جام جم/ تب برگزاري کنکور در شرايط کرونايي و اعلامنشدن محدوديتها 2 بحث کرونايي داغ اين روزهاست.
ايران روزهاي سختي را ميگذراند و روزهاي سختتري هم درپيشدارد. همه چالشهاي تکراري اين سالها حالا يک افزونه کشنده بهنام ويروس کرونا دارد. حل معضلات شهري همچون ترافيک حالا بايد با درنظرگرفتن رفتار اين ويروس سمج باشد. آلودگيهوا و پسماندها و ... هم همينطور. تنها معضلات شهري هم نيستند که با شيوع اين ويروس دچار مشکل تازهاي شدهاند. فعاليتهاي معمول هم حالا مشکلات بزرگي در اجرا دارند. برگزاري کنکور يکي از آنهاست. آزموني که تا پيش از اين در تاريخ مقرر و بهصورت معمول برگزار ميشد حالا چالش مهمي است که خانواده بيش از يکميليون داوطلب را نگرانکردهاست. امسال يک ميليون و 54 هزار داوطلب در رشتههاي مختلف در روزهاي 30 و 31 مرداد به جنگ با غول کنکور ميروند، تاريخي که در سالهاي گذشته يک ماه زودتر برگزار ميشد و به واسطه فراگيري ويروس کرونا اين زمان با يک ماه تاخير قرار است در اين تاريخ برگزار شود. دولت اما همچنان اصرار به رعايت پروتکلهاي بهداشتي از سوي شهروندان دارد و معتقد است درصد رعايت اين پروتکلها که افزايش پيدا کند آمار ابتلا و مرگ پايين ميآيد. از رفتار شهروندان باشد يا تصميمات دولت، آمار ابتلا و مرگ به شکل ترسناکي رو به افزايش است و حالا دولت از «بازگشتمحدوديتها» بهعنوان راهکاري موثر حرف ميزند. بازگشتي که حدود يکماه است هربار از سوي يکي از اعضاي ستاد مقابله با کرونا عنوان ميشود و البته که اتفاق نميافتد. اين بار اما وقتي تعداد قربانيان روزانه ويروس کرونا رکوردشکني کرد ماجرا جديتر شده است و آنطور که از حرفهاي بعضي از مسوولان ميتوان متوجه شد برخي از محدوديتها در استانهاي قرمز از جمله تهران از روز شنبه اجرايي خواهد شد. هر چند از چند و چون اين محدوديتها و اينکه شامل چه مواردي ميشود هنوز خبري منتشر نشده است.
اصرار به برگزاري کنکور
۱. ماجرا چيست؟
درست در روزي که آمار کشتههاي کرونا به عدد هولناک 200 نفر رسيد، کميسيون آموزش مجلس شوراي اسلامي با حضور منصور غلامي، وزير علوم نشستي برگزار کرد که خروجي آن تصميم به برگزاري کنکور بود. آنطورکه وزير علوم در پايان اين جلسه اعلام کرد: «کنکور با لحاظ مراقبتهاي ويژه در تاريخ مقرر برگزار خواهد شد.» آنچه بيش از تصميم به برگزاري کنکور بهچشمآمد توجيه وزير در برگزاري آن بود؛ اينکه غلامي گفته «آزمون فقط سه ساعت به طول ميانجامد» بهنوعي بهچشم منتقدان اين تصميم سادهانگاري ماجرا آمدهبود. منتقدان تنها خانوادههاي داوطلبان نيستند و همين ديروز عليرضا زالي، فرمانده ستاد مقابله با کرونا در کلانشهر تهران اصرار به انجام کنکور را با لغو مراسم حج مقايسه کرد و گفت: «در ۲۰۰ سال گذشته مراسم حج هرگز تعطيل نشدهبود که شيوع کرونا باعث تعطيلي اين مراسم شد و بايد در برقراري مجدد محدوديتها گشادهدست باشيم.» او اين مقايسه را در پاسخ به نگراني حجم زيادي از خانوادهها از برگزاري آزمونهاي حضوري اعلام کرد.
