سایز متن
الف الف
k ١.٣
٠

باشگاه خبرنگاران/ قرآن کریم مشتمل بر معانی دقیق، تعالیم و حکمت‌هایی والا درباره حقیقت خلقت و اسرار هستی است که عمده مردم در عصر رسالت از درک آن ناتوان بودند.

از اینرو پیامبر اکرم (ص) و پس از ایشان مفسران به تبیین و شرح جزئیات آیات قرآن کریم می پرداختند. ما نیز با هدف آشنایی بیشتر با آیات الهی، هر روز به چند آیه از کلام الله با استناد به تفاسیر معتبر از مفسران قرآن کریم می‌پردازیم.

تفسیر سوره بینه
از پیامبر (ص) نقل شده است «اگر مردم می‌دانستند این سوره چه برکاتی دارد، خانواده و اموال را رها می‌کردند و به آموختن آن می‌پرداختند». مردی از قبیله خُزاعه عرض کرد:‌ای رسول خدا! تلاوت آن چه اجر و پاداشی دارد؟ حضرت فرمود: «هیچ منافقی آن را قرائت نمی‌کند و نه کسانی که شک و تردید در دلشان است. به خدا سوگند فرشتگانِ مُقَرِّب از آن روز که آسمان‌ها و زمین آفریده شده، آن را می‌خوانند و لحظه‌ای در تلاوت آن سستی نمی‌کنند. هر کس آن را در شب بخواند، خداوند فرشتگان را مأمور می‌کند که دین و دنیای او را حفظ کنند و آمرزش و رحمت برای او بطلبند و اگر در روز بخواند به اندازه آنچه روز آن را روشن می‌کند و شب آن را تاریک می‌سازد، ثواب به او می‌دهند».

آثار وبرکات سوره بینه
۱) برطرف کننده لرزش بدن
۲) برای رفع بیماری پیسی و یرقان و مسمومیت غذایی
۳) متفرق ساختن گروه گمراه

بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمَنِ الرَّحِیمِ
به نام خداوند رحمتگر مهربان

لَمْ یَکُنِ الَّذِینَ کَفَرُوا مِنْ أَهْلِ الْکِتَابِ وَالْمُشْرِکِینَ مُنْفَکِّینَ حَتَّى تَأْتِیَهُمُ الْبَیِّنَةُ ﴿۱﴾
کافران اهل کتاب و مشرکان دست‏بردار نبودند تا دلیلى آشکار بر ایشان آید (۱)

رَسُولٌ مِنَ اللَّهِ یَتْلُو صُحُفًا مُطَهَّرَةً ﴿۲﴾
فرستاده‏ اى از جانب خدا که [بر آنان]صحیفه ‏هایى پاک را تلاوت کند (۲)

فِیهَا کُتُبٌ قَیِّمَةٌ ﴿۳﴾
که در آن‌ها نوشته ‏هاى استوار است (۳)

وَمَا تَفَرَّقَ الَّذِینَ أُوتُوا الْکِتَابَ إِلَّا مِنْ بَعْدِ مَا جَاءَتْهُمُ الْبَیِّنَةُ ﴿۴﴾
و اهل کتاب دستخوش پراکندگى نشدند مگر پس از آنکه برهان آشکار براى آنان آمد (۴)

وَمَا أُمِرُوا إِلَّا لِیَعْبُدُوا اللَّهَ مُخْلِصِینَ لَهُ الدِّینَ حُنَفَاءَ وَیُقِیمُوا الصَّلَاةَ وَیُؤْتُوا الزَّکَاةَ وَذَلِکَ دِینُ الْقَیِّمَةِ ﴿۵﴾
و فرمان نیافته بودند جز اینکه خدا را بپرستند و در حالى که به توحید گراییده‏ اند دین [خود]را براى او خالص گردانند و نماز برپا دارند و زکات بدهند و دین [ثابت و]پایدار همین است (۵)

