جلوگیری از کاهش بینایی در پیری با ورزش

ايسنا/ يک مطالعه جديد اولين شواهد تجربي را از اين موضوع نشان مي‌دهد که ورزش مي‌تواند باعث کاهش سرعت تباهي لکه زرد در چشم با افزايش سن شود. همه ما بر اين مسئله واقف هستيم که انجام ورزش بسيار خوب است. ورزش همه چيز را از بيماري‌هاي قلبي و عروقي گرفته تا سلامت شناختي فرد بهبود مي‌بخشد. مطالعات مشاهده‌اي همچنين گزارش داده‌اند که فعاليت بدني باعث کاهش اختلال بينايي در پي افزايش سن مي‌شود، اما تاکنون رابطه علت و معلولي آن مشخص نشده بود. تحقيقات جديد محققان دانشگاه ويرجينيا(UVA) اولين شواهد را از اين ارتباط ارائه مي‌دهد که نشان مي‌دهد ورزش چگونه مي‌تواند به طور مستقيم تباهي لکه زرد را آهسته و يا حتي از آن جلوگيري کند. تباهي لکه زرد يا دژنراسيون ماکولا(Macular degeneration)، "AMD" يا "ARMD" شايع‌ترين علت کوري در افراد مسن است. در اين بيماري "ماکولا" يا "لکه زرد" تخريب مي‌شود. ماکولا قسمت حساس به نور شبکيه و مسئول ديد مستقيم و واضح است که براي کارهاي دقيق مثل خواندن و رانندگي لازم است. تباهي لکه زرد بر دو نوع است: خشک(Dry) و تر(Wet). نوع خشک شايع‌تر بوده و حدود ۹۰ درصد بيماران به اين نوع مبتلا مي‌شوند. نوع تر معمولاً با کاهش ديد شديدتر و جدي‌تري همراه است. تباهي لکه زرد در افراد بالاي ۶۵ سال شايع‌تر بوده و زنان بيشتر به اين بيماري مبتلا مي‌شوند. اکثر موارد اين بيماري با افزايش سن به وجود مي‌آيند. اين بيماري مي‌تواند عارضه بعضي داروها نيز باشد. همچنين به نظر مي‌رسد ارث نيز در ابتلا به اين بيماري نقش داشته باشد. دژنراسيون ماکولا يک وضعيت پزشکي است که ممکن است نتيجه آن تاري يا از دست دادن بينايي در مرکز ديد باشد. در اوايل اغلب هيچ نشانه‌اي وجود ندارد. به تدريج ديد يک يا هر دو چشم بدتر مي‌شود و ممکن است حتي بينايي به‌طور کامل از دست برود و حتي فعاليت‌هاي روزانه فرد مختل شود. گاه افراد دچار توهمات بينايي مي‌شوند که اين حالت ارتباطي با بيماري‌هاي رواني ندارد. دژنراسيون ماکولا به‌طور معمول در افراد مسن رخ مي‌دهد. البته عوامل ژنتيکي هم در اين مشکل نقش دارند و علت اصلي مشکل آسيب به ماکولا در شبکيه چشم است. پيشگيري از آن شامل ورزش و تغذيه مناسب و سيگار نکشيدن است. تأثير آنتي‌اکسيدان‌ها، ويتامين‌ها و مواد معدني براي پيشگيري از اين مشکل اثبات نشده‌ است. هيچ درمان خاصي براي کسي که با اين مشکل ديد خود را از دست داده وجود ندارد. مکمل‌ها در کساني که مبتلا به اين بيماري هستند ممکن است پيشرفت آن را کندتر کند. "لکه زرد" يا "ماکولا"(Macula) بخشي از شبکيه است که بيشترين حساسيت به نور را دارد و موجب ديد مستقيم و واضح مي‌شود. لکه زرد براي کارهاي دقيق مثل خواندن و رانندگي لازم است. اين لکه با شکل بيضوي حاوي رنگدانه‌هاي زرد و در نزديکي مرکز شبکيه است. گودي مرکزي(fovea) که بيشترين تراکم ياخته‌هاي مخروطي چشم را داراست در لکه زرد قرار دارد. ياخته‌هاي مخروطي گونه‌اي از ياخته‌هاي گيرنده نور هستند که به مغز توانايي ديدن رنگ‌ها و جزئيات ظريف اشيا را مي‌دهند و بيشتر در نور قوي تحريک مي‌شوند. بنابراين، اين