ايسنا/ رئيس پژوهشگاه ابنسينا درباره طرح تحقيقاتي تشخيص زودرس سرطان از ادرار و خون گفت: اين طرح تحقيقاتي، پروژهاي طولانيمدت بوده است. تشخيص سرطان مقوله بسيار حساسي است و تستي که در اين خصوص ارائه ميشود بايد بسيار کارآمد و با حساسيت بالا باشد. در حال حاضر، بايد ارزيابيهاي مختلف روي اين طرح انجام شود تا ما بتوانيم با اطمينان صددرصدي بگوييم تشخيص زودرس سرطان با اين تست ممکن است.
دکتر محمدرضا صادقي با بيان اين مطلب گفت: مراحل مقدماتي و آزمايشگاهي اين تست طي شده اما براي اين که بخواهد به بازار عرضه شود و مجوزهاي لازم را بگيرد راه طولاني در پيش دارد. اگر اين تست از ارزيابيهاي لازم سربلند بيرون بيايد، تست بسيار مهمي خواهد بود، چرا که در حال حاضر، انجام تستهاي ماموگرافي براي خانمها به علت قرار گرفتن تحت اشعه دشوار است؛ علاوه بر آن انجام بايوپسي و برداشتن بخشي از توده بافت پستان دردناک و سخت است.
دبير انجمن جنين شناسي و بيولوژي توليدمثل ايران گفت: همچنين ممکن است اين عکسبرداريها و بررسيها زماني انجام شود که سرطان به مرحله پيشرفتهاي رسيده باشد مثلا توده پيشرفت کرده باشد و به بخشهاي مختلف بدن متاستاز داده باشد که اين طرح به دنبال اين است که بتوانيم سرطان را در مراحل اوليه تشخيص داده و از رشد توده در همان مراحل اول جلوگيري کنيم.
رئيس پژوهشگاه ابنسينا با اشاره به تلاش براي افزايش دقت و کارآيي اين تست گفت: هدف اين است که اين تست زماني ارائه شود که همه مراحل خود را طي کرده باشد و کارايي لازم را داشته باشد؛ البته ممکن است که اين تست به حساسيتهاي لازم نرسد تا وزارت بهداشت مجوزهاي لازم براي ارائه آن در سطح کل جامعه را صادر کند. اگر اين تست براي سرطان پستان نتايج مناسب را نشان دهد در کوتاهترين زمان براي ساير سرطانها قابل اجرا خواهد بود.
تاثيرات زندگي شهري و آلودگي هوا بر ناباروري
صادقي در ادامه، در پاسخ به سوالي درباره شيوع ناباروري در کشور خاطرنشان کرد: حدود پنج سال پيش يک طرح پژوهشي اپيدميولوژي ناباروري در کشور در پژوهشگاه ابنسينا انجام شد و در آن، تنها به بررسي و شيوع ميزان ناباروري و اقدام افراد براي درمان پرداخته شده بود اما علتيابي افزايش شيوع ناباروري در پژوهشگاه انجام نشده و مشخص نيست که تغيير در سبک زندگي، آلاينده هاي محيطي و ...در سالهاي اخير تا چه حد بر شيوع ناباروري تأثيرگذار بوده است. مطالعات انجام شده نشان ميدهد، تغذيه، عادات زندگي و سن ازدواج ميتواند بر شيوع ناباروري موثر باشد و ما در حال حاضر شاهد تغيير در همه اين فاکتورها هستيم.
وي افزود: بدون شک، زندگي شهرنشيني باعث شده فعاليت هاي فيزيکي افراد کم شود. کاهش فعاليت فيزيکي، چاقي را به دنبال داشته و چاقي ناباروري را به همراه دارد. در شهرهاي بزرگ آلايندههاي شديدي در هوا وجود دارد و آلودگي هوا ميتواند بر قدرت باروري تاثيرگذار باشد.
صادقي ادامه داد: از سوي ديگر افزايش سن ازدواج نيز بر افزايش ناباروري اثرگذار است. اگر قبلا خانمي در سن ۱۸ سالگي ازدواج ميکرد تا ۴۵ سالگي فرصت زيادي براي فرزنددار شدن داشت اما وقتي خانمي در سن ۳۵ سالگي ازدواج ميکند زمان کمتري براي بارداري دارد. اگر خانمي در سنين ۱۲-۱۳ سالگي به بلوغ رسيده تا ۳۵ سالگي که بخواهد باردار شود ممکن است بيماريها و عوامل زيادي قدرت باروري فرد را تحت تأثير قرار دهد. اين مشکلات نه تنها در ايران بلکه در جوامع ديگر نيز به طور حتم بر ميزان باروري تأثير ميگذارد.
رئيس پژوهشگاه ابن سينا با بيان اين که شيوع ناباروري در ايران ۱۵ تا ۲۰ درصد است، گفت: در کشور ما آمار ناباروري، از ميزان نرمال برخي کشورها بيشتر است. در برخي از استانها ميزان ناباروري در مرز ۲۰ درصد بوده اما در ساير کشورهاي دنيا ميزان ناباروري در حد ۱۰تا ۱۵ درصد گزارش ميشود.
وي ادامه داد: برطرف کردن و درمان برخي علل ناباروري ممکن است نيازمند مداخلات درماني باشد که مراکز مختلفي در بخش هاي خصوصي و دولتي در همين راستا گسترش پيدا کرده است. برخي ديگر از علل ناباروري نيازمند تغيير سبک زندگي مانند کاهش وزن، افزايش فعاليت بدني و تغيير در الگوي تغذيه و الگوي زندگي است.
