هزینه واقعی تست کرونا

صبح نو/متن پيش رو در صبح نو منتشر شده و انتشار آن در آخرين خبر به معناي تاييد تمام يا بخشي از آن نيست
عارف چراغي / انجام تستهاي کرونا به صورت مداوم ميتواند در زمينه کنترل بيماري کوويد19 به کشور کمک کند، اما هزينههاي مختلفي که از مردم بابت انجام اين تستها گرفته ميشود، سبب شکايات و گلايههاي آنها شده است. اين روزها انجام تست کرونا در آزمايشگاههاي مختلف حالتي مسابقهاي به خود گرفته و آزمايشگاهها با پيشنهادهاي مختلفي نظير انجام تست در منزل و تخفيفهاي بهصرفه سعي در جذب مشتري دارند. در اين گزارش نگاهي به تستهاي مختلف ، قيمتها و آزمايشگاههاي مختلف مياندازيم.
اين روزها با توجه به شيوع ويروس کرونا در کشور بسياري از مردم با بروز کوچکترين علائم بيماري در بدنشان به پزشکان مراجعه ميکنند که البته بيشتر دلايلي مانند سرماخوردگي، حساسيت و ديگر موضوعات مرتبط با علائم بيماري است و با يک معاينه ساده ميشود آن بيماري را تشخيص داد. با وجود اين، بسياري از مردم و بعضا پزشکان اصرار دارند که افراد با هر علامتي حتما تست کرونا بدهند که البته هزينههاي گزاف آن مشکلات متعددي براي مردم ايجاد کرده است.
در طول چند ماه اخير مطالب بسياري درباره دريافت هزينه در مورد کرونا توسط مراکز درماني مطرح شده است که اعتراض برخي بيماران درباره پرداخت هزينه درمان در بيمارستانها را به دنبال داشت، به طوري که در همان روزهاي نخست با دستور دکتر سعيد نمکي، وزير بهداشت و درمان، تست کرونا براي مردم رايگان اعلام شد و در ادامه هم دکتر عليرضا زالي، فرمانده عمليات مديريت کرونا در تهران در پاسخ به سوالي درخصوص پرداخت هزينه درمان توسط بيماران مبتلا به ويروس کرونا گفته بود: «اگر فردي بيماري کوويد۱۹ داشت و تست آن مثبت شد، با دستور وزير بهداشت کليه خدمات ارائهشده به اين فرد رايگان خواهد بود»؛ وعدهاي که البته جامه عمل به تن نکرد و به دنبال اين اظهارات، برخي بيمارستانها و آزمايشگاهها بدون توجه به صحبتهاي وزير بهداشت و ديگر مقامات نظام سلامت، براي انجام تست کرونا اقدام به دريافت مبالغي از مردم ميکردند که همين امر اعتراض مردم را به همراه داشت.
پس از افزايش اعتراضات عمومي نسبت به دريافت هزينه بالاي تست کرونا توسط مراکز درماني، آقاي محمدحسين حيدري، مديرکل بازرسي، ارزيابي عملکرد و پاسخگويي به شکايات وزارت بهداشت درباره تخلفات مالي در بيمارستانها و دريافت وجوهي از مردم در حوزه درمان کرونا اعلام کرد: «بحث تخلفات مالي به بخشنامهها و مقررات ويژهاي که در حوزههاي مختلف از جمله تعرفه وجود دارد، منوط ميشود. با توجه به آخرين بخشنامه وزير بهداشت مبني بر رايگان شدن درمان بيماران کرونايي، بر اساس بازرسيهاي انجامشده و گزارشات مردمي، از برخي بيمارستانها گزارشهايي را داشتيم که دريافتهايي از مردم انجام شده است.» حيدري افزود: «اين مساله را با وزير بهداشت و معاونان وزارت بهداشت مطرح کرديم و مقرر شد که از ظرفيتهاي خاص بيمه، مددکاري بيمارستانها و... استفاده کنيم تا مردم اين پرداختها را نداشته باشند. باز هم اگر مواردي بود که مردم دچار مشکل شدند و هنوز دريافتهايي در بيمارستانها براي بيماران کرونايي انجام شد، حتما با سامانه ۱۹۰ بخش درمان، مطرح کنند تا ثبت شود و حتما پيگيري
ميکنيم.»
