باشگاه خبرنگاران/ سوره ممتحنه شصتمين سوره جزء بيست و هشتم و از سورههاي مدني قرآن است. در آيه دهم اين سوره به پيامبر (ص) دستور داده شده تا زنهاي مهاجر را امتحان کند تا علت و انگيزه ترک شوهرانشان و مهاجرتشان از مکه به مدينه معلوم شود.
سوره ممتحنه درباره دوستي مومنان با کفار سخن ميگويد و به شدت از آن نهي ميکند.
بر اساس روايات هر کس سوره ممتحنه را بخواند مومنان او را در روز قيامت شفاعت خواهند کرد و از بعضي بيماريها محفوظ ميماند. در روايتي از امام سجاد (ع) آمده است اگر کسي که اين سوره را در نمازهاي واجب و مستحب خود قرائت کند خداوند قلب او را براي ايمان آماده ميکند، چشمانش را نوراني کرده، هيچ گاه به فقر و نيازمندي مبتلا نميکند و قاري اين سوره و فرزندان او به بيماري جنون مبتلا نميشوند. از پيامبر (ص) نيز نقل شده است هر کس اين سوره را قرائت کند فرشتگان بر او درود ميفرستند و براي او طلب بخشش ميکنند و اگر در همان روز قرائت از دنيا برود شهيد از دنيا رفته است و مومنان در روز قيامت شفيع او خواهند بود.
متن سوره ممتحنه همراه با ترجمه؛
بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمَنِ الرَّحِيمِ
به نام خداي بخشاينده مهربان
بِسْمِ اللَّـهِ الرَّحْمَـٰنِ الرَّحِيمِ
يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا لَا تَتَّخِذُوا عَدُوِّي وَ عَدُوَّکُمْ أَوْلِيَاءَ تُلْقُونَ إِلَيْهِم بِالْمَوَدَّةِ وَ قَدْ کَفَرُوا بِمَا جَاءَکُم مِّنَ الْحَقِّ يُخْرِجُونَ الرَّسُولَ وَ إِيَّاکُمْ ۙ أَن تُؤْمِنُوا بِاللَّـهِ رَبِّکُمْ إِن کُنتُمْ خَرَجْتُمْ جِهَادًا فِي سَبِيلِي وَ ابْتِغَاءَ مَرْضَاتِي ۚ تُسِرُّونَ إِلَيْهِم بِالْمَوَدَّةِ وَ أَنَا أَعْلَمُ بِمَا أَخْفَيْتُمْ وَ مَا أَعْلَنتُمْ ۚ وَ مَن يَفْعَلْهُ مِنکُمْ فَقَدْ ضَلَّ سَوَاءَ السَّبِيلِ ﴿١﴾
اي کساني که ايمان آوردهايد دشمن من و دشمن خودتان را به دوستي برمگيريد به طوري که با آنها اظهار دوستي کنيد و حال آنکه قطعا به آن حقيقت که براي شما آمده کافرند و پيامبر خدا و شما را از مکه بيرون ميکنند که چرا به خدا پروردگارتان ايمان آوردهايد اگر براي جهاد در راه من و طلب خشنودي من بيرون آمدهايد شما نهاني با آنان رابطه دوستي برقرار ميکنيد در حالي که من به آنچه پنهان داشتيد و آنچه آشکار نموديد داناترم و هر کس از شما چنين کند قطعا از راه درست منحرف گرديده است (۱)
إِن يَثْقَفُوکُمْ يَکُونُوا لَکُمْ أَعْدَاءً وَ يَبْسُطُوا إِلَيْکُمْ أَيْدِيَهُمْ وَ أَلْسِنَتَهُم بِالسُّوءِ وَ وَدُّوا لَوْ تَکْفُرُونَ ﴿٢﴾
اگر بر شما دست يابند دشمن شما باشند و بر شما به بدي دست و زبان بگشايند و آرزو دارند که کافر شويد (۲)
لَن تَنفَعَکُمْ أَرْحَامُکُمْ وَ لَا أَوْلَادُکُمْ ۚ يَوْمَ الْقِيَامَةِ يَفْصِلُ بَيْنَکُمْ ۚ وَ اللَّـهُ بِمَا تَعْمَلُونَ بَصِيرٌ ﴿٣﴾
روز قيامت نه خويشان شما و نه فرزندانتان هرگز به شما سود نميرسانند خدا ميانتان فيصله ميدهد و خدا به آنچه انجام ميدهيد بيناست (۳)
