توکوفوبیا؛ عامل اصلی فرار از زایمان طبیعی

ايسنا/ ترس از زايمان، يکي از بزرگ‌ترين مشکلاتي است که زنان باردار با آن مواجه بوده و حتي گاهي آنان را بدون داشتن هرگونه مشکلي براي زايمان طبيعي، به‌سوي عمل سزارين مي‌کشاند. محققان کشور با بررسي اين ترس که گاهي وضعيت مرضي به خود مي‌گيرد، سعي در موشکافي آن کرده‌اند.

به دنيا آمدن کودک براي مادران يـک اتفـاق هيجان‌انگيز محسوب مي‌شود. اما در کنار احساسـات مثبـت مـادر، حـس تـرس، اضـطراب و نگرانـي از زايمــان و عواقــب آن مي‌تواند باعــث اضــطراب بيشتر مادر شود. ترس از زايمـان توسـط روان‌پزشکان چنين توصـيف شـده اسـت: «اگر زنان، نخستين زايمان خود را تجربه مي‌کنند، تصــورات آن‌ها از درد نــامعلوم بــوده و ايــن تصـورات آن‌ها را مشـوش مي‌کند و اضـطراب غيرقابــل وصــفي همــه وجــود آن‌ها را در بــر مي‌گيرد، امـا اگـر در حـال حاضـر مـادر هسـتند خاطرات زايمان پيشين و توقعات آن‌ها از زايمـان در پيش رو، آن‌ها را وحشت‌زده مي‌کند».

به گفته محققان، وقتـي اين اضطراب و يا ترس از مـرگ در حـين زايمـان خيلي شديد باشد، فوبيايي به وجود مي‌آيد کـه بـه آن «توکوفوبيا» اطلاق مي‌شود. کلمه توکوفوبيا يـک کلمـه يونـاني بـوده کـه از دو بخش «توکو» به معناي زايمان و «فوبيا» به معناي تــرس تشــکيل شــده اســت. توکوفوبيــا، در پزشکي به‌عنوان يـک حالـت پاتولوژيـک شناخته‌شده که با ترس و جلوگيري از فرزنددار شدن باوجود علاقه به داشتن فرزند توصيف مي‌شود.

---

بازار

---

تــــرس، مســــتقيماً عامــــل بســــياري از دشواري‌هاي پيش‌بيني‌نشده در زايمـان اسـت. تـرس هنگـام زايمـان موجـب ايجـاد حلقـه معيـوب انقباضات و مـداخلات پزشـکي مي‌شود و همـين مسئله خـود باعـث ايجـاد تـرس بـيشتـر شـده و احتمال تجربه يک زايمان دشوار را افزايش مي‌دهد. همچنــين تــرس باعــث مي‌شود زنــان درد بيشتري را در حين حـاملگي تجربـه کننـد و ايـن موضوع مي‌تواند تجربـه بـدي از زايمـان به‌جاي بگذارد و خطـر مـداخلات جراحـي حـين زايمـان را افزايش دهد.

در رابطه با اين موضوع، تيمي چهار نفره از پژوهشگران دانشگاه علوم پزشکي شهيد بهشتي، دست به انجام مطالعه‌اي مروري زده‌اند که در آن توکوفوبيا يا ترس پاتولوژيک از زايمان به‌طور عميق مورد بررسي واقع شده است.

اين مرور سيستماتيک با استفاده از پايگاه‌هاي اطلاعاتي بين‌المللي PubMed، Scopus، Web of Science، Google Scholar، Science Direct و پايگاه‌هاي اطلاعاتي داخلي Magiran و SID به همراه جستجوي دستي در منابع انجام شده است.

نتايج بررسي‌هاي فوق نشان مي‌دهد که توکوفوبيا، ترسي شديد و پاتولوژيک از زايمان بوده و در طبقه‌بندي اختلالات روان‌پزشکي بر اساس راهنماي تشخيصي و آماري اختلالات رواني، نسخه چهارم (DSM-IV) به‌عنوان يک فوبياي اختصاصي تقسيم‌بندي مي‌شود.

دراين‌باره، کامليا روحاني، پژوهشگر گروه آموزشي پرستاري سلامت جامعه دانشگاه علوم پزشکي شهيد بهشتي و همکارانش مي‌گويند: «شيوع توکوفوبيا در زنان باردار در ۱۸ کشور جهان حدود ۱۴ درصد تخمين زده شده است. علائم اين اختلال مي‌تواند با بي‌خوابي، گريه، بي‌قراري، افسردگي و يا اضطراب و همچنين نگراني شديد از زايمان ظاهر شود».

براي رفع اين اختلال، راهبردهاي روان‌شناسي، درمان‌هاي شناختي- رفتاري و دارويي در مطالعات مختلف به کار برده شده است.

به بيان محققان فوق، «تـرس از زايمـان و شـرايط رواني مربوط به آن، مي‌تواند در انتخـاب روش زايمان نيز بسيار مهـم باشـد. زنـان بـاردار بـا اخــتلال توکوفوبيــا بــه همکــاري نزديــک بــين اعضـاي تـيم بهداشـتي- درمـاني شـامل مامـا، روان پرستار و روان‌پزشک نيــاز دارنــد. ايــن همکاري مي‌تواند در زنـاني کـه علائم شـديد اضطراب و ديگر اخـتلالات روانـي را بـه دنبـال توکوفوبيا تجربه مي‌کنند، باعـث جلـوگيري از مشکلات مامايي و روانـي در حـين بـارداري و زايمان شود».

نتايج اين مطالعه جالب که در فصل‌نامه «حيات» متعلق به دانشکده پرستاري و مامايي دانشگاه علوم پزشکي تهران منتشر شده‌ است، مي‌تواند به‌عنوان يک راهنما به تيم بهداشـتي - درمـاني در شناسايي و غربـالگري زنـان در معـرض خطـر توکوفوبيا و اجراي مداخلات رواني پيش از حاملگي کمک کنـد و درنهايت شـايد بتوانـد در کـاهش آمــار ســزارين در ايــن گــروه از زنــان نيــز تأثيرگذار باشـد.

به پيج اينستاگرامي «آخرين خبر» بپيونديد
instagram.com/akharinkhabar