خراسان/ پدري 39 ساله هستم و دختري 5 ساله دارم. به هيچ يک از دوستانش اجازه نميدهد که به وسايلش دست بزنند. به همين دليل، مدام با بچههاي ديگر به ويژه بچههاي فاميلمان به مشکل برميخورد و اعصاب همه را به هم ميريزد. در جواب اعتراض من هم ميگويد: «خب دوست ندارم بدم. زوريه؟»چه کنم؟
احساس مالکيت يک حس طبيعي در کودکان است. کودکان راجع به وسايل، اشيا، مکانها و افراد ميتوانند احساس مالکيت داشته باشند. کودک اسباب بازيهاي خود را دوست دارد و به آساني حاضر نميشود که آنها را با کودک ديگري تقسيم کند زيرا حس مالکيت در آنها بسيار قوي است. او آن چه را دوست دارد، متعلق به خود ميداند و حاضر نيست به کودکان ديگر بدهد.
کودک معناي سخاوت را نميداند
پدر و مادر نبايد کودک را تحت فشار بگذارند يا او را به خاطر سخاوت نداشتن سرزنش کنند. کودک معناي سخاوت را نميداند و براي آن آمادگي ندارد، بنابراين سرزنش او براي نداشتن چيزي که هنوز نبايد داشته باشد کاري ظالمانه است که نتيجهاي جز تخريب رابطه والدين با کودک ندارد. در واقع همانقدر که سخاوتمند بودن در بزرگ ترها پسنديده است، خودخواه بودن در کودکان طبيعي است. براي ايجاد مهارت سخاوتمندي در کودکان ابتدا بايد احساس مالکيت کودک را به رسميت شناخت.
به حس تملک کودک احترام بگذاريد
استفاده از عبارت «مال من» حس فوق العادهاي به کودک ميدهد. او از اين طريق دنياي اطراف خود را کنترل ميکند و استقلال خود را محک ميزند. مهم است که والدين به اين حس تملک احترام بگذارند. کمي بعد از حس فوق العاده تملک داشتن، کودک کم کم پي ميبرد که مالک همه چيز نميتواند باشد. او در مييابد که بعضي چيزها مال او نيست و البته از اين بابت ناراحت ميشود. اگر تا اين زمان احساس مالکيت او به رسميت شناخته شده باشد يعني او خود را مالک بعضي چيزها بداند، با خاطر جمعي از اين که بعضي چيزها مال او هستند ياد ميگيرد که چيزهاي ديگر را به ديگران ربط دهد و کم کم مفاهيم «مال من»، «مال تو» و «مال او» براي او معنا پيدا مي کند.
آموزش بعضي مفاهيم با بازي
در اين محدوده زماني هرچه به مالکيت او احترام بگذاريد، احترام به مالکيت شما را ياد ميگيرد و به ياد داشته باشيد که درک مفاهيم مالکيت، مشارکت، قرض دادن و هديه دادن همانند همه مراحل رشد کودک به تدريج شکل ميگيرد. کودکان پنج ساله بسيار علاقه مندند تا در نمايشهاي کودکانه شرکت کنند و نقشي داشته باشند و از اين طريق ميتوان به آن ها آموزشهايي داد. بازيهايي مانند مهمان بازي، دکتربازي و فروشگاه بازي هم براي دخترها و هم براي پسرها جذاب است. کودکان در اين سن علاوه بر بازيهاي گروهي همچنان به بازيهاي انفرادي علاقه مندند. در اين سن، کودک نوبت گرفتن در بازي را زود ياد ميگيرد و به آن چه به ديگران تعلق دارد احترام مي گذارد و ديگر اسباب بازيهاي ديگران را از دستشان نميقاپد. با اين حال هنوز امکان رخ دادن دعوا بين کودکان هست و بهتر است دورادور مورد نظارت بزرگ ترها باشند.
نويسنده : ريحانه نوذريان | کارشناس ارشد روان شناسي و واقعيت درمانگر
بازار