برگزیده

سبقت صندوق‌ها از شاخص سهام در بورس

دنياي اقتصاد

بروزرسانی 1399/06/12 - 7:14

دنياي اقتصاد/معامله‌گران آخرين روزهاي مردادماه را با افت چشمگير شاخص کل بورس و البته قيمت سهام پشت سر گذاشتند. جايي که فقط در ۱۱ روز معاملاتي ۶/ ۲۲ درصد از ارتفاع دماسنج تالار شيشه‌اي فروريخت و برخي سهامداران حتي با ضررهاي بيش از ۵۰ درصدي نيز مواجه شدند. در اين شرايط اما صندوق‌هاي سرمايه‌گذاري نشان دادند امن‌ترين مکان براي نقدينگي سرگردان سرمايه‌گذاران هستند. به ويژه آنهايي که به اصطلاح در زمره تازه‌واردان بازار قرار مي‌گيرند و از شناخت مختصري درخصوص پارامترهاي سرمايه‌گذاري در بازار سهام برخوردارند.

بررسي‌هاي «دنياي اقتصاد» از ۱۶۰ صندوق سرمايه‌گذاري در گروه‌هاي مختلف نشان مي‌دهد در بازه زماني ۲۰ مرداد تا ۳ شهريورماه بيش از ۸۹ درصد‌ از صندوق‌ها اعم از سهامي، با درآمد ثابت و مختلط عملکردي بهتر از شاخص کل داشته‌اند. شاخص کل بورس تهران با رسيدن به قله ۲ ميليون و ۷۸ هزار واحد در ۱۹ مردادماه، مسير‌ نزولي در پيش گرفت و پس از تنها ۱۱ روزه به کف ۳۸ روزه عقب نشست و در سطح يک ميليون و ۶۰۸ هزار واحد قرار گرفت. در اين مدت در حالي شاخص کل بورس تهران با کاهش ۶/ ۲۲ درصدي مواجه شد که صندوق‌ها‌ عملکرد به مراتب بهتري را نشان دادند. به‌طوري که در اين بازار سراسر منفي، حتي برخي از صندوق‌ها سودده بودند و با بازدهي مثبت هر چند کمرنگ همراه شدند. پيش‌تر «دنياي اقتصاد» در گزارشي تحت عنوان «فرار نقدينگي از صندوق‌هاي بورسي» به بررسي وضعيت صدور و ابطال واحدهاي سرمايه‌گذاري در اين صندوق‌ها پرداخت. گزارشي که نشان داد در همين بازه زماني همزمان با خروج پول از گردونه معاملات سهام، صندوق‌ها نيز با خالص ابطال مثبتي مواجه شدند. با اين حال بررسي‌ها نشان مي‌دهد صندوق‌هاي سرمايه‌گذاري مأمن‌ بسيار‌ مناسبي‌ براي پول‌هاي نابلدي است که قصد کسب سود مطمئن را دارند.

برتري ۷۰ درصدي صندوق‌هاي سهامي
صندوق‌هاي سرمايه‌گذاري سهامي همان‌طور که از نام‌شان پيداست، بيشترين درصد سرمايه را روانه بازار سهام مي‌کنند. بر اساس قوانين موجود اين نوع از صندوق‌ها حداقل ۷۰ درصد از دارايي‌هاي خود را در سهام سرمايه‌گذاري مي‌کنند و ۳۰ درصد باقي‌مانده نيز به اختيار مدير صندوق در سهام، اوراق مشارکت، سپرده بانکي يا ساير اوراق بهادار با درآمد ثابت سرمايه‌گذاري مي‌شود. اين صندوق‌ها که تطابق بيشتري با بازار سهام دارند در بازه زماني مورد بررسي‌(۲۰ مرداد تا ۳ شهريورماه)‌ ۸۲ درصد صندوق‌ها عملکرد بهتري از ‌شاخص کل ثبت کردند. در اين ميان البته هيچ‌کدام از صندوق‌‌هاي سهامي با رشد واحدهاي خود همراه نشدند، اما زيان ۴۵ صندوق مزبور بين ۵/ ۲۲ تا ۷/ ۶ درصد محدود شد. در اين ميان بهترين عملکرد از آن صندوق قابل معامله سرو سودمند مدبران با افت ۷/ ۶ درصدي شد. پس از آن صندوق قابل معامله هستي بخش آگاه با کاهش ۱/ ۸ درصدي مواجه شد. در حال حاضر خالص ارزش دارايي ۶۲ صندوق سهامي مورد بررسي بالغ بر ۴۰ هزار و ۸۲۸ ميليارد تومان برآورد مي‌شود و با توجه به هجوم نقدينگي نابلد به گردونه معاملات سهام، به‌نظر مي‌رسد لازم است با توسعه همراه شود تا پول‌هاي نابلد مستقيما در جريان دادوستد سهام قرار نگيرند. دور از واقعيت نيست اگر بگوييم بخش عمده هيجاناتي که اين روزها گريبان بازار را گرفته است، علاوه بر قوانين محدودکننده و خودساخته، به رفتارهاي هيجاني بورس‌بازان تازه‌وارد بازمي‌گردد.

