آیا کووید-۱۹ از طریق مدفوع منتقل میشود؟

ايسنا/ برخي از پژوهشگران باور دارند که نحوه لولهکشي فاضلاب در آپارتمانها و کيفيت آن ميتواند در ميزان انتقال کروناويروس موثر باشد.
پژوهش جديدي نشان ميدهد که کروناويروس ممکن است از طريق لوله فاضلاب آپارتمانهاي چين، برخي از ساکنان را مبتلا کند. نتايج اين پژوهش، موجي از نگراني را در مورد راههاي انتقال و گسترش کوويد- ۱۹ پديد آورده است.
اين مورد، يادآور همهگيري "نشانگان تنفسي حاد" يا "سارس"(SARS) در سال ۲۰۰۳ است که از راه لولههاي فاضلاب در آپارتمانهاي هنگکنگ نيز منتقل ميشد. به همين دليل، اين نگراني به وجود آمده است که شايد کوويد- ۱۹ از راه دستشوييها نيز قابل انتقال باشد.
پژوهشهاي پيشين هشدار دادهاند که کروناويروس به واسطه قطرات تنفسي و ذرات منتشر شده در هوا قابل انتقال است، اما اکنون شايد بتوان يافتههاي اين پژوهش را نيز به هشدارهاي پيشين اضافه کرد و گفت که کروناويروس، به واسطه مدفوع نيز منتقل ميشود. "جوزف آلن"(Joseph Allen)، از متخصصان بخش سلامت عمومي "دانشگاه هاروارد"(Harvard University) گفت: اين موضوعي نيست که مردم دوست داشته باشند در مورد آن صحبت کنند.
اگر چه اثبات انتقال يک پاتوژن به واسطه مدفوع و گسترش ويروس از راه لولههاي فاضلاب دشوار است، اما پژوهشگران باور دارند که امکان آن وجود دارد.
آيا مدفوع، کوويد-۱۹ را منتقل ميکند؟
بسياري از پژوهشها، يافتن آر.ان.اي کروناويروس را در نمونههاي مدفوع بيماران مبتلا به کوويد-۱۹ گزارش دادهاند. برخي از اين بيماران، به اسهال هم مبتلا بودند و اين نشان ميدهد که ويروس بر دستگاه گوارش آنها نيز اثر گذاشته است. ممکن است که آر.ان.اي ويروس، با قورت دادن بزاق دهان و يا وارد شدن ذرات حامل ويروس به مجراي تنفسي، منتقل شده باشد. نمونههاي مدفوع به دست آمده از فاضلاب در حال حاضر براي بررسي شيوع کوويد- ۱۹ در شهرهاي سراسر جهان، در برخي از دانشگاهها مورد بررسي هستند.
برخي از پژوهشها نيز نشان دادهاند که آراناي کروناويروس، در دستشويي بيمارستانها وجود دارد. پژوهش ديگري نشان ميدهد که با زدن دکمه تخليه توالت فرنگي، ذرات ويروس در فضاي بالاي آن منتشر ميشوند. بدين ترتيب ممکن است که فردي با تنفس ذرات ويروس منتشر شده از مدفوع، در معرض ابتلا به کوويد- ۱۹ قرار بگيرد و پس از لمس يک سطح آلوده، به بيماري مبتلا شود.
يک نکته مهم در مورد اين پژوهشها، محدوديت شواهدي است که نشان ميدهند آراناي ويروس در مدفوع، متعلق به ويروسهاي زنده و عفوني است، نه فقط بقاياي ويروسهاي مرده و آسيب ديده. به گفته مراکز پيشگيري و کنترل بيماري آمريکا، مشخص نيست که آيا ويروس موجود در مدفوع ميتواند عامل شيوع کوويد- ۱۹ باشد يا خير. اين مراکز نهايتا نتيجه گرفتند که امکان شيوع ويروس با اين روش، بسيار پايين است. تاکنون هيچ مورد ثبت شدهاي به طور واضح، عفونت به واسطه مدفوع را نشان نداده است.
