اجاره پیاده‌رو برای کاسبی؛ هر موزاییک ۵۰ هزار تومان

ايران/ هر دستفروش براي پهن کردن بساط به حداقل چهار موزاييک نياز دارد. با اين توصيف براي اجاره هر بساط با چهار موزاييک، روزانه ۲۰۰ هزار تومان بايد بپردازد. بسته به اينکه صنفي پردرآمد است يا کم درآمد و با توجه به نوع کالا، ميزان اجاره معبر در پايتخت و سبک آن متفاوت است. هم‌اکنون در بعضي نقاط خيابان وليعصر که جزو نقاط گران دستفروشي محسوب مي‌شود، قيمت اجاره هر موزاييک، ۵۰ هزار تومان تعيين شده است. هر دستفروش براي پهن کردن بساط به حداقل چهار موزاييک نياز دارد. با اين توصيف براي اجاره هر بساط با چهار موزاييک، روزانه ۲۰۰ هزار تومان بايد بپردازد. اما در برخي معابر عمومي که پردرآمد نيست و به اصطلاح پاخور خوبي ندارد، هر موزاييک به قيمت ۵ هزار تومان اجاره داده مي‌شود. اين رقم‌ها براساس گزارش‌هايي گفته مي‌شود که به مسئولان شهري ارائه شده است. در محدوده مرکزي شهر، حد فاصل ميدان انقلاب تا ميدان فردوسي نيز معابر به‌صورت هفتگي اجاره داده مي‌شود. رقم اجاره‌ها از ۳۰۰ هزار تومان براي يک هفته شروع مي‌شود و بسته به مکان و نوع کالا فرق مي‌کند. در واقع اين رقم به نقاطي اختصاص دارد که پاخور کمتري دارند. دستفروش‌ها موظفند پيش از شروع کار اين مبالغ را پرداخت کنند و در غير اين‌صورت اجاره پهن کردن بساط را نخواهند داشت. شايد بپرسيد اين اجاره‌ها به جيب چه کساني مي‌رود؟ آيا موجر، شهرداري تهران است؟ يا نه حدس مي‌زنيد که مغازه‌دارها نرخ‌ها را بالا و پايين مي‌کنند؟ مغازه‌دارها البته بخشي از اين شبکه بزرگ محسوب مي‌شوند، اما اراذل و اوباش به اذعان دستفروشان، صاحبخانه‌هاي اصلي معابر بزرگ تهران هستند. آن‌ها بسته به پاخور بودن منطقه، روزانه ۲۰۰ تا ۲۵۰ هزار تومان از هر دستفروش اجاره مي‌گيرند و البته در قبال واگذاري مکان، حفاظت از بساط آن‌ها را هم بر عهده دارند و زماني‌که مأموران سد معبر نزديک مي‌شوند، با قمه و چاقو به استقبال‌شان مي‌روند و با داد و بيداد و دعوا اجازه نزديک شدن مأموران به بساط‌ها را نمي‌دهند. آن‌ها معابر پرتردد را قطعه‌بندي و تفکيک کرده‌اند و برمبناي پاخور بودن يا پاخور نبودن و تردد عابران، با زور از دستفروشان اجاره مي‌گيرند. اين افراد به‌صورت باندي و شبکه‌اي فعاليت مي‌کنند و در ازاي دريافت پول، امنيت بساط‌ها را هم تضمين مي‌کنند. بساط اجاره‌اي يک‌ماهه، حداقل ۱۰ ميليون تومان! در ايام نوروز و حوالي عيد البته ماجرا کاملاً متفاوت است. در آستانه تعطيلات نوروزي، آن‌ها نه به ازاي موزاييک که براساس نقطه‌اي که بساط پهن مي‌شود، اجاره دريافت مي‌کنند. اجاره از اول اسفند تا پايان اسفند براي مدت يک‌ماه، پيش‌پيش گرفته مي‌شود و