بخش که در انتهاي چشم و در راستاي مردمک قرار دارد، در دقت و تيزبيني چشم نقش دارد. قطر لکه زرد حدود دو ميلي‌متر است. "بردلي گلفاند" سرپرست اين مطالعه جديد مي‌گويد: مدتي طولاني است که اين سؤال مطرح شده است که آيا حفظ يک سبک زندگي سالم مي‌تواند تباهي لکه زرد را به تأخير بياندازد يا مانع از آن شود. وي گفت که با استفاده از نظرسنجي از مردم پرسيده شده است که چه غذاهايي مي‌خورند و چه ميزان ورزش انجام مي‌دهند. اما اين نوع مطالعات مستعد خطاهاي خود گزارشي هستند و همانطور که "گلفاند" خاطرنشان مي‌کند، حتي اگر بين افزايش فعاليت بدني و کاهش بينايي ارتباط وجود داشته باشد، لزوماً به معناي پيوند عِلّي نيست. از اين گذشته، هرچه افراد پيرتر مي‌شوند و بينايي آنها کاهش مي‌يابد، به طور طبيعي کمتر حرکت و ورزش مي‌کنند. بنابراين "گلفاند" و همکارانش مجموعه‌اي از آزمايش‌ها روي موش‌ها را براي بررسي اينکه آيا ورزش به طور مستقيم بر روي تباهي لکه زرد تأثير مي‌گذارد، ترتيب دادند. دو گروه از موش‌ها با هم مقايسه شدند، يک گروه داراي يک چرخ گردونه ورزشي در قفس خود بودند و گروه ديگر بدون چرخ بودند. ماهيت ورزش داوطلبانه اهميت زيادي داشت، زيرا اجبار به ورزش به تحريک واکنش‌هاي استرسي منجر مي‌شود که مي‌توانست بر نتايج مطالعه تأثير منفي بگذارد. محققان بعد از چهار هفته از ليزر براي بررسي يک آسيب چشم به نام "CNV" استفاده کردند که يکي از عوامل اصلي در بسياري از اشکال اختلال بينايي مربوط به افزايش سن، شامل رشد بيش از حد رگ‌هاي خوني در قسمت خاصي از چشم است. محققان در دو آزمايش دريافتند که رشد رگ‌هاي خوني در موش‌هايي که ورزش مي‌کنند، بين ۳۲ تا ۴۵ درصد کمتر از موش‌هاي بدون تحرک بود که به ورزش داوطلبانه دسترسي نداشتند. حتي جالب‌تر از اين يافته بود که انجام ورزش پس از ايجاد آسيب، باعث بهبود آن نمي‌شود و فقط موش‌هايي که از پيش ورزش کرده بودند، با کاهش و جلوگيري از آسيب بينايي بهره مند شدند. اين در نهايت بدين معني است که حتي مقدار کمي ورزش به نظر مي‌رسد پيامدهاي مستقيم و پيشگيرانه‌اي در برابر انواع خاصي از اختلالات بينايي داشته باشد. اينکه دقيقاً چه مکانيسم مولکولي خاصي واسطه اين محافظت از لکه زرد است، هنوز مشخص نيست. يک فرضيه مطرح شده اين است که انجام ورزش داراي اثرات مفيد براي سيستم ايمني است که مي‌تواند اقدامات التهابي احتمالي براي لکه زرد را که وابسته به افزايش سن است، کاهش دهد. محققان اميدوارند مکانيسم‌هاي اصلي اين موضوع را با هدف توسعه نوعي از داروهاي درماني براي تقليد از اين روند طبيعي دريابند. "گلفاند" گفت: مرحله بعدي بررسي اين است که چگونه و چرا اين اتفاق مي‌افتد و اينکه ببينيم آيا مي‌توانيم قرص يا روشي را توسعه دهيم که مزيت‌هاي ورزش را بدون نياز به انجام ورزش فراهم کند. ما در مورد جمعيت نسبتاً سالمند که از تباهي لکه زرد رنج مي‌برند، صحبت مي‌کنيم که بسياري از آنها ممکن است قادر به انجام ورزش نباشند. اين مطالعه جديد در مجله Investigative Ophthalmology & Visual Science منتشر شده است.

به پيج اينستاگرامي «آخرين خبر» بپيونديد

instagram.com/akharinkhabar