چه کسی برای مذاکره بهتر است؟

فرارو/متن پيش رو در فرارو منتشر شده و انتشار آن به معني تاييد تمام يا بخشي از آن نيست
کمتر از يک هفته ديگر انتخابات رياست جمهوري آمريکا برگزار ميشود، بسياري از اهالي سياست در ايران معتقدند، با انتخاب جو بايدن به عنوان رئيس جمهور آينده آمريکا و بازگشت اين کشور به برجام، ايران ميتواند، شرايط با ثبات تري را تجربه کند و از ميزان تحريمها و فشار اقنصادي ناشي از آنها کاسته خواهد شد، اما در صورتي که دونالد ترامپ بار ديگر انتخاب شود، شانش مذاکره بين دو کشور تا حدود زيادي از دست خواهد رفت، با توجه به اقدماتي که ترامپ در اين چهار ساله انجام داده است.
نامزد دموکراتها از مدتها قبل اعلام کرده که اگر به کاخ سفيد راه يابد، در وهله اول به برجام متعهد خواهد بود و در وهله دوم مذاکرات جامع با ايران را آغاز ميکند، اين در حالي است که برخي از ناظران بين الملل معتقدند، دولت بايدن ميخواهد مسائل موشکي، منطقهاي را در مذاکرات با ايران مطرح کند.
احتمال مذاکره ايران با دولت بايدن بسيار زياد است
حسن بهشتي پور کارشناس مسائل آمريکا در گفتگو با فرارو با اشاره به اينکه کليشههاي رايج در مورد نحوه تاثيرگذاري انتخابات رياست جمهوري آمريکا در ايران غلط است، گفت: بيشتر تحليلهايي که انجام ميشود، براين مبنا استوار است که هر نتيجهاي رقم بخورد در اين انتخابات اهميت دارد و آنچه در ايران ميگذرد مهم نيست، به نوعي از لحاظ روش شناسي آمريکا متغير مستقل و ايران متغير وابسته است، در صورتي که اين چنين نيست و ايران نيز متغير مستقل است، اما اثرگذاري آن به اندازه آمريکا نميرسد، اما بسيار تاثيرگذار است و ميتواند روند روابط دو کشور را به سمت و سويي خاص ببرد.
وي افزود: اين گزاره بسيار شنيده ميشود که اين دو با هر فرقي ندارند، فکت اين قضيه نيز از اين آبشخور سرچشمه ميگيرد که ميگويند، تحريمهايي که ترامپ آنها را تشديد کند و به نوعي کارزار فشار حداکثري خود را بنيان نهاد، بر روي تحريمهايي که بود که اوباما وضع کرده بوده، اما اين مسئله هر چند در ظاهر درست به نظر ميرسد، اما فريبنده است، الان که چندسالي از برجام ميگذرد، در داخل بسياري از افراد و جريانات به موثر بودن برجام صحه ميگذارند، در اين رابطه نقوي حسيني سخنگوي کميسيون امنيت ملي در مجالس نهم و دهم که يک اصول گراي دو آتيشه است، نيز به مفيد بودن برجام اذعان داشته است.
بهشتي پور اظهار داشت: اين نماينده اسبق مجلس گفته، ايران در آن برهه راه ديگري نداشته و در واقع اين تصميم به مصلحت کشور بود و با اجازه نظام صورت گرفته است، حال نيز اين موضوع اين طور مصداق پيدا ميکند که اگر قرار بر مذاکره باشد، شرايط طوري در داخل رقم خواهد خورد که اين فضا فراهم باشد، قدر مسلم ما بايد از قبل استراتژيهاي خود را در صورت پيروزي هر يک از اين دو نامزد آمريکايي طراحي ميکرديم، اين در حالي است که اگر قرار باشد، مذاکرهاي صورت بگيرد، در درجه اول بايد دو طرف مايل به مذاکره باشند و اين را در عمل نيز نشان دهند.
اين تحليلگر مسائل بين الملل بيان داشت: طي چهار سال گذشته ترامپ خواستار مذاکره با ايران شد، اما چه مذاکره اي، پمپئو وزير امور خارجه آمريکا طي دو سال گذشته ۱۲ شرط را مطرح کرد که ايران براي مذاکره با اين کشور بايد آنها را قبول کند، اين ديگر معنايش مذاکره نيست، يعني آمريکا نتيجه مذاکره را از قبل مشخص کرده و تنها ميخواهد خواسته خود را ديکته کند، آمريکاييها ميتوانند اين رفتار را با عربستان انجام دهند، که همواره با اين کشور در موضع ضعف قرار داشته، نه با ايران که شديدترين تحريمها ظالمانه و يک جانبه را تحمل کرده، اما زير باز مذاکره نابرابر با آمريکا نرفته است.
وي با تاکيد بر اينکه ترامپ اگر به پيروزي برسد، در تاکتيکهاي خود در مواجه با ايران از شيوههاي جديدي استفاده خواهد کرد، ادامه داد: بر پايه همين مسئله است که بنده ميگويم بايد از مدتها پيش براي احتمال پيروي ترامپ و يا بايدن استراتژي تعيين ميکرديم، اين که مدام گفته ميشود، ترامپ در صورت انتخاب مجدد فشار حداکثري خود بر ايران را ادامه خواهد داد، که اظهر من الشمس است و اين را نيز افکار عمومي ميداند، مهم اين است که بدانيم او از چه شيوههاي جديدي ميخواهد استفاده کند تا به زعم خود ايران را وادار به مذاکره کند، اين مسئله را بايد در رسانهها تحليل کنيم، در هرصورت مذاکره با ترامپ با توجه به تجربه اين چهار ساله و اقدامات خصمانهاي که او عليه کشورمان انجام داده بسيار دشوار بوده و با پيچيدگيهاي بسيار زيادي روبرو است.
بهشتي پور يادآور شد: مذاکره با بايدن به مراتب براي ما با توجه به تجربه برجام بسيار راحتتر است و از نظر سياسي نيز اين امکان خيلي بيشتر وجود دارد که نظام با مذاکره مجدد با دموکراتها موافقت کند، اگر بايدن در انتخابات پيروز شود، اين مسئله در انتخابات ما نيز بسيار تاثير گذار است، زيرا که اگر قرار بر مذاکره باشد، در بديهيترين حالت بايد دولتي روي کار بيايد که منطق مذاکره را قبول داشته باشد و به نوعي از تندروي فاصله بگيرد، بنابراين همان طور که عرض کردم، در کشور نيز بايد اين عزم براي مذاکره بايد به وجود بيايد، صرف انتخاب بايدن کارساز نيست، اما به طور کلي ميتوان گفت، با انتخاب مجدد ترامپ مسير ديپلماسي دچار انسداد شديدي ميشود، اما روي کار آمدن بايدن، شانس انجام مذاکرات و موفقيت آن را بالا ميبرد.