برترين ها/ شهر تبريز سالهاست که به عنوان "شهر بدون گدا" شناخته شده و اين عنوان تبريز را در ميان شهرهاي هم سطح خود، زبانزد خاص و عام کرده است.
از تاثيرگذارترين شهرهاي کشورمان طي تاريخ بوده و همواره عنوان "اولينها" را در حوزههاي مختلف فرهنگي، هنري، سياسي و غيره به خود اختصاص داده است؛ همچنين رفتار و سنتهاي مردم اين خطه نيز همواره بر سر زبانها بوده و تبريز را به عنوان مهد تاريخ و تمدن معرفي کرده است.
تبريز علاوه بر داشتن عنوان «شهر بدون گدا»، به عنوان شهر تميز و شهر بدون معتاد متجاهر نيز شناخته شده و اين عناوين، از رفتارها و عملکرهاي اجتماعي مناسب در اين شهر حکايت دارد.
يک جامعه شناس دلايل اينکه تبريز به عنوان شهر بدون گدا معرفي شده است را تشريح کرده و ميگويد: تبريز، شهر اشتراک انفاقهاست.
موسي نيرومند ميگويد: تبريز، شهري است که سبک زندگي مردمش متاثر از يک سري متغيرهاي اعتقادي و فرهنگي است، مردم تبريز شايد شرايط سخت را تحمل کرده و تابآوري خود را ارتقا دهند؛ اما نمي توانند دست خود را جلوي ديگران دراز کنند؛ اين موضوع با يک عنصر فرهنگي قدرتمند ارتباط دارد و برگرفته از آموزههاي ديني، اجتماعي و تربيتي است.
نيرومند ادامه ميدهد: همچنين تبريز، شهر اشتراک انفاق و شهري است که اولين خيريه در آن ايجاد شده است، اينجا شهري است که همدلي، رسيدگي و انفاق خويشاوندي در آن معناي بسياري دارد و همسايه، وضعيت همسايه را و خويشاوند وضعيت خويشاوند را ملاحظه ميکند.
وي اظهار ميکند: تبريز شهر بدون گداست، اما اشتباه است که تبريز را شهري بدون فقر بدانيم، آمارهايي که نهادهاي حمايتي از جمله بهزيستي، کميته امداد و خيريهها دارند نشان ميدهد که جامعه آماري تبريز در حوزه فقر معنادار است، اما علت اينکه گروههاي فقر در اين شهر به سمت تکديگري نميروند يک سري زمينههاي فرهنگي، اعتقادي و ايدئولوژيک دارد.
اين جامعه شناس تاکيد ميکند: همه اين موارد دست به دست هم ميدهد و تحمل فقر را در اين شهر ارتقا ميدهد تا به مرحلهاي نرسد که فرد مقابل ديگران دست دراز کرده و اقدام به تکديگري کند.
نيرومند ميافزايد: تکديگري ضمن اينکه ممکن است يک پديده حرفهاي باشد و تعدادي از افراد به صورت سازمان يافته به اين کار دست بزنند، با يک پديدهي اجتماعي از جمله "فقر" هم در ارتباط است، فقر خروجيهايي دارد که بزهکاري، طلاق، اعتياد و همچنين تکديگري از جمله آن است.
وي ادامه ميدهد: زمينه اعتقادي اين پديده بر اين مبناست که ياد گرفتهايم فقر باعث نميشود که انسان از کنترل خارج شود و به مسيرهاي غيررسمي از جمله تکديگري وارد شود، بلکه با صبر، تدبير، انفاق و قناعت در مقابل آن ميتوان ايستاد.
نيرومند بيان ميکند: انفاق نيز در تبريز جريان دارد و تعدد خيريههاي شهر نيز گواهي بر اين ادعاست، بنابراين نياز فرد در صف اول از طريق اجتماع کنترل ميشود.
نيرومند اشاره ميکند: تامين نياز زيستي بسيار ضروري بوده و عدم تامين آن براي فرد بسيار سخت است، چنانچه فردي نتواند نياز زيستي خود را تامين کند، به هر دري ممکن است بزند، اما در تبريز، در سطح اول از طريق انفاق، قناعت و تاب آوري نياز فرد کنترل شده و به نقطه تکديگري نميرسد.
وي در مورد ادعاي مطرح شده توسط يکي از مسئولان شهري پايتخت در مورد "مهاجرت گداهاي تبريز به تهران" نيز اضافه ميکند: بايد تحليل شود که اين اظهارنظر پشتوانه علمي و آماري دارد يا خير. آيا اين اظهارنظر پژوهششده است؟ اما چنانچه اظهارنظري بدون پشتوانه پژوهشي و آماري است، قابل پيگيري بوده و بايد از چنين اظهارنظرهاي ناشيانهاي به ويژه در نهادهاي رسمي پرهيز کنند، چرا که ميتواند موجب تنشهاي اجتماعي شود.
اين جامعه شناس در ادامه تاکيد ميکند: بعيد به نظر ميرسد که در چنين ساختار اعتقادي، فرهنگي، اجتماعي و شهري که اشتراک انفاق در آن جريان داشته و باعث کنترل تکدي گري در شهر تبريز شده است، افراد براي تکدي گري به تهران مهاجرت کنند.
بازار