آنچه تا پایان کار دولت روحانی میتوان انجام داد

شرق/ متن پيش رو در شرق منتشر شده و انتشار آن به معني تاييد تمام يا بخشي از آن نيست اواخر تير 1400 را فرض کنيد؛ حسن روحاني به روزهاي پاياني دولت دومش رسيده و بايد صندلي رياست در پاستور را به رئيسجمهور بعدي تحويل دهد. تا آن روز، روحاني قطعا با مشکلات زيادي دستوپنجه نرم خواهد کرد. رئيسجمهوري اين روزها در حالي مديريت کشور را برعهده دارد که مهمترين معضل پيشروي او کرونا و مشکلات اقتصادي است. حال به اين مشکلات بايد تشکيل مجلس يازدهم را نيز اضافه کرد که از طيف منتقدان دولت تشکيل شده و هفته گذشته شمشير را براي روحاني از رو بسته بودند، برخي نمايندگان براي طرح سؤال از رئيسجمهور امضا جمع کردند و حتي نماينده خمينيشهر، بعد از حضور محمدجواد ظريف در صحن پارلمان، خطاب به رئيس مجلس گفت که نشستن و گوشدادن به حرفهاي وزرا بيثمر است و استيضاح رئيسجمهور را کليد بزنيد. البته سخنان مقام معظم رهبري با نمايندگان مجلس و تأکيد ايشان بر کار دولتها تا آخرين روز، ترمز حمله به دولت را کشيد و همين باعث شد تا روحاني در جلسه هيئت دولت از همافزايي قوا با يکديگر بگويد و محمدباقر قاليباف نيز در يک گفتوگوي تلويزيوني اعلام کرد نميخواهيم چوب لاي چرخ دولت بگذاريم؛ اما آيا تنها مشکل روحاني با مجلس است؟ گراني و تورم به همراه تحريمهايي که بعد از خروج آمريکا از برجام صورت گرفته شده است، فشار اقتصادي شديدي براي مردم و دولت ايجاد کرده که مخاطرات آن را ميتوان در رسيدن قيمت دلار به بالاترين حد خود در سالهاي اخير ديد. البته در يک سال باقيمانده از دولت روحاني، يک اتفاق ديگر نيز رخ خواهد داد که شايد راه پرفرازونشيب دولت را کمي هموار کند؛ انتخابات رياستجمهوري آمريکا در پيش است و با فرض اينکه دونالد ترامپ دوباره انتخاب نشود، اين اميدواري وجود دارد که آمريکا دوباره به برجام برگردد و فعاليتهاي اقتصادي رونق بگيرد. روحاني که شعارهاي انتخاباتياش در 92 و 96 در ميان طرفداران او که قشر عظيم اصلاحطلبان را شامل ميشد، بارقه اميدي ايجاد کرده بود. آنها اميدوار بودند در سايه گشايشهاي اقتصادي در مسائل سياسي و اجتماعي مانند رفع محدوديتهاي محصوران و انتخاب وزير زن، اتفاقهاي خوبي رخ دهد؛ اما نهتنها اين اتفاقات رخ نداد؛ بلکه در دو نوبت در سال 96 و 98 شاهد اعتراضات گسترده براي گرانيها و افزايش قيمت بنزين بوديم که در مقاطع کوتاه حتي باعث قطع اينترنت در کشور شد. حالا روحاني در يک سال پيشرو بايد به اندازه هفت سال گذشته تلاش کند تا کارنامه مثبتي از دوران خود به جا بگذارد؛ چراکه دولت او چه موفق و چه ناموفق در خاطرات سياسي مردم ثبت خواهد شد.
