در ذهن دختران نوجوان چه می گذرد؟

برترين ها/ خيلي از مادران با مراجعه به اتاق مشاوره دبيرستان به دنبال جواب اين سوال هستند: «نمي دانم با دختر نوجوانم چطور رفتار کنم؟ ديگر خسته شده ام. هر کاري که فکرش را بکنيد انجام داده ام اما او عوض شده، ديگر حرف ما را گوش نمي دهد، مدام با ما جر و بحث مي کند. هميشه روبروي آينه نشسته. مدام گوشي موبايلش دستش است. به حرف دوستانش بيشتر از ما گوش مي دهد و ...» در مقابل، اتاق مشاوره دبيرستان هميشه پر است از دختران نوجواني که معتقدند درک نمي شوند. شايد بيشترين جمله اي که از زبان دختران نوجوان شنيده شده، اين جمله است: «خانم باور کنيد هيچ کس ما رو نمي فهمه. پدر و مادرمون اصلا ما رو درک نمي کنند.» در اين نوشته قرار است در مورد ويژگي هاي نوجواني دختران بگوييم و راهکارهايي براي برقراري ارتباط درست و سالم با يک دختر نوجوان را مطرح کنيم. * اصلي ترين ويژگي هاي دوره نوجواني براي اينکه وارد جهان نوجوانتان شويد، قبل از هر چيز بايد اين جهان را بشناسيد. 1- تغييرات جسمي شايد اولين تغييري که در دختر نوجوانتان ببينيد، تغييرات جسمي است که در اثر تغيير و تحولات هورموني در بدن او رخ مي دهد. دخترتان ظاهري زنانه پيدا مي کند اما رفتارهايش گاهي هنوز کودکانه است. شايد يکي از بزرگترين وظايف مادرانه شما آگاهي دادن و صحبت کردن با دخترتان در مورد تغييرات جسمي او باشد. 2- تغييرات شناختي هوش نوجوان در اين دوره حالت انتزاعي دارد. مي تواند قواعد و قضاياي منطقي را درک کندو قدرت استدلال کردن دارد. بنابراين گاهي ممکن است با شما بحث کند و شما و افکار و عقايدتان را به چالش بکشد. حتي در مورد افکار خودش هم شک دارد. دختران ديگ رخواسته هاي شما را به راحتي نمي پذيرد، بلکه بايدب رايش دليل بياوريد و استدلال کنيد. اين همه شک و بحث و ترديد براي مقابله و دعوا با شما نيست، بلکه مي خواهد همه چيز را از اول و بر اساس استدلال و منطق بازسازي کند. 3- جستجوي هويت يکي از ويژگي هاي نوجواني به دنبال هويت گشتن و رسيدن به پاسخ سوال «من کيستم؟» است. او به دنبال کسب شناخت از خودش در همه ابعاد زندگي است. تلاش مي کند به يک من مستقل دست يابد. خلاصه کلام اينکه مي خواهد خودش را تعريف کند. 4- خودمرکزيت اکثر نوجوانان در دوران بلوغ تصور مي کنند زير ذره بين ديگران مخصوصا همسن و سال هاي خودشان هستند و به همين دليل وقت زيادي را صرف تفکر در مورد خصوصيات ظاهري خود مي کنند و زمان زيادي را روبروي آينه مي گذرانند. دختران فکر مي کند هنگام رفتن به مهماني همه به او نگاه مي کنند و اگر يک لکه کوچک روي لباسش باشد همه متوجه خواهند شد! 5- تصور آسيب ناپذيري خود نوجوانان در اين سن فکر مي کنند اتفاقات بد فقط براي ديگران مي افتد و فقط ديگران آسيب مي بينند. آنها به اندازه کافي عاقل هستند و به خوبي مي توانند از مشکلات بگريزند. البته اين افکار چيزي نيست جز يک توهم مخصوص دوران نوجواني. اين توهم مي تواند پايه خطرات و انحرافات بسياري در دختر نوجوان شما باشد. مثلا «اگر سوار ماشين يک غريبه هم باشم براي من هيچ اتفاقي نخواهد افتاد. من مي دوم چطوري بايد رفتار کنم.» 6- همسالان، پادشاهان ذهني در اين سنين دوستان