کشف اسکلت 5000 ساله میمون اشرافی در شهر سوخته

ايرنا/ دکتر سيد منصور سيد سجادي -سرپرست گروه باستان شناسي شهر سوخته- گفت:پيدا شدن اسکلت نوعي ميمون در يکي از قبور شهر سوخته مهمترين کشف 2 سال گذشته اين محوطه باستاني بوده است بر پايه بررسي ها و مطالعات علمي روي اسکلت ميمون کشف شده در گورستان شهر سوخته، اين حيوان در حالت اسارت در قفس مرده و به سبب اهميت آن براي صاحبش همچون کودکي به همراه ظرفي زيبا دفن شده است. اهميت پيدا شدن اين ميمون در شهر سوخته 2 علت دارد، يکي اينکه اين نوع ميمون اصولا در جغرافياي ايران وجود ندارد و خارج از فلات بزرگ ايران وارد شده و در مطالعات انجام شده اين نوع ميمون در شمال هندوستان تا مرزهاي چين و آسياي مرکزي وجود داشته، بنابراين ميمون يادشده جزو کالاهاي وارداتي به شهر سوخته بوده است. چون شهر سوخته با سرزمين هاي شرقي ايران مانند شمال هندوستان و آسياي مرکزي مراوده هاي تجاري فراواني داشته و اطلاعات خيلي زيادي در اين زمينه وجود دارد، متوجه شديم که اين ميمون از آنجا آمده است. مساله ديگر اينکه اصولا اين ميمون ها در دنياي باستان مانند کالاي لوکس و اشرافي محسوب مي شده و اينها را بيشتر براي هديه دادن به افرادي که در جامعه داراي طبقه خاص اجتماعي بودند مانند انسان هاي نخبه، تاجر، حاکم، روحاني يا در کل کساني که داراي شخصيت خاصي بودند، وارد مي کردند. مهمترين نکته اي که در مورد اهميت اين ميمون وجود دارد اين است که ميمون چون خردسال بوده و کمتر از پنج سال سن داشته در شهر سوخته دفن شده و قبري براي اين ميمون مانند قبر کودکان خردسال شهر سوخته ساخته اند و اهميتي که اين ميمون براي صاحبش داشته مانند کودکان بوده است. در شهر سوخته کودکان را معمولا بدون اشيا و هدايا دفن مي‌ کردند يا هداياي کمي براي شان مي گذاشتند به عنوان مثال براي يک کودک سه يا چهار ساله يک کاسه، بشقاب، ليوان يا محتويات غذايي و نوشيدني در کنارش قرار مي دادند و دفنش مي ‌کردند و اين ميمون چون خردسال بوده مانند بچه هاي آن زمان دفن شده و در کنارش ليواني منقوش وجود داشته است. اين مساله بسيار جالبي است که بايد مطالعه شود تا بفهميم نقش اين ميمون چه بوده زيرا يک احتمال بسيار کمي که وجود دارد اين است که اگر اين ميمون از شمال هندوستان وارد شده باشد، به دليل اينکه در هندوستان جانور پرستي و بت پرستي رايج بوده و هنوز هم رايج است امکان دارد اين ميمون نيز مثل بعضي ديگر از جانوران که در منطقه هندوستان پرستش يا ستايش مي‌شدند همان نقش را براي صاحبش در شهر سوخته داشته يعني به عبارت ديگر صاحب اين ميمون آدمي با يکسري اعتقاداتي بوده که ميمون را به اين منطقه آورده است. اين ميمون به دليل اينکه در اسارت و داخل قفس نگهداري مي شده مرده و اين موضوع را از مطالعه چگونگي رشد و شکل گرفتن استخوان ها به خصوص پاها و دست هايش متوجه شديم و اين يک کشف بسيار مهمي بوده که در حال حاضر در مهمترين مجله استخوان باستان شناسي جانوري جهان به انگليسي چاپ شده و فارسي آن نيز تا 2 يا سه ماه ديگر منتشر خواهد شد. سرپرست گروه باستانشناسي شهر سوخته به فصل هاي مختلف کاوش در اين محوطه باستاني اشاره کرد و گفت: از سال 76 تا سال گذشته 17 فصل کاوش در شهر سوخته انجام شده که در اين ميان چهار سال به دلايلي اين حفاري تعطيل بوده است. بر اساس برنامه ريزي ها، سه فصل ديگر حفاري بايد انجام شود تا يک دوره 20 ساله يا 20 فصل حفاري به اتمام برسد و بعد از آن تا 2 سال کار حفاري متوقف خواهد شد و تنها کارهاي مطالعاتي و انتشارات را تکميل خواهيم کرد. کار کاوش هرساله در فصل پاييز و زمستان انجام مي شود اما به دليل مشکلات اداري به خصوص مسائل مالي و کمبود بودجه اميدواريم امسال اوايل آبان فصل کاوش شروع شود زيرا يک محوطه بزرگ مانند شهر سوخته هنوز کار بسيار دارد. قسمت هايي در شهر سوخته وجود دارد که کاوش در آنها خيلي واجب است البته بايد سه تا چهار نسل، باستان شناسي در اين منطقه انجام شود. چيزي که براي من خيلي اهميت دارد، تکميل کارها در منطقه مسکوني شرقي شهر سوخته است زيرا به دنبال يافتن دوره هاي قديمي تر اين شهر هستيم يعني در حفاري هاي اين چند ساله بيشتر دوره هايي را کار کرديم که متعلق به حدود 2 هزارو 300 تا 2 هزارو 800 قبل از ميلاد مسيح بوده است. وي در مورد دست يابي به يک سلسله اطلاعاتي از دوره هاي قديمي تر شهر سوخته سخن گفت و افزود: از سال گذشته کارهايي را در يک قسمت هايي از شهر سوخته آغاز کرديم اما متاسفانه به دليل مسائل مالي و کمبود بودجه خيلي نتوانستيم پيشروي کنيم. 2 ساختمان بزرگ نيز در مرکز «تپه شهر سوخته» وجود دارد که کار کاوش يکي از آنها را از 2 سال پيش شروع کرديم و اميدواريم امسال بتوانيم ساختمان ديگر را کاوش کنيم. تاکنون در 17 فصل کاوش تنها بين چهار تا پنج درصد محوطه شهر سوخته کاوش شده و اين کشفيات شامل ساختمان ها، اشيا يا مسائل جامعه ‌شناسانه بوده است. شهر سوخته مانند تمامي محوطه ‌هاي باستاني اطلاعاتي راجع به شناسايي مردم، بيماري ها و وضعيت تغذيه به باستان شناسان داده است. در منطقه سيستان جايي را قديمي تر از شهر سوخته نداريم، يعني حدود 5200 سال پيش اين شهر شکل گرفته و فعلا چيزي در سيستان پيدا نشده که از اين تاريخ قديمي تر باشد، بنابراين اينجا يک دوره است که به آن دوران آغاز شهرنشيني مي گوييم. شهر سوخته حدود 5200 سال پيش به صورت يک روستا بوده که در عرض 500 سال گسترش پيدا کرده و حالت شهر به خود گرفته و اوج شکوفايي شهر سوخته 4300 تا 4600 سال پيش بوده است. ما را در کانال «آخرين خبر» دنبال کنيد