هنر زندگي/ انسجام خانوادگي مفهومي است که نزديکي عاطفي و به هم پيوستگي اعضاي خانواده را نشان ميدهد. بسياري از خانوادهها درگير مشکلاتي هستند که از عدم تعادل در انسجامشان نشات ميگيرد. خانوادهاي که پياپي درگير دعوا و تنش ميشود يا اعضاي آن با يکديگر ارتباط کمي دارند و نميتوانند در مسائل خود به يکديگر کمک کنند و يا حتي خانوادهاي که به اعضاي خود اجازه تصميمگيري و اظهار نظر نميدهد؛ همگي درگير عدم تعادل در انسجام هستند. با آگاهي از ميزان انسجام خانوادگي خود و راهکارهاي بهبود آن، ميتوانيد گامي موثر در جهت بهتر شدن انسجام خانوادهتان برداريد.
معيارهاي سنجيدن انسجام خانواده چيست؟
براي بررسي شدت انسجام خانواده معيارهايي براي اندازهگيري وجود دارد. پيوند عاطفي بين اعضا، زمان و فضاي مشترکي که اعضا باهم هستند، همراه بودن خانواده در تصميمگيريها و وجود منافع مشترک براي خانواده همگي معيارهايي براي سنجش انسجام خانواده هستند. تفريحات مشترکي که اعضاي خانواده از انجام آنها لذت مي برند نيز در انسجام خانواده تاثير دارد. با در نظر گرفتن تمام اين عوامل ميتوانيد به شدت انسجام خانوادگي خود پي ببريد.
هرچه انسجام بيشتر، بهتر؟
هر چه همبستگي و انسجام بين اعضاء خانواده بيشتر باشد، به معناي سالمتر بودن روابط خانوادگي نيست. دانشمندان خانوادهها را از نظر شدت انسجام به چهار دسته تقسيم کردهاند.
1. خانواده رهاشده
خانوادههاي رها شده هيچ انسجام و صميمتي را تجربه نميکنند. حتي ممکن است در يک مکان زندگي نکنند. اين خانوادهها معمولا تفريح مشترکي ندارند و زمان زيادي را با يکديگر نميگذرانند.
2. انسجام خانوادگي | خانواده جداشده
خانوادههاي جداشده از نظر انسجام خانوادگي در درجه دوم قرار دارند. تا حدودي در فضا و مکان مشترک زندگي ميکنند و زماني را در کنار هم هستند اما ارتباط عاطفي بسيار محدودي بين آنها وجود دارد. ترجيح ميدهند زمان خود را در با ديگر اعضاي خانواده نگذرانند و فرصتي براي گشت و گزار يا سفرهاي خانوادگي ندارند.
3. خانواده پيوسته
دسته سوم خانوادههاي پيوسته هستند که با يکديگر ارتباط عاطفي و صميمي مناسبي برقرار کرده و معمولا در يک محل زندگي ميکنند. زمان نسبتا زيادي را باهم ميگذرانند و به طور مرتب تفريحات مشترکي مثل سفر و گشت و گزارهاي خانوادگي انجام ميدهند. اين خانوادهها در عين حال که ارتباط نزديکي باهم دارند، اما مرزهاي مشخصي بين اعضا وجود دارد که باعث ميشود در مسائل فردي هم وارد نشده و به استقلال يکديگر احترام بگذارند.
4. انسجام خانوادگي | خانواده درهمتنيده
دسته آخر خانوادههاي درهمتنيده هستند. اين خانوادهها معمولا ارتباط عاطفي عميق و درگيرکنندهاي باهم دارند. هميشه در يک محل زندگي کرده و دور شدن اعضا را تحمل نميکنند. سعي ميکنند همه زمان خود را با هم بگذرانند و تفريحات اعضا محدود به خانواده باشد. اين فضاي خانوادگي باعث از بين رفتن مرزهاي بين اعضا شده و خانواده در مسائل فردي آنها نيز دخالت ميکند. از اين گذشته محدود شدن اجتماعي و عاطفي اعضا تنها به محيط خانواده باعث ميشود افراد مهارتهاي لازم براي به دست آوردن استقلالشان را هم ياد نگيرند.
