ايرنا/بسياري از کشفيات مواد مخدر در شرق و جنوب شرق کشور است و استان مرزي و کويري خراسان جنوبي يکي از خطوط مقدم مبارزه با مواد مخدر به شمار ميرود.
خراسان جنوبي با قرار گرفتن در نوار مرزي شرق ايران و داشتن مرزهاي طولاني با افغانستان و همچنين برخورداري از کوير به دليل اينکه مسير باصرفه براي سوداگران مرگ محسوب ميشود، يکي از آسيبپذيرترين نواحي در مقابله با قاچاق مواد مخدر است.
با وجود قاچاق و ترانزيت مواد مخدر از پهنه وسيع خراسان جنوبي اما ميزان آلودگي در اين استان به دلايل مختلف از جمله فرهنگ و تدين حاکم بر منطقه و پيشينه آموزشي، کم بوده هرچند به هر حال آسيبهاي خود را دارد.
خراسان جنوبي سومين استان پهناور ايران بعد از سيستان و بلوچستان و کرمان و بيست و هشتمين استان به لحاظ جمعيت است لذا نيروهاي انتظامي و امنيتي براي ايجاد و حفظ نظم و امنيت کار دشواري را برعهده دارند و عليرغم محدوديتهاي اعتباري و زيرساختي در خراسان جنوبي توفيقهايي خوبي در مقابله با ورود و حمل مواد مخدر داشتهاند.
براساس تازهترين آمار دبيرخانه شوراي هماهنگي مبارزه با مواد مخدر استان خراسان جنوبي از ابتداي سال جاري تاکنون ۱۹ تن انواع مواد مخدر در اين استان کشف شده که نسبت به مدت مشابه سال قبل ۷۶ درصد افزايش داشته است.
ترياک، حشيش، هرويين، شيشه، مرفين، گراس و پيشساز از مهمترين مواد کشف شده در خراسان جنوبي است.
دبير شوراي هماهنگي مبارزه با مواد مخدر خراسان جنوبي گفت: بيشترين کشفيات در اين مدت مربوط به ترياک بوده و دستگيريها ۲ درصد و توقيف خودرو هشت درصد نسبت به مدت مشابه سال قبل افزايش داشته است.
محمدرضا حسني مقدم اظهار داشت: اين افزايش به معناي مصرف تمامي کشفيات در استان نيست بلکه قرار گرفتن خراسان جنوبي در محور ترانزيت و هممرز بودن با کشور افغانستان سبب اين روند شده است.
وي گفت: ۷۶ درصد کشفيات مواد مخدر در کشور مربوط به شرق و جنوب شرق است و سيستان و بلوچستان، هرمزگان، خراسان جنوبي، خراسان رضوي، کرمان و فارس بيشترين کشفيات را داشتهاند.
دبير شوراي هماهنگي مبارزه با مواد مخدر خراسان جنوبي افزايش توليد مواد صنعتي در کشور را نگران کننده دانست و اضافه کرد: بسياري از افراد تمايل به مصرف همزمان و ترکيبي دارند.
وي گفت: هرچند همجواري استان با کشور افغانستان و از طرفي مرز ماهيرود ميتواند در اين زمينه مورد توجه باشد اما با اقداماتي که در حوزههاي مرزي استان صورت گرفته هرگونه قاچاق مواد مخدر در بسياري از جاها به صفر رسيده است.
استقرار تجهيزات الکترونيکي اولويت دارد
حسني مقدم گفت: استقرار تجهيزات الکترونيکي به خصوص در مرز ماهيرود و ارتقاي تجهيزات موجود از جمله اولويتهايي است که ميتواند تا بخش قابل توجهي جلوي قاچاق مواد مخدر را بگيرد.
وي همچنين نرخ شيوع مواد مخدر در کشور را ۵.۴ و در خراسان جنوبي ۳.۷۸ درصد بيان کرد و گفت: در حال حاضر ۲ ميليون و ۸۰۰ هزار معتاد در کشور وجود دارند که ۱۹ هزار نفر سهم اين استان است و بايد اقدامات پيشگيرانه در اين زمينه تشديد شود.
خسارتهاي بهداشتي، اجتماعي، فرهنگي، امنيتي، اقتصادي و سياسي از مهمترين پيامدهاي مصرف مواد مخدر است که در حوزه جامعه بزهکاري، همسرآزاري، کودک آزاري، طلاق و نزاع از مهمترين نتايج آن است.
