مهر/ پروژه پالايشگاهي سيراف با هدف توليد نفتا در حالي سرمايه 22 هزار ميليارد توماني ميطلبد که به گفته متخصصان، محصول نهايي توليدي آن ارزش افزوده چنداني ندارد و به نوعي خام فروشي است.
هفته گذشته بيژن زنگنه، وزير نفت از ساماندهي طرح مجموعه پالايشگاه هاي سيراف خبر داد. به گفته وزير بررسي ها به منظور چگونگي تامين سرمايه گذاري اين طرح انجام شده و آخرين روز هفته گذشته نيز به همين منظور جلسه اي با رييس کل بانک مرکزي برگزار شد.
پروژه سيراف در صورت احداث، با ظرفيت 360 هزار بشکه در روز نيازمند حدود 22 هزار ميليارد تومان سرمايه است که 65 درصد از هزينههاي مورد نياز آن به صورت ارزي خواهد بود.
به گفته وزير نفت، محصول نهايي اين پروژه نفتا خواهد بود. محصولي که به عقيده متخصصين حوزه در زمره محصولات خام قرار مي گيرد و به نوعي خام فروشي است. به عبارتي ديگر ميعانات گازي را که محصولي با ارزش اما خام به شمار مي رود با سرمايه گذاري 22 هزار ميليارد توماني به محصول خام ديگري تبديل خواهيم کرد که بعنوان ماده اوليه در بسياري از صنايع استفاده مي شود.
نفتا کاربردهاي متنوعي دارد. صنايع شيميايي و پتروشيمي خريدار اصلي نفتا هستند که از آن به عنوان خوراک توليد فراوردههاي مختلف پتروشيمي از جمله حلال ها و رقيقکنندهها، مواد اوليه انواع پلاستيک، الياف مصنوعي و الکلهاي صنعتي استفاده ميکنند. براي مثال بخش عمده تينرهاي رنگرزي از نفتا تشکيل ميشود و بيشتر ترکيبهاي پلاستيکي اتيلني با نفتا ساخته ميشوند.
همچنين با استفاده از فرايندهاي کاتاليستي ميتوان نفتا را به بنزينهاي اکتان بالا و سوختهاي نفتي ديگر نيز تبديل کرد. نفتا حلالي بسيار نيرومند با کاربردهاي متنوع است به همين جهت براي توليد مواد شوينده و تصفيه مواد هيدروکربني ديگر نيز استفاده ميشود. همچنين از آن براي توليد جلادهندهها و لاکها و به عنوان سوخت گرمايشي و پختوپز (مشابه گاز مايع و نفت سفيد) نيز استفاده ميشود.
ايران تنها توليدکننده بنزين با کيفيت در منطقه
وزير نفت درحالي محصول نهايي مجموعه سيراف را نفتا اعلام کرده است که به عقيده بسياري از کارشناسان بهتر است بجاي توليد نفتا در اين مجموعه به توليد بنزين با اکتان بالا بپردازيم؛ با توجه به اينکه ايران تنها توليدکننده خودکفاي بنزين باکيفيت در منطقه است، مي توان بازار صادراتي مطلوبي را براي آن پيش بيني کرد. از سويي ديگر تحريم پذيري کمتر و ارزش افزوده بيشتري خواهد داشت.
بي ميلي مسئولان و سرمايه گذاران به توليد نفتا درحالي مطرح ميشود که وزير نفت در حاشيه سيزدهمين همايش بين المللي صنعت پتروشيمي نوع محصول توليدي سيراف را نفتاي شيرين عنوان کرد. اما به نظر مي رسد سرمايه گذاران تصميم ديگري براي توليد محصول دارند. گفتني است در اجراي طرح سيراف، 9 شرکت (هشت شرکت به عنوان مالک پالايشگاه ها و يک شرکت به عنوان هماهنگکننده) حضور دارند که به طور ميانگين براي ساخت هر يک از هشت پالايشگاه کوچک ميعانات گازي پارس جنوبي به حدود 300 ميليون دلار سرمايه نياز است.
بر اساس طراحي 8 پالايشگاه 60 هزار بشکهاي سيراف، بيش از نيمي از محصولات اين پالايشگاهها به نفتا تبديل ميشود که اين محصول به دليل قيمت پايين تر نسبت به محصولات با ارزش تري مانند بنزين و محصولات پتروشيمي و همچنين مازاد عرضه دنر جهان، ريسک بزرگي براي سرمايه گذاران محسوب ميشود. ضمن آنکه نفتا يک محصول خام است که به عنوان خوراک در مجتمعهاي پتروشيمي مورد استفاده قرار ميگيرد و با تبديل آن به الفين، به محصولات توليدي ختم ميشود.
الفين يکي از هفت ماده اصلي صنعت پتروشيمي است که نيمي از محصولات پايه محصولات پتروشيمي را توليد ميکند ولي نفتا فرآورده خامي است که بايد در پتروشيميها مورد استفاده قرار گيرد. به بيان ساده تر، فصل نويني از فعاليتهاي پايين دست روي پتروپالايشگاهها متمرکز شده است که محصولات خام پالايشگاهها را در قالب يک واحد پتروشيمي به محصولات با ارزش تر تبديل ميکند.
بازار