یکشنبه طلایی بورس

روزنامه شهروند/متن پيش رو در شهروند منتشر شده و انتشار آن به معني تاييد تمام يا بخشي از آن نيست
در حالي که بازار سرمايه از آغاز سال تا به حال رشد حدودا چهار برابري را تجربه کرده است، به نظر ميرسد به اين اندازه هم راضي نيست و روز گذشته در شرايطي که عمدتا بازارهاي ديگر با ريزش مواجه بودند بورس با ورود به ابر کانال ٢ميليون واحدي رکوردي جديد ثبت کرد. اين موضوع در شرايطي به وقوع پيوسته که بسياري از تحليلگران اقتصاد ايران معتقدند موج نقدينگي روانه به سوي بازار سرمايه در اين نقطه متوقف نخواهد شد و با افزايش روز افزون نقدينگي در کنار وجود انتظارات تورمي جدي، هرچند به دلايلي اصلاحات مختصري هم به وقوع بپيوندد اما حداقل تا پايان سال شاهد حضور شاخص کل در ابر کانال ٢ميليون واحدي و ادامه روند رشد بازار سرمايه خواهيم بود.
رکورد شکني در ابرکانال ٢ميليون واحدي
روز گذشته بازار سرمايه ايران با دو رکورد جديد چشمها را به خود خيره کرد و با رشد ٤٤ هزار واحدي و ورود به ابر کانال ٢ميليون واحدي به قله ۲ميليون و ۱۱ هزار و ۴۰۴ واحدي براي شاخص کل رسيد. اين البته تنها رکورد بازار در روز گذشته نبود چه آنکه در اين روز بيش از ۲ميليون و ۵۶۴ هزار معامله در بورس انجام شد که طي آن ۱۳ميليارد و ۵۸۴ ميليون سهم با ارزشي بالغ بر ۲۳ هزار و ۵۵۸ ميليارد تومان دادوستد شد، رقمي که به معناي ثبت رکورد تازهاي در ارزش معاملات بورس بود.
البته تمام اينرکوردشکنيها در حالي رقم ميخورد که ارزش بازار در بورس اوراق بهادار تهران در حال حاضر به ٧ميليون و ۵۱۸هزار ميليارد تومان رسيده، رقمي بسيار بزرگ که تا به حال بازار سرمايه به خود نديده و بخش زيادي از آن در ماههاي گذشته از سال جاري محقق شده به نحوي که از ابتداي سال تا به حال اين رقم رشد چهار برابري داشته است.
جداي از اين رکوردها يکشنبه طلايي بورس در حالي رقم خورد که جزئيات بازار سرمايه در روز گذشته نشان ميدهد در کنار ثبت رکوردهاي جديد، بازار سراسر سبزپوش بوده است به نحوي که شاخصهاي اصلي بازار سرمايه هم روز مثبتي را پشتسر گذاشتند. بر اين اساس، شاخص قيمت (وزني ــ ارزشي) ١٣٠٩٠واحد، کل (هموزن) ٨٦٨١واحد، قيمت (هموزن) ٥٦٩٩واحد، آزاد شناور ٥٧١٠١واحد و شاخصهاي بازار اول و دوم نيز بهترتيب ٢٨٧٦٤و ١٣١٦٩٣واحد رشد کردند. اين روند مثبت در بازار فرابورس هم ادامه داشت به نحوي که در اين بازار نيز با معامله ٢ميليارد و ٦٧٣ميليون ورقه بهارزش ٥هزار و ٩٧٥ميليارد تومان در ٧٩٤هزار و ٨٥٩نوبت، شاخص فرابورس (آيفکس) ٥٣٥واحد رشد کرد و در ارتفاع ٢٠هزار و ٨١٨واحد قرار گرفت.
روندي کماکان صعودي
رکوردشکنيهاي بازار سرمايه در حالي به وقوع ميپيوندد که دوشنبه ششم مرداد بانک مرکزي در آخرين گزارش خود ميزان نقدينگي کشور در پايان خرداد ماه سال جاري را بيش از ٢هزار و ۶۵۷هزارميليارد تومان اعلام کرد. نقدينگي که بنا بر اين گزارش تنها در طول يک سال رشد ٣٤,٢ درصدي را تجربه کرده و در سه ماهه ابتدايي سال جاري نيز در مقايسه با همين زمان در سال گذشته با رشد ٧.٣ درصدي مواجه بوده است. اين موضوع در کنار رشد تورمي ماههاي اخير و انتظارات تورمي جدي در بازارها سبب شده که بسياري از کارشناسان آينده نزديک بازار سرمايه را کماکان در مجموع صعودي ارزيابي کنند.
درباره اين رکوردشکنيها و روندي که بازار سرمايه در پيش گرفته است علي حيدري، کارشناس بازار سرمايه به «شهروند» ميگويد: «گذشتن از عدد ٢ميليون واحد براي شاخص کل در شرايط فعلي دور از انتظار نبود. گذشتن از اين ابر کانال هم دلايل مشخصي دارد که از آن جمله ميتوان به نقدينگي بسيار بزرگ در اقتصاد ايران که روز به روز هم در حال افزايش است و همچنين افزايش تورم و انتظارات تورمي جدي که در بطن جامعه وجود دارد، اشاره کرد. اين انتظارات تورمي سبب شده تا همهچيز دچار افزايش قيمت شود و در پي آن طبيعتا مردم تلاش ميکنند نقدينگي خود را در پربازدهترين بازارها سرمايهگذاري کنند تا ارزش سرمايهشان از ميان نرود. در ميان بازارها هم بورس پربازدهترين بازار است و به همين سبب هم بخش بسياري از مردم درصدد هستند تا نقدينگي خود را به سهام تبديل کنند. البته تبديل اين نقدينگي در کنار سهام به هر کالاي منقول و غيرمنقولي که ارزش سرمايهاي خوبي داشته باشد نيز در جريان است.»
