«جعبه سیاه» پرونده بابک زنجانی که بود و چه کرد؟

«جعبه سياه» کيست؟

عليرضا زيباحالت منفرد،متولد 20 آبان ماه سال 1352 در تهران است،وي در خانواده‌اي 5 نفره با يک خواهر و برادر بزرگتر از خود به دنيا آمد و در اوايل جواني زمانيکه 20 سال داشته است ازدواج کرد و در خانه‌اي استيجاري در جنوب شهر تهران ساکن شد.

تاجر جوان و خوش آوازه آن سال‌ها، در سال ۸۹ با بابک زنجاني آشنا شد و از آن پس قصه‌اش رنگ و لعاب ديگري گرفت. پايش به ماجراها و ماجراجويي‌هاي طلاي سياه باز شد و خودش شد شاه کليد پرونده‌هاي نفتي!

شباهت‌‌هاي تاجر نفتي با بابک زنجاني

زندگي منفرد از زواياي بسياري به زندگي شريک‌اش يعني بابک زنجاني شبيه است. او مانند بابک زنجاني که به گفته خودش راننده رئيس کل اسبق بانک مرکزي بوده است،در سال‌هاي اول ازدواجش رانندگي يکي از مديران مياني دولت بود اما بلندپروازي‌هايش باعث شد در همان سال‌ها بدون داشتن سرمايه اوليه‌ يکي از بزرگ‌ترين باشگاه‌هاي بدنسازي تهران را داير کند. او سرمايه اين کار را به وسيله چک‌هاي مدت دار تامين کرد و کمتر از يک سال طول نکشيد که طلبکاران پول خود را از او طلب کردند و در نتيجه منفرد بابت چک‌هاي بي محل راهي زندان شد.

پس از مدتي منفرد از زندان آزاد شد و اين بار به سراغ شغل خريد و فروش اتومبيل رفت و به قدري در اين کار موفق بود که قبل از 27 سالگي صاحب 2 نمايندگي فروش خودرو، ازخودروسازي‌هاي مشهور شد.

متهم نفتي در مالزي

آن طور که خودش بعدها گفت در سال ۸۴ و به دليل تحصيل فرزندانش به مالزي مهاجرت کرد و آنجا به تجارت سنگ‌هاي زينتي اقدام کرد و با رابطه خوبي که با سفارت ايران در مالزي برقرار کرد و با حمايت آنها يک مدرسه غيرانتفاعي براي ايرانيان مقيم مالزي داير کرد. آنقدر اين ماجرا سر و صدا مي‌کند و به نفوذ سياسي مي‌رسد که در يکي از ايالت‌هاي مالزي به مقام سلطنتي که مزاياي اجتماعي و اقتصادي زيادي دارد دست پيدا مي‌کند؛ مقام داتو. 

البته همزمان روغن موتور هم تجارت مي کرده اما هيچ‌گاه به عنوان يک تاجر نفتي شناخته نمي‌شده است.

نحوه آشنايي با بابک زنجاني

موقعيت خوب منفرد در مالزي باعث جلب توجه زنجاني شد. بهترين موقعيتي که او مي‌تواند براي کارسازي اموراتش در مالزي جفت وجور کند. منفرد در اين باره مي‌گويد: «در سال ۸۹ در سفري که مشاور عالي نخست وزير مالزي به ايران داشت همراه وي بودم که در طي اين سفر نيز به کيش رفتيم و در آنجا توسط يکي از دوستان با آقاي بابک زنجاني آشنا شدم. ايشان در طي آن سفر که ميهمان وي بوديم به من گفتند که نياز به مجوز تأسيس صرافي در مالزي دارم».

از همين جا بود که همکاري اين دو نفر در مالزي و تاجيکستان شروع مي‌شود. آن طور که شواهد نشان مي‌دهد اولين همکاري جدي‌شان هم خريد بانک FIIBدر مالزي بوده است، همچنين بانک ارزش در تاجيکستان. 

ماجرايي که پاسکال، فرزند احمد نجادي، رئيس بانک Arab_malasyia bankکه در يک اقدام تروريستي در مالزي به قتل رسيد، سال ۹۲ گفته بود: «عليرضا زيباحالت منفرد صاحب امضاي مجازي بانک ارزش در تمام معاملات اين بانک با بانک معاملات اندونزي بوده و جهت خريد مجوز فعاليت بانک ارزش سه ميليون و پانصد هزار يورو به بانک معاملات اندونزي پرداخت کرده است». اما در واقع اين بانک متعلق به بابک زنجاني بوده و علي منفرد مجوز فعاليت اين بانک را با گرفتن حق امضا از جانب زنجاني گرفته بود. البته بعضي‌ها هم گفته‌‎اند که اين حق امضا موقت بوده و پس از يک ماه به پايان رسيده است.

البته ماجراي رفاقت اين دو نفر به همين جا ختم نمي‎شود؛ منفرد در تبادلات نفتي هم با زنجاني همکاري مي‌کرده است.

