
نتایج میزهای تعمیق ساخت داخل در صنعت خودرو چه بود و به کجا رسید؟

با برگزاري اين ميزها و در حقيقت ساخت داخلي قطعات، طبق آمارها، تيراژ توليد خودروهاي داخلي روندي افزايشي پيدا کرد اما اين رشد تيراژ توليد برخلاف صحبت وزير صمت، عاملي براي کاهش قيمت کارخانهاي خودروها نشد.
ميز اول با ۳۵ قطعه و کاهش ارزبري ۸۵ ميليون يورويي
اولين ميز تعميق ساخت داخل در زمينه قطعات خودرو و در اواخر تير ماه سال ۹۸ با حضور وزير صنعت، معدن و تجارت، معاون امور صنايع وزارت صمت و جمعي از قطعهسازان و خودروسازان در محل نمايشگاه فرصتهاي ساخت داخل و رونق توليد؛ برگزار شد که ضمن آن قراردادهاي داخلي سازي ۳۵ قطعات خودرو به ارزش ۷۴۰ ميليارد تومان با ۳۲ شرکت قطعه ساز منعقد شد تا از اين طريق بيش از ۸۵ ميليون يورو کاهش ارزبري طي يک سال ايجاد شود.
۲۲۳ شرکت در نمايشگاه اول ساخت داخل حضور داشتند که بيشترين شرکتکننده ها از مخابرات، خودروسازي و صنايع کوچک بودند. ضمن اينکه تعداد نيازمندي هاي اعلام شده براي حضور در نمايشگاه بالغ بر ۲۰۰۰ قطعه بوده است.
گروه خودروسازي سايپا پس از برگزاري نخستين ميز تعميق ساخت داخل، ۲۰ قطعه را داخليسازي کرد که باعث کاهش ۱۳۱ يورويي ارزبري قطعات خودروهاي سايپا شد.
قرارداد همکاري ۴۲ قطعهساز براي داخليسازي ۴٢ قطعه
دومين ميز تخصصي تعميق ساخت داخل در صنعت خودرو در مهر ماه ۹۸، در محل وزارت صمت با حضور وزير صنعت، مديران خودروساز و مديران قطعهساز با چشم انداز تحت پوشش قرار دادن محصول قطعهسازان کوچک و متوسط، برگزار شد که ضمن آن سرپرست معاونت صنايع وزارت صنعت، معدن و تجارت با بيان اينکه با انعقاد قرارداد ٣۶ شرکت قطعهساز براي داخليسازي ۴٢ قطعه، دومين گام براي کاهش ارزبري ٩٠ ميليون يورويي را رقم خواهيم زد، اعلام کرد که ارزش اين قراردادها بين خودروسازان و قطعهسازان ۱۲۰۰ ميليارد تومان است و صرفهجويي ارزي ۹۰ ميليون يورويي به دنبال خواهد داشت. با برگزاري اين دو ميز( ميز اول و دوم) ، در مجموع ۷۷ قطعه خودرويي داخلي سازي شده و ۱۷۵ ميليون يورو کاهش ارزبري براي کشور به دنبال آورد.
طبق اعلام مديرکل دفتر حمل و نقل وزارت صنعت، معدن و تجارت، ۱۲ قطعه از ۳۵ قطعه ميز اول ساخت داخل در صنعت خودرو، تا زمان بزرگزاري ميز دوم به توليد انبوه رسيده و ۲۳ قطعه نيز تا پايان سال ۹۸، وارد چرخه توليد انبوه خواهند شد.
همچنين ايجاد سامانه "توانيران" براي پيگيري ساخت داخل يک ابتکار بوده است تا سرمايهگذاران به سمت اطلاعات درست هدايت شوند.
رضا رحماني- وزير صنعت، معدن و تجارت- نيز در جلسه ميز دوم تخصصي تعميق ساخت داخل در صنعت خودرو از قول مساعد بانک مرکزي براي تامين نقدينگي ۱۰۰ هزار ميليارد توماني صنايع در شش ماهه دوم سال خبر داد و گفت: برنامهريزيها براي کاهش ۱۰ ميليارد دلاري واردات کشور تا سال ۱۴۰۰ انجام شده که بخشي از آن در اجراي ميزهاي تعميق ساخت داخل دنبال ميشود. دستيابي به اين هدف نيازمند ۲ ميليارد دلار سرمايهگذاري ارزي و ۲۰ هزار ميليارد تومان سرمايهگذاري ريالي (در مجموع حدود چهار ميليارد دلار) سرمايهگذاري است؛ لذا انتظار ما از بخشهاي مختلف که توانايي همکاري دارند، اين است که پاي کار بيايند و با تضمين بانک مرکزي، صندوق هاي سرمايه گذاري در سطح کشور تشکيل شوند تا سرمايه هاي مردمي را جذب کرده و در صنايع مورد استفاده قرار دهند.