او با اشاره به اينکه «همگان به وضوح ميبينند در حال حاضر دولت و حاکميت از تنها بازاري که تمامقد پشتيباني ميکنند بازار سرمايه است و به همين سبب ميزان نقدينگي و نقدشوندگي در اين بازار در بهترين وضعيت خود قرار دارد» ميافزايد: «با تمامي اين جهات عليرغم آنکه بازار اصلاحهاي کماثر و کوچکي به خود خواهد ديد اما حضور شاخص کل در ابرکانال ٢ ميليون واحدي و روند صعودي آن حداقل تا انتهاي سال پيشبيني ميشود.»
اين کارشناس بازار سرمايه در کنار پيشبيني روند کلي صعودي بازار، اوج اصلاح بازار را تا انتهاي سال نهايتا تا سقف ٢٠٠ هزار واحد پيشبيني ميکند و ميگويد: «حتي در صورت وقوع چنين اصلاحي در بازار فعالان و سرمايهگذاران به حرکت بعدي دولت و نوع تصميمگيري حاکميت در اقتصاد کلان نگاه و براي حرکت آتي خود تصميمگيري ميکنند.»
حيدري همچنين در انتها به وضعيت مجامع اشاره ميکند و ميگويد: «در بعد خرد هم معمولا اين روزها خبرهاي خوش از مجامع به گوش ميرسد؛ خبرهايي که به نظر تا انتهاي سال تأثير آن برقرار خواهد بود و در قيمت سهامها ميتوان نتيجه آن را ديد. البته عمدتا اين خبرهاي خوش مجامع ماحصل عملکرد اقتصادي شرکتها و مديرانشان نيست و بيشتر به سبب نتايج تورمي است که بازتاب آن در تجديد ارزيابيها و در پي آن قيمت سهامها ديده ميشود.»
در ديگر سو همايون دارابي، کارشناس بورس، قرار دارد که اگر چه با علي حيدري درباره روند رو به رشد بازار همنظر است اما در مورد چرايي اين رشدها و رکوردشکنيها نظري متفاوت ابراز ميکند و به «شهروند» ميگويد: «بازار چندين ماه است که در جريان مثبت ورود نقدينگي به سر ميبرد، عاملي که در پيوند با تقويت ارزش دلار در برابر ريال سبب عمدهاي بوده براي رسيدن شاخص کل به ابرکانال ٢ ميليون واحدي. هر چند که احتمال اصلاح مختصري در بازار طي روزها و هفتههاي آينده وجود دارد اما در همين محدوده زماني شاهد برخورد نزديک عرضه و تقاضا در بازار سرمايه خواهيم بود و با اين همه پيشبيني ادامه وضعيت بازار حاکي از حفظ روند صعودي با اصلاحهاي موقتي و مختصر خواهد بود.»
او با اشاره به اينکه در ادامه سال بازار روي جريان مثبت خواهد بود و نوسانها در کليت بازار تأثير خاصي نخواهد داشت، افزود: «برخلاف برخي که معتقدند بالارفتن ارزش بازار ماحصل ارزش واقعي سهامها نيست، معتقد هستم که اکثر شرکتهاي بزرگ بازار سرمايه شرکتهاي موفق و پربازدهاي هستند که قيمت سهامهايشان نيز منطقي و مناسب است. شايد چنين بحثهايي را در رابطه با برخي شرکتهاي کوچک بتوان پذيرفت اما درباره کل بازار و عمده شرکتهاي بزرگ نميتوان پذيرفت. برخي انتقاداتي را انجام ميدهند که نشان از ناشناختهبودن اين بازار و شرکتهاي حاضر براي آنهاست.»
اين کارشناس بورس در انتها با اشاره به اينکه کليت بازار سرمايه ما و در کنار آن کليت اقتصاد ايران صرف نظر از فشارهايي که وجود دارد به سبب آنکه ساختار پر پتانسيل و قوي دارد در وضعيت بدي به سر نميبرد، ميگويد: «اميد به آينده بورس و اقتصاد اميد واهي نيست.»
تمامي دلايل بدبينانه و خوشبينانه درباره اوجگيري بازار سرمايه در حالي ابراز مي شود که رشد منفي اقتصادي که ماحصل شرايط تحميلي شيوع بيماري کوويد-١٩ و همچنين تحريمهاي يکسويه آمريکا عليه کشورمان که منتهي به برخي فشارهاي اقتصادي تابع آن شده است، شرايط سختي را براي اقتصاد ايران رقم زدهاند و رشد منفي اقتصاد کشور نشاندهنده تأثيرپذيري از اين وقايع است. اما در همين حال بازار سرمايه بيتفاوت به اين واقعيات اقتصادي به اوجگيري خود ادامه ميدهد، موضوعي که علي ديني ترکماني، اقتصاددان، با اشاره به آن ميگويد: «بورس در حدود ٢٨٠درصد رشد کرده ولي رشد بخش واقعي اقتصاد منفي است، اين دو مسأله با هم همخواني ندارد و بازار سرمايه در حال حاضر مثل فردي است که دست و پاي لاغري دارد ولي سرش بسيار بزرگ است.»