اگر فردي بخواهد در نقطه‌اي که انتخاب کرده، دستفروشي کند، بايد اجاره را زودتر پرداخت کند. اجاره هر بساط در نقاط پرتردد، حداقل از ۱۰ ميليون تومان شروع مي‌شود که اين رقم بازهم بسته به نوع کالا و مکان، متفاوت است. اجاره دستفروش روزي ۱۰۰ تا ۱۵۰ هزار تومان روي ديگر ماجراي اجاره معابر براي دستفروشي البته مغازه‌دارها هستند. آن‌ها به دو شيوه فعاليت مي‌کنند. برخي با انتشار آگهي در سايت‌هاي اشتراک آگهي اقدام به اجاره دستفروش مي‌کنند. اجاره دستفروش‌ها نيز رقم مشخصي ندارد. اما از ۱۰۰ تا ۱۵۰ هزار تومان کمتر نيست. اين رقم به‌صورت روزانه از سوي مغازه‌دار به «دستفروش اجاره‌اي» پرداخت مي‌شود. در واقع مغازه‌دارها با اجاره دستفروش اقدام به فروش اجناس‌شان با قيمت پايين‌تر در جلوي مغازه‌شان مي‌کنند. مشتري هم وقتي با نرخ بالاتر کالا در داخل مغازه مواجه مي‌شود و همان کالا را با قيمت ارزان‌تر در جلوي مغازه مي‌بيند، ترغيب مي‌شود که حتماً آن کالا را خريداري کند. درحالي‌که کالا همان است و مغازه‌دار براي رونق بازارش، اقدام به فروش تصنعي با نرخ بالاتر کرده است! ۵۰ هزار تومان اجاره هر موزاييک در تهران! اجاره دادن معابر از سوي مغازه‌داران البته سابقه طولاني‌تري دارد. مغازه‌دارها حالا بخوبي مي‌دانند براي جبران ماليات، عوارض و احياناً اجاره مغازه‌شان بايد معبر جلوي مغازه‌شان را اجاره دهند. محمدصادق زماني، مدير روابط عمومي شرکت شهربان و حريم‌بان شهرداري تهران درباره اين نرخ‌ها اين‌طور توضيح مي‌دهد: «نرخ اجاره معابر جلوي مغازه‌ها با نرخ‌هايي که از سوي اراذل و اوباش تعيين مي‌شود، تقريباً مشابه است. هر موزاييک جلوي يک مغازه در نقطه‌اي پرتردد مثل خيابان وليعصر، روزانه ۵۰ هزار تومان تعيين شده است. معابر جلوي مغازه، حداقل به دو دستفروش اجاره داده مي‌شود. دستفروش‌ها بايد قبل از پهن کردن بساط، اجاره روزانه خود را بپردازند. اين مبلغ حتي در شرايطي که جنسي فروخته نشود هم بايد پرداخت شود.» ۴ ميليون تومان! اجاره ۴ قطعه موزاييک به دستفروش‌ها سؤال اين است، يک دستفروش ماهانه چه ميزان درآمد دارد که بايد روزانه چنين مبالغ بالايي را بپردازد؟ چرا که اگر او بخواهد روزانه براي هر موزاييک ۵۰ هزار تومان پرداخته و چهار موزاييک اجاره کند، حداقل براي ۲۰ روز در ماه بايد ۴ ميليون تومان هزينه کند. آيا براي او به صرفه است که زير بار اين اجاره سنگين برود؟! زماني مي‌گويد: «درآمد ۶۰ درصد از دستفروش‌ها، ماهانه حداقل ۸.