سلامت نيوز/ «مصرف توتون در ايران طي يک دهه گذشته7 برابر شده است» اين خبر را ديروز معاون اجتماعي دانشگاه علوم پزشکي تهران در نشست خبري با رسانه ها اعلام کرد.
«عبدالرحمان رستميان» گفت: در برهه زماني 10 سال مصرف سيگار از 2 هزار تن به 15 هزار تن رسيده است. که فاجعه است و ضرورت دارد راههاي عدم دسترسي مردم به دخانيات را اجرايي کنيم.
اين اولين بار نيست که مسئولان مربوطه از روند روبه رشد مصرف دخانيات در کشور سخن ميگويند. چند ماه پيش نيز دبيرکل جمعيت مبارزه با استعمال دخانيات ايران با بيان اينکه سالانه بين ۵۰ تا ۶۰ ميليارد نخ سيگار در ايران مصرف مي شود، خرج روزانه سيگار و قليان در کشور را بيش از ۳۰ ميليارد تومان اعلام کرد. «
محمدرضا مسجدي» گفت: بر اساس آخرين آمار ها در حال حاضر 24 درصد مردان و 3,5 تا 4 درصد زنان در ايران سيگار مي کشند و سن مصرف سيگار به 13 سال هم رسيده است.
شايد بد نباشد براي درک بهتر اعداد و ارقام ميزان استعمال سيگار درکشور، يک حساب سرانگشتي انجام دهيم. اگر ميزان مصرف سالانه کشور را 60 ميليارد نخ فرض کنيم. ماهانه 5 ميليارد و روزانه افزون بر 166ميليون نخ سيگار در کشور مصرف ميشود. اگر ارتفاع هر سيگار را 5 سانتيمتر در نظر بگيريم، ايرانيان روزانه بيشتر از 8000 کيلومتر سيگار دود ميکنند. يعني فاصله هوايي ايران تا آرژانتين.
هر چه از مضرات سيگار بشنويم و بر آن تاکيد داشته باشيم، دانستن از مخاطرات جانبي اين محصول دخاني بيشتر متحولمان خواهد کرد. هزينه روزانه مصرف دخانيات نيز قابل تامل است. براساس گفته مسئولان مربوطه خرج روزانه سيگار و قليان در کشور بيش از ۳۰ ميليارد تومان است و با اين مبلغ ميتوان روزانه 1000 وام ازدواج و صدها وام مسکن پرداخت کرد يا وسايل گرمايشي يا سرمايشي هزاران مدرسه را تامين کرد.
اگر از تعداد و هزينه مالي مصرف دخانيات در کشور چشم پوشي کنيم، افزايش مرگومير و بيماريهاي ناشي از مصرف دخانيات قصه تلخ ديگري است. آمارها ميگويند دخانيات قاتل 60 هزار ايراني در سال است. تعداد قربانيان دخانيات در کشور زماني بغرنجتر ميشود که آن را با آمار تصادفات جادهاي مقايسه کنيم. بر طبق آمار داخلي کشور، سالانه 16 هزار نفر در اثر حوادث ترافيکي در ايران از بين ميروند.
صرفنظر از آمار بالاي مرگ ومير ناشي از مصرف دخانيات که تقريبا 4 برابر تصادفات جادهاي است، هزينههاي درمان بيماريهاي ناشي از مصرف دخانيات نيز قوز بالا قوزاست. به گفته «عبدالرحمان رستميان» به طور متوسط سالانه 10هزار ميليارد تومان براي خريد سيگار در کشور هزينه مي شود و در عين حال 35 هزار ميليارد تومان در سال براي درمان بيماري هاي ناشي از مصرف دخانيات هزينه ميشود.
کارشناسان حوزه سلامت و بهداشت سالهاست راههاي مختلف کاهش سيگار را پيشنهاد و امتحان کردند اما تاکنون موفق به کشف راهي که منجر به کاهش مصرف دخانيات شود، نشدهاند. «عبدالرحمان رستميان» معاون اجتماعي دانشگاه علوم پزشکي تهران ، يکي از راههاي کاهش مصرف سيگار را به افزايش ماليات گره زد و گفت: در حال حاضر سقف ماليات سيگار در کشور 2هزار و هشتصد ميليارد تومان در بودجه 98 در نظر گرفته شده که بايد به 15 هزار ميليارد تومان افزايش يابد. ماليات سيگار بسيار مهم است و در بسياري از کشورهاي دنيا عوارض و ماليات زيادي از سيگار گرفته مي شود تا مصرف را کاهش دهند.
