دختر 8 ساله ام بسیار شلخته و نامرتب است!

تبيان/ مريم دختري 8 ساله است که از نظر مادرش بهشدت بينظم است. مادر مريم در توصيف بينظمي او ميگويد که در اتاق مريم انگار بمب منفجر شده، همه چيز پخش و پلاست. اسباببازيها هر کدام يک طرف است و حتي ممکن است زيرپا له شود. لباسها هم همه نامرتب از يک جاي اتاق آويزان است. مادر مريم بارها به او تذکر داده و از او خواسته اتاقش را مرتب کند اما او گوش نميکند که نميکند. البته مادر مريم خودش ميگويد که هروقت اين بينظمي را ميبيند طاقت نميآورد و شروع به مرتب کردن اتاق مريم ميکند و نميتواند صبر کند تا او متوجه شده و اتاقش را مرتب کند.
شکايت ديگر مادر مريم از او در اين باره است که آتنا رعايت بهداشت را نميکند و معمولا خودش هم کثيف و نامرتب است.
روزي را تصور کنيد که بلافاصله پس از مرتب کردن منزل، فرزندتان همه چيز را به هم ميريزد و حتي وسايلش را جمع و جور و مرتب نميکند، به احتمال زياد تصميم ميگيريد که ديگر خانه را مرتب نکنيد تا همانطور شلوغ و نامرتب بماند. اگر به اين فکر افتادهايد، بايد بدانيد که راه صحيحي انتخاب نکردهايد و براي حل اين معضل بايد چارهاي بينديشيد زيرا در غير اينصورت سالها درگير اين مشکل خواهيد بود.
بيخيال نشويد
بعضي والدين به ناچار آشفتگي و نامرتبي را تحمل ميکنند چون دوست ندارند وقتشان صرف جمعآوري اسباببازي يا کلنجار رفتن با بچهها شود، غافل از اينکه اين نامرتبي و آشفتهبازار به اشکال مختلف منجر به اتلافوقت و انرژي آنها خواهد شد چراکه مدتي طولاني در جستوجوي وسيلهاي که گم کردهايد، ميگرديد تا آن را پيدا کنيد. درضمن شايد اين بينظمي ضرر مالي هم درپي داشته باشد.
بايد به سن درک نظم رسيده باشد
عدم نظم و ترتيب و شلختگي جزء لاينفک دورههاي رشدي کودک است يعني زماني که کودک هنوز باور و منطق و چارچوبي از قواعد و قوانين را درک نکرده و مفهوم و جايگاه آن را نميداند که عمده اين عدم ادراکها تا قبل از 5/3 تا 4 سالگي شدت بيشتري دارد يعني تا زماني که هنوز جايگاه اجتماعي پيدا نکرده و تجربه مهد کودک و مربي و قواعد گروهي و زمانبندي را تجربه نکرده است و البته پس از آن و با حضور در مهد وآمادگي و پيشدبستاني به مفهوم کليتر و ملموستري از اين قوانين دست مييابد.
ميتوانيد از کودک در جمعآوري لوازم کمک بخواهيد و از روش مشارکت استفاده کنيد. به ياد داشته باشيد تعريف و تمجيد هميشه معجزه ميکند، در ضمن لازم نيست همه وسايل جمع شوند. مسئله مهم مشارکت کودک در جمعآوري آنهاست.
شلختگي را کنترل کنيد
راه هاي بسيار زيادي براي کنترل و پذيرش شلختگي کودکان وجود دارد. مثلا، اگر بچه ها روي ميز خاصي بازي مي کنند، کافي است زير ميز آنها روزنامه و سطل آشغال پلاستيکي بگذاريد. اين عمل نه تنها به شما کمک مي کند که بچه ها آشغال ها را روي زمين نريزند بلکه با اين کارتان به آنها فضايي خواهيد داد که بتوانند خلاقيت بيشتري را از خود نشان دهند. اگر او دوست دارد با لگو و چيزهاي اين چنيني بازي کند حوله اي را زير او پهن کنيد تا اسباب بازي هايش روي زمين پخش نشود. پس از آن با جمع کردن حوله مي توانيد همه چيز را به راحتي جمع کنيد و اگر لازم بود حوله را نيز بشوييد.
يک فضاي بازي براي کودک فراهم کنيد
اگر در خانه تان اتاق خاصي براي فرزندتان نداريد قسمتي از خانه را هر چند که کوچک هم باشد براي بازي او در نظر بگيريد. اندازه اين فضا اصلا مهم نيست، شايد جالب باشد که بدانيد بچه ها از جاهاي کوچک بسيار لذت مي برند براي همين است که بعضي وقت ها مي بينيم بچه ها به يک گوشه اي از اتاق پناه مي برند و بازي مي کنند. پس بگذاريم او هر کاري را که دوست دارد در آن قسمت انجام دهد. پس از اينکه او بازي اش را تمام کرد يک مدتي را برايش تعيين کنيد و به او بگوييد 10 دقيقه وقت داري تا همه اسباب بازي ها و کتاب هايت را سر جايش بگذاري.
مشارکت دهيد
ميتوانيد از کودک در جمعآوري لوازم کمک بخواهيد و از روش مشارکت استفاده کنيد. به ياد داشته باشيد تعريف و تمجيد هميشه معجزه ميکند، در ضمن لازم نيست همه وسايل جمع شوند. مسئله مهم مشارکت کودک در جمعآوري آنهاست.