قَدْ کَانَتْ لَکُمْ أُسْوَةٌ حَسَنَةٌ فِي إِبْرَاهِيمَ وَ الَّذِينَ مَعَهُ إِذْ قَالُوا لِقَوْمِهِمْ إِنَّا بُرَآءُ مِنکُمْ وَمِمَّا تَعْبُدُونَ مِن دُونِ اللَّـهِ کَفَرْنَا بِکُمْ وَ بَدَا بَيْنَنَا وَ بَيْنَکُمُ الْعَدَاوَةُ وَ الْبَغْضَاءُ أَبَدًا حَتَّىٰ تُؤْمِنُوا بِاللَّـهِ وَحْدَهُ إِلَّا قَوْلَ إِبْرَاهِيمَ لِأَبِيهِ لَأَسْتَغْفِرَنَّ لَکَ وَ مَا أَمْلِکُ لَکَ مِنَ اللَّـهِ مِن شَيْءٍ ۖ رَّبَّنَا عَلَيْکَ تَوَکَّلْنَا وَ إِلَيْکَ أَنَبْنَا وَ إِلَيْکَ الْمَصِيرُ ﴿٤﴾
قطعا براي شما در پيروي از ابراهيم و کساني که با اويند سرمشقي نيکوست: آنگاه که به قوم خود گفتند: ما از شما و از آنچه به جاي خدا ميپرستيد بيزاريم به شما کفر ميورزيم و ميان ما و شما دشمني و کينه هميشگي پديدار شده تا وقتي که فقط به خدا ايمان آوريد جز در سخن ابراهيم که به نا پدري خود گفت:حتما براي تو آمرزش خواهم خواست با آنکه در برابر خدا اختيار چيزي را براي تو ندارم اي پروردگار ما! بر تو اعتماد کرديم و به سوي تو بازگشتيم و فرجام به سوي توست (۴)
رَبَّنَا لَا تَجْعَلْنَا فِتْنَةً لِّلَّذِينَ کَفَرُوا وَ اغْفِرْ لَنَا رَبَّنَا ۖ إِنَّکَ أَنتَ الْعَزِيزُ الْحَکِيمُ ﴿٥﴾
پروردگارا، ما را وسيله آزمايش و آماج آزاربراي کساني که کفر ورزيدهاند مگردان و بر ما ببخشاي که تو خود تواناي سنجيدهکاري (۵)
لَقَدْ کَانَ لَکُمْ فِيهِمْ أُسْوَةٌ حَسَنَةٌ لِّمَن کَانَ يَرْجُو اللَّـهَ وَ الْيَوْمَ الْآخِرَ ۚ وَ مَن يَتَوَلَّ فَإِنَّ اللَّـهَ هُوَ الْغَنِيُّ الْحَمِيدُ ﴿٦﴾
قطعا براي شما در پيروي از آنان سرمشقي نيکوست يعني براي کسي که به خدا و روز بازپسين اميد ميبندد و هر کس روي برتابد بداند که خدا همان بينياز ستوده صفات است (۶)
عَسَى اللَّـهُ أَن يَجْعَلَ بَيْنَکُمْ وَ بَيْنَ الَّذِينَ عَادَيْتُم مِّنْهُم مَّوَدَّةً ۚ وَ اللَّـهُ قَدِيرٌ ۚ وَ اللَّـهُ غَفُورٌ رَّحِيمٌ ﴿٧﴾
اميد است که خدا ميان شما و ميان کساني از آنان که ايشان را دشمن داشتيد، دوستي برقرار کند و خدا تواناست و خدا آمرزنده مهربان است (۷)
لَّا يَنْهَاکُمُ اللَّـهُ عَنِ الَّذِينَ لَمْ يُقَاتِلُوکُمْ فِي الدِّينِ وَ لَمْ يُخْرِجُوکُم مِّن دِيَارِکُمْ أَن تَبَرُّوهُمْ وَ تُقْسِطُوا إِلَيْهِمْ ۚ إِنَّ اللَّـهَ يُحِبُّ الْمُقْسِطِينَ ﴿٨﴾
اما خدا شما را از کساني که در کار دين با شما نجنگيده و شما را از ديارتان بيرون نکردهاند باز نميدارد که با آنان نيکي کنيد و با ايشان عدالت ورزيد زيرا خدا دادگران را دوست ميدارد (۸)
إِنَّمَا يَنْهَاکُمُ اللَّـهُ عَنِ الَّذِينَ قَاتَلُوکُمْ فِي الدِّينِ وَ أَخْرَجُوکُم مِّن دِيَارِکُمْ وَ ظَاهَرُوا عَلَىٰ إِخْرَاجِکُمْ أَن تَوَلَّوْهُمْ ۚ وَ مَن يَتَوَلَّهُمْ فَأُولَـٰئِکَ هُمُ الظَّالِمُونَ ﴿٩﴾
فقط خدا شما را از دوستي با کساني باز ميدارد که در کار دين با شما جنگ کرده و شما را از خانههايتان بيرون رانده و در بيرونراندنتان با يکديگر همپشتي کردهاند و هر کس آنان را به دوستي گيرد آنان همان ستمگرانند (۹)
يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا إِذَا جَاءَکُمُ الْمُؤْمِنَاتُ مُهَاجِرَاتٍ فَامْتَحِنُوهُنَّ ۖ اللَّـهُ أَعْلَمُ بِإِيمَانِهِنَّ ۖ فَإِنْ عَلِمْتُمُوهُنَّ مُؤْمِنَاتٍ فَلَا تَرْجِعُوهُنَّ إِلَى الْکُفَّارِ ۖ لَا هُنَّ حِلٌّ لَّهُمْ وَ لَا هُمْ يَحِلُّونَ لَهُنَّ ۖ وَ آتُوهُم مَّا أَنفَقُوا ۚ وَ لَا جُنَاحَ عَلَيْکُمْ أَن تَنکِحُوهُنَّ إِذَا آتَيْتُمُوهُنَّ أُجُورَهُنَّ ۚ وَ لَا تُمْسِکُوا بِعِصَمِ الْکَوَافِرِ وَ اسْأَلُوا مَا أَنفَقْتُمْ وَ لْيَسْأَلُوا مَا أَنفَقُوا ۚ ذَٰلِکُمْ حُکْمُ اللَّـهِ ۖ يَحْکُمُ بَيْنَکُمْ ۚ وَ اللَّـهُ عَلِيمٌ حَکِيمٌ ﴿١٠﴾
اي کساني که ايمان آوردهايد چون زنان با ايمان مهاجر نزد شما آيند آنان را بيازماييد خدا به ايمان آنان داناتر است پس اگر آنان را با ايمان تشخيص داديد ديگر ايشان را به سوي کافران بازنگردانيد: نه آن زنان بر ايشان حلالند و نه آن مردان بر اين زنان حلال و هر چه خرج اين زنان کردهاند به شوهران آنها بدهيد و بر شما گناهي نيست که در صورتي که مهرشان را به آنان بدهيد با ايشان ازدواج کنيد و به پيوندهاي قبلي کافران متمسک نشويد و پايبند نباشيدو آنچه را شما براي زنان مرتد و فراري خود که به کفار پناهنده شدهاندخرج کردهايد از کافران مطالبه کنيد و آنها هم بايد آنچه را خرج کردهاند از شما مطالبه کنند اين حکم خداست که ميان شما داوري ميکند و خدا داناي حکيم است (۱۰)
وَ إِن فَاتَکُمْ شَيْءٌ مِّنْ أَزْوَاجِکُمْ إِلَى الْکُفَّارِ فَعَاقَبْتُمْ فَآتُوا الَّذِينَ ذَهَبَتْ أَزْوَاجُهُم مِّثْلَ مَا أَنفَقُوا ۚ وَ اتَّقُوا اللَّـهَ الَّذِي أَنتُم بِهِ مُؤْمِنُونَ ﴿١١﴾
و در صورتي که زني از همسران شما به سوي کفار رفت و کفار مهر مورد مطالبه شما را ندادند و شما غنيمت يافتيد؛ پس به کساني که همسرانشان رفتهاند معادل آنچه خرج کردهاند بدهيد و از آن خدايي که به او ايمان داريد بترسيد (۱۱)
يَا أَيُّهَا النَّبِيُّ إِذَا جَاءَکَ الْمُؤْمِنَاتُ يُبَايِعْنَکَ عَلَىٰ أَن لَّا يُشْرِکْنَ بِاللَّـهِ شَيْئًا وَ لَا يَسْرِقْنَ وَ لَا يَزْنِينَ وَ لَا يَقْتُلْنَ أَوْلَادَهُنَّ وَ لَا يَأْتِينَ بِبُهْتَانٍ يَفْتَرِينَهُ بَيْنَ أَيْدِيهِنَّ وَ أَرْجُلِهِنَّ وَ لَا يَعْصِينَکَ فِي مَعْرُوفٍ ۙ فَبَايِعْهُنَّ وَ اسْتَغْفِرْ لَهُنَّ اللَّـهَ ۖ إِنَّ اللَّـهَ غَفُورٌ رَّحِيمٌ ﴿١٢﴾
اي پيامبر، چون زنان باايمان نزد تو آيند که با اين شرط با تو بيعت کنند که چيزي را با خدا شريک نسازند و دزدي نکنند و زنا نکنند و فرزندان خود را نکشند و بچههاي حرامزاده پيش دست و پاي خود را با بهتان و حيله به شوهر نبندند و در کار نيک از تو نافرماني نکنند با آنان بيعت کن و از خدا براي آنان آمرزش بخواه زيرا خداوند آمرزنده مهربان است (۱۲)
يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا لَا تَتَوَلَّوْا قَوْمًا غَضِبَ اللَّـهُ عَلَيْهِمْ قَدْ يَئِسُوا مِنَ الْآخِرَةِ کَمَا يَئِسَ الْکُفَّارُ مِنْ أَصْحَابِ الْقُبُورِ ﴿١٣﴾
اي کساني که ايمان آوردهايد مردمي را که خدا بر آنان خشم رانده به دوستي مگيريد آنها واقعا از آخرت سلب اميد کردهاند همان گونه که کافران اهل گور قطع اميد نمودهاند (۱۳)
بازار