فارس/ استفاده از لوازم آرايشي و بهداشتي براي رسيدن به زيبايي يا جلب توجه، يک طرف داستان است اما توجه نکردن به کيفيت و سلامت اين محصولات يک طرف ديگر موضوع؛ و به راستي برخي زنان و دختران ايراني به قيمت سنگيني خواهان زيبايي و جلب توجه هستند.
امروزه آرايش کردن در بين زنان ايراني همهگيرتر شده و غالب آنان هر روز مشغول آرايش کردن ميشوند. اين دسته از زنان ايراني اعتقاد دارند تحت هر شرايطي بايد آراسته و آرايش کرده در مجامع عمومي ظاهر شوند؛ همين طرز تفکر باعث شده در مصرف لوازم آرايشي از معدود کشورهاي پرمصرف دنيا به شمار آيند.
طبق آمارها ايران در مصرف لوازم آرايشي هم اکنون در خاورميانه پس از عربستان در جايگاه دوم و در جهان نيز در جايگاه هفتم قرار دارد و اين حکايت از آن دارد که زنان و دختران ايراني لوازم آرايشي را جزو لاينفک زندگي خود ميدانند و گاها مصرف اين لوازم به قدري تند و غليظ ميشود که به سختي ميتوانيد چهره واقعي فرد را در ذهن ترسيم کنيد.
لوازم آرايشي اگر استاندارد باشند مصرف آن خطرناک نخواهد بود اما چيزي که به فراموشي سپرده ميشود اين است که اکثر لوازم آرايشي به علت کيفيت پايين و نداشتن استانداردهاي بهداشتي تهديدي جدي براي سلامت افراد محسوب ميشود و بررسيها حاکي از آن است که مواد شيميايي بسياري در لوازم آرايشي و عطرهاي صنعتي وجود دارد که براي سلامتي بسيار مضر بوده و در دراز مدت حتي ميتواند خطرات جبران ناپذيري را به سلامت افراد جامعه وارد کند که در ميان اين ترکيبات مضر در لوازم آرايشي «پارابن» يکي از رايجترين اين مواد است.
به راستي با وجود اين عوارض و خطرات که همه ما ميدانيم و حداقل براي يکبار هم که شده از متخصصان شنيدهايم استفاده افراطي از لوازم ارايشي منجر به خطرات جدي ميشود، علت اين دلدادگي به لوازم آرايشي چه ميتواند باشد؟!
روانشناس اجتماعي درخصوص گرايش به مصرف بيش از حد لوازم آرايشي در بين زنان و دختران ايراني اظهار کرد: لوازم آرايشي و آرايش کردن جزء جداييناپذير زندگي خانمهاي ايراني شده و مصرف اين مواد متأسفانه نه سن خاصي دارد و نه قشر خاصي، لذا همين امر باعث شده زنان و دختران ايراني سالانه هزينههاي گزافي را صرف خريد اين لوازم بکنند.
علي مهرانپور پايين آمدن سن استفاده از لوازم آرايشي در کشور را خطرناک دانست و گفت: استفاده از لوازم آرايشي در کشورهاي توسعه يافته در بين زنان مسن بيشتر است و علت آن از دست دادن طراوت و زيبايي پوست بود؛ اما متأسفانه در کشور ما سن استفاده از لوازم آرايشي پايين آمده و به زير ۱۴ سال هم رسيده که اين امر بسيار خطرناک است.
وي ادامه داد: در عصر کنوني تبليغات رسانهاي و تأکيد بر زيبايي در فيلمها و سريالهاي خارجي و حتي ايراني در مصرف لوازم آرايشي بياثر نبوده و ميتوان گفت نقش بسزايي در سوق دادن زنان و دختران به استفاده از لوازم آرايشي را ايفا کرده، چرا که اهميت دادن به زيبايي و استفاده از لوازم آرايشي بر چهره هنرمندان براي خاص و زيبا نشان دادن آنها درفيلمها تأثيرگذار است .
اين روانشناس اجتماعي ادامه داد: هرکس در استفاده از لوازم آرايشي دلايل خود را دارد؛ يکي عاشق آرايش کردن است؛ ديگري دوست دارد زيبا ديده شود؛ يکي به توصيه ديگران آرايش ميکند؛ پس بايد نتيجه گرفت استفاده بيش از حد از اين لوازم دلايل و علل متعددي دارد.
