تبيان/ زندگي مشترک مانند رانندگي قوانيني دارد که در صورت تخلف، تبعات آن گريبانگر همه اعضاي خانواده ميشود. تصميمگيري مشترک در زندگي يکي از آن قوانين ضروري است که عدم رعايت آن ميتواند روابط و زندگي زوجين را تحت تأثير قرار دهد. به همين منظور تبيان در اين خصوص به گفتگوي اختصاصي با دکتر محسن محمدينيا زوجدرمانگر و مدرس دانشگاه تهران پرداخته است.
تصميمگيري در زندگي مشترک اساساً بايد به چه صورتي باشد؟
تصميمگيري در زندگي مشترک يکي از مسائل پنهان در روابط زوجين است که معمولاً باعث اختلاف و درگيري ميشود زيرا تصميمگيري در روابط زوجين اغلب حالت يک طرفه دارد يعني يا مرد تصميمگيرنده است و يا زن که هر دو راه خطاست زيرا در اين نحوه تصميمگيري عدالت و انصاف رعايت نميشود؛ بنابراين ميزان رضايت از زندگي مشترک کاهش مييابد.
ما وقتي ازدواج ميکنيم دنبال صميميت، آرامش، احترام و اعتمادبهنفس هستيم که با تصميمگيري يک جانبه تمام اينها از بين خواهد رفت؛ به عنوان مثال وقتي يک نفر به تنهايي تصميم ميگيرد که به مسافرت نرويم، ظاهراً آن فرد پيروز شده اما اين تصميمگيري يک جانبه به معناي شکست هر دو نفر است زيرا اين تصميم در احساسات، رفتار و افکار ناخودآگاه طرف مقابل تأثير ميگذارد و زندگي ديگر مثل قبل شيرين و لذتبخش نخواهد بود؛ بنابراين تصميمگيري بايد دو طرفه و با رضايت هر دو طرف باشد.
خداوند در سوره فجر ميفرمايد: «يَآ أَيَّتُهَا النَّفْسُ الْمُطْمَئِنَّةُ (۲۷) ارْجِعِى إِلَى رَبِّکَ رَاضِيَةً مَّرْضِيَّةً (۲۸)؛ اى روح آرام يافته و متين به سوى پروردگارت بازگرد که تو از او خشنود و او از تو خرسند است.» در واقع، خداوند با آن عظمت و بزرگي رضايت بندگاش را در نظر گرفته است. نعوذ بالله زوجين که بالاتر از خدا نيستند؛ بنابراين در تصميمگيري بايد رضايت همديگر را به دست آورند.
زن و شوهر هر کدام در چه زمينههايي ميتوانند تصميمگيرنده باشند؟
ملاک اصلي براي تصميمگيري يکطرفه، عقل و اطلاعات بيشتر است که اين مسئله در عمل و با گذشت زمان ثابت خواهد شد؛ مثلاً دختر خانواده ميخواهد تا 11 شب با دوستانش بيرون از خانه باشد اما پدر به دليل حضور بيشتر در اجتماع و درک بهتر شرايط جامعه مخالفت کرده و تصميم نهايي را ميگيرد يا در مسائل اقتصادي خانمها دقيقتر به مسائل نگاه ميکنند زيرا خانمها جزئينگر بوده و در يک مسئله، ابعاد مختلفي را در نظر ميگيرند اما مردها کلينگر هستند. اغلب خانمها در هنگام خريد ديرتر اما بهتر انتخاب ميکنند و برعکس آقايان زودتر انتخاب ميکنند اما ميزان اشتباهشان بيشتر است؛ بنابراين در چنين موردي مي توان به زن ميدان داد تا در تصميم گيريهاي اقتصادي ورود پيدا کند اما نحوه تصميم گيري زن نبايد به حس قدرت طلبي و اقتدار مرد آسيب برساند.
راهحل اختلاف در تصميمگيري چيست؟
در صورت اختلافنظر بايد از کنارهگيري، سکوت، قهر، تحقير و يا زورگويي براي تحميل تصميم به طرف مقابل اجتناب کرد زيرا در اين صورت بازي رواني به وجود ميآيد که فرد مي خواهد با آزار دادن طرف مقابل به يکسري منافع برسد؛ بنابراين بهترين راهحل براي حل اختلاف، صحبت کردن است اما براي گفتوگو بايد نکات زير را رعايت کرد:
- گفتوگو بايد در محيط آرام و به دور از تنش باشد.
- گفتوگو تنها حول محور موضوع مورد اختلاف باشد و از حاشيه و صحبت درباره اختلافات گذشته اجتناب شود.
- بحث و گفتوگو يک طرفه نباشد بلکه به طرف مقابل هم اجازه حرفزدن و اظهار نظر داده شود. نشانه يک رابطه خوب اين است که اولاً به طرف مقابل اجازه حرف زدن بدهيد(وسط حرف او نپريد) و دوم اين که خودتان هم حرفهايتان را بزنيد.
- وقتي حرف ميزنيد به گونهاي با همديگر صحبت کنيد که طرف مقابل بتواند خودش را در شما ببيند؛ يعني عقايد و احساسات طرف مقابل را درک کرده و بازخورد نشان دهيد.
- احترام، آرامش، درک متقابل و عشق را محور رابطه قرار دهيد و به خاطر موضوعات مورد اختلاف، عشق و احترام بينتان را از بين نبريد.
- در زمان گفتوگو حامي باشيد نه نقطه مقابل؛ متأسفانه اغلب زوجين در زمان حل اختلاف بيشتر به فکر دفاع از خودشان هستند درحاليکه اگر زوجين، بتوانند خودشان را جاي همديگر بگذارند و طرف مقابلشان را درک کنند خيلي از اختلافات به راحتي حل خواهد شد.
- تصميمگيري درباره موضوعات مورد اختلاف را به هيچ عنوان معلق نگذاريد؛ آنقدر گفتوگو کنيد تا به يک تصميم مشترک برسيد.
بازار