خوراکیهایی که دستگاه گوارش و پوستتان را ملتهب میکنند!

ايرنا/ برخي خوراکيها در کنار تامين نيازهاي ضروري بدن، گاه ممکن است به خاطر اثرات سوء بر سيستم گوارش منجر به اختلالهاي فيزيکي شوند.
مريم سادات کاظمي کارشناس موسسه سلامت و بهداشت عمومي کشور روز يکشنبه افزود: بيشتر خوراکي هاي با پايه غلات حاوي گندم و در نتيجه گلوتن هستند. گلوتن پروتئيني است که هضم بسيار مشکلي دارد و به خاطر تحمل فرايند پخت در دماي بالا، ماده سمي و سرطان زايي به نام آکريل آميد توليد مي کند که مولکول بسيار سختي است و آنزيم هاي گوارشي نمي توانند آن را هضم کنند. اين مولکول درون روده عدم تعادل ايجاد مي کند و زمينه ساز رشد باکتري هاي بيماري زا و در نتيجه التهاب و نفوذپذيري به روده مي شود.
وي اظهار داشت: مولکول غذايي «گليادين آلفا» موجود در گلوتن نيز هضم بسيار مشکلي براي آنزيم هاي گوارشي دارد. زماني که اين مولکول هاي هضم نشده در روده باريک جمع مي شوند، رشد و تکثير باکتري هاي بيماري زا را تسهيل مي کنند و در نتيجه عدم تعادل فلور روده اي، پيشرفت التهابات، تحليل جداره روده باريک و افزايش نفوذ پذيري آن را در پي دارد. بقاياي باکتري ها و مولکول هاي درشت هضم نشده مانند گليادين آلفا از جداره روده عبور مي کنند و در جريان خون و سيستم لنفاوي بدن پخش شده و از اين طريق در اندام هاي مختلف جاي مي گيرند. حالت آنتي ژن آنها موجب برانگيختن پاسخ ايمني و واکنش هاي التهابي نامناسب و غير ضروري مي شود.
کاظمي با بيان اينکه در کنار زمينه هاي ژنتيک، حساسيت به بعضي آنتي ژن هاي غذايي يا باکتريايي نيز منشا دردهاي التهابي و بيماري هاي مزمن هستند، ادامه داد: انواع ماست، کره، خامه، پنير، بستني و به طور کلي لبنيات به دليل وجود کازئين باعث بروز مشکلاتي مي شوند. ۸۰ درصد مجموعه پروتئين هاي موجود در شير گاو را کازئين تشکيل مي دهد و منشا بسياري از حساسيت هاي گوارشي نوزادان و بزرگسالان است. کازئين ساختاري شبيه گليادين آلفا دارد و به سختي هضم مي شود.
وي تصريح کرد: ماست، بستني و بعضي از پنيرها معمولا با شير خشک تهيه مي شوند که نسبت به شير تازه مواد تحريک کننده بسيار بيشتري دارد و کازئين منشا التهاب و نفوذپذيري بالاست. روده باريک در حالت طبيعي نفوذپذيري خاصي دارد تا ريزمغذي ها را جذب و مانع ورود مولکول ها و مواد غير مفيد شود. حساسيت به کازئين شير مي تواند موجب نفوذپذيري بالاي جداره روده و ورود ترکيبات مضر به جريان خون مي شود در حالي که بايد از بدن دفع شوند. گاه التهاب خيلي سريع با درد، نفخ، يبوست و غيره هشدار مي دهد اما ممکن است بدون هيچ علامتي سال ها پيشرفت کرده و به شکل بيماري التهابي مزمني مانند آرتروز بروز کند.
کاظمي افزود: پروتئين هاي حيواني به خصوص گوشت گاو اگر در دماي ۱۱۰ تا ۱۲۰ درجه طبخ شوند عامل بيماري هاي التهابي مزمن خواهند بود، اين روش به دليل واکنش هاي شيميايي قند بر پروتئين است و زمينه ساز توليد مواد سمي مي شود. البته در صورت پخت گوشت به شکل کباب اين حالت بدتر شده و مواد سرطان زايي نيز تشکيل مي شود.
به گفته اين کارشناس تغذيه، اين مولکول ها به سختي هضم مي شوند و عدم تعادل روده اي، التهاب و نفوذ پذيري جدار روده ها را در پي دارند که در نتيجه ترکيباتي وارد جريان خون مي شوند که عامل فعاليت هاي غير عادي سيستم ايمني در بافت ها هستند و طبخ گوشت در ۱۱۰ درجه سانتي گراد ۱۰ برابر از طبخ ماهي در چنين دمايي توليد مواد مضر و بيماري زا دارد.
کاظمي افزود: مواد غذايي که در کارخانه ها تهيه و فرآوري مي شوند، معمولا مقدار بسيار زيادي شکر، نمک، چربي هاي ناسالم، مواد شيميايي نگهدارنده، رنگ هاي خوراکي و غيره دارند، به علاوه، قوطي هاي کنسرو لايه اي از رزين بيفنول دارند که ممکن است با گذشت زمان در غذاي کنسروشده جمع شود. مصرف زياد چنين غذاهايي همچنين مي تواند در طولاني مدت زمينه ساز بيماري هاي التهابي مزمن شود.
وي اظهار داشت: بعضي از بيماري ها مانند آرتروز با توجه به زمينه ژنتيک يا مقدار آنتي ژن هاي حساسيت زا مانند گلوتن پس از چند سال بروز مي کند. مدت پيشرفت بيماري هاي مزمن با توجه به نوع بيماري، خصوصيات ژنتيک و سبک زندگي فردي متغير است. پيش از آنکه نخستين علائم بيماري احساس شود، التهاب به تدريج طي هفته ها تا سال ها پيشرفت کرده و خيلي تدريجي بافت ها را نابود مي کند. همچنين ممکن است علائم هشداردهنده فوري مانند دردهاي گوارشي، نفخ، يبوست و غيره نيز ظاهر شود. در صورت زمينه ژنتيک ابتلا به يک بيماري خاص، مواد غذايي ياد شده مي توانند عامل بروز ناراحتي هايي نظير آرتروز، ديابت نوع ۲، فيبروميالژي، پلي آرتريت روماتوئيد، سندروم روده تحريک پذير، کرون، سلياک، اسکرودرمي (نوعي بيماري التهابي پوستي)، اگزما، آسم، آکنه و غيره مي شود.
اصول غذايي افراد مستعد بيماري هاي التهابي
کاظمي خاطرنشان کرد: اگر فردي که زمينه ابتلا به بيماري هاي التهابي دارد مقدار مناسب و کنترل شده از اين خوراکي ها را مصرف کند، احتمال بروز بيماري نيز کاهش مي يابد. اما پس از بروز بيماري، رعايت رژيم غذايي خاص با پرهيز از خوراکي هاي حاوي گلوتن، لبنيات و پروتئين هاي حيواني، گوشت هاي پخته شده در دماي بالا، خوراکي هاي صنعتي فرآوري شده، خوراکي هاي آلوده به آفت کش ها و مواد شيميايي مي تواند در بسياري موارد به برطرف شدن درد و بهبود سطح زندگي کمک کند.
وي گفت: به طور متوسط پس از سه ماه رعايت اين رژيم تاثيرات مثبت ديده مي شود اما در موارد حاد اغلب ممکن است به ۱۶ تا ۱۷ ماه نيز زمان براي بهبود بيماري زمان نياز باشد.