معمای حضور اصلاحطلبان در انتخابات ۱۴۰۰

خبرآنلاين/ الهه کولايي، استاد علوم سياسي و نماينده اسبق مجلس ميگويد: تفکر اصلاحات ظرفيت بالايي دارد که از طريق آن ميتوان بخشي از مطالبات اجتماعي مردم را نيز تأمين کرد.
«شوراي عالي سياستگذاري اصلاح طلبان» از زمان تاسيس به عنوان يک نهاد که بيشتر نگاه انتخاباتي داشت، توانست برخي از آسيبهاي موجود در جريان اصلاحات را شناسايي و حتي در مسير رفع آنها نيز گام بردارد. توجه به ظرفيت شخصيتهاي عمدتا منفعل شده بعد از حوادث سال ۸۸ و همچنين ايجاد هماهنگي در بين احزاب اصلاح طلب تنها بخشي از خدمات اين شورا به جريان اصلاحات است.
نحوه ايجاد اين شورا و نوع رفتار آن با گروههاي سياسي مختلف چنان تأثيري در روند سياسي کشور داشت که حتي برخي از کارشناسان موضوع تشکيل «شوراي ائتلاف نيروهاي انقلاب» را الهام گرفته از همين نهاد سياسي بدانند. اما امروز و پس گذشت چندسال فعاليت انتخاباتي، شوراي عالي سياستگذاري اصلاح طلبان، اين نهاد سياسي در موقعيتي قرار گرفته که بخشي از اصلاح طلبان موضوع پايان کار اين نهاد شورا و رفتن به سمت تشکيل يک ساختار انتخاباتي جديد را مطرح ميکنند.
الهه کولايي، بانوي سياستمداري که تفکر اصلاح طلبي نيز دارد در خصوص آينده کاري شوراي عالي سياستگذاري اصلاح طلبان با کمي بيم و اميد صحبت ميکند. او ادامه حيات سياسي اين نهاد را ملزم به خواست مردم و همچنين نگاه باز حاکميتي ميداند.
اين استاد دانشگاه معتقد است جريان اصلاحات ظرفيت بالايي براي معرفي نيرو در جهت ليدري شوراي عالي سياستگذاري اصلاح طلبان دارد، اما همچنان تأکيد ميکند که تنها راه ورود دوباره اصلاح طلبان به کار تشکيلاتي در آستانه انتخابات، خواست مردم و باز شدن فضاي سياسي براي اصلاح طلبي است.
او البته اصلاح طلبي را محدود به عالم سياست نميداند و قائل به اين تفکر است که ميتوان در حوزههاي مختلفي ديگر، به خصوص در امور اجتماعي نيز دست به اصلاحات زد و در مسير تأمين خواستههاي مردم نيز گام برداشت.
آنچه در ادامه ميخوانيد؛ گفتگوي خبرآنلاين با الهه کولايي، فعال و تحليلگر سياسي اصلاح طلب است؛
******
* خانم کولايي! لطفا ارزيابي خود را از شرايط حاکم بر «شوراي عالي سياستگذاري اصلاح» طلبان در مقطع کنوني بفرماييد؟ پيش بيني مي کنيد اين شورا به مرحله انحلال برسد يا...
شوراي عالي سياستگذاري اصلاح طلبان به عنوان نهادي که اجماع سازي و يکپارچه سازي فعاليت اصلاح طلبان را در دورههاي انتخاباتي مشخص هدف قرار داده بود، توانست با جلب آراي مردم؛ در عرصه سياسي کشور تأثيرگذار باشد. اين شورا حتي آراي مردم را نيز در مسير تحقق خواستهها و مطالبات آنان؛ سامان داد. بر اساس رويکرد مناسب و همچنين استقبال مردم، اين نهاد توانست تأثيرگذاري خود را تثبيت کند. اما امروز نکتهاي که بايد در مورد اين شورا به آن توجه شود؛ مسأله فضا و شرايط مناسب براي ادامه فعاليت اين نهاد سياسي است.
شورايعالي سياستگذاري موجب همگرايي احزاب اصلاح طلب شد
بايد شرايطي فراهم شود که شوراي عالي سياستگذاري اصلاح طلبان بر پايه موازين و شرايط قانوني، «احزاب اصلاح طلب» را ساماندهي کرده و در هنگام انتخابات؛ آنها را به حرکت در آورده تا بر پايه پذيرش و اقبال مردم، در شکلگيري نهادهاي انتخابي؛ تأثيرگذار باشد. آنچه امروز اهميت دارد؛ «اقبال»، «پذيرش» و «برآورده شدن انتظار» مردم از صندوق رأي و همچنين پيامدهاي رأي دادن است. اين مطالبه مردمي بايد در عملکرد منتخبين ايشان نيز مورد ارزيابي قرار گيرد. پس بايد فضا، شرايط و امکانات؛ براي تأمين مطالبات و خواستههاي مردم در درون نهادهاي شکل گرفته بر پايه انتخابات فراهم باشد.