طبق تاکيد وزير صمت، در سال هاي گذشته نيز با تحريم صنعت خودرو مواجه بوديم، اما امروز با اراده اي که وجود داشته، از تحريم ها فرصت ساختيم. امروز نهضت ساخت داخل در صنعت کشور شکل گرفته و بايد باور کنيم راه نجات اقتصاد کشور، توجه به توليد ملي است.
جواد سليماني - مديرعامل گروه خودروسازي سايپا - نيز در دومين ميز تخصصي تعميق ساخت داخل در صنعت خودرو با بيان اينکه در تأمين تمام قطعات خودرو از حالت تکمنبعي خارج شدهايم، گفت که براي تامين هر قطعه بايد حداقل دو يا سه تأمينکننده داشته باشيم. در ميز دوم نيز داخليسازي ۳ يا ۴ قطعه در سايپا آغاز شده که اين اتفاق ميزان ارزبري توليد خودرو را در کشور تا ۲۶۰ ميليون يورويي کاهش خواهد داد و پيشبيني ما اين است که تا پايان سال ارزبري پرايد به کمتر از هزار دلار برسد.
فرشاد مقيمي - مدير عامل ايران خودر- نيز در آن زمان با بيان اينکه توليد ۶ قطعه جديد در ايران خودرو به توليد انبوه رسيده و توليد ۵ قطعه ديگر نيز در مرحله تست قرار دارد، گفته بود: از محل قراردادهاي منعقد شده براي داخليسازي خودرو امکان صرفهجويي ۴۴ ميليون يورويي در ايران خودرو فراهم شده است. شش قطعه که در ميز اول تعميق ساخت داخل صنعت خودرو هدفگذاري شده بود، اکنون به توليد انبوه رسيده و در خط توليد مورد استفاده قرار گرفته و واردات آنها ممنوع شده است.
آرش محبينژاد - دبير انجمن صنايع همگن قطعهسازي - نيز در دومين ميز تخصصي تعميق ساخت داخل در صنعت خودرو با بيان اينکه در ابتدا فکر نميشد که به اين سرعت نتايج خوبي حاصل شود اما سرعت و نتايجي که نشست اول داشته ما را غافلگير کرده است، خواستار اين شد که خودروسازان بر روي يک منبع براي تامين قطعات تمرکز کرده و سراغ چند منبع نروند تا تيراژ شکسته نشود.
قطعهسازان براي تشکيل ميزهاي "مواد اوليه" عجله دارند
چند هفته بعد از برگزاري ميز دوم، دبير انجمن سازندگان قطعات و مجموعههاي خودرو ضمن اينکه تامين مواد اوليه براي داخليسازي قطعات را بزرگترين مشکل ميزهاي تعميق داخليسازي صنعت خودرو دانست، گفت: در رابطه با مواد اوليه نيز قرار است ميزهايي برگزار شود، اما با وجود وعده هاي وزير صمت هنوز اتفاقي نيفتاده و اين درحالي است که قطعهسازان براي ميزهاي مواداوليه بسيار بيشتر عجله دارند؛ لذا لازم است که هرچه سريعتر ميزهاي مواد اوليه تشکيل شده و کاهش ارزبري را به دنبال داشته باشد و "تا زماني که ميزهاي مواد اوليه به نتيجه نرسند؛ ميزهاي قطعات بيفايدهاند!".
ميز سوم با ۲۲ قطعه و کاهش ارزبري ۹۹ ميليون يورويي
در اواخر آبان ماه سومين ميز تعميق ساخت داخل قطعات خودرو با حضور سرپرست معاونت امور صنايع وزارت صمت، مديرعامل ايران خودرو، بازرس ويژه وزير صمت، مديرکل دفتر بازرسي، ارزيابي عملکرد و پاسخگويي به شکايات وزارت صمت و مدير عامل صندوق حمايت از تحقيقات و توسعه صنايع پيشرفته در نمايشگاه بين المللي تبريز برگزار شد.
