استفاده از گازهای شیمیایی چینی برای خوش رنگ کردن میوه ها

سلامت نيوز/با فرا رسيدن پاييز تقاضاي خريد مرکبات به عنوان ميوه‌ مخصوص اين فصل رو به افزايش است، اما همين موضوع باعث سودجويي برخي افراد براي تقلب در فروش ميوه‌هاي نارس اما ظاهرا رسيده، به مردم از طريق رنگ‌آوري مصنوعي با استفاده از مواد شيميايي شده است. روند افزايشي ورود ميوه‌هاي رنگ‌آوري و نقاشي شده با مواد و گازهاي شيميايي به بازار آنچنان زياد شده که برخي از مسئولان صنفي مجبور به هشدار دادن دراين باره شده و نسبت به سلامتي مصرف‌کنندگان ابراز نگراني کرده‌اند. بر اين اساس، هدف از رنگ‌آوري مصنوعي ميوه، رسيده و طبيعي نشان دادن آن است. حال آن‌که اين ميوه‌ها زودتر از وقت طبيعي و در حالي که سبز رنگ و نارس يا کال هستند از درخت چيده مي‌شوند و پس از آن در گرمخانه‌هايي با استفاده از برخي مواد شيميايي و حتي آفت‌کش‌هاي حشرات موذي در معرض افزايش درجه حرارت قرار مي‌گيرند و رنگ پوست آنها زودتر از موعد مقرر و به‌طور مصنوعي رنگ مي‌گيرد و سرانجام آن را به عنوان ميوه رسيده و تازه به مردم مي‌فروشند. در واقع در اين باره دو نوع تخلف اتفاق افتاده است؛ دسته اول تخلف بهداشتي و دسته دوم تقلب و جابه‌جا فروشي است که در نهايت هر دو، حقوق مردم را نشانه رفته است. اين امر در ميوه‌هايي چون پرتقال، نارنگي، ليمو و ليموشيرين بيش از ديگر ميوه‌ها ديده شده است. بدون طعم و ارزش غذايي مصطفي‌ دارايي‌نژاد، رئيس کميسيون تخصصي ميوه و تره‌بار اتاق اصناف ايران دراين باره به جام‌جم گفت: با توجه به سودآوري زياد ميوه‌هاي نوبر در بازار، چند سالي است که استفاده از گرمخانه‌ها براي رنگ‌آوري مصنوعي مرکبات با استفاده مواد و گازهاي شيميايي افزايش يافته است. اما امسال با توجه به نزديک شدن فصل ورود مرکبات داخلي به بازار، تقريبا از سه‌ ماه پيش بحث استفاده از گرمخانه‌ها براي تسريع در روند رسيدن ميوه‌هاي نوبر مثل نارنگي در شمال ايران مطرح شده است. وي تصريح کرد: با توجه به اين‌که فصل طبيعي برخي از اين ميوه‌ها مثل پرتقال هنوز نرسيده و دو ماه ديگر مي‌رسد، استفاده از اين روش که اکنون در برخي مناطق ديگر غير از شمال کشورمان مثل بم و جهرم نيز شايع شده باعث از بين رفتن طعم و مزه ميوه‌ها شده است، چون هنوز شرايط طبيعي رسيدن ميوه مهيا نيست و فقط با استفاده از حرارت و گاه مواد شيميايي، پوست ميوه‌ها زردرنگ مي‌شود. درست مثل اين‌که ميوه کاملا رسيده است، اما داخلشان نارس باقي مانده و مي‌تواند بدون ارزش غذايي باشد. شادلو : مرکبات براساس اصولي که طبيعت برايش مشخص کرده بايد روي درخت رسيده و طعم‌دار شود، در حالي که انجام مصنوعي اين روند در گرمخانه‌ها باعث افزايش اسيد داخل ميوه شده و طعم و مزه آن غيرطبيعي خواهد شد اين مقام صنفي با اشاره به رنگ‌آوري در ليموشيرين، پرتقال و نارنگي تصريح کرد: اين روش براي ميوه‌هاي يادشده در شرايط غيرطبيعي صورت مي‌گيرد. بنابراين بهترين روش براي استفاده از کيفيت مطلوب ميوه‌هاي ايراني که شهرت جهاني دارند اين است که خريداران از محصولات در فصل خود استفاده کنند نه اين‌که براي خريد محصولات خارج از فصل هزينه کنند به عنوان مثال پرتقال ساري هنوز به عمل نيامده و هرچه به نام آن فروخته مي‌شود ميوه نقاشي شده با مواد شيميايي است. براي سلامتي مضر است از سوي ديگر مجتبي شادلو، نايب رئيس اتحاديه باغداران کشور درباره عمل رنگ‌آوري مرکبات به خبرنگار ما گفت: عمل رنگ‌آوري در برخي ميوه‌ها که پايه قندي دارند مثل خرمالو و موز امري طبيعي است. اما به دليل سودجويي برخي افراد امروز اين روش بدون هرگونه اصول علمي و بهداشتي درباره ميوه‌هاي اسيدي بخصوص در مرکبات مورد استفاده قرار مي‌گيرد. وي انجام رنگ‌آوري مرکبات با مواد شيميايي را کاملا غيراصولي و غيرقانوني دانست و افزود: مرکبات براساس اصولي که طبيعت برايش مشخص کرده بايد روي درخت رسيده و طعم‌دار شود، در حالي که انجام مصنوعي اين روند در گرمخانه‌ها