کیوان ساکت: «نوتار» ساز جدیدی نیست

مهر/ آهنگساز و نوازنده شناخته شده موسيقي ايراني ضمن تشريح تازه‌ترين فعاليت‌هاي خود از مديران جشنواره خوارزمي در نحوه انتخاب يکي از رتبه‌هاي برتر پژوهش‌هاي کاربردي اين رويداد انتقاد کرد. کيوان ساکت آهنگساز و نوازنده مطرح کشور باره تازه‌ترين فعاليت‌هاي خود گفت: طبق برنامه‌ريزي‌هاي انجام گرفته، خردادماه سال جاري همراه با ارکستر فيلارمونيک پاريس کنسرت‌هايي را برگزار مي‌کنم. ضمن اينکه پس از حضور در پاريس برنامه ديگري را نيز در شهر لندن برگزار خواهيم کرد. در اين کنسرت‌ها من به عنوان آهنگساز و سوليست تار، خواهم بود البته پيش از برگزاري اين کنسرت‌ها همراه با گروه «وزيري» به خوانندگي وحيد تاج کنسرتي را با رپرتواري کاملاً جديد در تالار وحدت تهران برپا مي‌کنيم. اين نوازنده در ادامه صحبت‌هاي خود به اهداي جايزه نخست پژوهش‌هاي کاربردي جشنواره بين‌المللي خوارزمي که چندي پيش به جهت طراحي ساز «نوتار» اهدا شد، اشاره کرد و گفت: من براي جشنواره بين‌المللي خوارزمي متأسفم که حتي يک جستجوي کوچک درباره آنچه از آن به عنوان يک طرح ابداعي ياد مي‌شود، انجام نداده‌اند. حتي نام سازنده اين تار که آ قاي بهرام حميدي از تارسازهاي ملايري هست نيز به ميان نيامده است. جالب است بدانيد که همين ساز «نوتار» که از سوي اين جشنواره مقام نخست پژوهش‌هاي کاربردي را از ميان طرح‌هاي برتر و تقدير پژوهشگران و نوآوران دريافت کرده ۶۰ سال پيش توسط غلامحسين نورجهان ابداع شده و مدت‌هاي زيادي است در موزه موسيقي تهران در معرض ديد همگان قرار داده شده که علاقه مندان همين حالا نيز مي‌توانند براي تماشاي آن به اين محل مراجعه کنند. وي ادامه داد: سال‌ها پيش زماني که بنده نزد دايي خودم به فراگيري موسيقي مشغول بودم، شخصي به نام غلامحسين نور جهان (اهل کلات و ساکن مشهد) اين نوع تار را ساخته است. اين شخص بعدها به تهران آمد و در ميدان حسن آباد تهران علاوه بر ساخت ساز مغازه لوازم الکتريکي راه اندازي کرد و خيلي هم همان زمان براي اين ساز تبليغ کرد ولي موفق نبود. اين ساز همانند تار ابداعي آقاي طلايي کاسه آن از قسمت پايين قابل جدا شدن بوده و با يک لولا به قسمت بالاي کاسه قابليت اتصال داشت. اين کارشناس موسيقي افزود: گرچه اين هنرمند در همان سال‌ها نسبت به ساخت اين نوع ساز اقداماتي را انجام داد و بر اين باور بود که ساخت چنين تاري حمل و نقل آن را راحت مي‌کند، ولي اين ساز در همان زمان نيز مورد استقبال قرار نگرفت. نکته جالب ديگر اينکه سال‌هاست شخص ديگري به نام عليرضا هاشميان چيزي شبيه اين تار را با سرپنجه اي شبيه گيتار مي‌سازد. حال موجب حيرت فراوان است چطور جشنواره خوارزمي اين‌ها را نمي‌بيند؟ چطور کارهاي با ارزش استاد بزرگ قنبري مهر در عرصه سازسازي را ناديده گرفته و به هيچ مي‌انگارد، اما به يک کار تقليدي بدون کاربرد جايزه برتر سال اهدا مي‌شود. داوران محترم جشنواره خوارزمي حتي به خود زحمت ندادند تا به موزه موسيقي بروند و ببينند آيا چنين سازي پيش از آن ساخته شده يا نه؟ من به نمايندگي بخش زيادي از هنرمندان آزاد قوياً از جشنواره خوارزمي مي‌خواهم بابت اين اشتباه از جامعه موسيقي و سازسازها پوزش بخواهد. ساکت در بخش ديگري از صحبت‌هاي خود تصريح کرد: امروزه شاهد زير پا گذاشتن حقوق معنوي و مادي هنرمندان در سطوح گوناگون هستيم. از به نام زدن کتاب رديف يکي از اساتيد در گذشته بدون تغيير حتي يک واو تا کپي اشعار ديگران به نام خود و حالا نيز اين ساز کذايي. و حتي کپي برخي از آثار موسيقايي ترک توسط برخي از افراد به نام خودشان. موضوعي که هربار با داد و فرياد هنرمندان در رسانه‌ها مطرح مي‌شود اما گويا اين فريادها به جايي نمي‌رسد. در صورتي که جشنواره خوارزمي از پوزش سر باز زند باقي داوري‌هاي ايشان نيز مورد سو ظن و گمان قرار مي‌گيرد و نشان مي‌دهد آنچه مهم نيست درستي و صداقت است و آنچه مهم است روابط است نه هنر والا. تاريخ درباره داوران چه قضاوتي خواهد کرد که استاد بزرگي مانند قنبري مهر را نديدند و به يک کار کپي برترين جايزه سال دادند؟ ما را در کانال «آخرين خبر» دنبال کنيد