همه آنچه که باید درباره اختلال شخصیت وابسته بدانید

باشگاه خبرنگاران/ یک روانشناس گفت: اختلال وابستگی در بچه‌های کوچک خانواده شایعتر از بچه‌های بزرگ است، افرادی که در کودکی بیماری جسمی مزمنی داشته اند مستعد این اختلال هستند.
رضا فریدی مشاور و روانشناس بالینی در گفت‌وگو با خبرنگار حوزه ازدواج و خانواده گروه اجتماعی باشگاه خبرنگاران جوان، درباره تاثیرات اختلال شخصیت وابستگی و تاثیر آن در روابط دوستانه، اظهار کرد: بیماران مبتلا به اختلال شخصیت وابسته نیاز‌های خود را تحت الشعاع نیاز‌های دیگران قرار می‌دهند، مسئولیت‌های مهم زندگی خود را به گردن دیگران می‌اندازند، به خود مطمئن نیستند و اگر جز برای مدتی کوتاه تنها بمانند احساس ناراحتی بسیاری می‌کنند. به این اختلال عنوان شخصیت وابسته منفعل هم داده‌اند.
این روانشناس با اشاره به اینکه اختلال شخصیت وابسته، در زن‌ها شایع‌تر از مردان است، افزود: این اختلال در بچه‌های کوچک خانواده شایعتر از بچه‌های بزرگ است، افرادی هم که در کودکی بیماری جسمی مزمنی داشته اند ممکن است بیش از بقیه مستعد این اختلال باشند. افراد مبتلا به این اختلال از تصمیم‌گیری عاجزند مگر آنکه با دیگران به مقدار بسیار زیادی مشورت کرده و کاملا مطمئن شده باشند.
فریدی تصریح کرد: آن‌ها از موقعیت‌های مسئولیت آور پرهیز می‌کنند و اگر از آن‌ها خواسته شود که نقش رهبر را در جایی به عهده بگیرند مضطرب می‌شوند و ترجیح می‌دهند و تحت سلطه باشند. اینگونه افراد دوست ندارند تنها باشند و دلشان می‌خواهد کسی را پیدا کنند که بتوانند به او وابسته شوند، همین نیاز آن‌ها به دلبستگی به فرد دیگر است که روابط آن‌ها را خدشه دار می‌کند.
وی با بیان اینکه بدبینی، بی اطمینانی به خود، انفعال و ترس از ابراز احساسات جنسی و پرخاشگرانه مشخصه‌های رفتار بیماران مبتلا به اختلال شخصیت وابسته است، ادامه داد: اینگونه افراد ممکن است همسری بد رفتار، بی وفا یا الکلی را مدت‌ها تحمل کنند برای آنکه احساس دلبستگی شان به او خدشه دار نشود.
این روانشناس با بیان اینکه روان درمانی اختلال شخصیت وابسته اغلب نتیجه بخش است، اضافه کرد: درمان‌های مبتنی بر بینش باعث می‌شود که بیمار بتواند پیشایند‌های اولیه رفتار خود را بشناسد و با حمایت درمانگر به فردی مستقل تر، جراتمند تر و با اتکای بیشتر به خودش تبدیل شود. رفتار درمانی، جرأت آموزی، گروه درمانی، خانواده درمانی همگی به کار رفته و در بسیاری از بیماران پیامد‌های موفقیت‌آمیزی هم داشته است.
فریدی گفت: می‌دانیم که دوستی‌ها در سن نوجوانی و جوانی با شور و هیجان بسیار زیادی همراه است و بیشتر بر مبنای عواطف و احساسات شکل می‌گیرد و یکی از نیاز‌های مهم انسان نیاز به محبت و عشق ورزیدن به دیگران و مورد محبت دیگران واقع شدن است. این نیاز در همه انسان‌ها وجود دارد و در طی مراحل مختلف رشد و مراحل گوناگون زندگی شکل‌های مختلفی پیدا می‌کند و در هر دوره‌ای به گونه‌ای متناسب با آن برهه زمانی باید ارضا شود.

تاثیر شخصیت وابسته بر روابط دوستانه
وی افزود: در دوران کودکی این نیاز توسط پدر و مادر ارضا می‌شود، در دوره نوجوانی از طریق دوستان و گروه همسالان و در دوره جوانی از طریق دوستان، خانواده، بستگان و همسر به این نیاز پاسخ داده می‌شود.
این روانشناس بیان کرد: اما باید به این نکته توجه داشت که بین یک دوستی صمیمانه، نزدیک و وابستگی شدید، تفاوت وجود دارد. روابط دوستانه و صمیمانه یکسری ویژگی‌ها دارند مانند این که در یک رابطه صمیمی استقلال رفتاری بین دو دوست وجود دارد و اتفاقاتی که در زندگی یک دوست صمیمی می‌افتد بر زندگی دوست او تاثیر می‌گذارد، اما با این وجود هر کدام از آن‌ها در انجام اهداف شخصی و فعالیت‌های شخصی خود استقلال دارند و مستقل عمل می‌کنند.
فریدی اضافه کرد: در روابط عاطفی که وابستگی زیادی وجود دارد، به دلیل عدم تعادل در ارضای نیاز‌ها معمولاً منجر به مشکل می‌شود، چون فردی که در این روابط بیشتر حمایت، عشق و توجه می‌دهد، احساس خوبی نیز نسبت به این موضوع دارد، اما از آنجائیکه زمانی که خود او نیاز به عشق، محبت، توجه و حمایت دارد آن را دریافت نمی‌کند این افراد از لحاظ عاطفی آسیب می‌بینند، به عزت نفس او لطمه وارد می‌شود و احساس حقارت می‌کند.
وی خاطرنشان کرد: علاوه بر این فردی که توجه و حمایت بیشتری می‌گیرد ممکن است احساس کند طرف مقابل او را تحت فشار قرار داده است و میخواهد او را کنترل کند و عصبانی می‌شود. این افراد بهتر است سعی کنند این وابستگی را تبدیل به یک دوستی عمیق و صمیمی کنند و به ارضای نیاز‌های دو طرف توجه کنند در حالی که هرکدام بتوانند به طور مستقل، روابط و اهداف شخصی خود را نیز دنبال کنند.