بازي کنيد
جمع و جور و مرتب کردن را به شکل بازي و تفريح انجام دهيد. مثلا بگوييد «ببينم کي زودتر ميتونه همه چيز رو جمع کنه؟» براي سهولت در جمعآوري وسايل سبدهاي رنگارنگ و متفاوت تهيه کنيد و هرکدام را به گروهي از وسايل اختصاص دهيد. وقتي کودکان بزرگتر ميشوند به اين درک ميرسند که در مورد مرتب بودن اتاقها و خانه قوانيني را درنظر گرفتهايد، بنابراين مکانهايي از منزل را مشخص کنيد تا بچه اجازه داشته باشد محيط آن را به هم بريزد.
شايد تا به حال به اين موضوع فکر نکرده باشيد، اما بعضي از بچه هاي شلخته شايد شخصيت شان طوري است که از به هم ريختگي و آشفتگي لذت مي برند. و عمدا لباس هايشان را کف اتاق مي ريزند. در اين مواقع بسياري از مادران از دور فرزندان خود را نگاه مي کنند و غصه مي خورند که چرا فرزندشان به جاي اينکه چيزها را سر جايش بگذارد، آنها را کف زمين مي ريزد.
قواعد را واضح بگوييد
وقتي برنامهاي مشخص و روالي معين را در زندگي روزمره خانواده جاري کنيد نظم و ترتيب و در نهايت آرامش بيشتري در خانه حکمفرا و در وقت نيز صرفهجويي ميشود. در حالي که بينظمي و هرج و مرج موجب اتلاف وقت ميشود. به عنوان مثال براي پيدا کردن يک لنگه جوراب مجبور ميشويد تمام خانه را زير و رو کنيد. به خاطر داشته باشيد وقتي در منزل نظم و روال مشخصي وجود ندارد و هرج و مرج در آن حکمفرماست، کودکان احترام گذاشتن به اطرافيان و محيط پيرامون خود را ياد نميگيرند و به آشفتگي و هرج و مرج دامن ميزنند.
از قوانين پيروي کنيد
مهمتر از تعيين قوانين براي کودکان، رعايت و پيروي از آن است. اگر شما جزو والديني هستيد که بدون هيچ نظم و قاعدهاي زندگي ميکنيد، بدون ترديد نميتوانيد به فرزندتان نظم ياد دهيد. همچنين اگر قاعدهاي را تعيين کرديد و بعد به دليل جروبحث يا مقاومت کودک آن را تغيير داديد يا آنکه خودتان آن را رعايت نکرديد توقع نداشته باشيد فرزندتان شما و قوانين را جدي بگيرد. قواعد و قوانين در حقيقت همان توقع و انتظارهاي شما از کودکتان است و فراموش نکنيد که فرزندتان بايد از آن اطلاع کامل داشته باشد تا بتواند توقع شما را برآورده کند. به او ياد دهيد که اگر شلخته و نامرتب باشد، ممکن است از خيلي چيزها محروم شود.
ما مادران نياز داريم شکيبايي خود را افزايش دهيم و خودمان را کنترل کنيم. آموزش نظم و ترتيب، مرحله اي است که ما بايد آن را طي کنيم، اما اينطور هم نيست که تنها با يکبار آموزش، بچه ها همه حرف ما را گوش دهند و اتاقشان را تميز و مرتب نگه دارند.
جديت داشته باشيد
مهمترين اصل، جديت پس از هشدار است. والديني که تهديد ميکنند ولي عمل به تهديد ندارند پيش چشم کودک کوچک و ناتوانتر از خود او ديده ميشوند. پس براي تعيين يک قانون تلاش کنيد، قوانينتان را براي کودکتان بازگو کرده و براي شروع و اجراي اين قوانين زمان مشخصي را تعيين کنيد و پس از آن با هر بار عدم رعايت قوانين از سوي کودک در باب تفريحات و مشوقهايي که دوست دارد، اعمال محروميت و در ازاي هر بازگشت به قانون خانواده يک تشويق (تشويق بايد در اين موارد ميزانش از تنبيه يا محروميت اعمال شده بيشتر باشد) نثارش کنيد.
صبور باشيد
ما مادران نياز داريم شکيبايي خود را افزايش دهيم و خودمان را کنترل کنيم. آموزش نظم و ترتيب، مرحله اي است که ما بايد آن را طي کنيم، اما اينطور هم نيست که تنها با يکبار آموزش، بچه ها همه حرف ما را گوش دهند و اتاقشان را تميز و مرتب نگه دارند.
بايد بدانيد که تغيير و تحول در اتاق فرزندتان، نشان دهنده اين است که آنها در خود احساس مستقل بودن مي کنند و نحوه قراردادن چيزها در اتاقشان در واقع به نوعي نشان دهنده شخصيت آنهاست. به عنوان يک مادر عاقل بهتر است او را آزاد بگذاريد تا کارهاي دلخواهش را در اتاق خودش انجام دهد و احساس امنيت کند. در غير اين صورت، فرزندتان هنگام بازي کردن اگر کسي وارد اتاقش شود در را به روي او مي بندد و شايد هم به شما بگويد من آنقدر بزرگ شده ام که مي دانم بايد اتاقم را چگونه نگه دارم.
فرآوري: نسرين صفري