تأثیرات پورنوگرافی بر روابط عاطفی

سواد زندگی/ پورنو گرافی یا همان فیلم‌های مستهجن به‌رغم تابو بودن در اغلب جوامع اما بسیار پربیننده هستند. وجود صنعت چند صد میلیارد دلاری در جهان تأییدی بر این مدعاست. با حضور شبکه‌های اجتماعی در بطن زندگی روزمره امکان دسترسی به فیلم و تصاویر پورنو بسیار سهل‌تر شده است. از سوی دیگر چندی است در برخی کلینیک‌های روانشناسی به زوج‌های جوان تماشای پورن به عنوان راه‌حل مشکلات جنسی توصیه می‌شود؛ همین امر بر اهمیت بحث پیرامون آن می‌افزاید.
در این نوشتار می‌کوشیم تا تأثیر پورنو گرافی را بر روابط عاطفی و زندگی زناشویی از منظر تازه‌ترین مطالعات علمی بررسی کنیم تا مخاطبان "سواد زندگی" بتوانند تصویر روشن و بدون تعصبی راجع به این تأثیرات و زیان‌های احتمالی آن پیش رو داشته باشند.

تحقیق در مورد پورنو گرافی
از زمانانتشار مجله Playboyدر دهه 50، جامعه به‌طور فزاینده‌ای پورنو گرافی را تحمل کرده است. اکنون، تقریباً از هر نقطه جهان، به این نوع محتوا دسترسی فوری وجود دارد. مخاطبان پورنو نیز متنوع و رشد کرده‌اند. اگرچه مردها هنوز هم عمده مصرف‌کنندگان پورنو هستند، اما تعداد زنانی که آن را تماشا می‌کنند نیز رو به افزایش است.
یکی از زوایای موردعلاقه بسیاری از محققان علوم اجتماعی، تأثیرات تصاویر مستهجن بر روابط است.
جامعه‌شناس پت فاگان استدلال می‌کند که، در روابط عاشقانه،مردانی که به تماشای پورنو می‌نشینند، زندگی رضایت بخش کمتری دارندو احساس عاطفی کمتری را با شرکای خود تجربه می‌کنند. زنانی که متوجه این امر در همسران خود می‌شوند، اغلب احساس خیانت، بی‌اعتمادی و عصبانیت می‌کنند. این زنان همچنین ممکن است احساس رضایت کمتری ازنظر جنسی داشته باشند.

ارتباط مصرف پورنو با میزان تعهد و رضایت جنسی
در این مطالعه، که توسط لامبرت و همکاران (2012) انجام‌شده است، محققان در مورد تأثیرات تماشای پورنو بر میزان تعهد در روابط عاشقانه مطالعه کردند.
هدف آن‌ها تعیین این بود که آیا بین مصرف پورنو گرافی و میزان تعهد در روابط عاطفی افراد ارتباطی وجود دارد یا خیر. مطالعه بر 367 شرکت‌کننده در سنین 17 تا 26 سال نشان داد که هر چه میزان مصرف پورنو بیشتر باشد از میزان تعهد در رابطه کاسته می‌شود. به‌عبارت‌دیگر افراد متأهل با تماشای پورنو شانس ایجاد تعهد در رابطه را از دست می‌دهند.
در مطالعه دیگری (سزمانسکی و استوارت ریچاردسون (2014)) کارشناسان دریافتند که زوج‌هایی که پورنو تماشا نمی‌کنند، عموماً دارای درجه بیشتری از نظم جنسی، رضایت بیشتر و فداکاری و ارتباط مثبت‌تری با یکدیگر هستند.
بااین‌حال، به نظر می‌رسد بسته به اینکه آیا یکی از شرکای رابطه عاطفی پورنو مصرف می‌کند یا اینکه هر دو شریک با هم مصرف می‌کنند، نتیجه متفاوت باشد. درصورتی‌که تنها یکی از شرکا مصرف‌کننده پورنو باشد، معمولاً سطح پایین‌تری از تعهد و احتمال بیشتری از خیانت وجود دارد.
این مطالعات نشان داد مصرف پورنو، بر عزت‌نفس و رضایت جنسی افراد نیز تأثیر می‌گذارد. به‌گونه‌ای که برخی از زنان متأهل، مصرف پورن شریک زندگی خود را به‌اندازه خیانت آسیب‌زننده می‌دانند.
از طرف دیگر بنا به تحقیقات انجام‌شده، مصرف پورنو در برخی افراد به اعتیاد به پورنو می‌انجامد. بررسی‌ها نشان می‌دهد که اعتیاد به پورنو موجب کاهش و افت علاقه افراد به برقراری رابطه جنسی با شریک زندگی شده و میل جنسی آن‌ها به همسرشان از بین می‌رود. اعتیاد به پورن همچنین می‌تواند باعث مشکلات نعوظ و همچنین ایجاد مشکل در رسیدن به ارگاسم شود. بنابراین، مصرف پورن برخلاف این ادعا که موجب افزایش علایق جنسی است، اغلب به کاهش رابطه جنسی با همسر منجر می‌شود.

