جعلیاتی به نام مولانا در «دورهمی» با حضور دکتر انوشه

 دکتر سيدمحمود انوشه در قسمتي از برنامه تلويزيوني «دورهمي» مهران مديري که در دي‌ماه جاري از تلويزيون پخش شد، بيت‌هايي را که منتسب به مولانا معرفي مي‌کند، مي‌خواند و مي‌گويد که بناي زندگي‌اش را تغيير داده؛ اين درحالي است که اين چهره شناخته‌شده حوزه روانشناسي مي‌گويد اين دو بيت را - که البته و در واقع از مولانا نيستند - تا کنون به هر کسي که مي‌توانسته توصيه کرده است.

در پي اين ماجرا، کمپين مبارزه با نشر جعليات که چند سالي است با همکاري فرزندان عده‌اي از نويسندگان و شاعران و نيز استادان دانشگاه در حوزه معرفي آثار ادبي جعلي فعاليت مي‌کند با يادآوري اين‌که پيش‌تر اين بيت‌هاي منسوب به مولانا را جعلي اعلام کرده، در يادداشتي که سميرا فرقاني، عضو اين کمپين نوشته، آورده است: «چندي پيش در تاريخ دهم دي‌ماه همين امسال آقاي مهران مديري در برنامه دورهمي مهمان ويژه‌اي داشتند؛ جناب دکتر سيدمحمود انوشه که بيشتر ما ايشان را به واسطه سخنراني‌هاي صميمي و بي‌تکلف‌شان پيرامون مسائل زندگي و به‌خصوص جوانان مي‌شناسيم. ايشان طبق روال هميشگي‌شان با بياني دلنشين و صميمي شروع به تفسير و توضيح فلسفه زندگي مي‌کنند و در توصيف عشق و ازدواج نيز ابيات و عباراتي براي حاضران و مخاطبان تلويزيون مي‌خوانند. همه چيز خوب پيش مي‌رود تا آن‌جا که آقاي دکتر دو بيت جعلي و منسوب به مولانا را خوانده و تاکيد مي‌کنند که اين دو بيت بناي زندگي ايشان را تغيير داده است. چقدر غم‌انگيز است که جعل اين‌گونه چون بوته‌اي عبث و هرز بر همه شئونات جامعه ادبي و هنري ريشه دوانده و به فضاي مجازي و حقيقي زندگي ما راه يافته است؛ آن هم توسط افراد نام‌آشنا!

اين دو بيت قبلا از سوي #کمپين_مبارزه_با_نشر_جعليات جعلي اعلام شده است:

«هر لحظه که تسليمم در کارگه تقدير/ آرام‌تر از آهو بي‌باک‌ترم از شير

هر لحظه که مي‌کوشم در کار کنم تدبير/ رنج از پي رنج آيد زنجير پي زنجير»

البته نه اين تنها شعر جعلي منسوب به مولانا است و نه اين برنامه تلويزيوني تنها جايي است که جعلياتي به نام مولانا در آن ارائه مي‌شود. پيش‌تر جنجالي بر سر شعر «تا تواني مي‌گريز از يار بد» که در کتاب فارسي سال نهم آمده است و حذف نام مولانا که البته بعدتر گفته شد شاعر اين شعر نيست، به پا شد؛ در نهايت اعلام شد حذف نام مولانا مربوط به شعري در کتاب درسي و گذاشتن عنوان «شاعري» به جايش به موضوع بحث‌برانگيز حذفيات و تغييرات کتاب‌هاي درسي ربطي ندارد و بر اين اساس، اين حذف براي اصلاح شعر جعلي منسوب به مولانا بوده است.

از ديگر بيت‌هاي جعلي‌اي که به نام مولانا در فضاي مجازي و حقيقي دست به دست مي‌شوند مي‌توان به «دل من در گرو يار بگو يار کجاست/ چشم من در پي ديدار بگو يار کجاست»، «تا آب شدم، سراب ديدم خود را/ دريا که شدم، حباب ديدم خود را/ آگاه شدم، غفلت خود را ديدم/ بيدار شدم، به خواب ديدم خود را» و ... اشاره کرد.