توسعه و ساخت سیستم کنترل حرارت در ماهواره «ناهید ۲»

ايسنا/ رئيس پژوهشگاه فضايي ايران از دستيابي محققان اين پژوهشگاه به طراحي و ساخت سيستم عيب‌يابي و تزريق خطاي زيرسيستم کنترل حرارت خبر داد و گفت: اين محصول در پروژه ماهواره مخابراتي ناهيد۲ طراحي و توسعه داده شد و امکان تزريق انواع خطاهاي زيرسيستم کنترل حرارت از جمله قطع يا جدا شدن سنسور، قطع شدن، جدا يا اتصال کوتاه شدن گرمکن‌ها را دارد. دکتر حسين صميمي در اين باره افزود: بخش کنترل حرارت پژوهشکده سامانه‌هاي ماهواره، با تکيه بر نقشه راه توسعه فناوري که رويکرد مهم آن، کاهش ريسک ناشي از تحريم‌ها از طريق بومي‌سازي فناوري‌هاي کنترل حرارت بوده، به دستاوردهاي مهمي در اين عرصه نائل شده است. وي يکي از دستاوردهاي مهم در اين زمينه را نرم‌افزار "طراحي و تحليل کنترل حرارت سامانه‌هاي فضايي" دانست و اظهار کرد: ايجاد بسترهاي مناسب، نفر ساعت مورد نياز براي طراحي زيرسيستم کنترل حرارت در اين سامانه‌ها را تا يک چهارم کاهش داده است. اين دستاورد، به دليل تأثيرپذيري تحليل‌هاي حرارتي از کل عناصر سيستم و نياز به به‌روزرساني دائمي تحليل‌هاي حرارتي، بسيار حائز اهميت است. صميمي خاطرنشان کرد: بستر اين نرم‌افزار تا حدودي جامع طراحي شده که به آن قابليت استفاده در سامانه‌هاي غيرفضايي را نيز داده و بدين جهت، قابليت تجاري‌سازي هم دارد که در دست اقدام است. رئيس پژوهشگاه فضايي ايران از ديگر دستاوردهاي بخش کنترل حرارت پژوهشکده سامانه‌هاي ماهواره را "سيستم کنترل حرارت غيرفعال با مواد تغيير فازدهنده (PCM)" براي کنترل حرارت المان‌هاي فضايي، "سيستم کنترل حرارت فعال با حلقه سيال پمپ شده مکانيکي (MPFL)" براي کنترل دماي قطعات در ماهواره‌هاي ژئو، "سيستم لوور کنترل حرارت" براي مديريت تبادل حرارت ماهواره با فضا و "سيستم عيب‌يابي و تزريق خطاي زيرسيستم کنترل حرارت" عنوان کرد. وي در خصوص اهميت سيستم عيب‌يابي و تزريق خطاي زيرسيستم کنترل حرارت گفت: اين سيستم يکي از محصولات پرکاربرد و ضروري در ماهواره‌هاي مختلف است که در پروژه ماهواره مخابراتي ناهيد۲ طراحي و توسعه داده شده است و امکان تزريق انواع خطاهاي زيرسيستم کنترل حرارت از جمله قطع يا جدا شدن سنسور، قطع شدن، جدا يا اتصال کوتاه شدن گرمکن‌ها را دارد. افزون بر اين، به کمک اين سيستم امکان شبيه‌سازي پروفيل‌هاي مصرف توان نيز وجود دارد. اين سيستم، امکان استفاده در پروژه‌هاي ديگر و سيستم‌هاي غير فضايي را نيز دارد. صميمي توضيح داد: نقشه راه کنترل حرارت پژوهشکده سامانه‌هاي ماهواره، با هدف توسعه فناوري‌هاي کنترل حرارت مورد نياز پروژه‌هاي فضايي کشور، بر اساس سند راهبرد صنعت فضايي ايران تدوين شده است که در تهيه آن، با توجه به محدوديت‌هاي صنعت فضايي، اصل اوليه، دستيابي به محصول در کوتاه‌ترين زمان و با کمترين هدر رفت منابع مالي بوده است. بدين جهت، استفاده بهينه از تمامي حلقه‌هاي تأثيرگذار در زنجيره‌هاي ارزش محصولات، بر اساس تخصص و ميزان آمادگي فناوري هر يک مورد توجه قرار گرفته است. وي افزود: گام نخست در تهيه اين نقشه راه، شناسايي فناوري‌هاي ضروري براي ساخت ماهواره‌هاي آتي بوده که اين مهم با انجام تحليل‌هاي سيستمي و استفاده از تجربيات موجود در طراحي ماهواره‌هاي مختلف صورت پذيرفته است. افق دستيابي به اين فناوري‌ها سال ۱۴۰۱ است که مبتني بر چشم‌انداز صنعت فضايي کشور تا سال ۱۴۰۴ و التزام به آماده بودن فناوري‌ها تا سه سال قبل از مأموريت بوده است. وي تصريح کرد: بر اين مبنا، با تأکيد بر نقش سيستمي پژوهشکده سامانه‌هاي ماهواره، پتانسيل‌هاي غني موجود در ساير پژوهشکده‌هاي پژوهشگاه فضايي ايران و نيز دانشگاه‌ها و شرکت‌هاي خصوصي و دانش‌بنيان به صورت جدي مورد توجه قرار گرفته است. با اين رويکرد، تاکنون، گام‌هاي موفقيت‌آميزي در مسير نقشه راه برداشته شده و نتايج قابل توجهي بر اساس مراحل مهم پروژه حاصل شده است. رئيس پژوهشگاه فضايي ايران در خصوص اهميت برخي از دستاوردهاي توليد شده در اين پژوهشگاه گفت: کاربرد سيستم کنترل حرارت غيرفعال با مواد تغيير فازدهنده (PCM) براي کنترل حرارت المان‌هاي فضايي است که داراي توان تلفاتي بالا بوده و به صورت مقطعي فعال مي‌شوند. اين سيستم در ماهواره‌ پارس۲ که داراي فرستنده‌هاي توان بالا براي ارسال تصاوير به زمين هستند، به خوبي مورد استفاده قرار مي‌گيرد. المان PCM که در اين سيستم به کار رفته، در قالب پروژه مشترک با دانشگاه ساخته و تست شده است. وي همچنين خاطر نشان کرد: سيستم کنترل حرارت فعال با حلقه سيال پمپ شده مکانيکي (MPFL) با کنترل دبي جريان سيال در يک مسير بسته از طريق سروو ولو سه راهه، دماي قطعه‌ مورد نظر را کنترل مي‌کند. اين سيستم قابليت کنترل دماي قطعات با اتلاف بيش از يک کيلووات را دارد و بدين دليل، مهم‌ترين کاربرد آن در ماهواره‌هاي ژئو، نظير ايرانست۱ است.

به پيج اينستاگرامي «آخرين خبر» بپيونديد

instagram.com/akharinkhabar