2
0
95
آیین حلیم پزان خراسان شمالی سنتی به قدمت تاریخ
باشگاه خبرنگاران
بروزرسانی
باشگاه خبرنگاران/ يکي از اين رسوم کهن و قديمي که به دوران صفويه باز مي گردد، آيين حليم پزان است. پخت حليم محرم در خراسان‌شمالي به بيش از ۲۰۰ سال قبل بازمي‌گردد.
هر ساله در ماه‌هاي محرم و صفر بوي حليم نذري در کوچه پس کوچه‌هاي بجنورد به مشام مي‌رسد که نشان دهنده سنتي ديرين است.
محرم که از راه مي‌رسد ديگ‌هاي حليم يکي پس از ديگري در کوچه پس کوچه‌هاي بجنورد به صف مي‌نشيند تا مرثيه عزاداران حسيني با اداي رسمي کهن در کنار ديگر آيين‌هاي سوگواري تکميل شود.
آيين حليم پزان هرساله در دهه اول محرم در بسياري از مساجد بجنورد برپا مي شود و هر کس به اندازه توان خود در خريد اقلام و پخت حليم مشارکت مي‌کند. در اين مراسم ارادتمندان اهل بيت (ع) صبح تا شب در کنار ديگ‌هاي حليم خيمه عزا بر پا مي‌کنند و پس از طبخ حليم براي رضاي خدا و افزايش روزي اقدام به توزيع آن بين عزاداران حسيني و نيازمندان مي‌کنند.
پخت حليم
هر کس در اين سفره و مائده آسماني بنابر وسع مالي‌اش و بنا بر نذر و نياز‌هاي خود، پول يا گوسفند و گندم براي تهيه حليم تامين مي‌کند. زنان در تميز کردن گندم و مردان هم براي پختن و چومبه زني آستين بالا مي‌زنند.
پختن اين غذا حکم نذري را دارد و همه به عشق سيد و سالار شهيدان براي پذيرايي از عزاداران حسيني به نوعي در آماده شدن حليم نقش دارند.
براي پخت حليم با توجه به مجلسي که به برپا شده يک يا چند گوسفند و به مقدار مورد نياز بلغور گندم تهيه شده و از صبح بار گذاشته مي‌شود. تمام مراحل پخت حليم همراه با ذکر صلوات و مرثيه سرايي سالار شهيدان است.
طبخ حليم چندين ساعت به طول مي‌انجامد که عزاداران به عشق امام حسين (ع) براي مشارکت در پخت اين غذا ساعت‌هاي طولاني به انتظار مي‌ايستند.
بعد از آماده شدن حليم، سريع داخل ظرف‌هاي مورد نظر کشيده با روغن محلي و دارچين تزيين کرده و در ايام محرم براي نذري استفاده ميکنيم.
چومبه زني
چومبه زني کوفتن و کوبيدن گوشت و بلغور گندم که در اصطلاح (يارمه) گفته مي‌شود، است اين مرحله سخت و طاقت فرساست وبه قدرت بازوي زياد نيازمند است به دست جوانان و افراد نيرومند به مدت چندين ساعت انجام مي‌شود.
حبيب يزدان پناه، مديرکل ميراث فرهنگي، گردشگري و صنايع دستي خراسان شمالي در گفت و گويي بيان داشت : آييني که از نخستين شب ماه محرم در همه شهرستا‌هاي اين استان اجرا مي‌شود و هر شب پس از عزاداري‌هايي که انجام مي‌شود، خوراک حليم طبخ شده در اختيارهمه مردم قرار مي‌گيرد.
او گفت: حليم ماه محرم از گندم و گوشت تهيه مي‌شود و اين در حاليست که پختن حليم ويژه محرم با آداب و ترتيب خاصي و با مشارکت همه مردم همراه است.
يزدان پناه ادامه داد: پخت حليم محرم در خراسان‌شمالي به ۲۵۰ سال قبل بازمي‌گردد و از دوره صفويه که محرم و صفروآيين‌هاي شيعه جدي گرفته شد آغاز و در دوره قاجاريه نيز تثبيت شد.
او يادآورشد: به تناسب مجلسي که برگزار مي‌شود هر شب يک يا چند گوسفند نذري براي پخت حليم ذبح شده که بايد با مراسم و دعا‌هاي خاص برگزارشود و سپس فردي مومن و معتمد، دست خود را در داخل گندم آماده شده براي اين خوراک کرده و دعا مي‌خواند و همه مراحل انجام کار پخت حليم با صلوات و ياد امام حسين (ع) همراه است.
يزدان پناه ادامه داد: طبخ حليم طولاني است و مرحله‌اي خاص به نام چومبه زني دارد که انجام آن تا چندين ساعت طول مي‌کشد و سخت نيز است و به قدرت بازوي زيادي نياز دارد، اما جوانان و عزاداران به عشق امام حسين (ع) و مهمانان سفره او براي مشارکت در پخت اين غذا صف مي‌ايستند.
ثبت آيين حليم پزان در فهرست ميراث ناملموس
آيين حليم‌پزان خراسان شمالي نيز در فهرست ميراث ناملموس ملي نيز قرار گرفته است.
