کشف آثاری از جدی ناشناخته در ژنوم برخی از انسان‌های امروزی

زوميت/ مطالعه‌ي ژنوم انسان‌هاي امروزي و انسان‌هاي باستاني نشان‌دهنده‌ي وجود آثاري از ژنوم جدي ناشناخته‌اي است که چيزي درباره‌اش نمي‌دانيم.
تجزيه‌و‌تحليل جديدي از ژنوم مشهورترين انسان‌هاي باستاني، يعني نئاندرتال‌ها و انسان‌تباران دنيسووا، جد ناشناخته‌اي را براي گونه‌ي ما نشان مي‌دهد که شاخه‌اي از درخت خانوادگي دورِ ما است که هيچ برچسب و نام مشخصي براي آن نداريم. همچنين، اين مطالعه بيانگر شواهد ديگري از تلاقي ميان انسان‌ها و نئاندرتال‌ها است؛ اما تاريخ اين رويداد را بسيار پيش‌تر از زماني است که قبلا مي‌دانستيم، يعني حدود ۲۰۰ هزار تا ۳۰۰ هزار سال پيش. بنابراين، اين اختلاط بينش جديدي درزمينه‌ي تاريخچه‌ي پيچيده‌ي ظهور ما به‌عنوان يک گونه و درباره‌ي مهاجرت از آفريقا فراهم مي‌کند.

اين احتمال وجود دارد که جد ناشناخته درواقع انسان راست‌قامت بوده باشد. انسان راست‌قامت يکي از اجداد انسان باستاني است که تصور مي‌شود بيش از ۱۰۰ هزار سال پيش از بين رفته باشد؛ اما ازآنجاکه تاکنون ژنومي از آن پيدا نشده است، از اين موضوع مطمئن نيستيم. آدام سيپل، متخصص زيست‌شناسي محاسباتي از آزمايشگاه کولد اسپرينگ هاربر در نيويورک مي‌گويد: «آنچه درباره‌ي اين کار هيجان‌انگيز فکر مي‌کنم، اين است که نشان مي‌دهد شما با بازسازي مشترک تاريخچه‌ي تکاملي کامل مجموعه‌اي از توالي‌هاي انسان‌هاي مدرن و انسان‌تباران باستاني مي‌توانيد چه چيزهايي درباره‌ي تاريخ عميق بشر بياموزيد.»

پژوهشگران اين مطالعه از الگوريتم بيزي براي بررسي الگوهاي ژنومي استفاده کردند. ژنوم‌هاي بررسي‌شده‌ به دو نئاندرتال باستاني و يک انسان‌تبار دنيسووا باستاني و دو انسان آفريقايي امروزي مربوط بود. اين مدل مي‌تواند درهم‌آميختگي‌هاي DNA را با دوره‌هاي زماني خاص مشخص کند. آنچه الگوريتم به‌دنبالش بود، رويدادهاي نوترکيبي بود. در نوترکيبي، دو مجموعه‌ از کروموزوم‌ها باهم ترکيب مي‌شوند و اين پديده به دانشمندان اين امکان را مي‌دهد تا براساس نشانگرهاي ژنتيکي برجاي‌مانده، در تاريخ اختلاط اين گونه‌ها بسيار به عقب برگردند. پژوهشگران گزارش کردند که حدود ۱ درصد از DNA انسان‌تبار دنيسووا از منشأ ناشناخته‌اي است.

---

بازار

---

الگوريتم استفاده‌شده در اين مطالعه الگوريتم جديدي به‌نام ARGweaver-D بود که مليسا هوبيز، زيست‌شناس دانشگاه کرنل، توسعه داده بود. اين الگوريتم افزونه‌اي از ARGweaver اصلي است که به‌طور خاص براي تجزيه‌و‌تحليل نمودارهاي نوترکيبي اجدادي (يا ARGs) ساخته شده است. سيپل مي‌گويد: «الگوريتم جديدي که مليسا توسعه داده است، درمقايسه‌با روش‌هاي محاسباتي ديگري که تاکنون ديده‌ام، مي‌تواند تا زمان بيشتري به عقب برگردد. به‌نظر مي‌رسد الگوريتم مذکور به‌ويژه براي شناسايي اينتروگرسيون‌هاي باستاني قدرتمند باشد.» طبق مطالعه‌ي جديد، چيزي حدود ۱۵ درصد از اين مناطق مرموز DNA که در ژنوم‌ انسان‌تبار دنيسووا يافت مي‌شود، امروزه هنوز در ژنوم انسان‌ها در گردش است. بايد ديد چه اتفاقي براي اين گونه‌ي گم‌شده رخ داده است.

يکي ديگر از يافته‌هاي پژوهش حاضر آن است که بين ۳ تا ۷ درصد از ژنوم نئاندرتال‌ها متأثر از انسان خردمند باستاني است. اين نتيجه بر اختلاطي تأکيد مي‌کند که قرن‌ها ميان اين دو انسان باستاني مذکور درحال‌وقوع بوده است. اين موضوع به مدت‌ها قبل از مهاجرت گسترده‌ي اجداد انسان مدرن از آفريقا، يعني چيزي حدود ۵۰ هزار سال پيش، مربوط مي‌شود. پژوهشگران مي‌نويسند:

به‌نظر مي‌رسد اين جدول زماني با تبادلي ژنتيکي سازگار باشد که اجداد مستقيم بيشتر اوراسيايي‌هاي امروزي را شامل مي‌شود؛ اجدادي که حدود ۵۰ هزار سال پيش از آفريقا خارج شدند. درعوض، جدول زماني ما نشان‌دهنده‌ي مهاجرت زودتري است که حداقل ۲۰۰ هزار سال پيش رخ داده. شواهد کنوني از احتمال رخداد يک يا تعداد بيشتري مهاجرت‌ زودهنگام از آفريقا حمايت مي‌کنند.
مطالعه‌ي جديد نشانگر نگاهي جالب به چگونگي يادگيري درباره‌ي رويدادهاي گذشته فقط با کاربرد الگوريتم‌هاي بهتر روي داده‌هاي DNA است. اين احتمال وجود دارد که اکتشافات بيشتري از زندگي جنسي و تاريخچه‌ي ژنتيکي اجداد ما در راه باشد. پژوهشگران در مقاله‌ي خود نتيجه‌گيري مي‌کنند: «درمجموع، باتوجه‌به تعداد وقايع جريان ژني که اکنون در ميان انسان‌تباران باستاني مستند شده است، شايد منطقي باشد فرض کنيم تبادل ژنتيکي احتمالا زماني رخ داده است که دو گروه از نظر زمان و مکان با هم همپوشاني داشته‌اند.»

نتايج اين پژوهش در مجله‌ي PLOS Genetics منتشر شده است.

به پيج اينستاگرامي «آخرين خبر» بپيونديد
instagram.com/akharinkhabar