موضوع وقتي جدي‌تر مي‌شود که زنجاني از فروش نفت ايران، ناتوان مي‌ماند. براي همين دست به دامان منفرد مي‌شود تا با ارتباطاتي که در شرق آسيا داشته، مقدمات انبار نفت يا فروش آنها را در کشور چين ايجاد کند. منفرد که کارکشته بود متوجه مي‌شود که فروش نفت ايران و حتي انبار آن به صورت قانوني ممکن نيست بنابراين نفت را به صورت موقت در انبارهاي غيرقانوني چين نگهداري مي کند. اما هزينه‌هاي زياد انبارداري باعث مي‌شود تا دوباره اين نفت‌ها به ايران بازگردانده شوند. منفرد هم که دلال اين ماجرا بود و حق دلالي را از دو طرف ايراني و چيني گرفته رقمي در حدود ۵ تا ۲۰ ميليون دلار پيشنهاد مي دهد. 

منفرد با نخست وزير جمهوري دومينيکن هم روابط خوبي داشت؛ تا جايي که از اين جمهوري براي خودش گذرنامه ديپلماتيک گرفته بود. 

سرنخ هاي فروش نفت در دستان منفرد

اما در دولت قبل که رسيدگي به پرونده بابک زنجاني شروع شد، مأموراني از ايران براي بازداشت او راهي مالزي شدند. اما او اموالش را نقد و با گذرنامه‎ ديپلماتيک به دومينيکا گريخت.

زيبا حالت منفرد يکي از اصلي ترين مهره هاي پرونده بابک زنجاني است که محموله‌هاي نفت دريافتي توسط بابک زنجاني از وزارت نفت را از طريق يک شخص هندي تبار، به شرکت‌هايي از جمله العقيلي در امارات مي فروخته است.

اين در حالي است که غلامحسين اسماعيلي رئيس سابق دادگستري تهران در خصوص آخرين وضعيت پرونده  همدست جديد بابک زنجاني گفته بود: يکي از متهمان اين پرونده که در فرآيند قضايي اوليه و زمان رسيدگي به اتهامات بابک زنجاني و همدستانش دستگير نشده بود، بعد از اين قضايا دستگير شد و تحقيقات در اين رابطه تکميل يافت.

اسماعيلي گفته بود: در تحقيقات تکميلي از اين فرد اطلاعات خوب و مفيدي دريافت شد که در سرنوشت و تصميم قضايي تاثيرگذار است و مرجع قضايي براي ديگر همدستان بابک زنجاني هم تصميمات لازم را اتخاذ خواهد کرد.

وي تاکيد کرده بود: در اين پرونده بخشي از دادنامه از سوي ديوان عالي کشور نقض شده است که به اعتبار ارجاع به شعبه هم عرض در شعبه رسيدگي مي‌شود و اين موضوع باعث شد که فرآيند رسيدگي به اين پرونده بعد از ارجاع به شعبه هم عرض طولاني شود، در هر صورت اميدواريم بر اساس اطلاعات جديد و تحقيقات تکميلي تصميم خوبي اتخاذ شود.

سرانجام؛ متهم که به دستور شعبه ششم بازپرسي دادسراي ناحيه ۲۸ تهران تحت تعقيب بين‌المللي قرار گرفته، توسط پليس بين‌الملل ناجا با همکاري ساير نهادها بازداشت و به کشور مسترد شد.

دو روز بعد از دستگيري و استرداد او به کشور، عباس جعفري دولت آبادي، دادستان سابق تهران بدون ذکر نام از او به عنوان جعبه سياه پرونده بابک زنجاني ياد مي کند: «متهم دستگير شده، جعبه سياه فعاليت هاي مجرمانه بابک زنجاني در رابطه اخذ مجوز فعاليت و خريد بانک اف.آي.آي.بي توسط متهم اصلي پرونده محسوب مي شود. متهم پس از دستگيري زنجاني، از ورود به کشور امتناع کرد».

وي با اشاره به منابع بابک زنجاني براي خريد اين دو بانک و فروش آن به بانک ملت، گفته بود: متهم نفتي پول‌هايي که بنا بود بنابر قرارداد نفتي به پيمانکار داده شود به بانک ملت مي‌دهد که بعدها در رديابي‌ها مشخص شد که اين فرد پول‌هاي دولت و براي پرداخت بدهي با نام به بانک ملت استفاده کرده است که اين وجوه از سوي دادستاني در بانک مرکزي توقيف شده است.

جعفري دولت‌‌آبادي اظهار مي کند: از متهم دستگير شده، اموالي شامل چندين ملک و آپارتمان، يک دستگاه بنز پانصد و يک تخته فرش يک ميليارد توماني توقيف شده است.

وکيل بابک زنجاني: زيباحالت منفرد نقش کليدي در فروش نفت داشته است

رسول کوهپايه زاده وکيل بابک زنجاني در رابطه با  نقش اين متهم در پرونده فساد نفتي به فارس مي گويد: اين متهم نقش اصلي و اساسي را در عمليات اجرايي خريد و فروش نفت داشته است.زنجاني از طريق ايميل و تلفن کارها را مديريت مي‌کرد اما کسي که به صورت عملي و اجرايي کارها را پيش مي‌‌برد، زيبا حالت منفرد است.