آيين حليم پزان همانگونه که گفته شد در کنار ديرينگي و ارادت نشان و سمبلي از اتحاد و همدلي سوگواران حسيني است.
پخت حليم
هر کس در اين سفره و مائده آسماني بنابر وسع مالي‌اش و بنا بر نذر و نياز‌هاي خود، پول يا گوسفند و گندم براي تهيه حليم تامين مي‌کند. زنان در تميز کردن گندم و مردان هم براي پختن و چومبه زني آستين بالا مي‌زنند.
پختن اين غذا حکم نذري را دارد و همه به عشق سيد و سالار شهيدان براي پذيرايي از عزاداران حسيني به نوعي در آماده شدن حليم نقش دارند.
براي پخت حليم با توجه به مجلسي که به برپا شده يک يا چند گوسفند و به مقدار مورد نياز بلغور گندم تهيه شده و از صبح بار گذاشته مي‌شود. تمام مراحل پخت حليم همراه با ذکر صلوات و مرثيه سرايي سالار شهيدان است.
طبخ حليم چندين ساعت به طول مي‌انجامد که عزاداران به عشق امام حسين (ع) براي مشارکت در پخت اين غذا ساعت‌هاي طولاني به انتظار مي‌ايستند.
بعد از آماده شدن حليم، سريع داخل ظرف‌هاي مورد نظر کشيده با روغن محلي و دارچين تزيين کرده و در ايام محرم براي نذري استفاده ميکنيم.
چومبه زني
چومبه زني کوفتن و کوبيدن گوشت و بلغور گندم که در اصطلاح (يارمه) گفته مي‌شود، است اين مرحله سخت و طاقت فرساست وبه قدرت بازوي زياد نيازمند است به دست جوانان و افراد نيرومند به مدت چندين ساعت انجام مي‌شود.
حبيب يزدان پناه، مديرکل ميراث فرهنگي، گردشگري و صنايع دستي خراسان شمالي در گفت و گويي بيان داشت : آييني که از نخستين شب ماه محرم در همه شهرستا‌هاي اين استان اجرا مي‌شود و هر شب پس از عزاداري‌هايي که انجام مي‌شود، خوراک حليم طبخ شده در اختيارهمه مردم قرار مي‌گيرد.
او گفت: حليم ماه محرم از گندم و گوشت تهيه مي‌شود و اين در حاليست که پختن حليم ويژه محرم با آداب و ترتيب خاصي و با مشارکت همه مردم همراه است.
يزدان پناه ادامه داد: پخت حليم محرم در خراسان‌شمالي به ۲۵۰ سال قبل بازمي‌گردد و از دوره صفويه که محرم و صفروآيين‌هاي شيعه جدي گرفته شد آغاز و در دوره قاجاريه نيز تثبيت شد.
او يادآورشد: به تناسب مجلسي که برگزار مي‌شود هر شب يک يا چند گوسفند نذري براي پخت حليم ذبح شده که بايد با مراسم و دعا‌هاي خاص برگزارشود و سپس فردي مومن و معتمد، دست خود را در داخل گندم آماده شده براي اين خوراک کرده و دعا مي‌خواند و همه مراحل انجام کار پخت حليم با صلوات و ياد امام حسين (ع) همراه است.
يزدان پناه ادامه داد: طبخ حليم طولاني است و مرحله‌اي خاص به نام چومبه زني دارد که انجام آن تا چندين ساعت طول مي‌کشد و سخت نيز است و به قدرت بازوي زيادي نياز دارد، اما جوانان و عزاداران به عشق امام حسين (ع) و مهمانان سفره او براي مشارکت در پخت اين غذا صف مي‌ايستند.
ثبت آيين حليم پزان در فهرست ميراث ناملموس
آيين حليم‌پزان خراسان شمالي نيز در فهرست ميراث ناملموس ملي نيز قرار گرفته است.
آيين حليم پزان همانگونه که گفته شد در کنار ديرينگي و ارادت نشان و سمبلي از اتحاد و همدلي سوگواران حسيني است.
اخبار مرتبط
0
0
63
2
0
724
0
0
99
0
0
226
4
0
468
4
0
468
پس از این بخوانید
تقویم و اوقات شرعی یکشنبه ۲۲ تیر ۱۴۰۴ به افق قم
استاندار قم: مقابله با مواد مخدر نیازمند همافزایی نهادهای فرهنگی و اجرایی است
اختصاص پنج هزار میلیارد ریال برای پروژه های اولویت دار استان اردبیل
۲۵ نوع خدمت به مهاجران افغانستانی در مرز میلک ارائه میشود
مسمومیت خانواده پنج نفره با گاز مونوکسیدکربن در سنندج
تصادف در محور ارومیه - مهاباد یک فوتی بر جای گذاشت
استاندار قم: فرهنگ اسلامی حجاب، دنبال صیانت از کرامت زن است
آتشسوزی گسترده منابع طبیعی سولک صیدون مهار شد
قصاب متخلف بروجردی به ۴ ماه حبس محکوم شد
