تنش در روابط عربستان و آمریکا بر سر ایران

تسنيم/ به تازگي گفته‌ها حاکي از آن هستند که مقامات سعودي با ابراز نگراني خود در مورد وضعيت بازار جهاني نفت، مخالفت خود در مورد معافيت تحريم‌هاي نفتي ايران و خشم خود را از اين تصميم امريکا اعلام کرده‌اند . به گزارش ايسنا، به نقل از رويترز، رياض به سرعت با تقاضاي دونالدترامپ از عربستان سعودي در تابستان مبني بر افزايش توليدات نفت اين کشور براي جايگزين کردن کاهش صادرات نفت از ايران موافقت کرده بود. اما به گفته اوپک و منابع صنعتي، عربستان سعودي هشداري مقدم بر تغيير برنامه ترامپ براي اعمال معافيت‌هايي بر چند کشور که به جاي به صفر رساندن صادرات رقيب اصلي رياض موجب افزايش نفت خام ايران در بازار شد دريافت نکرده بود. منابعي به رويترز گفته‌اند که عربستان سعودي ، خشمگين از اين اقدام ايالات متحده آمريکا که نگراني‌هايي در مورد تامين اضافي به وجود آورده است، اکنون در حال بررسي قطع کردن ارائه محصول به اوپک و متحدانش به مقدار تقريبا ۱.۴ ميليون بشکه در روز يا ۱.۵ درصد تامين موجودي جهاني است. يک منبع عليرتبه در مورد سياست‌هاي انرژي عربستان سعودي به رويترز گفت: سعودي‌ها از دست ترامپ بسيار عصباني هستند. آن‌ها ديگر به ترامپ اعتماد نداشته و در آستانه قطع ارتباط هستند. سعودي‌ها به هيچ وجه با معافيت‌ها موافق نبودند. واشنگتن گفته است که معافيت‌ها امتيازي انحصاري به متحداني هستند که از ايران نفت خام وارد مي‌کردند و براي جايگزين کردن منبع تامين‌کننده ديگري همگام با اعمال تحريم‌هاي آمريکا در چهارم نوامبر با مشکلاتي مواجه بوده‌اند. مايک پمپئو در پنجم نوامبر در اين باره گفته بود: به صفر رساندن سريع صادرات نفت ايران بازار جهاني را دچار شوک مي‌کرد و من نميخواهم قيمت نفت را بالا ببرم. يک منبع آمريکايي با دانش بر اين موضوع گفت: سعودي‌ها ، خواه از قبل مطلع مي‌شدند و خواه پس از اعلام معافيت‌ها در هر صورت در اين مورد خشمگين مي‌شدند. يکي از مقامات وزارت امورخارجه آمريکا گفت: ما در مورد روابط ديپلماتيک مذاکره نمي‌کنيم. همگام با اعمال فشار آمريکا بر رياض در مورد روشن سازي کامل قتل جمال خاشقجي، روزنامه‌نگار سعودي، تغيير رويه ايالات متحده آمريکا در جهت اعمال معافيت‌ها تنش ميان ايالات متحده آمريکا و عربستان سعودي را افزايش مي‌دهد. يکي ديگر از مقامات در مورد موضع نفتي عربستان گفت: سعودي‌ها احساس مي‌کنند که ترامپ به آن‌ها طعنه زده است. آن‌ها هر کاري براي افزايش مقدار نفتي که بايد تامين کنند انجام دادند اين فکر را در سر داشتند که واشنگتن براي تحريم‌هاي خيلي سخت عليه ايران اعمال فشار خواهد کرد و در مورد اين که آمريکا تحريم‌هاي منعطف‌تري عليه ايران اعمال کند هيچ موافقتي نداشتند. وزير انرژي عربستان سعودي به درخواست رويترز براي اعلام نظر در اين باره پاسخي نداد. رياض سازمان کشورهاي صادر کننده نفت (اوپک)، روسيه و ساير کشورهاي توليدکننده را به سمت افزايش مقدار نفت تاميني تا حد يک ميليون بشکه در روزهدايت کرده است تا به اين وسيله همگام با اعمال تحريم‌هاي آمريکا قيمت‌ها را ثابت نگه دارد. به گفته يکي از منابع آشنا به مواضع سعودي‌ها محمدبن سلمان، وليعهد عربستان سعودي که يکي از متحدان اصلي دولت ترامپ است، خواستار قيمت هشتاد دلار و يا بيشتر در اصلاحات اقتصادي خود است. يکي از مقامات