تحلیل ظهره‌وند از تقابل آمریکا و فرانسه بر سر ایران

الف/ يک کارشناس مسايل سياست خارجي معتقد است اگر چه رييس جمهور فرانسه در متقاعد کردن ترامپ براي باقي ماندن در برجام شکست خورد اما هيچ‌گاه نمي‌توان گفت که تقابل بين اروپا با آمريکا جدي است چرا که در هر صورت منافع غربي‌ها به هم گره خورده است و در نهايت در راستاي منافع خود عمل مي‌کنند. دونالد ترامپ رييس جمهور آمريکا در شامگاه پنج‌شنبه در پيامي توئيتري با نام بردن از «امانوئل ماکرون» رئيس‌جمهور فرانسه اعلام کرد که «هيچ‌کس به جز آمريکا نمي‌تواند از طرف آمريکا [با ايران] صحبت کند. ما به هيچ وجه، شکل يا شيوه‌اي به کسي اجازه نداده‌ايم که نماينده ما باشد.» «ژان ايو لودريان» وزير امور خارجه فرانسه در واکنش به اظهارات رييس‌جمهور آمريکا در بيانيه‌اي اعلام کرد: «فرانسه در مورد ايران با حاکميت تمام موضع‌گيري مي کند. فرانسه قوياً به صلح و امنيت منطقه متعهد است، اين کشور متعهد است که تنش‌زدايي از بحران‌ها را ميسر کند و براي اين امر نيازي به هيچ مجوزي ندارد.» وي ادامه داد: «با توجه به افزايش تنش‌ها بايد براي نيل به شرايط لازم براي يک گفتگو ابتکاراتي انجام شود. اين همان کاري است که رئيس جمهور ماکرون با شفافيت تمام به همراه شرکاي ما، که در وهله اول امضاکنندگان اروپايي برجام هستند، در حال انجام آن است.» اين در حالي است که امانوئل ماکرون طي دو ماه اخير پنج بار به‌صورت تلفني با حسن روحاني رئيس‌جمهور ايران گفتگو کرده است و اکنون ترامپ سعي دارد وانمود کند که اين گفتگوها و همچنين سفرهاي برخي مقامات اروپايي و آسيايي به ايران به‌منظور کاهش تنش‌ها کاملاً برخلاف خواست وي بوده است؛ اما اظهارت قبلي وي خلاف اين ادعا را ثابت مي‌کند، فرانسه همواره پيشنهاداتي را به مقامات ايراني داده است که ايران آنها را رد کرده است. ابوالفضل ظهره‌وند کارشناس مسايل سياست خارجي در گفتگو با خبرنگار سياسي الف، در مورد اقدامات اخير فرانسه و آمريکا در قبال ايران اظهار داشت: واقعيت امر اين است که فرانسوي‌ها بنا به دلايل مختلفي همانند آلماني‌ها با آمريکا زاويه پيدا کردند، به خصوص در مورد مسايلي همچون از بين بردن اتحاديه اروپا و فروپاشي آن و مسايلي که در مورد خروج بريتانيا با آن روبرو هستند، موجب شده است تا شکافي بين اين دو کشور به وجود بيايد. وي به نقش فرانسه در برجام اشاره کرد و گفت: در موضوع برجام فرانسوي‌ها همواره نقش پليس بد را به نفع آمريکايي‌ها بازي ‌مي‌کردند ولي با روي کار آمدن ترامپ و خروج بريتانيا از اتحاديه اروپا، موجب شد تا فرانسه تا حدودي نسبت به آمريکا تغيير رويکرد داده و براي بهبود روابط با ايران در تمامي زمينه‌ها به‌شکلي جدي وارد شود. با اعلام خروج ترامپ از برجام، مکرون تلاش کرد وي را متقاعد کند که در اين توافق بماند ولي موفق نشد، اما هيچ‌گاه نمي‌توان گفت که تقابل بين اروپا با آمريکا جدي است چراکه در هر صورت منافع غربي‌ها به هم گره خورده است و در نهايت در راستاي منافع خود عمل مي‌کنند. اين کارشناس مسايل بين‌المللي افزود: آمريکايي‌ها به اين نتيجه رسيده‌اند که نمي‌توانند با ايران وارد جنگ شده و مسيري به غير از مذاکره را دنبال کنند، اما اينکه امتياز مذاکره را به فرانسه يا انگليس بدهند جاي سوال است و بعيد به نظر ميرسد چراکه ترامپ اعلام کرده است که هيچ‌کس به جز آمريکا نمي‌تواند از طرف آمريکا [با ايران] صحبت کند، اما از آنجا که ترامپ بارها گفته بوريس جانسون ترامپ دوم است به نظر مي‌رسد که جانسون را براي اين موضوع در نظر گرفته باشد. ظهره‌وند به اقدامات دوگانه آمريکايي‌ها در قبال ايران اشاره کرد و گفت: آمريکايي‌ها همواره دم از مذاکره مي‌زنند در حاليکه تحريم‌هاي جديد عليه ايران وضع مي‌کنند، تحريم آقاي ظريف هم با همين رويکرد بوده است، در حالي اقدامات کارشکنانه عليه ايران وضع مي‌کنند، صحبت از برجام‌هاي ديگري مي‌کنند و پيشنهاد مذاکره با ايران زماني مطرح شد که با تصويب تحريم‌هاي سنگين عليه کشورمان همراه شد. وي تصريح کرد:‌ فرانسه و آلمان سعي دارند تا مسير جديدي را دنبال کنند، چراکه در حال حاضر با مشکلات اقتصادي و اجتماعي روبرو بوده و به ظرفيت‌ ايران در بازارهاي بين‌المللي نيز نياز دارند. از سوي ديگر مسئله خروج بريتانيا از اتحاديه اروپا و دخالت‌هاي آمريکا موجب نارضايتي آنها شده است، ايران انتظار اين را ندارد که آنها در جبهه ايران عمل کنند اما اين شواهد و قراين نشان مي‌دهد که آنها به دنبال پيشنهاد بهتري براي برقراري روابط با ايران هستند. ظهره‌وند به پيشنهادات فرانسه به ايران اشاره کرد و گفت: به نظر مي‌رسد که تغيير رويکرد ايران در مواجهه با برجام کار خودش را کرده است و اروپايي‌ها را براي متوقف کردن ايران در اين مسير سخت به تکاپو انداخته است اما اين پيشنهاد ۱۵ ميليارد دلاري فرانسه به ايران، مشکلاتي را حل نخواهد کرد. مقامات ايراني بارها گفته‌اند اين سازوکار فقط در صورتي که معاملات نفتي يا اعتبارهاي مالي و بانکي قابل ملاحظه‌اي را تضمين کند، سودمند خواهد بود. اين امر ممکن نمي‌شود مگر اينکه کشورهاي اروپايي در مواجهه با فشارهاي امريکا براي کارشکني در روند اجراي اينستکس به راهکار مؤثري برسند. وي تاکيد کرد: اوضاع بسيار پيچيده است و بازي صفر و يک براي آنها بسيار خطرناک است. همانطور که گفتم فرانسوي‌ها در حال حاضر با مشکلات داخلي بسياري مواجه هستند لذا خروج شرکت‌هاي فرانسوي از ايران نيز موجب ضرر و زيان‌هاي بسياري براي آنها شده است و آنها را وادار به راهکاري براي مذاکره با ايران مي‌کند. ما را در کانال «آخرين خبر» دنبال کنيد