آمريکا تمايلي به عقبنشيني از عراق ندارد و نميخواهد براحتي از آن صرفنظر کند اما بخوبي نيز آگاه است که باقي ماندن در اين کشور، بهاي سنگينتري دارد و ميزان هزينههاي آن در مقايسه با فرصتها بالاتر خواهد بود. لذا ميتوان گفت که تصميمگيري بسيار سختي فراروي آن قرار دارد. در اين يادداشت آمده است: «اظهارات اخير ژنرال کنت مکنزي فرمانده فرماندهي مرکزي [تروريستهاي] آمريکايي - و به طور مشخص آن بخش از اظهاراتش که به تحولات عراق مربوط بود- فراتر از يک پيام و نشانه بود. وي در سفر هفته پيش به بغداد گفت که بزودي عراق خواستار بقاي نيروهاي آمريکايي به منظور کمک به مبارزه با داعش ميشود». «وي در عين حال از "يورش البوعيثه" ( حملهاي که اواخر ماه ژوئن پيش، در اين محل صورت گرفت و سرويس مبارزه با تروريسم عراق ۱۴ نيروي وابسته به الحشد الشعبي را به اتهام تدارک براي حمله موشکي به منافع آمريکا در پايتخت و اطراف آن دستگير کرد) تمجيد کرد و گفت که "چالشهاي" فراروي نخستوزير متعدد است و به مقابله با داعش محدود نميشود بلکه "مهار شبهنظاميان" - اشاره به گروههاي مقاومت عراقي نزديک به تهران - يکي ديگر از چالشهاي او است». «وي مذاکرات عراقي - آمريکايي ( در حالي که انتظار ميرود، دور دوم گفتوگوهاي راهبردي ميان دو طرف در هفتههاي آتي و همزمان با سفر الکاظمي به ايران و آمريکا آغاز شود) را بيشتر شبيه "مذاکره در يک ميدان مين" دانست به ويژه که هدف از آن، برنامهريزي براي عقبنشيني نيروهاي نظامي خارجي (و به طور مشخص آمريکايي) است که در اين کشور حضور دارند». «مکنزي در ادامه بر ضرورت کمک به الکاظمي تاکيد کرد و گفت، اوست که بايد راهي پيدا کند... هرچند که ما به راه حلهاي کمتر از حد انتظار دست خواهيم يافت و اين موضوع تازهاي در عراق نيست». بررسي ارزيابي آمريکا درباره خروج از عراق از سه منظر «ابراز اطمينان مکنزي از اين که دولت عراق از نيروهاي آمريکايي خواهد خواست در اين کشور باقي بماند، در حالي که بغداد و واشنگتن، هر دو بر ضرورت پايبندي به مصوبات و تصميمات قانوني و اجرايي مربوط به برنامهريزي براي عقبنشيني تاکيد دارند، بيش از يک نشانه است و ميتوان آن را از سه منظر بررسي کرد. (اين تصميمات و مصوبات پاسخ رسمي عراق به ترور «ابومهدي المهندس» نائبرئيس سازمان الحشد الشعبي و «قاسم سليماني» فرمانده نيروي قدس سپاه جمهوري اسلامي ايران و همرزمان آنها از سوي آمريکا در اوايل سال جاري ميلادي به شمار ميآيد)». «يک- در سايه تاکيد دو دولت در ماه گذشته بر اينکه نيروهاي اشغالگر آمريکايي قصد ندارند پايگاههاي نظامي دايمي بسازند يا در آنها باقي بمانند و به موازات اين امر که مقامات مسئول آمريکايي خواستار باقي ماندن در عراق براي مبارزه با داعش هستند، ميتوان گفت که عقبنشيني نيروهاي آمريکايي در يک نوبت صورت نخواهد گرفت بلکه در چند نوبت خواهد بود. اين به آن معناست، همانطور که برخي پيشبيني ميکنند، زمان عقبنشيني اين نيروها طي دو سال تقسيمبندي ميشود». «يعني، احتمالا الکاظمي دوره نخستوزيري خود را بدون تحقق