۲. مخالفان چه ميگويند؟
استدلال مخالفان برگزاري کنکور متنوع است. بسياري از همين حالا اصرار به برگزاري آن را تعبير به لجبازي دولت کردند و معتقدند جرياني را که اصرار به برگزاري کنکور دارد، بايد در حلقه «مافيايکنکور» بررسي کرد. آنها معتقدند مافياي کنکور است که از لغو آن متضرر ميشود. هرچند احمد نادري، عضو کميسيون آموزشمجلس به جامجم ميگويد: «اگر مافيايي در کار باشد هم احتمالا از لغو آن بيشتر متضرر ميشود چراکه سود او در تداوم کلاسهاي کنکور است نه برگزاري آزمون». باور رايج ديگر مخالفان برگزاري کنکور به تناقض درستي اشاره دارد. اينکه درست در روزهايي که کشتههاي کرونا رکورد زدهاست و وضعيت پروتکلهاي بهداشتي مناسب نيست و دولت حرف از «بازگشتمحدوديتها» ميزند، وزارت علوم رسما اعلام ميکند قصد برگزاري کنکور را با حضور بيش از يکميليون داوطلب دارد. تناقضي که بهچشم مخالفان اين تصميم آشکار است. استدلال ديگر آنها هم به درصد کشتههاي کرونا بازميگردد. اينکه آنها معتقدند اگر ميزان قربانيان کرونا را همان 2درصد درنظر بگيريم با حضور يکميليون داوطلب حداقل هزار کشته از ميان داوطلبان خواهيمداشت. استدلالي که خانوادههاي اين تعداد داوطلب هم هوادار آن هستند. اين نگاه وقتي جديتر است که بدانيم اساسا بدن انسان در حالت استرس در ناامنترين وضعيت خود قرار دارد.
۳. موافقان چه ميگويند؟
برهان موافقان هم کم نيست. اساس اصرار به برگزاري کنکور از سوي آنها معطوف به دو نکته است. اول اينکه برگزاري آزمون را مشروط به «اجراي سختتر پروتکلهاي بهداشتي» دانستهاند. چيزي که منصور غلامي، وزير علوم هم آن را به آشکاري عنوانکردهاست و ديگر اينکه در برابر برگزارنشدن کنکور از سوي مخالفان خواستار راهکار جايگزين شدهاند. در اين ميان راهکارهايي هم از سوي نمايندگان مجلس عنوان شدهاست. از برگزاري کنکور بهجاي يکروز در چند روز گرفته تا تغيير زمان آزمون از صبح به شب! چراکه شب ديگر نياز به استفاده از خنککنندهها و کولرها که خود از عوامل انتشار ويروس هستند نيست. مهرداد ويسکرمي، عضو کميسيون آموزشمجلس حتي مخالفان برگزاري کنکور را «اسير تصميمات پوپوليستي» ميخواند. او ميگويد: « طرح چنين مسألهاي ناشي از يک نوع احساسي است و انتخاب گزينه بدتر از ميان گزينههاي بد و بدتر است.» او ميافزايد: « افرادي که دم از تعويق يا تعليق کنکور 99 ميزنند، هيچ راهکار جايگزيني براي ارائه ندارند.»
۴. برگزاري کنکور قطعي نيست
همه حرف و حديثهاي برگزاري کنکور اما از جلسه روز سهشنبه در مجلس آغاز شد. روايت احمد نادري از اين جلسه شنيدني است، چرا که او ميگويد خروجي جلسه تصميم قطعي براي برگزاري کنکور نبوده و اين حاصل سوءتعبير منصور غلامي بودهاست. او به جامجم ميگويد:« بحثهاي بسياري در رابطه با چگونگي برگزاري يا لغو آن شکل گرفت اما از آنجا که وزير محترم علوم زودتر جلسه را ترک کردند بهصورت کامل در جريان موضوع قرار نگرفتند.» اين نماينده مجلس ميگويد: « در مجموع قرار شد طبق نظر ستاد ملي کرونا به عنوان مرجع-که نظر ميدهد کنکور خطرناک است يا خير- پيش برويم و هنوز نظر ستاد را در اين خصوص اخذ نکرديم.» احمد نادري درباره اعلام رسمي وزير علوم در رابطه با برگزاري کنکور هم ميگويد: « اگر جناب وزير آن را اعلام کردند شايد اشتباه کردند، البته ما پس از ارائه سخنراني وزير، مفصل بحث کرديم و نهايتا مقرر شد نظر اصلي منوط به اخذ نظر ستاد ملي مبارزه با کرونا انجام شود.»
بازگشت محدوديتهاي کرونايي
۱. ماجرا چيست؟
سهشنبه سياه با 200 کشته پايان گرفتهاست، ديروز هم تعداد قربانيان کرونا در ايران 153 نفر اعلام شدهاست. واکنش دولت و ستاد ملي مقابله با کرونا در روزهاي اخير محدود به اجباري شدن استفاده از ماسک در فضاهاي سربسته است. تعداد مسافران ناوگان حمل و نقل عمومي به نزديکي تعداد پيش از دوران کرونا رسيدهاست و آنطور که مديران شهري ميگويند، حالا روزانه نزديک به يک ميليون سفر شهري اتفاق ميافتد. طرح ترافيک اما همچنان برقرار است و ديروز پيروز حناچي، شهردار تهران در توييتي نه تنها طرح ترافيک را دليلي بر افزايش شيوع ندانست بلکه مدعي شد: « براساس گزارشهاي علمي و مشاهدات ميداني، برداشتن طرح ترافيک منجر به افزايش سفرهاي غيرضروري درونشهري ميشود.» هر چند با همه اين اوصاف توپ لغو طرح ترافيک هم درست مثل کنکور به زمين ستاد ملي مقابله با کرونا افتاد و حناچي «در مسير صيانت از سلامت شهروندان در موضوع طرحهاي ترافيکي، تابع تصميمات اين ستاد» است. ديروز اما دوباره بحث بازگشت محدوديتها جان گرفت. دکتر علي ماهر، معاون برنامهريزي و نظارت ستاد فرماندهي مقابله با کرونا در تهران اعلام کرد: «پيشنهادهايي براي افزايش محدوديتها به مقامات بالاتر، ستاد ملي کرونا و وزارت کشور اعلام شدهاست.»