در ميز سوم ساخت داخل در حوزه خودرو، با ۲۱ شرکت سازنده براي ساخت ۲۲ قطعه به ارزش ۱۳۳۶ ميليارد تومان قرار بسته شد که طبق برآوردها، کاهش ارزبري ۹۹ ميليون يورويي را دنبال خواهد داشت.
همچنين در اين ميز، تفاهم نامه هايي براي ساخت ۷ قطعه توسط ۶ شرکت سازنده ويژه استان آذربايجان شرقي با ارزش ۷۲ ميليارد تومان و کاهش ارزبري ۷.۵۶ ميليون يورو امضا شد.
علاوه براين سايپا با انعقاد قرارداد داخليسازي محصولات خود در ميز سوم تعميق ساخت داخل، توليد ۱۴ قطعه ديگر از محصولات خود را به شرکتهاي ايراني واگذار کرد. در اين زمينه اعلام شد گروه خودروسازي سايپا در مجموعه قراردادهايي با سازندگان داخلي به ارزش ۵۷۵ ميلياردتومان، به دنبال آن است که ارزبري محصولات خود را سالانه بيش از ۴۷ ميليون يورو کاهش دهد.
سايپا اعلام کرد که با تحقق اهداف ميز سوم تعميق ساخت داخل، با احتساب دو ميز قبلي، در مجموع ۵۳ قطعه از محصولاتش با کاهش ارزبري ساليانه ۱۵۰ ميليون يورو بوميسازي شده است. همچنين با داخلي سازي قطعات ميز سوم، ۴۱۸ يورو براي توليد هر دستگاه خودرو تيبا کاهش ارزبري محقق خواهد شد.
اين گروه خودروسازي پيش بيني کرده بود که با برگزاري دو ميز چهارم و پنجم در آينده، رقم کاهش ارزبري به ۶۰۰ يورو خواهد رسيد.
جمعبندي نتايج ۳ ميز تعميق ساخت داخل در صنعت خودرو
با برگزاري اولين ميز تخصصي تعميق ساخت داخل در صنعت خودرو همزمان با نمايشگاه فرصت هاي ساخت داخل و رونق توليد در تيرماه سال۹۸، قراردادي ۷۴۰ ميليارد توماني ميان خودرو سازان و ۳۲ قطعه ساز براي داخلي سازي ۳۵ قطعه خودرو منعقد شد که زمينه کاهش ارزبري بيش از ۸۵ ميليون يورو در جلوگيري از واردات اين اقلام را فرآهم کرد.
همچنين به دنبال برگزاري دومين ميز تخصصي تعميق ساخت داخل در صنعت خودرو در شهريور ماه با انعقاد قرارداد ۱۲۳۰ ميليارد توماني ميان خودرو سازان و ۳۶ قطعه ساز براي داخلي سازي ۴۲ قطعه خودرو، مقدمات کاهش ارزبري بيش از ۹۱ ميليون يورو در اين صنعت فرآهم شد. در ميز دوم ۱۲ قطعه با کاهش ارزبري ۴۴ ميليون يورويي به توليد انبوه رسيدند.
ميز سوم نيز که در آبان ماه در نمايشگاه تبريز برگزار شد، با انعقاد قرارداد ۱۳۳۶ ميليارد توماني ميان خودروسازان و ۲۱ شرکت سازنده براي ساخت ۲۲ قطعه، برآورد شد که کاهش ارزبري ۹۹ ميليون يورويي برايي صنعت خودرو کشور ايجاد شود. يک قطعه از مجموع قطعات قرارداد بسته شده در ميز سوم که منجر به صرفهجويي ارزي ۴۶ ميليون يورويي شده است، تا پايان سال ۹۸، به توليد انبوه رسيد.
در اين سه ميز در مجموع ۹۹ قطعه توسط ۸۹ قطعه ساز به ارزش ۳ هزار و ۲۰۱ ميليارد تومان و کاهش ارزبري ۲۷۵ ميليون يورويي ساخته مي شود.
همچنين همانطور که اشاره شد طبق اعلام وزير صمت، قرار بود که ۵ ميز تعميق ساخت داخل در صنعت خودرويي کشور تا پايان سال ۹۸ برگزار شود که از اين تعداد، سه ميز برگزار و براي ميزهاي چهارم و پنجم نيز برنامه ريزي ها انجام شد، اما با شيوع ويروس کرونا و تمهيدات صورت گرفته براي جلوگيري از شيوع بيشتر، برگزاري آن ها متوقف شد.