هزينه واقعي تست کرونا چقدر است؟
به طور کلي هزينه تست کرونا در مراکز خصوصي مبلغي نزديک به 500 هزار تومان برآورد شده است؛ البته پيش از اين، انجام اين تستها تا 850 هزار تومان هم براي مردم آب ميخورد. چندي قبل دکتر ايرج حريرچي، معاون کل وزارت بهداشت در واکنش به دريافت هزينههاي 700 هزار توماني انجام تست کرونا در آزمايشگاههاي خصوصي گفته بود: «پرداخت اين هزينه در استطاعت مردم نيست، ما در حال حاضر توليد کيتهاي داخلي را داريم و اگر لازم باشد واردات کيت را انجام ميدهيم؛ اين کار در آزمايشگاههاي دولتي کاملا رايگان است و در بخش خصوصي نيز با دريافت مبلغي روبهرو خواهد بود.» با اين حال گزارشهاي مردمي از حضور در آزمايشگاههاي مختلف چيز ديگري ميگويند.
در اينباره روز گذشته دکتر سيامک سميعي، مديرکل آزمايشگاههاي مرجع سلامت وزارت بهداشت درباره تعرفه فعلي انجام خدمت گلوبال آزمايش تشخيص مولکولي کوويد۱۹ به ايسنا گفته است: «اين آزمايشها در بخش دولتي حدود ۲۳۰ هزار تومان و در بخش خصوصي حدود ۵۸۷ هزار تومان است. اين تعرفه همه هزينههاي خدمت از جمله نمونهبرداري از طريق سواب نازوفارنکس(انتهاي بيني) و اوروفارنکس(انتهاي حلق) را پوشش ميدهد. تجويز و انجام آزمايش تشخيص مولکولي کوويد۱۹ در بخش دولتي تابع پروتکلها و اولويتهاي ابلاغي است و به همين علت چون مطابق دستورالعملهاي ابلاغي وزارت بهداشت است، رايگان انجام ميشود. آزمايش تشخيص مولکولي يا PCR در حال حاضر تنها روش آزمايشگاهي براي تشخيص قطعي کوويد۱۹ است.»
نقش بيمهها در تست کرونا
اين سوال همچنان براي بسياري از مردم مطرح است که آيا بيمهها هزينه تست را قبول ميکنند يا خير؟ دکتر طاهر موهبتي، مديرعامل سازمان بيمه سلامت در اينباره گفته است که از حدود يکسال پيش پوشش بيمه سلامت روي تخت بيمارستان متوقف شده است. به گفته موهبتي «با توجه به اينکه بيماران مبتلا به کرونا اورژانسي به حساب ميآيند، تمامي افراد مشکوک به بيماري کرونا که در بيمارستان بستري ميشوند، بلافاصله بيمه شده و در صورت توانايي مالي، خودشان حق بيمه را پرداخت ميکنند؛ اما در صورت عدم توانايي مالي، ارزيابي وسع انجام ميشوند که براي رفاه حال بيماران مبتلا به کرونا، هماهنگيهايي با وزارت رفاه صورت گرفت تا ارزيابي وسعي که يکماهه زمان ميبرد، يک روزه انجام شود.»
اما مشکل ديگري که در اين ميان مطرح است، عدم پوشش هزينههاي گزاف تست کرونا توسط بيمههاي تکميلي است. بسياري از افراد با اين خيال که ميتوانند هزينه تست کروناي خود را از بيمههاي تکميلي دريافت کنند، اقدام به انجام دادن تست کرونا ميکنند، غافل از اينکه اين هزينه از ليست پرداختيهاي بيمههاي تکميلي خارج است؛ مشکلي که قطعاً دقت نظر و مساعدت نظام بيمهاي کشور را ميطلبد.