شايد شما هم حدس زده باشيد که کداميک از اين چهار دسته ميتواند خانواده ايدهآل ما باشد. انسجام خانوادگي زياد، الزاما مثبت هم نيست. حالت ايدهآل وجود انسجام متوسط بالا است که مجموعهاي از اتحاد و استقلال را در خانواده ايجاد ميکند. حالا ميتوانيد با توجه به رفتارهاي خانوادگي خود بفهميد که خانواده شما به کدام دسته ميتواند نزديک باشد و آيا به سلامت هم نزديک هست؟
چگونه انسجام خانواده خود را بهبود دهيم؟
نقش خانواده در سلامت افراد، ما را ملزم به شناسايي راههايي براي ارتقاي کيفيت روابط بين اعضا ميکند. قدم اول آن است که بفهميد انسجام خانوادگيتان تا چه حدي است؟ براي اين کار به خاطرات قبلي اعم از درگيريها، مشاجرات و زمانهاي لذتبخشي که با هم گذرانديد، رجوع کنيد. تجارب خوشايند و ناخوشايند را يادداشت کرده و توجه کنيد که با وجود دعواها و اختلافات، اعضاي خانواده شما توانايي شاد بودن کنار هم و همبستگي بيشتر را دارند. شايد در نگاه اول به نظرتان برسد که اعضاي خانواده براي شما غير قابل تحمل هستند اما خاطرات اين را تاييد نميکنند.
1. انسجام خانوادگي | ايجاد وحدت خانواده
ساختن خانوادهاي پيوسته و وحدت يافته نياز به رعايت نکات و يادگيري مهارتهايي دارد. در اين مورد بايد براي باهم بودن خانواده برنامهريزي کنيد، مهارتهاي ارتباطي خود را تقويت کرده و مسئوليتهاي اعضا در خانواده را مديريت کنيد. اين سه پايه مهم، وحدت خانواده شما را حفظ ميکند.
2. خانواده، هميشه خانواده است.
يکي از خوبيهاي بزرگ خانواده آن است که هميشه خانواده ميماند. مهم نيست شما چقدر با آنها اختلاف داريد يا چه قدر بحث و درگيري پيش ميآيد. شما هنوز عضو آن هستيد. پس هميشه راهي براي بهبود آن هم وجود دارد.
انسجام خانوادگي | مشاور خانواده
اگر احساس ميکنيد مشکلات خانواده شما از کنترل خارج شده و با اصلاح رفتارهاي کوچک تغيير چنداني اتفاق نميافتد، در کنار صبر و تلاش، ميتوانيد به مشاور خانواده يا خانوادهدرمانگر نيز مراجعه کنيد. توجه داشته باشيد که خانواده يک سيستم است و اگر حتي شما به تنهايي رفتار خود را تغيير دهيد، به مرور رفتار اعضاي ديگر نيز تغيير ميکند. پس مراجعه به يک متخصص ميتواند نقش زيادي در تغيير الگوي خانواده شما و رفتن به سمت بهبودي داشته باشد.
سخن آخر
خانواده مهم ترين بخش زندگي تمام افراد است به طوري که روابط ميان اعضا بر تمام جنبههاي شخصيت و زندگي اجتماعي فرد تاثير ميگذارد. خانوادهاي که در عين داشتن روابط نزديک به اعضا اجازهي رشد و استقلال ميدهد، بهترين نوع خانواده است. در صورتي که فکر ميکنيد روابط خانوادگيتان به اصلاح نياز دارد، از يک متخصص کمک بگيريد تا شما را در ساختن يک خانواده سالم ياري کند.
بازار