بيتوته/ در شريعت اسلام غسل ميت، از غسلهاي واجبي است که مرده را پيش از دفن دهند. واجب است جسد مسلمان طبق آداب و شرايط خاصي غسل داده شود.
غسل ميت به چه معني است؟
غسل ميت به معناي شستن ميت مسلمان با شرايطي خاص است و انجام دادن آن بر ديگر مکلفان واجب کفايي است.
شرايط غسل ميت:
واجب است ميت را سه غسل بدهند:
اوّل غسل با آبى که به سدر مخلوط باشد.
مراحل: اندکي سدر در آب غسل ريخته به حدي که آب مضاف نشود نخست با آن آب سر و گردن و بعد سمت راست و سپس سمت چپ را غسل دهند.
دوم غسل با آبى که به کافور مخلوط باشد.
مراحل: اندکي کافور با آب غسل مخلوط ميشود به گونهاي که آب مضاف (آب کافور) نشود به همان ترتيب غسل داده ميشود.
سوم غسل با آب خالص
مراحل: با آب خالص براي سومين بار بدن ميت غسل داده ميشود و غسلهاي بدن ميت تمام ميشود.
مراعات اين ترتيب لازم است و در صورت به هم خوردن ترتيب، از همان جا که به هم خورده اعاده کنند.
غسل دهنده ميت
مواردي که بايد هنگام غسل ميت در نظر داشت:
- قصد قربت. بر غسل دهنده واجب است ميّت را به نيّت تقرّب به خداوند غسل دهد.
- پاک بودن آب غسل
- برطرف کردن نجاست پيش از غسل، به قولي
- برطرف کردن موانع رسيدن آب به پوست
- مباح بودن آب، ظرف و محل غسل و نيز مباح بودن سدر و کافور به کار رفته در غسل
ميتي که واجب است غسل داده شوند:
- زن يا مرد مسلمان
- بچهي مسلمان
- کودک سقط شدهي مسلمان، اگر چهار ماه تمام داشته باشد و در کمتر از آن واجب نيست.
مستحبات غسل ميت:
- قرار دادن ميّت در مکاني بلند، مانند تخت و سکو؛ قرار دادن ميّت روبه قبله
- کندن پيراهن ميت از طرف پاها
- زير سايه، از قبيل سقف و خيمه غسل دادن
- برهنه کردن ميّت جز عورت او
- آغاز کردن از طرف راست سر در هر سه غسل
- ايستادن غسل دهنده در طرف راست ميّت
- خشک کردن بدن ميّت با پارچهاي تميز پس از اتمام غسلها
شرايط کسى که ميّت را غسل ميدهد:
کسى که ميّت را غسل مى دهد بايد:
- مسلمان دوازده امامى باشد
- عاقل و بالغ باشد
- مسائل غسل را هر چند به تعليم ديگرى در اثناى غسل بداند.
- اگر ميت مرد است، مرد او را غسلدهد و اگر زن است، زن او را غسل دهد. (غسل ميت زن به وسيلهي شوهرش و غسل ميت مرد به وسيلهي زنش جايز است.)
غسل ميت چگونه است؟
احکام پول گرفتن براي غسل ميت:
به فتواي بيشتر مراجع تقليد پول گرفتن براي غسل ميت حرام است و برخي اصلِ غسل را هم باطل ميدانند، هرچند براي کارهاي مقدماتي و نظافت ميتوان اجرت گرفت.
احاديث درباره غسل ميت:
امام رضا (ع):
محمّد بن سنان ميگويد، امام رضا (ع) در جواب مسائلي درباره غسل ميت فرمودند: علّت غسل دادن ميّت اين است که بدين وسيله پاک و نظيف شده و از آلودگيهاى امراض و آنچه در هنگام بيمارى به او رسيده پاکيزه گردد؛ چه آنکه انسان بعد از مرگ با فرشتگان و اهل آخرت ملاقات ميکند؛ لذا مستحب است وقتى بر خداى عزّ و جلّ و اهل طهارت وارد ميگردد و آنها وى را مسّ نموده و او نيز با آنها تماس پيدا ميکند، پاک و نظيف باشد و با طهارت به خدا توجّه نمايد و از حضرتش خواسته خود را طلب کند و بخواهد که شفاعت شفيعان را در حقّ او بپذيرد.
امام باقر (ع):
راوي ميگويد، از امام باقر (ع) پرسيدم: براى چه مُرده را غسل ميدهند و براى چه غسل دهنده بايد غسل کند؟ حضرت فرمودند: مرده را غسل ميدهند براى اينکه جنب است و ديگر آنکه، چون با فرشتگان ملاقات ميکند بايد پاک باشد و همچنين غسل دهنده ميّت نيز، چون با مؤمنان ملاقات ميکند لازم است غسل کند تا با طهارت با ايشان مواجه شود.
امام صادق (ع):
امام صادق (ع) فرمود: «کسى که جنازه مؤمنى را غسل دهد و حقّ امانت را درباره او ادا کند، خداوند او را ميآمرزد». راوى پرسيد: چگونه حق امانت را ادا کند؟! آنحضرت فرمود: «آنچه را که ميبيند، فاش نکند».
بازار