و همسالان براي فرد اهميت زيادي پيدا مي کنند و براي پذيرفته شدن و تعلق داشتن به همسالان خود، همنوايي و شبيه شدن با آنها را انتخاب مي کنند، به طوري که بودن در ميان همسالان و تشابه با آنان به يک نياز اساسي در دوران نوجواني تبديل مي شود. نگران نباشيد! بودن در گروه همسالان و اهميت و نفوذ همسالان براي دختر شما يک ويژگي طبيعي دوران نوجواني است. نوجوان با بودن در گروه همسالانش، احساس استقلال را خواهد آموخت. 7- کاهش علاقه به درس معمولا اکثر نوجوانان با افت تحصيلي روبرو مي شوند. يکي از اصلي ترين دلايل اين افت تحصيلي ورود فعاليت ها و موقعيت هاي جديد به زندگي است. بايد در کنار او باشيد. به او کمک کنيد تا استعداد و علائق تحصيلي و توانايي هاي خود را بشناسد. چند توصيه براي تعامل با دختران نوجوان: * اين اشتباهات را انجام ندهيد: 1- تحقير و مقايسه ممنوع حواستان باشد بزرگترين اشتباهي که دخترتان را از شما دور مي کند، تحقير کردن او در جمع و حتي در خلوت است. او را به خاطر نقطه ضعف هايش تحقير نکنيد و موفقيت هاي ديگران و شکست هايش را بر سرش نکوبيد. دختران را همانطور که هست بپذيريد و از او به تناسب استعدادها و توانايي هايش انتظار داشته باشيد. مطمئن باشيد او نيز استعدادها و توانايي هاي خودش را دارد. در پيدا کردن استعدادهايش و رفع نقاط ضعفش به او کمک کنيد. 2- دائما نگران دختران نباشيد گاهي والدين آنقدر نگران دختر نوجوانشان هستند که او را شديدا محدود مي کنند و تحت کنترل خود قرار مي دهند اما متاسفانه دختران، در اکثر موارد، در برابر فشار والدين به دروغگويي رو مي آورند و در مورد فعاليت ها و دوستانشان به والدين دروغ مي گويند. بنابراين به جاي محدوديت بيش از حد سعي کنيد مهارت روبرو شدن با خطرات را به دخترتان بياموزيد، به او ياد دهيد چگونه تنها به کلاس زبان برود، در برابر شماره هاي ناشناسي که به او زنگ مي زنند يا برايش پيامک مي فرستند چه واکنشي بهتر است داشته باشد. 3- تمام کارها را شما انجام ندهيد به او مسئوليت هايي را واگذار کنيد. نبايد همه کارهايش را شما انجام دهيد. اينکه اجازه نمي دهيد دست به سياه و سفيد بزند، همه کارهاي خانه و حتي کارهاي شخصي او را انجام مي دهيد، شما را تبديل به يک مادر خوب نمي کند، بلکه باعث مي شود دخترتان به يک فرد مسئوليت گريز تبديل شود. به او وظايفي را محول کنيد و اجازه دهيد مسئوليت کار و عواقب خوب و بدش کاملا به عهده خودش باشد. * اصل هايي که بايد رعايت کنيد: 1- ايجاد محيط امن در خانه اولين و مهمترين پايگاه و تکيه گاه براي دختر نوجوانتان بايد خانه اي باشد که در آن زندگي مي کند. سعي کنيد محيط خانه را آرام نگاه داريد. محيط پرتنش و پر از دعواي خانوادگي او را از خانه و والدين فراري خواهد داد. 2- اجازه دهيد شما را راهنمايي کند با او صحبت کنيد. از او مشورت بخواهيد. زماني که اظهارنظر مي کند، مکث توأم با تفکر داشته باشيد تا به باارزش بودن زمينه هاي ذهني خودش فکر کند. حتي از او راهنمايي بخواهيد. مسائلي را مطرح کنيد و طوري نشان دهيد که شما مشتاقانه منتظر راهنمايي ها و ايده هاي خلاقانه او هستيد. 