باعث افزايش اسيد داخل ميوه شده و طعم و مزه آن کاملا غيرطبيعي خواهد شد. در عين حال اين عمل باعث کاهش ماندگاري ميوه در بازار و منازل خواهد شد و ضررهاي بهداشتي دارد. وي درباره حضور بازرسان وزارت بهداشت در گرمخانه‌هاي رنگ‌آوري ميوه تصريح کرد: اولين وظيفه وزارت بهداشت حفظ سلامت مردم است و از آنجا که اين روند هيچ‌گونه پايه علمي ندارد و مي‌تواند باعث بروز برخي مشکلات براي سلامتي مردم نيز باشد، بعيد است وزارت بهداشت اين روند را تائيد کند. لذا درخواست ما رسيدگي وزارت بهداشت به اين مساله است. شادلو به موضوع واکس‌زدن ميوه‌ها نيز اشاره کرد و افزود: استفاده از واکس‌هاي نگه‌دارنده براساس اصول علمي و با کاربرد مواد اوليه باکيفيت و استاندارد، صرفا براي ميوه‌هايي که داراي پوست اسفنجي هستند مورد قبول است. اما نمي‌توان از اين روش براي براق کردن باقي ميوه‌ها که پوست حساس دارند مثل سيب، گيلاس، آلو يا از اين دست استفاده کرد؛ هرچند به‌طور کلي هر چه کمتر از مواد شيميايي در ميوه‌ها استفاده کنيم، بهتر است. مواد و گازهاي شيميايي و غيرمجاز چيني در همين حال، رضا ابراهيمي يکي از واردکنندگان ميوه به استفاده از برخي نگه‌دارنده‌ها و واکس‌هاي غيرمجاز براي ميوه اشاره کرد و افزود: به‌طور کلي براي صادرات و نگهداري ميوه و جابه‌جايي در مسيرهاي طولاني، برخي از نگه‌دارنده‌ها و واکس‌ها مورد استفاده قرار مي‌گيرد که اگر اين مواد مرغوب باشد، نه تنها مشکل‌ساز نيست، بلکه برخي از خواص ميوه‌ها را نيز محفوظ نگه مي‌دارد. اما از آنجا که قيمت و شرايط استفاده از اين نگه‌دارنده‌ها نيازمند امکانات خاصي است، برخي خريداران عمده ميوه داخلي براي کاهش هزينه‌ها از انواع غيراستاندارد واکس ميوه استفاده مي‌کنند. ابراهيمي: روش ساده‌اي که مي‌توان براي تشخيص ميوه رنگ‌آوري شده از ميوه طبيعي به آن اشاره کرد، لمس کردن آن و سنجيدن نرمي يا سفتي مرکبات است. ميوه‌اي که در حالت عادي رسيده باشد کاملا نرم است اما ميوه رنگ‌آوري شده سفت است اين فعال صنفي به گياهي بودن انواع واکس‌هاي استاندارد ميوه تاکيد کرد و گفت: نگه‌دارنده‌هاي استانداردي که بسياري از توليدکنندگان خارجي از آنها استفاده مي‌کنند داراي پايه گياهي است و هيچ مواد شيميايي در آنها استفاده نشده است. اما انواعي که اکنون در شرکت‌هاي داخلي براي واکس زدن مرکبات استفاده مي‌شود شيميايي و چيني بوده و باعث بروز مشکلاتي براي سلامتي مصرف‌کنندگان خواهد بود. استفاده از گاز اتيلن براي رنگ‌آوري ميوه وي تصريح کرد: همچنين روش ديگري که برخي افراد سودجو در کشورمان براي عمل‌آوري و رنگ‌آوري ميوه از آن استفاده مي‌کنند، به کار بردن گازهاي شيميايي چون گاز اتيلن است. در اين روش ميوه‌ها در اتاقک‌هايي قرارداده مي‌شود که فضاي آن مملو از گاز شده و اين امر باعث سريع‌تر شدن روند تغيير رنگ پوست مرکبات خواهد شد. ابراهيمي افزود: اين روش که براي ورود ميوه‌هاي نوبر در بازار پرسود داخلي مورد استفاده قرار مي‌گيرد، باعث از بين رفتن خاصيت ميوه شده و ماندگاري آن را به حداقل مي‌رساند که در مورد مرکبات اين عمر به دو يا سه روز خواهد رسيد. شناسايي اين موضوع نيز براي خريداران تقريبا ممکن است. اما روش ساده‌اي که مي‌توان براي تشخيص ميوه رنگ شده از ميوه طبيعي به آن اشاره کرد، لمس کردن آن و سنجيدن نرمي يا سفتي مرکبات است. ميوه‌اي که در حالت عادي رسيده باشد کاملا نرم است اما ميوه رنگ‌آوري شده سفت است. اين واردکننده ميوه درباره مزه و طعم ميوه‌هاي رنگ‌آوري شده نيز گفت: ميوه‌هايي که با استفاده از اتاق گاز غيراصولي و خارج از زمان طبيعي، ظاهرا رسيده شده باشند طعم غيرطبيعي دارند. يعني اسيدي خواهند شد و به تلخي مي‌روند. چون اصلا شرايط رسيدن ميوه و تشکيل مواد طبيعي در آن رعايت نشده است. بنابر اين بهترين راهکار اين است که خريداران بيشتر به ميوه‌هايي که رنگ طبيعي و ظاهري طبيعي در فصل مربوط خود دارند، توجه نشان داده و آنها را تهيه کنند.