موضوعي که رييس کل دادگستري خراسان جنوبي چندي پيش به آن اشاره کرد و گفت: سال گذشته هزار و ۸۰۴ پرونده مربوط به طلاق در محاکم قضايي استان رسيدگي شد که علت ۳۳۰ پرونده مربوط به اعتياد بوده است.
حجت الاسلام ابراهيم حميدي با بيان اينکه مواد مخدر بيشترين پرونده را در سال گذشته داشته است گفت: ۹ هزار و ۶۱۳ پرونده با عنوان مواد مخدر در استان رسيدگي شده است.
وي ادامه داد: سرقت در اولويت بعدي جرايم استان است که ۶ هزار و ۹۸ پرونده را به ثبت رسانده اما عمده سرقتها از نوع خرد بوده و سرقت سازمانيافته و مسلحانه به ندرت در استان اتفاق افتاده است.
با وجود آن که نرخ شيوع مواد مخدر در خراسان جنوبي از متوسط کشوري کمتر اعلام شد اما دبير شوراي هماهنگي مبارزه با مواد مخدر خراسان جنوبي گفت: سال گذشته ۱۷ هزار و ۷۵۰ معتاد زير پوشش مراکز مراقبتي قرار گرفتند و در اين مدت ۲۷۷ معتاد زير ۱۸ سال درمان شدند.
وي گفت: در اين مدت پنج بيمارستان به کودکان معتاد زير ۱۸ سال خدمات دادند و ۴۰۰ معتاد متهاجر از خدمات مراقبتي تبصره ۲ ماده ۱۶ بهرهمند شدند.
حسني مقدم با بيان اينکه طرح توانمندسازي دانشآموزان متوسطه براي ۴۵ هزار و ۳۳۶ دانشآموز استان برگزار شد افزود: در اين طرح ۲۲ هزار و ۶۶۸ نفر از والدين و هشت هزار و ۶۴۲ معلم توانمندسازي شدند.
وي از حمايت طرحهاي پژوهشي و دانشگاهي در حوزه مبارزه با مواد مخدر خبر داد و گفت: تاکنون ۵۳ طرح دانشجويي مورد حمايت قرار گرفته و در سال جاري يک طرح پژوهشي در حال اجرا و حمايت است.
جلب توجه ملي براي مقابله با مواد مخدر
جلب توجه ملي به مقابله با مواد مخدر در خراسان جنوبي از موضوعات مهمي است که استاندار بهمن ماه سال گذشته در ششمين نشست شوراي هماهنگي مبارزه با مواد مخدر استان بر آن تاکيد کرد و گفت: براي انجام اقدامات مناسب و شايسته مقابلهاي در حوزه مواد مخدر نيازمند توجه ملي در بخش تجهيزات و تقويت نيروي انتظامي هستيم.
محمدصادق معتمديان با بيان اينکه تقويت سيستمها و خريد تجهيزات به روز از جمله نيازهايي است که بايد در مبارزه با مواد مخدر به آن توجه کرد افزود: با توجه به همسايگي خراسان جنوبي با افغانستان و کوير پهناور در اين استان، اين کوير بين چند استان بوده و از اين نظر متولي مستقل ندارد لذا در زمينه استقرار پهپاد براي اشراف بيشتر به کوير و مرز نيازمند کمک هستيم.
وي به توان بالاي نيروي انتظامي در حوزه حراست از مرزها و کوير اشاره کرد و افزود: افزايش تجهيزات کنترل و بازرسي در کنار نيروي انساني به تقويت نگاه اطلاعاتي کمک ميکند.
استاندار خراسان جنوبي تصريح کرد: ما به چند ايست و بازرسي جديد نياز داريم که اميدواريم حمايت شود و هر قدر توان نيروي انتظامي در استان خراسان جنوبي تقويت شود نگرانيها در کل کشور به ويژه در مرکز کاهش پيدا خواهد کرد.
مردمي کردن مبارزه با مواد مخدر هم از موضوعات اساسي است که در سالهاي اخير مورد توجه دولت و ساير نهادها قرار گرفته و نقش سازمانهاي مردم نهاد در اين زمينه غيرقابل انکار است.