ارشد آشنا به منابع نفتي خليج فارس که با موارد مورد بحث در اوپک در اين باره گفت: معافيت‌ها به ويژه پس از تقاضاي افزايش مقدار بازده کاملا غير منتظره بودند. دغدغه رياض آن است که از مقدار اضافي موجود در بازار که در سال ۲۰۱۴ به افت قيمت نفت به کمتر از ۳۰دلار منجر شد جلوگيري کند. وجود ابهاماتي در مورد ميزان نفت تامين شده توسط ايران کار را براي عربستان سعودي در زمينه رسيدن به سطح مناسب توليدات خود سخت کرده است، به ويژه آن‌که روسيه توليدات خود را با شيب تندي افزايش داد و گفته است که تصميم دارد در سال ۲۰۱۹ ان را افزايش دهد. ممکن است عربستان سعودي مجبور شود تا روسيه را متقاعد کند که به هر اقدامي در زمينه قطع کردن منابع تامين کننده ملحق شود. به گزارش ايسنا ، هشت کشور از جمله چين، هند، ايتاليا، يونان، ژاپن، کره جنوبي، تايوان و ترکيه معافيت‌هاي موقتي را دريافت کرده‌اند که آن‌ها را مجاز مي‌کند تا به خريد نفت ايران ادمه دهند، اگرچه دولت آمريکا مي‌گويد آن‌ها بايد نشان بدهند که در راستاي رساندن اين واردات به صفر کار مي‌کنند. انتظار مي‌رود اين معافيت‌ها ۱۸۰ روز دوام بياورند، اگرچه قابل تمديد هستند. تصميم براي صادر کردن معافيت‌ها موجب ايجاد شکافي ميان حاميان ترامپ و متحدان محافظه‌کار شد. دولت آمريکا همچنين به‌طور غيررسمي از عربستان سعودي و ساير توليدکنندگان اوپک درخواست کرده بود توليدشان را افزايش دهند اما به رقم مشخصي اشاره نشده بود. استيون منوچين - وزير خزانه داري آمريکا - هشتم ماه مه، همزمان با اعلام تصميم دونالد ترامپ براي خروج از توافق هسته‌اي بين‌المللي با ايران و وضع مجدد تحريم‌ها عليه تهران، اظهار کرده بود که برخي از کشورها مايل هستند توليد نفت‌شان را براي جبران کاهش احتمالي عرضه به بازار جهاني افزايش دهند. از سوي ديگر خالد فالح - وزير صنعت، معدن و انرژي عربستان در آن زمان گفته بود: در واکنش به احتمال کاهش حجم نفت خام ايراني در بازارهاي بين‌المللي، پس از خروج رئيس جمهور آمريکا از توافق هسته‌اي، ما آماده افزايش توليد نفت هستيم. ما با بزرگ‌ترين توليدکنندگان در داخل و خارج اوپک و با بزرگ‌ترين مصرف‌کنندگان همکاري خواهيم کرد تا کمبودها را به پايين‌ترين حد برسانيم. به همين شکل همکاري آمريکا و عربستان براي جبران خلاء احتمالي نفت ايران آغاز شد. تمايل عربستان به افزايش توليد در ظاهر براي حفظ تعادل در بازار نفت و در باطن براي جامه عمل پوشاندن به خواسته‌هاي آمريکا بود. درواقع ترامپ مي‌خواست نفت ايران را از بازار جهاني حذف کند و براي اين‌که متهم به از بين بردن تعادل در بازار جهاني نشود و قيمت‌ها افزايش پيدا نکند، از همراهان خود در اوپک خواسته توليد خود را افزايش دهند. نکته جالب اين بود که عربستان حتي با اين‌که از سوي آمريکا مورد اهانت قرار گرفت، باز هم دست از خوش خدمتي برنداشت. به طوري‌که چندي پيش رئيس‌جمهوري آمريکا در اظهارنظري درباره متحد نزديک کشورش گفت، به پادشاه عربستان هشدار داده است که بدون پشتيباني ارتش آمريکا "دو هفته" هم در قدرت دوام نمي‌آورد. بعد از اين اظهار نظر، سعودي نه تنها شان خود را در برابر تحقير آمريکا حفظ نکرد بلکه با چراغ سبز نشان دادن به خواسته‌هاي آمريکا در اوپک نشان داد، حتي در حد حفظ ظاهر در جهان هم رفتار ديپلماتيک ندارد. ما را در کانال «آخرين خبر» دنبال کنيد