سبقت حدود ۱۰۰ درصدي مختلط و درآمد ثابت‌
اما صندوق‌هاي با درآمد ثابت عموما وضعيت به مراتب بهتري نسبت به شاخص کل ثبت کردند و برخي نيز سودده ظاهر شدند. صندوق‌هاي سرمايه‌گذاري با درآمد ثابت وجوه دريافت‌شده از سرمايه‌گذاران را در اوراق با درآمد ثابت، مثل اوراق بدهي يا سپرده‌هاي بانکي سرمايه‌گذاري مي‌کنند و همواره جريان نقدينگي ثابتي را براي سرمايه‌گذاران خود فراهم مي‌کنند. بر اساس آخرين ويرايش قوانين، اين نوع صندوق‌ها حداقل بين ۷۰ درصد تا ۸۵ درصد از دارايي‌هاي خود را در اوراق مشارکت، سپرده بانکي، گواهي سپرده بانکي و ساير اوراق بهادار با درآمد ثابت سرمايه‌گذاري مي‌کنند. باقيمانده دارايي‌هاي صندوق نيز به اختيار مدير صندوق‌(تا سقف ۱۵درصد) در بورس سرمايه‌گذاري مي‌شود. اين صندوق‌ها مناسب افرادي است که ريسک‌پذيري پاييني دارند، چون علاوه بر ريسک کم از يک حداقل سود تضمين‌شده هم برخوردار هستند. بررسي‌هاي «دنياي اقتصاد» از ۷۷ صندوق با درآمد ثابت در بازه زماني ۲۰ مرداد تا ۳ شهريورماه حکايت از سبقت ۷۶ صندوق از شاخص کل دارد. در اين ميان ۵۴ صندوق با زياني بالغ بر ۰۶/ ۰ تا ۲/ ۶درصد مواجه شدند و ۲۲ صندوق نيز سودده بودند. در اين ميان بهترين عملکرد از آن صندوق سپهر خبرگان نفت با رشد ۴/ ۱ درصدي شد. تنها صندوقي که از شاخص کل جاماند صندوق سرمايه‌گذاري مشترک نيکوکاري نداي اميد بود که زياني معادل ۸/ ۲۵درصد را ثبت کرد. در حال حاضر خالص ارزش دارايي صندوق‌هاي با درآمد ثابت ۲۳۸ هزار و ۲۱۳ ميليارد تومان برآورد مي‌شود. در صندوق‌هاي مختلط که حد مياني صندوق‌هاي با درآمد ثابت و صندوق‌هاي سهامي هستند و از ريسک متوسطي برخوردارند، در بازه زماني مورد بررسي با پيشتازي ۱۰۰ درصدي نسبت به شاخص کل همراه شدند.

لزوم توجه به کانال دوم بورسي
اين روزها که حجم نقدينگي به بالاترين ميزان در سال‌هاي گذشته رسيده و بازارهاي موازي (دلار، مسکن و سکه) نيز از جذابيت چنداني برخوردار نيستند، نقدينگي به دنبال محلي مناسب براي ورود مي‌گردد. در اين راستا «دنياي‌اقتصاد» به دفعات در گزارش‌هاي منتشر شده به سرمايه‌گذاري غيرمستقيم در بورس اشاره کرده و نهادي به نام صندوق‌هاي سرمايه‌گذاري را به‌عنوان کانال دوم ورود به بورس معرفي کرده است. صندوق‌هاي سرمايه‌گذاري يک دهه است که فعاليت خود را در ايران و زير نظر سازمان بورس و اوراق بهادار شروع کرده‌ و با برخورداري از تنوع بالا، پاسخگوي سليقه‌هاي مختلف سرمايه‌گذاري هستند. به عبارت دقيق‌تر تنوع ترکيب دارايي صندوق‌هاي سرمايه‌گذاري کمک مي‌کند تا از يکسو ريسک موجود در بازار به حداقل رسد و از سوي ديگر با برخورداري از قدرت نقدشوندگي بالا، در هر زمان امکان دريافت نقدينگي و خروج از بازار را براي سرمايه‌گذار به دنبال دارد. ضمن اينکه مديريت اين صندوق‌ها را مديران حرفه‌اي برعهده داشته و به اين ترتيب بهترين گزينه براي ورود افراد تازه‌وارد به بازار سرمايه خواهد بود. بازهم تاکيد مي‌شود که سهامداران به‌ويژه افراد مبتدي از راه چنين کانال‌هايي به سرمايه‌گذاري غيرمستقيم در بازار بپردازند.