زمینیان در انتظار خبرهای جذاب نجومی در ۱۴۱۱ و ۱۴۱۲

ايسنا/ آسمان عصرگاهي روز ۲۰ آبان ماه شاهد پديده نجومي نادر گذر سياره "تير" از مقابل ديسک خورشيد است، ولي از آنجايي که در اين زمان غروب خورشيد در ساعت ۱۷ خواهد بود؛ از اين رو ساکنان ايران تنها مي‌توانند ۵۵ دقيقه از اين پديده را مشاهده کنند و اگر رصدگران مشاهده اين گذر را از دست بدهند، بايد ۱۳ سال منتظر بمانند تا گذر ديگري از اين سياره از مقابل خورشيد را مشاهده کنند. مهندس مسعود عتيقي اظهار کرد: از آنجايي که مدار سيارات داخلي "تير" و "ناهيد" از زمين به خورشيد نزديکتر است، شرايطي ايجاد مي‌شود که گاهي اوقات اين سيارات از جلوي مهر تابان از ديد ناظر زميني عبور کنند که به آن "ترانزيت" و يا "گذر" مي‌گويند. وي اضافه کرد: هر گاه اين سيارات بين زمين و خورشيد قرار گيرند، به اين وضعيت "مقارنه داخلي" گفته مي‌شود و به علت انحرافي مداري اين سيارات نسبت به مدار زمين، هميشه در هر مقارنه داخلي شاهد يک گذر نيستيم. عتيقي خاطر نشان کرد: از سوي ديگر با توجه به اين‌که مدار سياره "تير" نسبت به سياره "ناهيد" بسته‌تر (نسبت به مدار خورشيد) و کوتاه‌تر است، در هر قرن (۱۰۰ سال) ساکنان زمين شاهد ۱۳ عبور از سياره "تير" و در هر ۱۰ قرن (هزار سال) ۱۳ عبور از سياره "ناهيد" هستند. مدير انجمن نجوم آماتوري ايران، آخرين عبور سياره "ناهيد" را در سال ۱۳۹۱" دانست و خاطر نشان کرد: اين رويداد تا ۹۸ سال ديگر (از امسال) تکرار نخواهد شد، ولي سياره "تير" که گذر کامل آن را در سال ۱۳۸۲ در کشور شاهد بوديم، در ارديبهشت ماه سال ۱۳۹۵ نيز گذري از مقابل خورشيد داشته است. به گفته وي، تقريبا نيمي از مراحل عبور در کشور قابل مشاهده بوده است و رصد عمومي آن نيز توسط انجمن نجوم آماتوري انجام شد. گذر تير از مقابل خورشيد در آبان‌ماه عتيقي اضافه کرد: حدود يک ماه ديگر يعني روز دوشنبه ۲۰ آبان ماه سال جاري امکان رصد بخش‌هاي ابتدايي يک گذر ديگر از سياره "تير" از مقابل خورشيد از لحظات پاياني روز و قبل از غروب آفتاب براي علاقه‌مندان فراهم خواهد بود. وي اظهار کرد: اين گذر از ساعت ۱۶ و ۵ دقيقه روز ۲۰ آبان آغاز مي‌شود و تا ساعت ۱۷ که لحظه غروب خورشيد در اين تاريخ (۲۰ آبان) است، مي‌توان اين گذر را مشاهده کرد. زمان‌هاي مهم براي رصد عتيقي به زمان‌هاي اين گذر اشاره و خاطر نشان کرد: برخورد اول و مماس شدن سياره تير با خورشيد در ساعت ۱۶ و ۵ دقيقه و ۲۷ ثانيه و زمان تماس دوم يعني قرارگيري کامل سياره تير در جلوي قرص خورشيد ساعت ۱۶ و ۷ دقيقه و ۸ ثانيه است. وي با بيان اينکه تمامي اين لحظات و قدري پيشروي سياره تير از مقابل خورشيد تا قبل از غروب خورشيد ميسر است، ادامه داد: ساعت ۱۸ و ۴۹ دقيقه و ۴۸ ثانيه لحظه حداکثر اين عبور است که در اين وضعيت و حتي قبل‌تر از آن به علت غروب خورشيد در ايران متاسفانه قابل مشاهده نيست. اين فعال حوزه نجومي با بيان اينکه در ساعت ۲۱ و ۳۲ دقيقه و ۳۳ ثانيه تماس سوم و لحظه آغاز خروج سياره از مقابل خورشيد خواهد