موهبتي در اينباره گفته است: «خدمات، آزمايشها، تصويربرداري و اقدامات پاراکلينيکي براي بيماران مبتلا به کروناي بستري در بيمارستان، تحت پوشش بيمه سلامت قرار دارد و 90 درصد هزينههاي آنها توسط اين سازمان پرداخت ميشود. درمان بيماران اتباع به ويژه اتباع افغانستاني ساکن در ايران و موضوع پرداخت هزينه درمان آنها در بيمارستانها يکي ديگر از موضوعات در حوزه درمان بيماران مبتلا به کروناست.»
برخورد با تعرفههاي نامتعارف تست کرونا
سميعي، مديرکل آزمايشگاههاي مرجع سلامت وزارت در خصوص انجام تستهاي سرولوژي کرونا اظهار کرد: «اين تستها بيارزش نيستند، اما به اندازه کيتهاي تشخيصي تستهايي که در مورد هپاتيت B و اچآيوي قاطع هستند، کاربرد ندارند. استفاده نادرست از اين تستها ممنوع است و در صورتي که تعرفهها در اين زمينه رعايت نشود بايد با آزمايشگاه خاطي برخورد شود. دو تست IGM و IGG وجود دارد که سيستم ايمني بدن در اولين مقابله با ويروس مولکولي ميسازد و تا يک هفته قابل اندازهگيري است و اين به عنوان IGM شناخته ميشود و در صورتي که مثبت باشد، نشانگر اين است که بيمار در مراحل حاد خود قرار دارد. سپس اين مولکول روي IGG سوئيچ ميشود؛ اين در حالي است که در مورد کوويد۱۹ نميتوان نتايج را در تست سرولوژي به اين صراحت تفسير کرد. اين بيماري ناشناخته است و بايد صبر کنيم که بدانيم کدام آزمايش سرولوژي ميتواند براي ما موثر باشد.»
کدام نوع تست کرونا دقيقتر است؟
آزمايش سرولوژي واکنش سيستم ايمني بدن را به بيماري نشان ميدهد و در صورتي که بخواهد پاسخ مناسبي داشته باشد بايد حداقل يک هفته از زمان بيماري گذشته باشد و در صورتي که بخواهيم آزمايش مثبت از فرد مبتلا داشته باشيم شايد حتي لازم باشد تا يک ماه نيز صبر کنيم. اين در حالي است که در افرادي که به شکل کمعلامت يا بيعلامت به بيماري مبتلا ميشوند ممکن است آزمايش سرولوژي منفي باشد. آزمايش سرولوژي براي بررسيهاي اپيدميولوژي استفاده ميشود و تفسير آن نيز بايد توسط فردي متبحر صورت بگيرد. اين کيتها مانند کيتهاي قبلي که براي ساير بيماريها استفاده ميشد، تأييديههاي نهايي ندارند اما در شرايط فعلي چارهاي جز استفاده از آنها وجود ندارد. به همين دليل بهتر است مردم اين کيتها را ملاک قرار ندهند و فکر نکنند با انجام آزمايش در برابر بيماري مصون خواهند بود.
چند آزمايشگاه در کشور تست کرونا ميگيرند؟
بنا بر اعلام وزارت بهداشت و درمان، در حال حاضر بيش از ۱۸۰ آزمايشگاه داوطلب ارائه خدمات هستند، از اين بين۷۰ آزمايشگاه در بخش خصوصي، ۸۰ آزمايشگاه زير نظر وزارت بهداشت و دانشگاهها و تعدادي از آزمايشگاهها نيز مربوط به ساير دستگاهها هستند که اين آزمايشگاهها آزمايش «پيسيآر» را انجام ميدهند اما از اين ۱۸۰ آزمايشگاه ذکرشده، تاکنون۱۷۰ آزمايشگاه موفق به کسب مجوز شدهاند. طريقه اخذ مجوز هم بدين صورت است که آزمايشگاه مورد نظر درخواست خود را براي انجام آزمايش «پيسيآر» به دانشگاه تحت پوشش خود ارائه ميدهد و پس از بررسيهاي صورتگرفته و تأييد انستيتو پاستور مجوز انجام اين تست در آزمايشگاه داده ميشود.