عقبنشيني کامل نيروهاي آمريکايي به پايان خواهد رساند. البته برخي نيز در اين ميان ميگويند که اساسا پشتيباني و کمک آمريکا به الکاظمي در تحقق همين امر در دوران نخستوزيرياش نهفته است و انگيزهاي براي او است. ضمن اينکه همه طرفهاي مرتبط با عرصه عراق تاييد ميکنند که وي تلاش دارد تا بار ديگر به قدرت برسد و به دور دوم نخستوزيرياش راه يابد». «دو- طرف آمريکايي براحتي صحنه عراق را از دست نخواهد داد. لذا هر گونه عقبنشيني آمريکا از عراق با تقويت نفوذ سياسي و امنيتي آن در اين کشور همراه خواهد بود و ممکن است تحت عناويني چون ناتو، ائتلاف بينالمللي، مستشاران، شرکتهاي امنيتي و.. به فعاليت خود ادامه دهد. اين به آن معناست که عقبنشيني کامل محقق نخواهد شد بلکه در مرحله نخست تنها نوعي سازماندهي براي حضور مجدد يا نوعي بازاستقرار محقق مي شود تا در مرحله دوم مجموعه اهدافي محقق شود که کوتاهکردن دست سازمان الحشد الشعبي و گروههاي مقاومت به صورت قطعي از جمله مهمترين آنهاست. در صورت تحقق مرحله دوم، آمريکا از عراق عقبنشيني خواهد کرد البته اين عقبنشيني مشابه آنچه در سال ۲۰۱۱ روي داد، خواهد بود». «سه- در حال حاضر بيش از پنج هزار سرباز آمريکايي در عراق استقرار دارند. دولتهاي آمريکا و عراق از افشاي شمار دقيق و واقعي اين نيروها خودداري ميکنند. واشنگتن تلاش ميکند تا اين نيروها را در عراق براي مقابله با نفوذ ايران حفظ کند اما در عين حال اين نيروها شکار سهلالوصولي براي نيروهاي مقاومت (نزديک به تهران) به شمار ميروند. لذا اين به معناي خسران در صورت باقيماندن در عراق است. ارتش آمريکا بشدت از کشته شدن نيروهايش در عراق ميترسد و به همين دليل با ترور المهندس و سليماني، تلاش کرد تا معادله و فرمول "خون با خون" را در اين کشور برقرار کند. اما در مقابل گروههاي مقاومت از آن زمان تاکنون، ديگر از، از دست دادن چيزي نميترسند. لذا معادله و فرمولي که آمريکا برقرار کرده، توخالي شده است». «ميتوان گفت که گزينه عقبنشيني براي آمريکا سهل نخواهد بود اما باقيماندن در عراق دشوارتر و هزينه آن بيشتر است. بويژه که گروههاي مقاومت به مقابله نظامي در مقايسه با مقابله سياسي تمايل دارند و بارها به طور تلويحي به اين امر اشاره کردهاند. حادثهاي که چند ساعت پيش در جنوب عراق روي داد و طي آن يک کاروان پشتيباني و لجستيک نيروهاي آمريکايي هدف قرار گرفت، بيانگر مسائل زيادي است. در حالي که گفته ميشد افراد مسلح به اين کاروان حمله کردند و آن را به آتش کشيدند، پنتاگون از اين هدف قرار گرفتن منافعش در جنوب عراق اظهار بياطلاعي کرد». «عملا پيامهاي ميداني، ترجمهاي از پيچيدگيهاي [عرصه] سياسي است. کساني که ميگويند احتمال عقبنشيني کم شده است، اين به معناي آن است که احتمال رويارويي مستقيم و غير مستقيم در هفتههاي آتي افزايش خواهد يافت. پاسخ نهايي در اختيار الکاظمي و حلقه بشدت کوچک نزديک او از تيمي که به "کار کردن خارج از کانون توجه" و تحقق "موازنه" ميان واشنگتن و تهران براي موفقيت در اين دوره ايمان دارند، است.