سه عارضه منفی مصرف پورن
در یک مطالعه جدید، شرکت‌کنندگان جنبه‌های منفی زیر را در استفاده از پورنو نشان دادند:
کاهش علاقه به رابطه جنسی- تحقیقات بسیاری نشان می‌دهد که پورنو گرافی‌ باعث کاهش میل جنسی به شریک زندگی و فقدان هیجان در روابط جنسی است. در برخی موارد، افراد حتی تمایل دارند که شریک زندگی خود را به‌عنوان یک شخصیت مستهجن بخواهند.
افزایش عدم امنیت جنسی- شرکت‌کنندگان از کاهش عزت‌نفس یا میزان درک مطلوبیتشان از روابط جنسی خبر دادند. آن‌ها فکر می‌کنند که به‌اندازه تصاویر پورنو قادر به تحریک دیگری نیستند.
ایجاد انتظارات غیرواقعی- به‌طور خاص، هم مصرف‌کنندگان و هم شرکای آن‌ها می‌گویند که پورنو بر انتظارات آن‌ها ازنظر ظاهر جسمی، عملکرد جنسی و حتی سلیقه جنسی تأثیر منفی می‌گذارد.
مصرف پورن مغز را کوچک و تنبل می‌کند
در تازه‌ترین مطالعه‌ای که بر روی ساختار مغز انجام شد، دکترسیمون کیون و تیم همراه وی مغز 664 مرد سالم با میانگین سنی 29 سال را به 3 روش اسکن کردند.
اولین اسکن یک تصویر ساختاری ساده از مغز بود. در روش دوم الگوی فعالیت در نواحی متفاوت مغز به دنبال تماشای پورنو گرافی در داوطلبان آقا تجزیه‌وتحلیل شد. مرحله سوم نیز به اسکن در حالت استراحت (با گذشت 5 دقیقه از اتمام محتوای پورنو گرافی) مربوط می‌شد.
بر اساس یافته‌های این پژوهش، ساعات تماشای پورنو گرافی مستقیماً بر حجم ماده خاکستری مغز اثر منفی دارد. ماده خاکستری متشکل از جسم نورون‌ها، آکسون‌های غیر میلینه، سلول‌های گلیال و مویرگ‌هایی است که همگی در سیستم لذت و پاداش مغز نقش تعیین‌کننده دارند. به‌بیان‌دیگر مردانی که ساعات بیشتری در هفته را به تماشای محتوای پورنو گرافی اختصاص می‌دهند، ماده خاکستری کمتری در ناحیه مغزی کنترل‌کننده پاداش خواهند داشت.
از طرفی دیگر در داوطلبانی که به مشاهده تصاویر محرک عادت کرده و به‌نوعی وابسته شده‌اند، استریاتوم چپ یا جسم مخطط در مغز آن‌ها به میزان کمتری فعال می‌شود. این ساختار ازجمله مهم‌ترین اجزای سیستم حرکتی و همین‌طور پاداش به شمار می‌رود و درعین‌حال می‌تواند روند درک پاداش، تصمیم‌گیری، انگیزه و برنامه‌ریزی را هم تحت تأثیر خود قرار دهد.
این مطالعه تأیید می‌کند که چگونه میزان رضایت جنسی در مصرف‌کنندگان پورن کاهش می‌یابد و چرا آنان از رابطه جنسی با همسر خود کمترین لذت را می‌برند.
دکتر سیمون کیون، مدیر این گروه تحقیقاتی می‌گوید: "نتایج این تحقیق می‌تواند بیانگر این باشد که مصرف مرتب پورنو گرافی سیستم پاداش مغز را تنبل می‌کند."
به گفته این پژوهشگران، مغز این افراد هنگامی‌که در حال تماشای صحنه‌های سکسی محرک بودند، پیام پاداشی کمتری صادر کرده است تا یک تماشاگر گه گاهی این فیلم‌ها؛ به این معنی که مصرف‌کنندگان هرروزه پورنو گرافی از تماشای این صحنه‌ها کمتر از یک تماشاگر معمولی لذت برده‌اند.
سیمون کیون گفت: "ازاین‌رو ما تصور می‌کنیم کسانی که زیاد پورن می‌بینند، به محرک‌های بسیار قوی‌تر جنسی نیاز دارند تا به لذت طبیعی برسند."
این امر می‌تواند دلیل نارضایتی از زندگی جنسی در بسیاری از زوج‌های متقاضی پورنو گرافی باشد.