3- افزايش آگاهي و مطالعه در مورد نوجواني و انتقال اطلاعات به فرزند در رابطه با مراحل رشد انسان و تغييرات هر مرحله به ويژه نوجواني تا آنجا که مي توانيد اطلاعات کسب کنيد. هر قدر دانش شما بيشتر باشد، کمتر در رويارويي با مسائل غافلگير و مستاصل خواهيد شد. علاوه بر اين با فرزندانتان نيز در مورد ويژگي هاي سن نوجواني صحبت کنيد. مثلا وقتي دختر نوجوانتان بداند همه دخترهاي هم سن و سالش نگران ظاهر و قيافه خودشان هستند و اين يک ويژگي وابسته به سن است بيشتر احساس آرامش خواهد کرد. مي توانيد در اين مورد حتي از خاطرات خودتان هم با او حرف بزنيد و به او بگوييد شما هم در نوجواني نگران جوش هاي صورتتان بوده ايد و فکر مي کرديد هميشگي خواهند بود و اينکه اين موضوع در آن زمان چقدر ذهنتان را به خود مشغول کرده بود اما حالا اثري از آنها نمانده است. 4- موضع خود را مشخص کنيد گاهي خيلي از مشکلات بين شما و او به اين خاطر اتفاق مي افتد که به روشني و وضوح با او صحبت نمي کنيد. بهتر است خواسته هايتان را در مورد رابطه با دوستان و همکلاسي ها، زمان برگشتن به خانه، شرکت در مهماني ها و استفاده از اينترنت، موبايل و ... مشخص کنيد و به روشني با ذکر دلايل منطقي قوانين و انتظارات خود را توضيح دهيد. 5- تصميم گيري را به او ياد بدهيد مهارتي مهم که دختران نوجوان بايد ياد بگيرند «تصميم گيري» است. دختران را در تصميمات خانواده شريک کنيد. مثلا در انتخاب پرده و دکوراسيون خانه نظر او را بپرسيد. او را در موقعيت هايي قرار دهيد که تصميم گيرنده نهايي خودش باشد. يادگيري مهارت تصميم گيري در دوران نوجواني به او کمک مي کند در تصميم هاي مهم زندگي به درستي عمل کند و همه جوانب يک امر را بسنجد. 6- به خلوت او احترام بگذاريد دختر نوجوان شما دوست دارد بيشتر وقتش را در اتاقش تنها باشد، موسيقي گوش دهد و شعر بخواند يا حتي براي درس خواندن تنها در اتاقش بنشيند و در اتاقش را ببندد. دوست دارد يک حريم خصوصي داشته باشد. وقتي در اتاقش را مي بندد، اتاقش را قلمرو سلطنت خود فرض مي کند. دوست دارد هر طور خودش دوست دارد درآنجا پادشاهي کند. به خواسته او، تا حدي که قوانين خانه تان اجازه مي دهد، احترام بگذاريد و هرگز سرزده و بدون اينکه در بزنيد به اتاقش وارد نشويد مگر اينکه يک دليل منطقي و مهم داشته باشيد. 7- به او اعتماد کنيد دخترتان تا زماني که باور نکند به او اعتماد داريد به شما اعتماد نخواهد کرد و تلاشتان بي فايده خواهد بود. اعتماد يک پل دوطرفه است، بنابراين به او اعتماد کنيد و اين را با رفتارتان به او نشان دهيد و به او بياموزيد ما در برابر اعتمادي که به هم داريم، مسئول هستيم. البته فراموش نکنيد اعتماد بايد آگاهانه و هوشيارانه باشد، بهتر است اين اعتماد را از سال هاي آغازين نوجواني شروع کنيد. 8- تحسين و انتقاد درست وقتي کار يا مسئوليتي را به خوبي انجام مي دهد از او تشکر کنيد و به خاطر کار خوب تحسينش کنيد. منطقي و درست از او تعريف و تمجيد کنيد، به کار خوبي که انجام داده است، اشاره کنيد. اين اصل را هنگام انتقاد کردن از او هم رعايت کنيد و به کار اشتباهي که انجام داده است اشاره کنيد و کل وجود او را به خاطر کار اشتباهي که انجام داده، زير سوال نبريد. ما را در کانال «آخرين خبر» دنبال کنيد