مهرانپور دلايل اصلي استفاده افراطي از لوازم آرايشي در بين دختران و زنان ايراني را علل فردي و اجتماعي دانست و اظهار کرد: در بحث علل فردي مهمترين مسئلهاي که ميتوان مطرح کرد مربوط به عوامل روحي و رواني است؛ و ازجمله آنها ميتوان به عنوانهايي چون کمبود اعتماد بهنفس اشاره کرد.
وي با اشاره به اينکه متأسفانه درصد بالايي از زنان جامعه از نبود اعتماد بهنفس رنج ميبرند گفت: زنان جامعه ما متأسفانه چون اعتماد بهنفس بالايي ندارند و از چهره خود راضي نيستند، براي بهتر جلوه دادن خود و کسب اعتماد بهنفس براي حضور در اجتماع متوسل به محصولات آرايشي ميشوند؛ بطوري که اگر خانمي بدون آرايش در مجامع عمومي حاضر شود احساس زشت بودن و در معرض ديد نبودن به وي دست ميدهد.
روانشناس اجتماعي ضمن اشاره به اينکه فقدان اعتماد بهنفس، باعث ترجيح زيبايي ظاهري به زيبايي باطني شده گفت: به عقيده برخي يکي از راههاي کسب اعتماد بهنفس استفاده از لوازم آرايشي است، بهطوري که اگر اين روزها جوان يا نوجواني تمايلي به استفاده از لوازم آرايشي نداشته باشد از جانب دوستان و جامعه طرد ميشود.
علي مهرانپور ادامه داد: استفادههاي غيرمتعارف و افراطي از لوازم آرايشي بيانگر يک نوع ناهنجاري رواني است که اين ناهنجاريها خودنمايشي و بدشکل پنداري را شامل ميشود.
وي افزود: خودنمايشي -که از آن با نام سندروم هيسترويونيک ياد ميشود- در افرادي قابل مشاهده است که علافه وافر به جلب توجه ديگران به خصوص جنس مخالف دارند و براي اينکه توجه اين افراد را جلب کنند به آرايشهاي غليط و افراطي روي ميآورند و با اين کار به نوعي اعتماد بهنفس نيز ميرسند.
اين روانشناس گفت: در ناهنجاري رواني بد شکل پنداري هم افراد احساس ميکند به لحاظ شکل ظاهري خوب نيستند و صورت يا موي مناسب ندارند و به اصطلاح زشت هستند؛ البته اين فقط يک احساس است و شايد اصلا واقعيت نداشته باشد و به علت احساس و فکر خود براي اينکه خود را زيبا نشان دهند به آرايشهاي تند و زننده روي ميآورند.
مهرانپور ادامه داد: بدون شک زيبايي باطني است نه زيبايي ظاهري و بايد اين را هم بدانيم که آرايش زياد و افراطي و غيرمعقول به لحاظ اجتماعي، رواني و شناختي اصلا قابل قبول نبوده و حتي افرادي که با اين گونه آرايشها در جامعه حاضر ميشوند مورد پسند افراد جامعه هم نخواهند بود.
متخصص پوست و مو در خصوص استفاده از لوازم آرايشي غيراستاندارد گفت: همانطور که ميدانيم سرطانها علل متعددي دارند که اکثر آنها ناشناخته هستند و نميتوان گفت علت دقيق سرطان اين موضوع يا اين عوامل است اما در اين ميان در ترکيبات لوازم آرايشي غيراستاندارد يک سري ترکيبات و مواد به کار ميرود که کاملا سرطانزا هستند و اين موضوع از نظر علمي کاملا درست و ثابت شده است.
محمدرضا رضايي افزود: سرطان سينه، سرطان مثانه، سرطان خون و لنفومها از جمله سرطانهايي هستند که در صورت استفاده از لوازم آرايشي غيراستاندارد افراد را در آينده دچار ميکنند و البته در کنار سرطان مسموميت با سرب و ورود آن به خون عوارضي چون اختلالات عصبي و حافظهاي، سردرد و مشکلات تنفسي هم از عوارض جانبي استفاده از اين لوازم هستند که تشخيص آنها به آساني هم ممکن نيست.