در برخی کلینیک‌های درمان مشکلات جنسی، پورنو گرافی به‌عنوان ارتقادهنده زندگی جنسی توصیه می‌شود؛ اما پژوهش‌های اخیر نشان می‌دهد که تماشای بیش‌ازحد پورنو گرافی احتمالاً می‌تواند زندگی جنسی زوج‌ها را به مخاطره بیندازد.
سیمون کیون توضیح می‌دهد: " یک تحقیق تازه دیگر نشان داد نوجوانان پسری که هرروز با موضوعات اروتیک سروکار دارند علاقه بیشتری به انواع غیرقانونی پورنو گرافی و به کار بردن آن در زندگی روزمره خود نشان می‌دهند. برخی محققان نیز به این نتیجه رسیده‌اند که مصرف روزمره پورنو گرافی میل به اجرای آنچه را که دیده‌ می‌شود، بیشتر می‌کند."
"این میل به تکرار خود به خودی دقیقاً مشابه مکانیسم اعتیاد به مواد مخدر است. یعنی چون مصرف مواد مخدر، پس از مدتی، کارایی مغز در ایجاد حس لذت را کم می‌کند، فرد اعتیاد به محرک بیشتری پیدا می‌کند تا بتواند سیستم پاداش مغز را به همان اندازه قبل فعال نگه دارد."

توصیه‌هایی برای کاهش مصرف پورن
اولین گام در کاهش مصرف پورن باور داشتن به زیان‌های آن است. پس لازم است اول به خود بباورانید که مصرف پورن زندگی زناشویی و رابطه عاطفی شما را درخطر انداخته است.
گام دوم ایجاد فاصله بین منبع استفاده از پورن است. باوجود گوشی‌های هوشمند فاصله‌گذاری بین خود و منبع استفاده از پورن مشکل‌تر شده است. اگر از کامپیوتر یا تلویزیون برای مصرف پورن استفاده می‌کنید آن را در مکان عمومی منزل قرار دهید. و اگر منبع مصرف پورن شما گوشی هوشمند است شب‌ها گوشی خود را در مکانی دور از رختخواب خود قرار دهید. به‌هرحال ایجاد فاصله و دشواری دسترسی به منبع مصرف پورن مهم‌ترین کاری است که باید برای آن ترتیبی اتخاذ کنید.
سومین گام نیز ایجاد رابطه عاطفی و جنسی معمول با همسر خود است. باید مسئله‌تان را با او در میان بگذارید تا تواند شما را در دور شدن از مصرف پورن کمک کند. ایجاد اعتماد در شریک جنسی و درخواست کمک از وی بهترین کاری است که روانشناسان توصیه می‌کنند.
خلاصه، نکته مهم این است که همیشه گفتگوی آزاد را با شریک عاطفی خود حفظ کنید تا بتوانید در هرکجا که می‌توانید از یکدیگر لذت ببرید، سالم و صادقانه باشید.