مرعشي: لازم است دولت با همراهي ملت مشکلات را حل کند حسين مرعشي، فعال سياسي اصلاحطلب و سخنگوي حزب کارگزاران سازندگي، در تحليل آنچه در يک سال آينده خواهد گذشت، به «شرق» گفت: «در وهله نخست بايد بدانيم که انتخابات سال آينده فرصتي بسيار بزرگ براي کشورمان است که بتوانيم در پي آن روابط بين دولت و ملت را تقويت کنيم تا بتوانيم با همکاري هم در برابر فشارهاي ظالمانه نظامهاي سلطهگر ازجمله آمريکا ايستادگي کنيم و همتمان بر آن شود که موقعيت و قدرت جمهوري اسلامي ايران در عرصه جهاني تقويت شود. بايد با اميد فراوان براي ساماندادن به اوضاع تلاش کنيم و از فرصت تاريخي انتخابات 1400 استفاده کنيم و هم مردم درباره اهميت انتخابات سال آينده آگاه باشند و هم مسئولان نظام؛ اما واقعيت اين است که امروز در شرايط سختي به سر ميبريم و مردم براي تأمين هزينههاي اوليه زندگيشان هم دچار مشکلاند. ترديدي نيست که براي حل مشکلات موجود به يک خيزش ملي راستين نياز است؛ بهنحويکه دولت با همکاري و همياري ملت سعي در رفع مشکلات موجود داشته باشد». او ادامه داد: «دولت در شرايط فعلي کار خاصي نميتواند انجام دهد و از قضا هر دولت ديگري هم در شرايط کنوني قرار ميگرفت، نميتوانست کاري کند. ما در سال گذشته به دليل تحريمهاي ظالمانه از درآمد صد ميليارددلاري فروش نفت محروم شديم. واقعا دولت چه ميتواند بکند؟ اگر بخواهد هزينهها را کنترل کند، بايد نيروها را تعديل کند و اگر چنين کند، بر بيکاري دامن زده است و اگر تعديل نکند و بخواهد ديوانسالاري موجود را حفظ کند، بايد منابع تأمين هزينهها را قرض کند. در کشور نيازهايي وجود دارد که بايد رفع شوند. مردم ايران مانند مردم کره شمالي زندگي نميکنند که مصرفشان پايين باشد و اصلا مردم ايران به مصرف بالا عادت کردهاند. هميشه فروشگاههاي ما پر از کالا بوده است؛ بنابراين دولت نميتواند با حداقل مصرف کشور را اداره کند. البته در مقطع کنوني با هماهنگي دولت و مجلس ميتوان ترميمهاي اندکي انجام داد؛ اما ترميم اساسي در مقطع کنوني امکانپذير نيست».
سلامتي: بايد مشکلات کشور را با ارادهاي مانند ايام کرونا حل کنيم محمد سلامتي، فعال سياسي اصلاحطلب هم درباره اين بحث به «شرق» گفت: «مهمترين مسئله اين روزهاي کشور اقتصاد و معيشت است و اگر موضوع توليد در کشور حل و متعاقبش اشتغال ايجاد شود، ميتوان اميد داشت که بخشي از مشکلات موجود رفع شود. اين بحث را با ذکر مثال نوع مديريت در ايام کرونا ادامه ميدهم. شما ببينيد که دولت چطور توانست به طور نسبي شيوع بيماري کرونا را کنترل يا دستکم از ميزان جانباختگان بکاهد؟ با توجه به نقايص موجود در دولت کمتر کسي انتظار داشت که دولت بتواند از پسِ اين مسئوليت برآيد؛ اما برآمد و نسبتا خوب عمل کرد. ما از کشورهاي اروپايي و آمريکا در کنترل کرونا بهتر عمل کرديم؛ زيرا موضوع ملي قلمداد شد و همه مسئولان موظف شدند که براي رفع بحران تلاش کنند. من چند سال پيش گفتم که مشکل اقتصادي مهمترين موضوع کشور است و گرچه برجام تصويب شده است؛ اما نتايج اقتصادي برجام تا دو سال آينده در اقتصاد ايران ديده نميشود؛ هرچند که برجام با عهدشکني آمريکا دچار مشکلات جدي شد. من در آن مقطع هشدار دادم که جداي از برجام بايد به توليد داخلي متکي باشيم و اجازه ندهيم که توليد کاهش يابد؛ زيرا براي جبران لطمات گستردهاي که دولتهاي نهم و دهم به اقتصاد کشور وارد کرده بود، ضرورت داشت که توليد اولويت کشور باشد. از سوي ديگر بايد مشکل بيکاري حل ميشد. وزارت امور خارجه هم بايد در بازاريابي جهاني وارد ميشد و سفرا موظف ميشدند که در کشورهاي مختلف زمينه صادرات کالاهاي ايراني را فراهم کنند. اکنون هم مانند آن روزها همچنان مشکلات اقتصادي بر جاي خود باقي است؛ اما ما يک تجربه بيشتر از آن زمان داريم و آن مديريت در ايام کروناست. مديريت کرونا معلوم کرد که اگر مسئولان به صورت يکپارچه به همراه اراده مردم مترصد حل مشکل باشند، ميتوانند و اين يک امر محال نيست».