بود، يادآور شد: در ساعت ۲۱ و ۳۴ دقيقه و ۱۴ ثانيه به وقت ايران، پايان عبور سياره تير از مقابل خورشيد خواهد بود. عتيقي خاطر نشان کرد: بهترين و دقيق‌ترين روش ثبت برخورد اول اين دو جرم آسماني، استفاده از سيستم H آلفا است. سيستم H آلفا يک فيلتر مخصوص رصد زبانه‌هاي خورشيدي است و بسيار گران قيمت است. خبرهاي خوش نجومي در سال‌هاي ۱۴۱۱ و ۱۴۱۲ وي گذر بعدي سياره "تير" از مقابل خورشيد را ۱۳ سال ديگر دانست و گفت: در روز شنبه ۲۳ آبان سال ۱۴۱۱ خورشيدي، پديده گذر سياره تير از مقابل خورشيد رخ خواهد داد و در آن زمان کليه مراحل گذر در سراسر ايران قابل مشاهده خواهد بود. عتيقي اضافه کرد: البته يک ماه قبل از گذر تير در سال ۱۴۱۱، در روز دوشنبه ۲۷ مهر همان سال، ماه گرفتگي کاملي رخ خواهد داد که تمامي مراحل آن در ايران قابل رصد خواهد بود. مدير انجمن نجوم آماتوري ايران افزود: در روز ۳۰ اسفند ۱۴۱۲ که سالي کبيسه است، خورشيد گرفتگي کاملي روي مي‌دهد که از سواحل زيباي خليج فارس تا مرکز کشور ادامه دارد و فرصتي است تا رصدگران بر فراز تخت جمشيد به مشاهده اين پديده نادر و جذاب بپردازند. وي اضافه کرد: پس بعد از عبور سياره تير از مقابل خورشيد در آبان سال ۹۸، بايد سال‌هاي ۱۴۱۱ و ۱۴۱۲ را به دليل رخدادهاي جذاب نجومي جذاب به خاطر سپرد. مشاهده ۵۵ دقيقه‌ از رخداد نجومي نادر عتيقي در پاسخ به اين سوال که رصدگران ايراني چه مدت از پديده نجومي گذر سياره تير از مقابل خورشيد را مي‌توانند رصد کنند، پاسخ داد: اين پديده از ساعت ۱۶ و ۵ دقيقه شروع مي‌شود و تنها ۵۵ دقيقه از اين پديده از ايران قابل مشاهده است. وي با تاکيد براينکه علاقه‌مندان براي رصد گذر سياره تير از مقابل خورشيد در روز ۲۰ آبان بايد مناطقي که داراي افق غربي باز و عاري از غبار و آلودگي است را انتخاب کنند تا بتوانند خورشيد را تا رسيدن به نقطه صفر افق ببينند، خاطر نشان کرد: اين پديده از سراسر کشور قابل مشاهده است، ولي شهرهاي غربي کشور که غروب خورشيد ديرتر است، شرايط بهتري براي رصد دارند. عتيقي در اين باره توضيح داد: از آنجايي که خط غروب در ايران يک خط مورب است و از مشهد آغاز و به اهواز ختم مي‌شود، هر چه به سمت غرب و جنوب غربي کشور حرکت کنيم، چون غروب خورشيد به تاخير مي‌افتد، مدت زمان بيشتري براي رصد اين پديده نجومي خواهيم داشت. تذکراتي که بايد جدي گرفته شود مدير انجمن نجوم آماتوري ايران به بيان نحوه رصد رخداد نجومي گذر تير از مقابل خورشيد پرداخت و يادآور شد: چون عبور سياره "تير" از مقابل ديسک خورشيد است، رصد پديده گذر حتما بايد با استفاده از فيلتر مخصوص رصد خورشيد صورت گيرد و مشاهده مستقيم خورشيد به هيچ وجه صحيح نيست و براي چشمان انسان خطرات غير قابل جبراني را به همراه دارد. وي تصريح کرد: علاوه بر آن عبور سياره تير به علت کوچکي و دوري اين سياره از زمين حتما بايد با دوربين‌هاي دو چشمي نجومي و يا با تلسکوپ‌هاي آماتوري مجهز به فيلتر مخصوص رصد خورشيد انجام شود. ما را در کانال «آخرين خبر» دنبال کنيد