آخرین نتیجه از سلول درمانی بیماران مبتلا به کرونا

فارس

بروزرسانی 1399/06/26 - 13:30

آخرین نتیجه از سلول درمانی بیماران مبتلا به کرونا

فارس/ فاز اول پروژه سلول درماني بيماران مبتلا به فرم حاد عفونت ويروس کرونا توسط پژوهشگاه رويان جهاددانشگاهي با همکاري دانشگاه هاي علوم پزشکي انجام شد.

معصومه نوري مسئول واحد تحقيق و توسعه بانک خون بند ناف رويان گفت: فاز اول پروژه سلول درماني بيماران مبتلا به فرم حاد عفونت ويروس کرونا توسط پژوهشگاه رويان جهاددانشگاهي با همکاري دانشگاه هاي شهيد بهشتي، تهران، شرکت فناوري بن ياخته هاي رويان و شرکت سل تک فارمد انجام شد.

وي افزود: ويروس کرونا توانايي فريب سيستم ايمني را دارد و باعث عدم تنظيم مناسب در پاسخ سيستم ايمني مي شود. بدن انسان در فرم شديد بيماري دراين عفونت ويروسي، از واکنش نامناسب سيستم ايمني نسبت به بيماري به شدت آسيب مي بيند که منجر به شروع توليد مقادير زيادي فاکتورهاي التهابي در بدن شخص بيمار به خصوص در بافت ريه مي شود.

وي افزود: سيستم ايمني در اين موقعيت، نه تنها ويروس را از بين نمي برد بلکه با عدم عملکرد صحيح، آسيب بيشتري به بافت ريه مي زند و سندرم حاد تنفسي(که يک عامل در بستري در بخش هاي ويژه بيمارستاني است) را در بيمار ايجاد مي کند.

نوري با بيان اينکه در سندرم حاد تنفسي عملکرد ريه کاهش پيدا مي کند و همين عامل سبب بستري بيماران در بخش هاي ICU مي شود ادامه داد: هدف از سلول درماني در کويد-19 يافتن راهکار درماني و کاهش عوارض ناشي از سندرم حاد تنفسي مبتلاياني است که دچار وضعيت وخيم و حاد هستند. اين بيماران عموما به عوامل کمکي مانند اکسيژن رساني، ونتيلاتور و سيستم هاي کمک تنفسي نيازمند هستند و داروي شناخته شده اي هم تا کنون براي مديريت آن پيدا نشده است.

*سلول درماني بيماران کرونايي
وي در ادامه خاطر نشان کرد: مطالعات آزمايشگاهي، حيواني و کارآزمايي هاي باليني که در گذشته انجام شده بود، نشان مي داد که استفاده ازسلول درماني به خصوص سلول هاي بنيادي مزانشيم توانايي کنترل سندرم حاد تنفسي را دارند. براساس همين پشتوانه ها و تحقيقاتي که در بيماري هاي ويروسي ديگر مانند آنفولانزا که عفونت تنفسي ايجاد مي کردند انجام شده بود، سلول هاي بنيادي تا حدودي توانسته بود باعث بهبود بيماري شود.

نوري گفت: با توجه به شواهد قوي که در گذشته داشتيم و نشان مي داد سلول هاي بنيادي مي تواند براي تنظيم عملکرد سيستم ايمني موثر واقع شود و منجر به بازسازي بافتي شود طرح سلول درماني بيماران کرونايي در فاز شديد و وخيم راشروع کرديم.

مسئول واحد تحقيق و توسعه بانک خون بند ناف رويان تصريح کرد: در سلول درماني اين بيماري ها عموما سه انتظار داريم . اول اينکه پيش بيني مي کنيم سلول هاي بنيادي و به طور خاص سلول هاي مزانشيم، سيستم ايمني را تعديل کنند، چون اين عملکرد از اين سلول ها، شناخته شده است. اين سلول ها در محيط ملتهب فاکتورهاي ضدالتهابي توليد مي کنند.

