وام بانکی فقط برای ژنهای خوب!
تجارت نيوز/درحالي که رغبت شبکه بانکي به اعطاي تسهيلات کاهش يافته است، شرايط تورمي و نااطميناني اقتصادي کسبوکار تسهيلات گيرندگان هم بر اين عدم تمايل دامن زده و موجب شده دريافت تسهيلات براي مردم عادي بسيار دشوارتر شود. البته در سوي ديگر برخي همچنان با يک امضاي طلايي و با کمترين سختگيري تسهيلات ميلياردي ميگيرند.
بررسي روند سپردهها و تسهيلات در سه ماه ابتداي سال 99 نشان ميدهد که از ابتداي سال 99 تا پايان خرداد( آخرين اطلاعات بانکمرکزي) شکاف مانده سپردهها و تسهيلات بيشتر شده است. از همين رو به نظر ميرسد تمايل بانکها به اعطاي تسهيلات کاهش يافته است، شايد به اين علت که نرخ سود تسهيلات در واقع منفي است.
علت ديگر هم ميتواند اين باشد که ميزان تقاضاي پول از سوي سپردهگذاران براي سفته بازي بيشتر شده است، ترکيب سپردهها تغيير يافته و سپردههاي مدتدار به ديداري تبديل شده است(رشد منابع ديداري در خرداد 99 نسبت به خرداد 98، 70 درصد و رشد منابع غير ديداري 29درصد بوده است). بنابراين توان اعطاي تسهيلات بانکها کاهش يافته است.
در کنار دلايل متعددي که موجب کاهش رغبت شبکه بانکي به تسهيلاتدهي شده است، شرايط تورمي در کنار شيوع کرونا نااطميناني شديدي در فضاي اقتصادي کسب و کارها ايجاد کرده است. در شرايط نااطميناني اقتصادي نيز احتمال بازگشت به موقع منابع از سوي وامگيرنده کمتر ميشود. بنابراين با کاهش سطح اطمينان در اقتصاد همزمان هم از مقدار تسهيلات کاسته شده و هم وثايق محکمتري براي تسهيلات طلب ميشود.
تاجايي که اخيرا اگر براي دريافت وامي با مبالغ خرد به شبکه بانکي مراجعه کرده باشيد قطعا ميدانيد که مراحل دريافت وام براي مردم عادي هفتخوان رستم است.
ظاهرا براي دريافت هر وامي که اقدام کنيد از وام ازدواج گرفته تا وام وديعه مسکن و خريد کالا…سنگهايي پيش پايتان مياندازند که يکي_ دو تا نيستند.
در ادامه گلايه تعدادي از مخاطبان تجارتنيوز را از شرايط سخت دريافت وام بانکي ميخوانيد:
«اينا فقط ميخوان گزارش کار بدن که اره ما هم تو اين بدبختيها براي مردم وام ۵۰ ميليوني گذاشتيم. ولي از اون ور نميگن که اينقدر شرايط سخت گذاشتن که کسي جرات نکنه سمت وام بره»
«اين وامها براي رانت خوارهاست براي مردم عادي که هزار بهانه و اما اگر ميارن تا نتوني بگيري. من خودم براي وام وديعه مسکن پيگيري کردم بعد کلي دوندگي گفتن مدرک شغلي نداري بهت نميديم به همين راحتي»
« من رفتم بانک ملت که شرايطش از همه اين بانکها بهتره، ميگه بايد واسه يه وام ۵۰ ميليوني به ازاي هر ۱۵ ميليون يک ضامن بياري و وامگيرنده حتما حتما شاغل باشه. يعني ۴ نفر شاغل درگير يه همچين وامي که حتي حدود ۷ ميليون اون هم بايستي تو حساب بمونه … بخدا از ناچاريه و هنوز بعد يک ماه نتونستم اين شرايط رو جور کنم.»
«خجالت بکشيد ۵۰ ميلون تومان فقط پول ۱۰ تا کارتون تخم مرغ بيشتر نيست. مگه ۵۰۰ مليون ميخواين بديد که اين همه قانون و ضامن. تازه مسخره ترش اينه که از همون وام بايد يه مقداري سپرده کني»
« وام وديعه مسکن رو به ما حقوق بگيرا حتي با يک ضامن پرداخت نميکنن، بايد بدبختي خودتو ثابت کني که حائز شرايط وام گرفتن بشي، از اونور بانک ميگه تو خيلي بدبختي نميتونيم بهت وام بديم»
« اون از وديعه مسکن که دولت طراحي کرده مثل ربا ميمونه نميشه برداشت اينم از وامهاي ازاد بانکي که الان ۶ماه تموم ده ميليون گذاشتم تو حساب بخاطر ضامن کلي دوندگي و ورق بازي. گير دادن که نميشه چون از استان ديگه قبول نداريم. در مشهد دريغ از يک کارمند که شناخت داشته باشيم وهمچنان پول تو بانک مونده و وام اخذ نشده و در حال دادن اجارههاي سنگين »
« براي پنجاه ميليون سند يک ميلياردي ميگيرن الانم که موقع دادن وام شده ميگن يک کارمند هم ميخوايم. من بخاطر اين سند گذاشتم که رو به کسي نندازم. رو انداختن براي ضمانت واقعا ننگه وشرم آور…کاري ميکنن ديگه بايد قيد وام رو بزني»
« من درخواست وام خريدکالا ارجاع دادم. ولي متاسفانه بانک به نحوي روش دريافت روسخت گيرانه وبه قول يارو ميگه سنگ ميذاره جلو راهت که اصلا براتون مقدور نميشه. درحقيقت يه نوع سرکارگذاشتن مردمه»
به نام مردم به کام دانهدرشتها
در سوي ديگر اما مسئولان بانکي يکي از مشکلات بزرگ اقتصادي و بانکي کشور را معضل مطالبات معوق ميدانند درحالي که برخي از بانکها بارها نسبت به افتتاح حساب براي بدهکاران دانه درشت بانکي اقدام کردند.
در واقع گرفتن وام از بانک اگرچه براي بسياري از مردم فرآيندي دشوار، زمانبر و با ضمانت سختگيرانه همراه است، براي برخي نه کمک خرج توليد و خريد خانه و لوازم بلکه به جيبزدن ميلياردها تومان پول است. در ادامه نظر تعدادي از مخاطبان که به اين نوع تبعيض در نظام بانکي اشارهکردهاند را ميخوانيد:
«خدا لعنتتان کنه که واسه ي وام پنجاه ميليوني چه بر سر ملت بيچاره نمياريد ولي همين بانکها براي وام ميلياردي براي دانه درشت ها هيچ وديعهاي نميگيرند.»
« پارتي ميخواد که نداريم. اگرپارتي داشتيم ملياردي ميگرفتيم بدون ضامن»
«چجوريه وام براي بقيه تا سقف خداميليارد ضامن نميخواد؟ براي يه وام ۵۰ ميليوني که هيچ ارزشي نداره د وتا ضامن و هزار تا بهونه ديگه! عجب روزگاري شده»
« اينا فيلمشونه وگرنه به کساني که سرشون به تنشون نميارزه ميلياردي و بدون همهچيز وام ميدن. واقعا که گند زدن تو زندگي مردم»
« بگم ک هيچوقت بانکدارها به نيازمندها وام نميدن فقط وام براي ثروتمندهاست. خدا خيرشون نده»