در هر حال، آلن و پژوهشگران ديگر باور دارند که اين خطر نبايد ناديده گرفته شود. کروناويروس در ميان حيوانات، از راه مدفوع شيوع مييابد؛ در نتيجه اين باور وجود دارد که انتقال کروناويروس با اين روش، امکانپذير است.
"جردن پسيا"(Jordan Peccia)، مهندس محيط زيست "دانشگاه ييل"(Yale University) گفت: اين سوال که آيا کروناويروس در فاضلاب وجود دارد يا خير، سوال ديگري است. با رسيدن ضايعات انساني به فاضلاب، ويروسها آنقدر رقيق ميشوند که نميتوانند عفوني باشند.
شيوع سارس در سال ۲۰۰۳
"اموي گاردنز"(Amoy Gardens)، يک مجتمع مسکوني در هنگ کنگ با چندين برج است که در سال ۲۰۰۳، ۳۲۱ نفر ساکن آن بودند و ۴۲ نفر از آنها در اثر ابتلا به سارس از دنيا رفتند. پژوهشگران طي بررسي دليل شيوع اين بيماري، نهايتا به يک بازديدکننده رسيدند که به اسهال شديد مبتلا بود. کف دستشوييهاي آپارتمانها، سيستم تخليهاي وجود داشت. هنگامي که مسيرهاي U شکل زير اين سيستمها خشک ميشدند، ويروسهاي هواپخش ساکنان بيمار، از راه هوا به آپارتمانها رسيدند. اين نوع شيوع معمولا به کمک آب انباشته شده در مسيرها متوقف ميشود. نظر دانشمندان اين است که شايد ذرات ويروسي به کمک باد به آپارتمانها راه يافتهاند.
شباهت انتشار سارس و کروناويروس
از ميان ساکنان آپارتماني که در شهر گوانگژو در جنوب چين قرار دارد، تنها ۹ نفر به کروناويروس مبتلا شدند و هيچ کس از دنيا نرفت، اما به گفته "يوگو لي"(Yuguo Li)، پژوهشگر "دانشگاه هنگکنگ" (University of Hong Kong )، شباهتهايي ميان انتشار کروناويروس و شيوع سارس در سال ۲۰۰۳ وجود دارد.
در اواخر ماه ژانويه و با آغاز شيوع کروناويروس، آزمايش کوويد-۱۹ همه اعضاي يک خانواده پنج نفره که در طبقه پانزدهم يک آپارتمان زندگي ميکردند، پس از بازيد آنها از شهر ووهان مثبت شد. پس از چند روز، دو زوج ميانسال که در طبقات ۲۵ و ۲۷ آپارتمان زندگي ميکردند و لولههاي فاضلاب خانه آنها با اين خانواده مشترک بود نيز به کوويد-۱۹ مبتلا شدند. اين دو زوج سفر نکرده بودند و با افراد بيمار نيز تماس نداشتند.
"لي" و گروهش، شواهدي يافتند که نشان ميداد اين دو زوج، در معرض ذرات هوايي منتشر شده از مدفوع همسايگان در بيش از ۱۰ طبقه پايينتر از خود قرار گرفتهاند.
"لي" گفت: ما دقيقا نميدانيم که چه تعداد موارد مشابه ممکن است در چين و کشورهاي ديگر وجود داشته باشد.
آيا کروناويروس ميتواند از راه لولههاي فاضلاب منتقل شود؟
به گفته پژوهشگران، انتقال کروناويروس از راه لولههاي فاضلاب، به عوامل بسياري بستگي دارد و شايد اثبات آن غيرممکن باشد. يک شخص بيمار ميتواند تعداد زيادي از ويروسهاي عفوني را توليد کند که با سرعت به ديگران منتقل ميشوند. امکان انتقال ويروس، به لولهکشي ساختمان و کيفيت آن هم بستگي دارد.