إِنَّ الَّذِینَ کَفَرُوا مِنْ أَهْلِ الْکِتَابِ وَالْمُشْرِکِینَ فِی نَارِ جَهَنَّمَ خَالِدِینَ فِیهَا أُولَئِکَ هُمْ شَرُّ الْبَرِیَّةِ ﴿۶﴾
کسانى از اهل کتاب که کفر ورزیده‏ اند و [نیز]مشرکان در آتش دوزخند [و]در آن همواره مى‏ مانند اینانند که بدترین آفریدگانند (۶)

إِنَّ الَّذِینَ آمَنُوا وَعَمِلُوا الصَّالِحَاتِ أُولَئِکَ هُمْ خَیْرُ الْبَرِیَّةِ ﴿۷﴾
در حقیقت کسانى که گرویده و کارهاى شایسته کرده‏ اند آنانند که بهترین آفریدگانند (۷)

جَزَاؤُهُمْ عِنْدَ رَبِّهِمْ جَنَّاتُ عَدْنٍ تَجْرِی مِنْ تَحْتِهَا الْأَنْهَارُ خَالِدِینَ فِیهَا أَبَدًا رَضِیَ اللَّهُ عَنْهُمْ وَرَضُوا عَنْهُ ذَلِکَ لِمَنْ خَشِیَ رَبَّهُ ﴿۸﴾
پاداش آنان نزد پروردگارشان باغهاى همیشگى است که از زیر [درختان]آن نهر‌ها روان است جاودانه در آن همى مانند خدا از آنان خشنود است و [آنان نیز]از او خشنود این [پاداش]براى کسى است که از پروردگارش بترسد (۸)

تفسیر آیات و مفاهیم سوره بینه
«بینه» به معنای دلیل روشن است که به واسطه آن حق از باطل آشکار گردد.
آیه اول سوره بینه را دو گونه تفسیر کرده اند:طبق یک تفسیر سخن از بی وفائی و عدم صداقت اهل کتاب و مشرکان است و در تفسیر دیگر سخن از اتمام حجت برای آنان است.ادعای کفار این بود که تا دلیل روشنی به ما نرسد، در راه خود باقی هستیم، ولی بعد از آن که دلیل روشنی رسید، باز هم در راه خود باقی ماندند و جز عده‌ای ایمان نیاوردند. 

