چگونه فرزندم را به نوشتن تکالیف مدرسه تشویق کنم؟

مهرخانه/ به جرأت مي‌توان گفت که هيچ خانواده‌اي نيستند که براي انجام تکاليف فرزندانشان دغدغه نداشته باشند. اين را تجربه سال‌ها کار در آموزش و پرورش و معلمي‌ به من ثابت کرده است، اما والدين اگر بدانند با راهکارهاي ساده‌اي مي‌توانند فرزندانشان را پاي تکاليف مدرسه بنشانند، قطعاً کار به دعوا و بعضي اوقات انواع تنبيه‌ها و به خصوص تنبيه بدني و قهر با بچه نمي‌انجامد. چگونه فرزندم را به نوشتن تکاليف مدرسه تشويق کنم؟ بايد در نظر داشت که دانش‌آموز در هر مقطعي که باشد، خصوصيات دانش‌آموزي دارد. اين جمله به اين معناست که هرچند فرزند شما در مقطع دوره دوم (دبيرستان) تحصيل مي‌کند، اما باز هم خصوصيات دانش‌آموزي دارد و هرچقدر هم که جثه‌اش بزرگ شده باشد و قد کشيده باشد، اما خصوصيات دانش‌آموزي دارد و با يک جمع هم‌سن و سال خودش در کلاس درس است. پس لطفاً فرزند قدکشيده خود را در هنگام انجام تکليف صرفاً يک دانش‌آموز ببينيد. اما نکته حايز اهميت اين است که اگر شما از همان سال‌هاي اول مدرسه برخي قوانين انجام تکليف را براي فرزندتان در خانه اجرا کنيد، او ياد خواهد گرفت که تا سال‌هاي آخر تحصيل‌اش به اين قوانين پايبند باشد. لذا در اين يادداشت سعي مي‌شود تا نحوه تشويق دانش‌آموزان در سال‌هاي اوليه تحصيل را بيان کنيم. تشويق و چگونگي آن به عنوان يک قانون هميشگي تشويق؛ معاني و کاربردهاي مختلفي دارد، اما براي يک دانش‌آموز در سال‌هاي اوليه تحصيل، بهتر است از زبان کلمات با او صحبت کنيد. در اين روش در حالي‌که که فرزند شما مشغول نوشتن است شما خود را به جاي نشانه‌ها قرار داده و از زبان آن‌ها با کودک خود صحبت کنيد. به عنوان مثال وقتي کودک با حرف «م» کلمه «مادر» را مي‌نويسد، مادرش که در کنارش نشسته به او بايد بگويد: «آفرين عزيزم! چقدر زيبا نام مرا نوشتي. حالا براي اين‌که من تنها نباشم، کلمه بابا را هم برايم بنويس» وقتي کودک کلمه بابا را نوشت مادر مجدداً بايد با لحن تشويقي به او بگويد آفرين چه «بابا»ي زيبايي نوشتي. حالا کلمه برادر را هم بنويس و به همين ترتيب از فرزندش بخواهد تا با حروفي که ياد گرفته است کلمه‌هاي مختلفي را بنويسد. ذوق و شوقي که کودک در اين هنگام از خود بروز مي‌دهد، بسيار زياد است و گاهي تلاش مي‌کنند تا تمام کلماتي را که ياد گرفته‌اند براي فردي که مشوقشان است بنويسند و يک آفرين جايزه بگيرند. اين نحوه آموزش براي مادراني است که فرزندان نو‌آموز دارند و خوب مي‌دانند که گاهي اوقات براي گفتن دو خط ديکته شايد لازم باشد کلي خشونت به خرج بدهند و فرزندشان با بي‌ميلي تمام بنويسد، اما با اين نوع تشويق بدون هيچ‌گونه خشونتي، فرزند تمام دارايي را که آموخته به روي کاغذ مي‌آورد و شما او را مورد تشويق قرار مي‌دهيد. اين نوع تمرين کردن صرفاً يک نمونه آموزشي براي مادراني است که کودک نو‌آموز دارند؛ يعني کودکان سال‌هاي اول ابتدايي. نحوه برخورد والدين با فرزندان و رسيدگي به تکاليف مدرسه مهم‌ترين نکته‌اي که والدين بايد به آن توجه کنند اين است که خانه بايد هميشه محلي براي آرامش گرفتن اعضاي خانواده باشد؛ پس با قرار‌دادن قوانين دست و پاگير و خشونت‌آميز، اين آرامش را از فرزندان خود دريغ نکنيد. هيچ پدر و مادري موظف نيستند پابه‌پاي فرزندشان تکليف انجام دهند، اما هرچه که بيشتر تلاش کنند (منظور تلاشي توأم با آرامش است) فرزندان منظم‌تر و موفق‌تري تربيت خواهند کرد. اگر در حين انجام تکاليف فرزندتان خسته شديد يا کاري داشتيد که بايد به آن رسيدگي مي‌کرديد، به جاي پرخاش و دادزدن و «زودباش بنويس» گفتن، يکي دو ساعت تعطيلي اعلام کنيد. بهترين برنامه براي انجام