* با وجود استعفاي آقايان «عارف» و «موسوي لاري» از شوراي عالي سياستگذاري اصلاح طلبان، اين نهاد تا چه زماني بدون رئيس خواهد ماند؟
تلاشهاي زيادي صورت گرفت تا اين نهاد سياسي فراتر از دورههاي انتخابات فعاليت کند. اما آنچه در انتخابات مجلس در اسفندماه گذشته رخ داد، بر عملکرد شوراي عالي سياستگذاري اصلاح طلبان تاثير منفي داشت. شکل نگرفتن شرايط مناسب براي رقابت نامزدهاي شوراي عالي سياستگذاري اصلاح طلبان و ديگر نامزدهاي احزاب اصلاح طلب، از جمله عواملي بود که مانع از حرکت رو به پيش اين نهاد سياسي شد.
اساس کار شوراي عالي سياستگذاري اصلاح طلبان فعاليت در دورههاي انتخاباتي بود، زماني که فضايي براي رقابت و فعاليت انتخاباتي وجود داشته باشد، اين شورا ميتواند به نقش آفريني مثبت خود ادامه دهد.
استعفاي آقايان عارف و موسوي لاري را ميتوان بازتاب شرايطي که براي اصلاح طلبان پيش آمده دانست. عملکرد شوراي عالي سياستگذاري نيز تحت تاثير اين موضوع قرار گرفته است. در صورتي که شرايط مناسبي براي فعاليت اين «جريان فکري» شکل بگيرد؛ شوراي عالي سياستگذاري اصلاح طلبان ميتواند در مسير سازماندهي دوباره و فعال سازي جريان اصلاحات گام بردارد.
افراد شايسته زيادي ميتوانند جايگزين عارف شوند
* اين شورا قرار است چگونه خلاء جايگاه رياست خود را جبران خواهد کرد؟
خوشبختانه افراد «توانمند»، «شايسته» و «با تجربه» بسياري در اين جريان وجود دارند که ميتوانند، اعتماد عمومي و نيز احزاب و افراد مختلف در جريان اصلاحات را جلب کنند. اگر شرايط مناسب براي حضور حداکثري مردم در پاي صندوقهاي رأي و فعاليت اصلاح طلبان در عرصه انتخابات فراهم شود، ميتوان انتظار داشت شوراي عالي سياستگذاري اصلاح طلبان با شيوه و شايد شکل جديدي در ساختار، فعاليت خود را از سر بگيرد. اين برآورد زماني تحقق خواهد يافت که مردم آماده مشارکت در انتخابات باشند و شرايط مناسب براي برگزاري يک انتخابات آزاد با حضور سليقههاي مختلف سياسي فراهم آمده باشد.
* برخي گمانه زنيها خبر از حضور آقاي «عبدالله نوري» و حتي «بهزاد نبوي» در جايگاه رياست شوراي عالي سياستگذاري اصلاح طلبان ميدهد. نظر شما در خصوص اين دو چهره و يا افراد شاخص ديگر براي تصدي مسئوليت رياست شوراي عالي چيست؟
اگر شرايطي را که پيش از اين گفتم تحقق يابد؛ افراد زيادي در جريان اصلاحات وجود دارند که ميتوانند در اين جايگاه قرار بگيرند.
اصلاح طلبي فقط در حوزه سياست تعريف نمي شود
* زمان زيادي تا انتخابات ۱۴۰۰ باقي نمانده است، فکر نميکنيد اصلاح طلبان در حال از دست دادن زمان براي ورود به عرصه انتخابات رياست جمهوري سال آينده باشند؟
تجربه نشان داده که انتخابات مجلس شوراي اسلامي به گونهاي مقدمات انتخابات رياست جمهوري را فراهم ميآورد. اگر قرار باشد همان شرايط محدود کننده که بر انتخابات اسفندماه حاکم بود در سال آينده نيز تکرار شود و خواستهها و مطالبات رأي دهندگان به وسيله نامزدهاي انتخاباتي اصلاح طلبان تامين نشود؛ ورود به عرصه انتخابات و حتي فعاليت براي سال آينده با پرسشهاي جدي روبرو ميشود.
البته اصلاحات و اصلاح طلبي تنها در حوزه سياست خلاصه نميشود. اين رويکرد را در عرصههاي «اقتصادي»، «اجتماعي»، «فرهنگي» و حوزههاي ديگر نيز ميتوان دنبال کرد و در مسير بهبود شرايط عمومي کشور گام برداشت.
احتمال حضور جدي اصلاح طلبان در ۱۴۰۰ وجود دارد
* با اين تفاسير ميتوان به اين نتيجه رسيد که شايد اصلاح طلبان براي انتخابات ۱۴۰۰ دست به يک کار تشکيلاتي وسيع براي معرفي کانديدا نزنند؟
احزاب اصلاح طلب فعاليت قانوني خود را ادامه ميدهند. در همين مسير «شوراي هماهنگي احزاب اصلاح طلب» به عنوان يک نهاد تنظيم کننده فعاليت احزاب جريان اصلاحات فعال است. در کنار احزاب؛ نهادهاي سياسي درون جريان اصلاحات نيز بر اساس شرايط قانوني موجود در کشور فعال هستند.
چنانچه شرايط اجتماعي - سياسي و ظرفيتهاي مناسب براي فعاليت اصلاح طلبان فراهم شود، در صورت اقبال و پذيرش مردم؛ برنامه ريزي براي تامين خواسته هاي آنان، ورود اصلاح طلبان به انتخابات ۱۴۰۰ دور از ذهن نخواهد بود.