۲. مخالفان چه ميگويند؟
براي يافتن مخالفان بازگشت محدوديتها حتما که بايد سراغ مسؤولان رفت، چرا که اغراق نيست بگوييم شهروندان با همه مصيبتهاي کنوني معيشتي همچنان اولويتشان سلامت است و بس. انوشيروان محسنيبندپي در نخستين جلسه شوراي اداري استان تهران در سال جديد گفتهاست: «تصميمي براي بازگشت محدوديتها در مترو نداريم.» تصوير ترسيمي او از تهران هم به چشم بسياري دور از واقعيت آمدهاست. استاندار تهران در اين جلسه عنوان کردهاست: « در حال حاضر هر چند فاصلهگذاري اجتماعي در استان به زير ۱۰ درصد رسيدهاست، اما بايد به تراکم و حجم جمعيت در استان تهران توجه داشتهباشيم. با وجود اين ما در استان تهران جايي نداشتيم که وارد منطقه قرمز شود و خوشبختانه توفيقات خوبي در بهرهمندي از همه ظرفيتهاي موجود جهت مقابله با کرونا داشتهايم.» البته انوشيروان محسنيبندپي در گفتوگوي ديگري که در ايسنا منتشر شده، «استفاده از ناوگان حمل و نقل عمومي و تجمعات را بيشترين عامل شيوع کرونا» ذکر کرده و گفتهاست: «اگر چنانچه وضعيت تهران به بحران برسد، کنترل آن بسيار دشوار خواهد شد.»
۳. موافقان چه ميگويند؟
سرآمد موافقان بازگشت محدوديتها عليرضا زالي، فرمانده عمليات مقابله با کرونا در تهران است. او که پيش از اين شايعاتي هم در خصوص استعفايش به گوش ميرسيد، گفتهاست « لغو آزمونهاي حضوري دانشگاهها، افزايش سطح تراکنشهاي مالي توسط بانکها و ارائه پيشنهادهاي سختگيرانه براي ايجاد شرايط بهتر و پيشگيري از افزايش فرسودگي کادر درمان، ميتواند از جمله اقدامات موثر براي کنترل کرونا باشد.» از سوي ديگر معاون برنامهريزي و نظارت ستاد فرماندهي مقابله با کرونا در تهران هم گفتهاست، احتمال بازگشت محدوديتها اين بار جدي است. علي ماهر با بيان اينکه ابتدا قرار بود اگر بازگشاييها و رفع محدوديتها به افزايش آمار ابتلا منجر شود در اين روند تجديدنظر شود، گفتهاست: «برهمين اساس پيشنهادهايي براي افزايش محدوديتها و کنترل بازگشاييها به مقامات بالاتر، ستاد ملي کرونا و وزارت کشور اعلام شده که در صورت موافقت از شنبه آينده بخشي از محدوديتها بازميگردد و به صورت محدود اجرا ميشود.
۴. نامهاي که خاک ميخورد
ديروز خبرگزاري مهر نامهاي را منتشر کرد که نشان ميداد وزارت کشور در نامهاي به تعدادي از استانداران، خواستار ايجاد محدوديتهايي است که شهر تهران نيز شامل اين نامه شده، اما اين دستور با تاخير فراوان از سوي استانداري تهران ابلاغ شد. بر اساس آنچه در نامه معاون امنيتي و انتظامي وزارت کشور به تاريخ ۱۲ تير ۹۹ آمدهاست، استانداران استانهاي آذربايجان شرقي و غربي، ايلام، بوشهر، کردستان، کرمانشاه، خوزستان، فارس، هرمزگان، چهارمحال و بختياري و تهران، ميبايست برخي محدوديتها را به مدت يک هفته از تاريخ ابلاغ نامه اعمال ميکردند. در اين نامه « استفاده حداکثري از ظرفيت فضاي مجازي براي خريد مايحتاج عمومي، کاهش مراجعات به قوهقضاييه و دستگاههاي دولتي و شهرداري» مورد تاکيد قرار گرفتهبود. در بند دوم اين نامه اشاره شدهاست «مدت زمان اجراي اين محدوديتها از تاريخ ابلاغ، يک هفته است» و در حالي که از تاريخ ابلاغ نامه، يک هفته براي اجراي محدوديتها پيش بيني شدهبود، عملا ميتوان مدعي شد کارکرد اين نامه بيتاثير شدهاست.
بازار