۵ تا ۹ ميليون تومان است که هيچ عوارض و مالياتي هم در ازاي آن نمي‌دهند. اين افراد همان‌هايي هستند که به‌علت درآمد بالا مقاومت مي‌کنند و حاضر نيستند به نقاط ساماندهي شده کوچ کنند!» «من يک دستفروش هستم» يا «نه به سد معبر»! علي‌رغم راه‌اندازي کمپيني به‌نام «من يک دستفروش هستم» براي نه به خشونت عليه دستفروشان، مسئولان شهرداري تأکيد مي‌کنند که هيچ نوع برخورد خشونت‌آميز و قهرآميز با دستفروشان ندارند و در نهايت کرامت با آن‌ها برخورد مي‌کنند. اين سياست به خاطر ۴۰ درصد دستفروشي اتخاذ مي‌شود که نيازمند محسوب مي‌شوند و بايد به آن‌ها کمک کرد. «نه به سد معبر» نام کمپيني است که از سوي شهرداري تهران راه‌اندازي شده است. اين کمپين علاوه بر اينکه هر نوع برخورد فيزيکي و خشونت عليه دستفروشان را خط قرمز مأموران شهرداري اعلام مي‌کند، معتقد است که بايد با سد معبر و نه دستفروشي! برخورد کرد. دستفروشي سيار البته از سوي آن‌ها پذيرفته شده است. چراکه به اعتقاد آن‌ها مکان ثابت به مرور زمان به دستفروشان حق مالکيت مي‌دهد و حمايت‌هاي احساسي برخي شهروندان از اين نوع دستفروشان موجب مي‌شود دستفروشان پردرآمد، حاضر به ترک کردن بساطشان نشوند. طبق ماده ۵۵ قانون شهرداري‌ها، وظيفه شهرداري تهران مقابله با سد معبر است. زماني مي‌گويد: «ما دراين مدت يکسري نقاط را شناسايي کرده و با متخلفان برخورد کرده‌ايم. هم‌اکنون، اما اين مردم هستند که تقاضا دارند مأموران شهرداري با سد معبرها برخورد کنند. متأسفانه برخي افراد به‌صورت هدفمند از سر شبکه‌هاي دستفروشي دفاع مي‌کنند، اين افراد اغلب کاسباني هستند که از شبکه‌سازي درآمدهاي کلان کسب مي‌کنند.» برخورد فيزيکي و کتک زدن دستفروشان در هر شرايطي محکوم است. چه قانوني باشد که اجازه ندهد بساطي پهن شود يا نه! مافياي دستفروشي، اما نگاه احساسي به اين پديده را تغيير داده است. حدود ۴۰ درصد از دستفروشان به طرح ساماندهي رضايت داده‌اند و به نقاطي رفته‌اند که اگرچه کم ترددتر است، اما لااقل حاشيه‌هاي درگيري با مأموران سد معبر و زورگويي‌هاي اراذل و اوباش را هم ندارد. قطعاً شرايط سخت اقتصادي، برخي را به اين کار وادار کرده است. اجباري که البته براي آن‌ها هم خوشايند نيست. دستفروشان کهنه‌کار بساط‌هايشان را ۱۰ تا ۲۰ ميليون تومان مي‌فروشند آيا دستفروشان هم بازنشسته مي‌شوند؟ اگرچه دستفروشي هيچ حق بيمه و حقوق بازنشستگي ندارد، اما برخي دستفروشان قديمي که سال‌هاست در نقطه‌اي بساط پهن کرده و براي عابران و اهالي محل شناخته شده هستند، ترفند جالبي براي جابه‌جايي و احياناً بازنشستگي دارند. آن‌ها اقدام به فروش بساط‌شان با نرخ‌هاي بالا مي‌کنند. در واقع آن‌ها به شرطي حاضر به جابه‌جايي مي‌شوند که پولي در ازاي واگذاري سرقفلي‌شان به‌دست آورند! چراکه آن‌ها معبر را ملک شخصي‌شان مي‌دانند. معمولاً هر بساط بين ۱۰ تا ۲۰ ميليون تومان معامله مي‌شود. ما را در کانال «آخرين خبر» دنبال کنيد