ايرنا/ باغ سنگي درويش خان به طور حتم يکي از شگفتانگيزترين باغ ايران است که سالانه حدود ۶ هزار گردشگر ايراني و خارجي از آن بازديد ميکنند. اين باغ در ۴۵ کيلومتري سيرجان در استان کرمان و ۴۰ کيلومتري شيراز واقع شده است. باغ سنگي تقريباً ۴ دهه پيش توسط فردي به نام درويش خان اسفنديارپور ايجاد شد زماني که او باغ گنجينه خود را از دست داد. درويش خان تا زمان مرگش در سال ۸۶ با تنها پسر و ۷ نوهاش در اين باغ زندگي کرد. درويش خان در حالي اين اثر انتزاعي بسيار خاص را خلق کرد که تنها يک باغبان ناشنوا بود و قدرت تخيل او در اين اثر توانست بسياري را در سراسر جهان شگفتزده کند. اگر په او به دليل معلوليت در تمام سالهاي زندگياش نتوانسته بود ارتباط چنداني با ديگران داشته باشد اما ام هميشه مشتاق بود تا کارهايش را در معرض ديد ديگران قرار دهد و در مورد آنها به بازديد کنندگان توضيح ارائه کند.
باغي از سنگ، بيبرگ و سبزه
نماي باغ، تصويري از تنهها و شاخههاي خشک درختان است که پايه و اساس باغ سنگي درويش خان را شکل ميدهند. در اين باغ خبري از سبزي و آباداني نيست. بر درختان اين باغ به جاي ميوه، سنگ روييده است. درويش خان بر روي درختان اين باغ به وسيله سيمهاي ضخيم و طنابهاي بزرگ به شکلهاي مختلف سنگ يا اشياء ديگر، حتي حيوانات مرده را به هم پيوند داده است تا در آنجا زندگي کنند. او براي آثار هنري خود توضيحي مختص اثر دارد. هر يک از درختان تزئين شده، نوع خاص گرهِ زده شده به سنگها و اشيا و شکل قرارگيري آنها به سوي آسمان همگي شرحي مفصل دارد. او سعي داشته تا از اين طريق افکار و تصورات خود را با ديگران به اشتراک بگذارد.
از دشواري ساخت اين اثر هنري بسيار گفته شده است. با توجه به اينکه وزن هر يک از اين سنگها به چندين کيلوگرم ميرسد، نگهداشتن آنها بر شاخههاي درختان خشک شده چندان آسان نيست. يکي از ساکنان روستا اين طور نقل ميکند که چند ماه پس از مرگ درويش خان، يکي از درختان فروريخت و در نهايت درخت با تلاش چند نفر از روستاييان دوباره سرپا ايستاد در حالي که اين کار پيش از اين تنها توسط خود درويش خان انجام ميگرفت.
باغ نشانه يک اعتراض خاموش است
گفته ميشود که درويش خان در سال ۱۳۴۰ در جريان برنامه اصلاحات ارضي که توسط رژيم محمدرضا پهلوي اجرا شد، بخشي از زمينها از جمله باغ واقعي خود را از دست داد. او که از باغباني امرار معاش ميکرد، اين اتفاق ضربه بزرگي بر زندگياش وارد ميکرد. درويش خان نميتوانست لب به سخن بگشايد و از اتفاق پيش آمده اعتراض کند. او در يک اعتراض خاموش عليه برنامه اصلاحات ارضي، اقدام به آويختن سنگها از درختان کرد، درختاني خشک و مرده که جز سنگ محصولي ديگري نخواهند داشت. حالا اين باغ در طول سالها معناي جديدي به خود گرفته و بازديدکنندگان بسياري را به سوي خود کشانده است.
درويش خان اسفنديارپور در سن ۹۰ سالگي درگذشت و در باغ صخرهاي خود دفن شد. اگرچه او ديگر در آنجا نيست که داستان سنگهاي نمادين خود را بازگو کند، اما اين باغ هنوز هم ارزش ديدن دارد.
پرويز کيمياوي از کارگردانان به نام ايران در سال ۱۳۵۰ فيلمي از باغ درويش خان با نام «باغ سنگي» ساخت. کيمياوي اين فيلم را در سال ۱۳۸۳ بازبيني کرد و فيلم ديگري با عنوان «پيرمرد و باغ سنگ او» آماده کرد. در نهايت نسخه اصلي فيلم کيمياوي در جشنواره بينالمللي فيلم برلين به نمايش درآمد.
بازار