وي مي گويد: روند رسيدگي قضايي از اين فرد، مي‌تواند زواياي پنهان اين پرونده و حلقه‌هاي مفقوده را پيدا کند.چراکه يکي از خريداران نفتي ادعا کرده بود که محمولات نفتي را که خريداري کرده با آب قاطي بوده در اينجا اين متهم بايد پاسخگو باشد من نمي‌خواهم بگويم او نفت و آب را قاطي کرده اما قطعاً اطلاعات مهمي دارد چرا که در خريد و فروش نفت و تحويل محموله‌هاي نفتي نقش اصلي را بر عهده داشته است.

کوهپايه‌زاده تأکيد مي کند: حداقل به عنوان کسي که از محتويات پرونده مطلع هستم مي‌دانم که سرنوشت اين دو حکم با هم عجين است و اظهارات اين متهم تأثيرگذار خواهد بود در هر صورت تا زماني که حکم قطعي راجع اين فرد صادر نشود نمي‌توان نظر قطعي داد. 

آغاز دادگاه رسيدگي به اتهامات «منفرد»

سرانجام پس از گذشت حدود دوسال از بازداشت منفرد، 19 آبان سال 97، کيفرخواست متهم صادر و جلسات دادگاه وي آغاز شد.

در اولين و دومين جلسه دادگاه که بدون حضور رسانه‌ها برگزار شد، کيفرخواست ۹۸ صفحه‌اي پرونده قرائت شد.

در سومين جلسه دادگاه در ۳۰ ارديبهشت ماه امسال، طبق اعلام رئيس شعبه ۱۵ دادگاه انقلاب، متهم در کشور دومينيکا با تلاش شبانه روزي سربازان گمنام امام زمان (عج) و همکاري پليس اينترپل دستگير شد. متهم سفير دومينيکا در کشور مالزي بود که مطابق مقررات اين کشور مقام پادشاهي داشته و در ضمن مديريت شرکت‌هاي نفتي متهم بابک زنجاني را برعهده داشته است.

در چهارمين جلسه رسيدگي به اتهامات عليرضا زيبا حالت منفرد معروف به جعبه سياه پرونده بابک زنجاني در اول خردادماه قاضي صلواتي خطاب به زيباحالت منفرد گفت: ۶۰ ميليون دلار بابت ذخيره نفت‌ها به جيب زده‌ايد.

نماينده دادستان نيز گفت که حلقه نهايي جهت اينکه بابک زنجاني به نيت مجرمانه خود برسد شما هستيد و اگر متواري نبوديد در پرونده اصلي به پرونده شما رسيدگي مي‌شد که متهم زيبا حالت منفرد پاسخ داد: من متواري نبودم و ۱۵ سال است که خارج از کشور و مقيم کشور مالزي هستم.

در پنجمين جلسه دادگاه در ۵ خردادماه رسول کوهپايه زاده وکيل بابک زنجاني با حضور در جلسه دادگاه گفت: «زيبا حالت منفرد» با مظلوم‌نمايي منکر نقش خود در پرونده مي‌شود. موکل من ۶ سال است در زندان به سر مي‌برد و عبرت گرفته است. دفاعيات امروز ما نافي رأي قطعي شعبه صادره نيست و ما در مقابل رأي صادره دادگاه تسليم هستيم و آقاي بابک زنجاني بدهکار است و تا ريال آخر بدهي خود را بايد پرداخت کند.

در ششمين جلسه دادگاه عليرضا زيباحالت منفرد در آخرين دفاع از خود گفت: زنجاني مورد وثوق شخصيت‌هاي نظام بود چرا من نبايد به وي اطمينان مي‌کردم‌. چه انتظاري از من بي سواد مي‌رفت که در کشور غريب به ايشان اطمينان نکنم. من از هيچيک از اقدامات مجرمانه زنجاني اطلاع نداشتم. حتي يکسال قبل از بازداشت او نيز رابطه‌ام را با ايشان قطع کردم.

با ارائه آخرين دفاعيات عليرضا زيباحالت منفرد، قرار شد حکم اين پرونده در مهلت قانوني صادر شود.

صدور حکم بدوي بعد از 940 روز!

حالا پس از گذشت 940 روز از بازداشت منفرد، روز گذشته حکم اين متهم بزرگترين پرونده نفتي کشور اعلام شد.

غلامحسين اسماعيلي سخنگوي قوه قضائيه در دوازدهمين نشست خبري خود در پاسخ به سوال خبرنگار فارس در مورد آخرين وضعيت حکم زيباحالت منفرد گفت: حکم بدوي براي اين متهم صادر  و منتهي به محکوميتي سنگين شده است.

وي افزود: از آنجا که پرونده جزو پرونده هاي عادي بوده و جزو پرونده هاي ويژه اقتصادي دادگاه انقلاب نبود و حکمش نيز قطعيت نيافته، از بيان جزييات  معذوريم و با قطعي شدن حکم توسط ديوان عالي کشور، اطلاع‌رساني در مورد حکم قطعي اين متهم خواهد شد.

ما را در کانال «آخرين خبر» دنبال کنيد