نماينده سازمانهاي مردم نهاد خراسان جنوبي به خبرنگار ايرنا گفت: با توجه به مرزي بودن استان خراسان جنوبي و اينکه در مسير ترانزيت مواد مخدر قرار دارد، جايگاه مردم حايز اهميت است.
سيد مصطفي حسيني افزود: هرچه مشارکت اجتماعي در اين زمينه افزايش يابد، باعث ميشود حتي در کنترل و کاهش تقاضاي مواد مخدر کمتر دچار مشکل شويم.
وي حمايت از سازمانهاي مردم نهاد مرزنشين را در خراسان جنوبي مورد تاکيد قرار داد و گفت: شکلگيري سازمانهاي مردم نهاد در مناطق مرزي مختلف يک وجه تمايز براي خراسان جنوبي است که ساختارمند مشغول خدمت هستند.
نماينده سازمانهاي مردم نهاد خراسان جنوبي عنوان کرد: يکي از چالشهاي جدي سازمانهاي مردم نهاد بيتوجهي است از همين رو خواستار جلب توجه ملي به اين نهادهاي مردمي در نقاط مرزي هستيم.
وي گفت: حدود ۷۳ سازمان مردم نهاد در حوزه مواد مخدر داريم که برخي از آنها قابليت مطرح شدن در سطح کشور را هم دارند.
حسيني تخصيص اعتبار سالانه براي سمنهاي فعال در حوزه مواد مخدر را از خواستههاي موجود برشمرد و افزود: سال گذشته هيچ گونه اعتباري از سوي ستاد مبارزه با مواد مخدر به سمنهاي استان داده نشد و به نظر ميرسد استانهاي مرزي در اين زمينه بايد مورد حمايت جدي باشند تا نگاه مردمي در آنها تقويت شود.
وي با تاکيد بر اينکه مشکلات معيشتي بين مرزنشينان از مهمترين عوامل فريب است گفت: مقابله با اين موضوع نيازمند فرهنگسازي است و بايد سد محکم مردمي براي پايين آمدن هزينههاي مقابلهاي ايجاد شود.
کاهش نرخ اعتياد نيازمند توجه به اوقات فراغت و اشتغال است
نماينده سازمانهاي مردم نهاد خراسان جنوبي افزود: ايجاد تکنولوژي سرگرمي بين جوانان به خصوص روستاييان از مهمترين عوامل مقابله با مواد مخدر است که در اين زمينه نيز سازمانهاي مردم نهاد طرحهايي دارند که بايد حمايت شود.
وي با بيان اينکه اهميت فرهنگ در حوزه مبارزه با مواد مخدر به مراتب از اقتصاد بالا است اظهار داشت: نگاه جدي به اوقات فراغت، تجهيز و ارتقاي اين مهم و تبديل پاتوقهاي مواد مخدر به بخشهاي فرهنگي در مسير مبارزه با مواد مخدر حايز اهميت است.
حسيني حمايت اقتصادي از بهبوديافتگان و خانوادههايشان را مورد تاکيد قرار داد و گفت: براي کاهش نرخ اعتياد قطعا اين موضوع اهميت دارد و ميتوان با ايجاد صنايعي که حامي فرد بهبوديافته باشند در اين زمينه تلاش کرد.
وي با اشاره به وجود ۱۹ هزار فرد معتاد در خراسان جنوبي گفت: محاسبه مصرف روزانه اين تعداد معتاد نشان ميدهد که چه هزينهها و بار اقتصادي بر جامعه تحميل ميشود لذا مشارکت اجتماعي در مديريت اين مسئله از اهميت بالايي برخوردار است.
نماينده سازمانهاي مردم نهاد خراسان جنوبي افزود: يکي از برنامههاي وزارت کشور سمن سازي است لذا مردم به راحتي در روستاها ميتوانند سازمان مردم نهاد را ايجاد کنند تا شاهد افزايش مشارکت اجتماعي در زمينه مبارزه با مواد مخدر و آسيبهاي اجتماعي باشيم.
خراسان جنوبي به مرکزيت بيرجند ۱۱ شهرستان دارد و تاکنون در راه مبارزه با مواد مخدر ۱۰۳ شهيد و ۱۸۱ جانباز را تقديم کرده است.
بازار