پدر شهیدی که روایتهای فرزندش را نوشت

جوان آنلاين/ تلاش خانوادههاي شهدا در جهت زنده نگه داشتن ياد و خاطرات شهداي خود، بخشي از ادبيات دفاع مقدس خصوصاً در دوراني که هنوز جنگ تحميلي ادامه داشت را شامل ميشد.
در آن دوران به جهت آنکه هنوز جنگ ادامه داشت و مؤسسات يا نهادهاي فرهنگي رسمي فرصت کافي براي تدوين کتاب براي خيل شهدايي که هر روز بر تعدادشان اضافه ميشد را نداشتند، اين فکر در ذهن برخي از خانوادههاي شهدا شکل گرفت که خودشان دست به کار شوند و منتظر نهادهاي فرهنگي نمانند. در دهه ۶۰، با توجه به امکاناتي که در آن دهه وجود داشت «کتاب» بهترين وسيله براي شناساندن شهيد مورد نظر بود.
در همين خصوص يکي از اعضاي خانواده شهيد دست به کار ميشد و در گفتگو با همرزمان شهيد يا اطلاعاتي که خود خانواده از عزيز شهيدشان داشتند، کتابي را ولو با سادهترين شيوهها و قلمها به نگارش درميآورد.
«نصيحه العارف» کتابي در خصوص شهيد صادق مهديپور بود که سال ۱۳۶۲ طي عمليات والفجر ۴ به شهادت رسيد.
در سال بعد از آن، يعني در سال ۱۳۶۳، حاججبرئيل مهديپور، پدر شهيد، کتاب نصيحه العارف را به رشته تحرير درآورد که دربرگيرنده دستنوشتهها، خاطرات و روايتهاي شهيد مهديپور به قلم خود شهيد يا از زبان همرزمان و خانوادهاش بود. نصيحه العارف نمونهاي از کتابهايي است که در دهه ۶۰ توسط خانوادههاي شهدا تدوين ميشد.
اين کتابها هرچند ساده و شايد ابتدايي بودند، اما بخشي از فرهنگ دفاع مقدس را شامل ميشدند که متأسفانه بعدها کمتر مورد توجه قرار گرفته و بسياري از اين کتابها از بين رفتند. اما تلاش خانوادههاي شهدا تنها معطوف تدوين کتاب نميشد. در دهه ۶۰ و حتي پس از آن، برخي از اين خانوادهها خانههاي خود را تبديل به موزههايي کردند که اين موزهها هر از گاهي مورد بازديد گروههاي دانشآموزي يا دانشجويي قرار ميگرفت. همچنين تزئين قبور و سنگ مزار شهدا از ديگر کارهاي ذوقي و شايد اعتقادي خانوادههاي شهدا بود که اکنون مصداق عينياش را در شکل و شمال گلزار شهداي بهشت زهرا ميبينيم.
غريب آلواتان
غريب آلواتان کتابي است که زينب مقدم خواهر شهيد محرمعلي مقدم به رشته تحرير درآورده است. اين کتاب که در واقع جزوهاي ۳۰ صفحهاي است، سعي کرده تا شمهاي از زندگي شهيد و همچنين روايت چگونگي اسارتش توسط ضدانقلاب در کردستان و سپس حضورش در زندانهاي دولهتو و آلواتان و نهايتاً شهادتش در مرداد سال ۶۰ را به خواننده معرفي کند.
شهيد مقدم يکي از شهداي مظلوم جبهههاي غرب است که نسبت به شهداي جبهه جنوب، در مظلوميت بيشتري به سر ميبرند. خصوصاً آنکه محرمعلي از زندانيان زندانهاي ذکر شده دموکرات بود که با وجود گذشت چند دهه از دفاع مقدس، اين دو زندان و اسرايش، کمتر مورد توجه نويسندگان و مستندسازان قرار گرفتهاند. زندان دولهتو در ارديبهشت ۶۰ توسط بعثيها و با هماهنگي حزب منحله دموکرات بمباران شد و سپس زندان آلواتان با استفاده از باقي مانده اسراي ايراني ساخته شد.
اين زندان تا زمان پيشروي رزمندگان به مناطق مرزي کردستان همچنان به فعاليت خود ادامه ميداد.
در پايان نگاهي به بخشي از غريب آلواتان مياندازيم: شهيد يزدانپناه بعد از بمباران دولهتو گفت: «در سرزمين کردستان بدون وضو راه نرويد، چون اين سرزمين به خون بهترين انسانها آغشته شده است.»
سال ۱۳۶۰ ضدانقلاب کاري با مردم اين مملکت کرد که الان داعشيها انجام ميدهند. بمباران زندان دولهتو، ترور منافقين و ساير عوامل باعث نااميدي ضدانقلاب شد. هر لحظه مرگ در جلوي چشم اسراي تحت نظر ضدانقلاب مجسم ميشد.
ديگر خبري از آزادي زندانيان نبود. حزب دموکرات دوباره به فکر ساختن زندان در منطقه آلواتان افتاد. بنابراين از زندانيان به صورت گروهي براي ساختن زندان استفاده ميکرد. با شهادت آيتالله بهشتي و يارانش حزب دموکرات هم پنج نفر از زندانيان را به شهادت رساند؛ شهيد الهي، شهيد فاستونيهچي، شهيد لاريزاده، شهيد مهابادي و شهيد يزدانپناه که همگي از بمباران دولهتو زنده مانده بودند و حالا شهيد ميشدند.