پیام آیات سوره بینه
۱- بدون دلیل روشن انتظار نداشته باشید که مردم دست از عقیده و راه خود بردارند.«لَمْ یَکُنِ ... مُنْفَکِّینَ حَتّی تَأْتِیَهُمُ الْبَیِّنَهُ»
۲- در اتمام حجّت، کفّار و مشرکان از یکدیگر جدا نیستند. خداوند برای همه مردم، چه کفّار و چه مشرکان، با فرستادن بیّنه، اتمام حجّت می‌کند. «تَأْتِیَهُمُ الْبَیِّنَهُ»
۳- از اهل کتاب توقع بیشتری است. (با اینکه در آیه اول سخن از اهل کتاب و مشرکان بود، ولی در آیات بعد انتقاد تنها از اهل کتاب است.) «وَ ما تَفَرَّقَ الَّذِینَ أُوتُوا الْکِتابَ»
۴- اتمام حجت خداوند از طریق پیامبری آسمانی و کتاب پاک است. رَسُولٌ ...یَتْلُوا صُحُفاً مُطَهَّرَهً
۵-قرآن از هر خطا و انحراف و لغو و باطل وتحریف دور است. «صُحُفاً مُطَهَّرَهً»
۶- در قرآن، دستورات قوام بخش است «فِیها کُتُبٌ قَیِّمَهٌ»
۷- قرآن هم خود کتابی معتدل و دور از اعوجاج است و هم سبب اعتدال و قوام جامعه است. «قَیِّمَهٌ»
۸-با وجود هوای نفس، علم و دانش مشکل گشا نیست.
۹- سلیقه‌ها و هوس‌های دیگران متغیّر است. دین پایدار و ثابت، سرسپردگی خالصانه به خدای ثابت است. «مُخْلِصِینَ لَهُ الدِّینَ ... ذلِکَ دِینُ الْقَیِّمَهِ»
۱۰- ایمان بدون نماز و زکات استوار نیست. «یُقِیمُوا الصَّلاهَ وَ یُؤْتُوا الزَّکاهَ وَ ذلِکَ دِینُ الْقَیِّمَهِ»
۱۱- توجه به سابقه لجاجت‌ها و تفرقه ها، سبب تسلّی پیامبر و پیروان است. «وَ ما تَفَرَّقَ الَّذِینَ ... إِلاّ مِنْ بَعْدِ ما جاءَتْهُمُ الْبَیِّنَهُ»
۱۲- توحید و پرستش خالصانه خداوند، عامل وحدت است. «وَ ما تَفَرَّقَ الَّذِینَ أُوتُوا الْکِتابَ ... وَ ما أُمِرُوا إِلاّ لِیَعْبُدُوا اللّهَ»
۱۳-پیامبران، مردم را به سوی خدا دعوت می‌کردند نه خود. «وَ ما أُمِرُوا إِلاّ لِیَعْبُدُوا اللّهَ»
۱۴- خالص و بی پیرایه بودن، رمز بقاء است. «مُخْلِصِینَ ... ذلِکَ دِینُ الْقَیِّمَهِ»
۱۵- فرمان توحید و نماز و زکات در تمام ادیان آسمانی بوده است. «وَ ما أُمِرُوا إِلاّ لِیَعْبُدُوا اللّهَ»
۱۶- کسی که اسلام را نپذیرد، خواه مشرک باشد، خواه اهل کتاب، کافر است. «إِنَّ الَّذِینَ کَفَرُوا مِنْ أَهْلِ الْکِتابِ وَ الْمُشْرِکِینَ»
۱۷- سرنوشت اهل کتاب و مشرکان یکی است. «أَهْلِ الْکِتابِ وَ الْمُشْرِکِینَ فِی نارِ جَهَنَّمَ»
۱۸- گل سر سبد هستی یعنی انسان، به خاطر پشت پا زدن به منطق و بیّنه، بدترین مخلوقات می‌شود. «شَرُّ الْبَرِیَّهِ»
۱۹- انسان با انتخاب خود جایگاه خود را تعیین می‌کند، یا شرّ البریّه و جهنمی، یا خیر البریّه و بهشتی. «کَفَرُوا ... شَرُّ الْبَرِیَّهِ ... آمَنُوا ... خَیْرُ الْبَرِیَّهِ»
۲۰-مقایسه میان کفر و ایمان و پایان کار آنان، بهترین نوع روشنگری است. «شَرُّ الْبَرِیَّهِ - خَیْرُ الْبَرِیَّهِ»
۲۱- رشد یا سقوط دیگر موجودات، محدود است، ولی رشد و سقوط انسان، بی نهایت است. «شَرُّ الْبَرِیَّهِ - خَیْرُ الْبَرِیَّهِ» (انسان در اثر ایمان و عمل صالح می‌تواند حتی از فرشتگان برتر باشد.)
۲۲- بهترین شدن در گرو ایمان است و بدترین‌ها اهل کفرند. (در کلمه «هُمْ» معنای انحصار است) «أُولئِکَ هُمْ شَرُّ الْبَرِیَّهِ ... هُمْ خَیْرُ الْبَرِیَّهِ»
۲۳-ایمان به شرطی ثمربخش است که همراه با عمل صالح باشد «آمَنُوا وَ عَمِلُوا الصّالِحاتِ» (ولی کفر به تنهایی سبب دوزخ است.)
۲۴- بهشت جسم، باغ و نهر و بهشت روح، رضای خداوند است. «جَنّاتُ عَدْنٍ ...رَضِیَ اللّهُ عَنْهُمْ»
۲۵- خشیت الهی، سرچشمه عمل به دستورات الهی است. «آمَنُوا وَ عَمِلُوااَلصّالِحاتِ ... جَزاؤُهُمْ ... جَنّاتُ ... ذلِکَ لِمَنْ خَشِیَ رَبَّهُ»
۲۶- جاودانگی بهشت برای مؤمنان قطعی است. (کلمات «عَدْنٍ»، «خالِدِینَ» و «أَبَداً» همه بیانگر قطعی بودن خلود است.) جَنّاتُ عَدْنٍ ... خالِدِینَ فِیها أَبَداً