وي افزود: انتظار دوم اين است که سلول هاي مزانشيم بافت صدمه ديده شش ها را بازسازي کنند و مانع از صدمه بيشتر به آنها شوند و به همين دليل در پزشکي بازساختي روي آن بحث مي شود، سلول هاي مزانشيم در بافت آسيب ديده ريه شروع به ترميم ضايعات و عفونت هاي ناشي از ويروس کنند وعلائم باليني افرادي که دچار کرونا ويروس حاد شده اند رابهبود مي بخشند.

به گفته وي، انتظار سوم اين است که با سلول درماني در بلند مدت عوارض به جا مانده از عفونت کاهش يابد.

سلول درماني مبتلايان به فرم حاد و وخيم کرونا در ايران از اسفند ماه سال 98 آغاز شد
نوري با تاکيد بر اينکه نتايج و مستندات آزمايشگاهي حيواني و کارآزمايي هاي باليني موجود در دنيا ما را براي انجام کارآزمايي باليني بر روي نوع شديد کرونا مجاب کرد افزود: دراسفند ماه سال گذشته افراد بستري در بخش مراقبت هاي ويژه و مبتلا به نوع وخيم بيماري کرونا که در شرايط حاد بودند براي سلول درماني انتخاب شدند. از آنجايي که اين افراد در ICU بستري بودند و به منابع سلول هاي بنيادي اتولوگ آنها دسترسي نداشتيم از اين رو به منبع سلولي آلوژني که براي همه بيماران قابل استفاده باشد نياز بود.

مسئول واحد تحقيق و توسعه بانک خون بند ناف رويان گفت: براي اين موضوع از سلول هاي آلوژن مزانشيم بافت هاي جنيني که در شرکت سل تک فارمد با حفظ استانداردهاي رايج توليد مي شد استفاده کرديم. اين سلول ها براي همه بيماران قابل استفاده بود و نياز به تعيين HLA نداشت و از طرفي سيستم ايمني دريافت کننده را هم تحريک نمي کرد.

نوري درباره نحوه انجام طرح گفت: اين سلول ها به صورت داخل وريدي به بيماران تزريق شد. در تزريق داخل وريدي، عموما يکي از ايرادت تزريق وريدي اين است که سلول ها در ريه تجمع مي کنند ولي براي بيماري کرونا، نکته مثبت همين بود. بافت آسيب ديده ريه است و تجمع سلول ها به نفع فرايند درمان مورد انتظار پبش مي رفت.هفته چهارم اسفند تزريق ها شروع شد. در فاز اول هدف تعيين ايمن بودن سلول درماني براي بيماران بود.

مسئول آزمايشگاه تحقيق و توسعه رويان افزود: اواسط فروردين فرآيند توليد و تزريق سلول براي 12 بيمار در شرايط حاد در بيمارستان هاي مسيح دانشوري و شريعتي انجام شد . اطلاعات به دست آمده در ارديبهشت ماه جمع آوري شد و گزارش آن درحال آماده سازي براي چاپ در نشريات علمي معتبر است.

وي دربار اثربخشي سلول درماني اين بيماران گفت: در فاز اول به اين نتيجه رسيديم که فرايند سلول درماني بيماران حاد کرونايي ايمن است و خطري براي بيمار ندارد. به طور کلي نتايج ما با تعداد محدودي از نتايج منتشر شده از ساير کشورها قرابت دارد. فاز دوم مطالعه هم روي تعداد بيشتري انجام شده در سه گروه مطالعاتي کنترل، تست سلول و اگزوزوم به علاوه سلول انجام شده و نتايج آن در حال بررسي است.

نوري در ادامه گفت: فاز دوم مطالعه به بررسي اثر اگزوزوم هاي خارج سلولي مزانشيم و سلول درماني پرداخته شده است که بيمارگيري و انجام مداخله پايان يافته و در حال بررسي و آناليز نتايج به دست آمده از اين فاز هستيم.