رقابت بر سر مذاکره با ایران

صبح نو/متن پيش رو در صبح نو منتشر شده و انتشار آن در آخرين خبر به معناي تاييد تمام يا بخشي از آن نيست
حالا هم دموکراتها و هم جمهوريخواهان بر سر مذاکره با ايران و حل مناقشه با جمهوري اسلامي، با يکديگر در حال رقابت هستند. پس از اظهارنظر اخير ترامپ، حال مشاور نامزد دموکراتها در انتخابات رياست جمهوري2020 آمريکا نيز مدعي شده در صورت پيروزي، مساله پرونده هستهاي ايران را خواهيم بست.
مسابقه بر سر مذاکره با ايران
اين روزها دو نامزد جمهوريخواه و دموکرات انتخابات رياست جمهوري آمريکا، بر سر مذاکره با ايران مسابقه گذاشتهاند. جو بايدن از اين منظر که ترامپ در حوزه سياست خارجي خود، هيچ دستاورد ملموس و قابل اتکايي نداشته، اين حوزه را به پاشنه آشيل رقيب جمهوريخواه خود تبديل کرده و گفت در صورت ورود به کاخ سفيد، سريعاً به پرونده مناقشه با ايران، خاتمه خواهند داد. در آن طرف، ترامپ نيز براي اينکه از رقيب جا نماند و وضعيت خود را در نظرسنجيها بهبود بخشد، تصريح دارد که در صورت موفقيت در انتخابات نوامبر، با ايران به مصالحه خواهد رسيد.
در اين باره، جيک ساليوان مشاور ارشد جو بايدن، نامزد دموکراتها در انتخابات رياست جمهوري2020 آمريکا، روز گذشته در يک نشست، تصريح داشت که «در صورتي که بايدن بهعنوان رييسجمهوري انتخاب شود، سعي خواهد کرد پرونده هستهاي ايران را بهعنوان پيش نياز براي رسيدگي به ساير مسائل ببندد.» اين چهره نزديک به بايدن، افزود: «فکر نميکنم اوايل سال بعد هيچ چيز مغاير با يافتن راهي براي پيشبرد ديپلماسي هستهاي وجود داشته باشد که در چارچوب آن بهدنبال يافتن زمينهاي براي مذاکره پيرامون توافق هستهاي بعدي با ايران باشيم.» ساليوان البته به صراحت نگفت که از بازگشت به توافق سال2015(برجام) حمايت ميکند اما در مورد سناريويي صحبت کرد که در آن طي سال2021 واشنگتن به کاهش تحريمهاي تهران ميپردازد و در عوض ايران نيز به برخي از تعهداتش بازميگردد. آنتوني بلينکن نيز ديگر مشاور ارشد بايدن صريحاً متعهد شده است که در صورت تمايل ايران، آمريکا مجدداً به توافقنامه2015 برگردد. پيش از اين، دونالد ترامپ در يک کنفرانس خبري در کاخ سفيد گفته بود: ايران خيلي دوست دارد که من دوباره رييسجمهور نشوم، من اين را اعلام ميکنم اگر زماني من برنده شدم در مدتي خيلي سريع با ايران به توافق خواهم رسيد. او همچنين مدعي شد: ايران براي رسيدن به توافق دست و پا ميزند اما نميخواهند ببينند چراکه آنها ترجيح ميدهند با بايدن به توافق برسند.
فرار ترامپ از بحران داخل آمريکا
از سوي ديگر، بحرانهاي مديريتي دولت آمريکا از جمله استيصال در کنترل ويروس کرونا و تداوم شورشهاي اجتماعي در اين کشور که از بعد از ماجراي کشته شدن جرج فلويد، شهروند سياهپوست آمريکايي، شدت گرفته است، همگي موجب شده تا ترامپ براي فرار از مهلکه داخل، به ميدان سياست خارجي و بازي با کارتهاي آن پناه ببرد. يکي از آخرين اتفاقات در آمريکا، اعتراضات مردم در شهر پورتلند است که باعث شد مقامات اين شهردر ايالت اورگان، پس از آتش گرفتن مرکز اصلي پليس، وضعيت «شورش» اعلام کنند.