تکاليف بچه‌ها اين‌گونه است که يک‌ساعت استراحت به آن‌ها بدهيد تا خستگي مدرسه و راه از تنشان بيرون برود و بعد براي آن‌ها زمان‌بندي‌هاي لازم به هر درس را بيان کنيد و فرزندتان را موظف کنيد در همان ساعات مشخص‌شده تکاليفش را انجام دهد. اگر بچه بازيگوشي داريد، بالاي دفترش ساعت بزنيد به عنوان مثال با مداد بنويسيد: «اين يک صفحه را از ساعت ۱۴ تا ۱۴:۳۰ بايد بنويسي» و بعد خودتان را مشغول انجام کارهايتان نشان دهيد، اما حواستان به فرزندتان باشد و او را از راه دور کنترل کنيد. اگر کودک به دليل بازيگوشي و بي‌توجهي در همان زمان مقررشده از سوي شما، قسمتي از تکاليف مدرسه‌اش را نتوانست انجام دهد، اشکالي ندارد. در اين خصوص با کودک وارد بحث و مشاجره نشويد. فرزند شما بايد ياد بگيرد مسئوليت کارهايش به عهده خودش است، نه به عهده والدينش. چه جمله‌هايي را به فرزندان نگوييم ۱. تو با درس خواندنت آبروي مرا در مدرسه بردي شايد براي شما هم پيش آمده باشد که اين جمله را به بچه خود گفته باشيد، اما بايد بدانيد که اين جمله اساساً يک جمله غلط است. آبروي هيچ خانواده‌اي وابسته به درس خواندن يا نخواندن فرزندشان نيست. پس شما والدين محترم اين حس را در خودتان به وجود نياوريد که اگر فرزند شما خوب درس نخواند، آبرويتان مي‌رود، و اجازه بدهيد بار منفي نگاه افسوس‌انگيز معلم را خودش به دوش بکشد تا بدين وسيله ياد بگيرد که تلاش کند تا دوباره کسي به اين‌گونه نگاه نکند و برايش افسوس نخورد. ۲. من جواب معلمت را چي بدهم؟ شايد اين جمله را هم بارها و بارها به فرزند خود گفته باشيد. اين جمله هم جزو جملاتي است که به فرزند شما به‌صورت غيرمستقيم القا مي‌کند که بايد والدينش جواب‌گوي خطاهاي او باشند؛ درحالي‌که چنين نيست. بگذاريد او ياد بگيرد طوري زندگي کند که بتواند خودش جواب‌گوي خواسته‌هاي جامعه‌اش باشد و براي هر عملکردي منتظر و وابسته به حمايت شما نباشد. اگر فرزند شما از نظر انجام امور مربوط به مدرسه ضعيف عمل مي‌کند، اين مشکل ميان او و معلمش است و بايد بتواند ياد بگيرد اين ميان خوب مديريت کند تا مشکل را برطرف سازد. ۳. حالا که تکاليفت رو ننوشتي بايد بيدار بموني و تا صبح بنويسي دانش‌آموزان زيادي را صبح‌ها خواب‌آلود سر کلاس مي‌بينم و مي‌تواند بيان‌گر اين باشد که تا ديروقت مشغول نوشتن تکاليفشان بوده‌اند؛ در حالي‌که واقع امر اين است که تکليف‌ننوشتن دانش‌آموزان بايد امري باشد ميان او و معلمش و خانواده بايد صرفاً در اين مسئله پشتيباني کند، نه دخالت مستقيم. تنها بخش مربوط در مسئله تکليف نوشتن به والدين، ايجاد شرايط مناسب در خانه براي انگيزه داشتن جهت انجام تکليف است. به عنوان مثال خانواده فقط موظفند براي کمک در تسريع نوشتن تکاليف فرزندان خود، چند ساعت موبايل، تبلت، کامپيوتر، و هر نوع وسيله بازي را ممنوع اعلام کنند؛ نه اين‌که در طول زمان تکليف نوشتن از کنار فرزند خود تکان نخورند و او را تا نيمه‌هاي شب براي نوشتن تکاليفش بيدار نگه‌دارند. اگر فرزند شما تکاليفش را ننوشت، به او بگوييد که بايد فردا خودش با معلمش صحبت کند و توضيح بدهد و اگر معلم توضيح او را نپذيرفت هر تصميمي ‌که معلمش مي‌گيرد، همان را بايد اجرا کند. والدين بدانند که: اين فرزندان هستند که در مقابل قوانين تعريف‌شده مدرسه بايد مسئول بوده و پاسخ‌گويي داشته باشند و پدر و مادر مسئوليت آن‌ها را به عهده نخواهند گرفت. اجازه بدهيد فرزندانتان از داشتن مادر و پدري آرام و مهربان لذت ببرند. مادر و پدر نه معلم‌اند و نه مدير و نه ناظم. با کمي ‌دقت در رفتار خود در خانه مي‌توانيد فرزنداني قانون‌مند، مسئوليت‌پذير و موفق تربيت کنيم با کانال تلگرامي «آخرين خبر» همراه شويد