رئيس پژوهشگاه ابنسينا با اشاره به تاثير آلودگي هوا بر قدرت باروري گفت: آلايندههايي که در آب و هوا وجود دارد داراي تأثيراتي روي سيستم توليد مثلي ميگذارند که منجر به ناباروري در فرد ميشود. علاوه بر آن، برخي از آلايندهها مثل سموم و برخي از گازهاي شيميايي مثل گازهايي که در جنگ تحميلي استفاده شد ميتواند بر سطح ژنوم افراد تأثير بگذارد و بر نسلهاي بعد هم اثر بگذارد.
اين جنينشناس با بيان اين که در آمارهاي جهاني ناباروري با منشا خانم و آقا يکسان است و تفاوت فاحشي ندارند، گفت: معمولاً گفته ميشود در زوجهاي نابارور، حدود ۳۰ تا ۳۵ درصد آنها به علت ناباروري خانم است و حدود همين ميزان هم به علت ناباروري از سوي آقايان است. حدود ۲۰ درصد ناباروريها به مشکلات هر دو نفر مربوط ميشود و در برخي موارد هم پس از بررسيهاي پزشکي، هر دو نفر سالم هستند و ناباروري آنها با علل ناشناخته است؛ درواقع ناباروري آنها، علتي دارد اما با ابزاري که در دست ما هست امکان تشخيص علت آن وجود ندارد.
وي ادامه داد: آماري که ممکن است برخي مراکز درباره افزايش شيوع ناباروري در ميان مردان نسبت به گذشته منتشر کنند براساس مواردي است که به همان مرکز مراجعه ميکنند. مثلاً براي بررسي شيوع يک نوع سرطان در کل کشور نميتوان فقط به آمار يک کلينيک خاص استناد کرد. بنابر اين آماري که براساس آن ميگويند ناباروري در مردان در سالهاي اخير افزايش داشته، محدود است به يک مرکز يا منطقه و شهر و نياز است که بررسيهاي جامعتري در اين رابطه انجام گيرد. البته به طور کلي شيوع ناباروري به دلايلي که پيشتر توضيح دادم افزايش پيدا کرده است اما در ميان خانمها و آقايان يکسان است.
هدفگذاري براي صادرات جنين گاوهاي اصلاح شده
صادقي در بخش ديگري از صحبتهاي خود با بيان اين که عراق و افغانستان از مراکز هدفگذاري شده در برنامه آتي پژوهشگاه ابنسينا براي صادرات جنين گاوهاي اصلاح شده است، گفت: ميزان توليد جنين که در مرکز وجود دارد هنوز به حدي نرسيده که بتواند تقاضاي داخل کشور را کفايت کند. ما در حال حاضر، متقاضيان زيادي در داخل کشور براي جنين گاوهاي ممتاز اصلاح ژنتيک شده داريم و تمرکز خود را بر روي تأمين نيازهاي داخل گذاشتهايم.
وي افزود: در کنار توليد جنين در مرکز بايوفارم هليجرد، همکاري را با بخش خصوصي و سازمانهاي نيمهدولتي آغاز کردهايم تا بتوانيم توليد جنين را گسترش دهيم. در حال حاضر، با همکاري بخش خصوصي و نهادهاي وابسته به دولت در حال تأسيس مراکز جديدي براي پيگيري اين موضوع هستيم که اگر به مرحله اجرايي برسد قطعاً رسانهاي ميشود. اگر نياز کشور در توليد جنينهاي اصلاح شده رفع شود بازارهاي خارجي را هدف قرار ميدهيم و براي اين منظور، بهترين مقصد، کشورهاي همسايه ما هستند که به راحتي ميتوان با آنها مبادلات اقتصادي کرد. امروزه با توجه به تغييرات نرخ ارز به طور حتم بازارهاي خارجي از لحاظ اقتصادي به صرفه هستند اما در حال حاضر هدف جهاد دانشگاهي از ورود به اين حوزه، مرتفع کردن نياز داخل کشور است.
رئيس پژوهشگاه ابنسينا با اشاره به اهميت تحقيق و توسعه براي بهبود فرآيندها گفت: هر چند که تحقيق و پژوهش براي بهبود فرآيندها بايد ادامه داشته باشد ولي در کنار آن چون هدف مرکز بايو فارم اصلاح نژاد دامهاي سنگين است، براي اصلاح نژاد گاو، گاوميش، شتر و اسب برنامهريزي شده است.
وي گفت: براساس اولويت، پس از اصلاح نژاد گاو بايد فعاليتها روي اصلاح نژاد گاوميش آغاز شود. مرکز اصلاح نژاد وابسته به وزارت جهاد کشاورزي يک ايستگاه تحقيقاتي در شمال غرب کشور دارد که پروژهاي مشترک با محققان آن را آغاز کردهايم تا بتوانيم اصلاح نژاد گاوميش در حوزه شير و گوشت را در استانهاي جنوب غربي، شمال غربي و جنوب شرقي کشور که تمايل زيادي به استفاده از شير و گوشت گاوميش در اين مناطق وجود دارد، آغاز کنيم.
صادقي در پايان گفت: يکي از اهداف مجموعه ابنسينا تکثير اسبهاي اصيل است. امروزه اسبهاي اصيل نژاد ترکمن ارزش افزوده زيادي دارند و تکثير اينها از طريق تکنيکهاي آزمايشگاهي و انتقال جنين ميتواند سود اقتصادي در صنعت پرورش اسب ايجاد کند.
بازار