وي افزود: در کشورهاي مختلف عوارض سيگار 75 درصد است اما اين رقم در ايران 20 درصد است و بايد نمايندگان مجلس به اين مساله در بودجه 98 توجه ويژه کنند.
در حالي که تمام آمار و ارقامها از رشد روزافزون مصرف سيگار در کشور حکايت دارد و در چنين شرايطي انتظار ميرود براي کاهش استقبال از دخانيات در کشور تدبيري انديشيده شود، کارخانجات دخانيات در ايران نسبت به گذشته دو برابر شده است.
به گفته رستميان اکنون 16 کارخانه دخانيات در کشور فعال است که نسبت به گذشته 2 برابر شده است. يک کارشناس بهداشت با بيان اين که آسيب ها و پيامدهاي ناشي از مصرف سيگار بسيار جدي و گاهي جبران ناپذير است. به دسترسي آسان به سيگار و قليان و همچنين ارزان قيمت بودن اين مواد موجب گرايش بيشتر افراد به مصرف دخانيات در جامعه مي شود.
«توران قديمي» افزايش مصرف سيگار را به سياستهاي غلط نهادها و سازمانهاي مسئول گره زد و افزود: جامعه اي مي تواند به سمت کاهش مصرف مواد دخاني حرکت کند که سياست هاي پيشگيري از شيوع مصرف سيگار و قليان را به درستي به مرحله اجرا درآورد، اما تاکنون سياستها در اين زمينه کارآيي لازم را که منجر به کاهش مصرف شود اعمال نشده شده است.
وي افزود: مصرف دخانيات مثل سيگار، پيپ، چپق و قليان نه فقط اعتياد رواني، بلکه اعتياد جسماني نيز ايجاد مي کند. از نظر وابستگي رواني، مصرف دخانيات باعث احساس آرامش مي شود و اين احساس به شکل بخشي از زندگي مردم درميآيد.«قديمي» به موضوع آموزش اشاره کرد و گفت در زمينه مضرات سيگار کار فرهنگي مفيدي که منجر به نتيجه مثبت در اين زمينه شود تاکنون انجام نشده است و اگر هم انجام گرفته خروجي مناسبي نداشته است.
وي به تبليغات مصرف دخانيات در رسانهها اشاره کرد و يادآور شد: با وجود اين که تبليغات دخانيات بهصورت مستقيم و غير مستقيم در کشور ممنوع است، اما سيگار يکي از مواردي است که متاسفانه از سوي برخي فيلمسازان و از طريق رسانهايتاثيرگذار مانند سينما تبليغ ميشود.
وي تصريح کرد: سيگار کشيدن واقعي در فيلم و سريال منجر به تبليغ اين پديده شوم در جامعه خواهد شد زيرا نوجوانان و جوانان به بازيگرها و بازيکنها علاقهمندو حرکات آنان را تقليد ميکنند.
لازم به ياد آوري است که سيگار يکي از بارزترين علل مرگ و مير ناشي از سرطان، بيماري هاي عفوني و سکته در جهان است. طبق گفته پزشکان در دود سيگار متجاوز از چهار هزار نوع ماده سمي وجود دارد که تعدادي از آنها سرطان زاست.
بر طبق آمار سازمان بهداشت جهاني در سالهاي اخير، گرايش به مصرف سيگار در بين افراد جامعه و بخصوص جوانان گسترش روز افزوني داشته است. سازمان بهداشت جهاني هشدار داده است که در هر شش ونيم ثانيه يک نفر بر اثر ابتلا به امراض ناشي از مصرف دخانيات جان خود را از دست مي دهد.
استفاده از دخانيات سالانه باعث مرگ 9/4 ميليون نفر مي شود و انتظار مي رود که طي 20 سال آينده اين رقم دو برابر شود. تعداد مصرفکنندگان دخانيات هنوز همچنان رو به افزايش است و احتمال ميرود که از 3/1 ميليارد نفر در حال حاضر به 7/1 ميليارد تا سال 2025 برسد.
بازار