وي ادامه داد: در بين جوانان چيزي که خيلي رواج يافته استفاده از کرمهاي چندلايه براي پنهان کردن جوش صورت است؛ بايد گفته شود استفاده از کرمهاي چند لايه شايد منجر به پوشش و پنهان دادن جوش باشد ولي منافذ پوست را پرکرده و باعث تشديد جوش و افزايش زمان ازبين رفتن جوشها ميشوند.
اين متخصص پوست اضافه کرد: نميگويم از لوازم آرايشي استفاده نشود بلکه ميگويم درست و معقول استفاده شود و حتما در خريد اين لوازم نسبت به مجاز و استاندارد بودن آن اطمينان پيدا کنيم چرا که استفاده از مواد غيراستاندار عوارض بسيار زياد و گاه خطرناکي را دارد.
رضايي بيان کرد: بخشي از اين عوارض عيني و قابل تشخيص است اما نکته مهم اين است که بخشي قابل مشاهده نيست ولي براي سلامتي فرد بسيار خطرناک است چرا که مواد غيراستاندار آلوده بوده و در پوست و بدن عفونت ايجاد ميکند و به پوست آسيب جدي ميرساند.
وي با اشاره به اينکه به هيچ وجه زيبايي و سلامت خود را باخريد لوارم آرايشي از دستفروشان با قيمتهاي ارزان و به دور از استاندار به خطر نياندازيد گفت: در خريد و استفاده از اين لوازم حتما دقت کنيد و از لوازم قاچاق و غيراستاندارد استفاده نکنيد.
مدير نظارت موادغذايي، آرايشي و بهداشتي دانشگاه علوم پزشکي اردبيل گفت: مردم در خريد کليه محصولات سلامت محور اعم از غذايي، آشاميدني، آرايشي و بهداشتي به آرم سازمان غذا و دارو و شماره مجوز بهداشتي درج شده بر روي برچسب محصولات داخلي و برچسب کنترل اصالت کالا درج شده بر روي محصولات وارداتي توجه کنند.
محمد رضا آقاجاني افزود: خريداران از خريد فرآوردههاي قاچاق و فاقد مجوز بهداشتي خودداري نموده و به توصيه فروشندگان سودجو مبني براصل بودن اين محصولات توجه نکنند، بلکه فرآورده هاي آرايشي و بهداشتي را صرفا از مراکز مجاز شامل داروخانه و فروشگاههاي معتبر بخرند .
وي نسبت به تبعات خريد لوازم آرايشي از دستفروشان هشدار داد و اضافه کرد: اين قبيل محصولات براي سلامت پوست تهديدي جدي به شمار نيآيد.
مدير نظارت موادغذايي ،آرايشي و بهداشتي دانشگاه علوم پزشکي اردبيل افزود: هيچ تضميني در سلامت و مرغوبيت لوازم آرايشي و بهداشتي دستفروشان وجود ندارد و نسبت به اين امر بارها سازمان غذا دارو هشدار داده اما متأسفانه برخي همشهريان به علت پرداخت مبالغ کم اقدام به خريد اين لوازم از دستفروشان ميکنند .
آقاجاني به اينکه کوچکترين ناخالصي در مواد تشکيلدهنده لوازم آرايشي و بهداشتي آسيب جدي به فرد وارد ميکند، تصريح کرد: مردم به تبليغات غير واقعي و اغواگرانه فضاهاي مجازي و ماهواره توجه نکنند، چرا که اکثر اين فرآردهها فاقد مجوز بهداشتي بوده و درصورت بروز مشکلات هم قابل پيگيري نيست.
وي ادامه داد : در راستاي حفظ سلامت جامعه در سال ۹۶ حدود ۴۷۵ مورد بازرسي از مراکز عرضه و توزيع لوازم آرايشي وبهداشتي صورت گرفته و پنج هزار قلم لوازم قاچاق کشف وضبط شده است.
مدير نظارت موادغذايي، آرايشي و بهداشتي دانشگاه علوم پزشکي اردبيل از استاندارد بودن لوازم توليدي داخل کشور اطمينان داد و گفت: قطعا کالاهاي ايراني داراي مجوز بهداشت هستند و کنترلهاي لازم پيش از ورود اين مواد به بازار صورت ميگيرد؛ بر اين اساس، همه کارخانهها داراي آزمايشگاههاي مجهز براي آزمايش محصولات توليدي هستند.
بازار