بنا بر گزارشهاي منتشره روزهاي اخير، اعتراضات آمريکاييها در شهر پورتلند همچنان ادامه دارد و درگيري بين نيروهاي امنيتي و مردم گزارش شده است. در همين رابطه، گروهي از معترضان به داخل ساختمان انجمن پليس شهر پورتلند روانه شدند و ساختمان پليس شهر پورتلند را به آتش کشيدند. در اعتراضات روز شنبه در پورتلند حداقل سه مأمور پليس زخمي شدند. تعدادي از معترضان نيز در اين تظاهرات بازداشت شدهاند.
بنبست در سياست فشار حداکثري
عامل ديگري که باعث شده تا ترامپ امروز اينطور براي مذاکره با مقامات کشورمان بيتابي کند و حتي از حلوفصل سريع مناشقه ايران در صورت پيروزي در انتخابات نوامبر سخن بگويد، پي بردن به ناکارايي و به نوعي بنبست در کارزار فشار حداکثري است که از بيش از دو سال پيش و پس از خروج يکجانبه از برجام، عليه ايران وضع کرده است. ترامپ و تيم مشاوران او فهميدهاند که تاکنون، از همه ابزارها مشخصاً ابزارهاي تحريمي، براي فشار عليه ايران استفاده کردهاند و با وجودي که اين فشارها توانسته اقتصاد ايران را در مضيقه قرار دهد، اما همت مسوولان کشورمان در خلق زمينهاي بازي جديد از جمله ايجاد روابط راهبردي با متحدان سنتياش يعني چين و روسيه را ارتقا داده است و اين دقيقاً همان مساله اي که آمريکاييها از آن واهمه دارند. واشنگتن ميداند که در صورت تداوم فشارهاي موجود، دورنماي همنشيني آنها با ايران، تيرهتر خواهد شد
و در عوض ايران را به سمت کشورهايي سوق خواهد داد که در روابط بينالملل، جزء رقباي آمريکا محسوب ميشوند.
آبرامز ضد ايراني؛ دم خروس ترامپ
ادعاي ترامپ در حل مساله ايران در شرايطي است که مايک پمپئو اخيراً يکي از ضدايرانيترين عناصر جمهوريخواه به نام اليوت آبرامز را به جاي هوک در ميز ويژه ايران در وزارت امور خارجه آمريکا گماشت. امروز (سهشنبه) که بنابر اعلام رسانهها، زمان رأيگيري شوراي امنيت سازمان ملل متحد درباره قطعنامه جديد آمريکا عليه کشورمان است و از طرفي، تا انتخابات رياست جمهوري آمريکا زمان چنداني باقي نمانده، خروج هوک و آمدن آبرامز که چهرهاي کاملاً متمايل به لابيهاي صهيونيست با سابقهاي بسيار جنگطلبانه است، ميتواند، ادعاي ترامپ در حل سريع مساله ايران را تحتالشعاع قرار دهد. البته اين نکته را نبايد از نظر دور داشت چه دونالد ترامپ در انتخابات رياست جمهوري برنده باشد و چه رقيب دموکرات وي وارد کاخ سفيد شود، در هر حال، سياست تقابل با ايران ادامه خواهد يافت چون سياست خارجي آمريکا در قبال منطقه استراتژيک غرب آسيا و به خصوص در قبال ايران بهعنوان يکي از قدرتهاي منطقهاي، در مجموع مشترک بوده و از کمترين اختلاف برخوردار است. آنها با برخي اختلاف در روشها، خواستار مهار قدرت ايران و نقش تاثيرگذار آن بر معادلات منطقهاي هستند.