پاسخ به ۱۰ سؤال دانشآموزان درباره انتخاب رشته تحصیلی


تسنيم/ فرآيند انتخاب رشته تحصيلي دانشآموزان آغاز شده است در اين گزارش به تعدادي از سؤالات دانشآموزان درباره نحوه انتخاب رشته توضيح داده شده است.
روند هدايت تحصيلي دانشآموزان از روز دوشنبه 23 تيرماه آغاز شد، بعضي مدارس به دانشآموزان اعلام کردهاند براي دريافت فرم هدايت تحصيلي به صورت حضوري مراجعه کنند البته طبق اعلام وزارت آموزش و پرورش، فرم هدايت تحصيلي دانشآموزان از طريق سامانه همگام به شکل اينترنتي قابل دريافت است و نيازي به مراجعه حضوري نيست.
در اين گزارش سعي کرديم برخي اطلاعات مورد نياز براي انتخاب رشته دانشآموزان را ارائه دهيم:
ملاک انتخاب رشته و ثبتنام دانشآموزان تنها براساس ظرفيت منطقه و عملکرد تحصيلي "نمرات" آنهاست، نمرات پايه هفتم و هشتم در فرايند انتخاب رشته ضريب 1 و نمرات پايه نهم ضريب 3 دارد.
رشتههاي رياضي و معارف اسلامي در شاخه نظري و رشتههاي شاخه کاردانش با اولويت "الف" براي هدايت تحصيلي دانشآموزان درنظر گرفته ميشود؛ منظور از اولويت "الف" اين است اگر دانش آموزي کف نمره کتبي مورد نظر براي ورود به رشته را کسب کند بدون درنظرگرفتن ظرفيت منطقه ميتواند در رشته دلخواه خود ثبت نام کند.
نمونه برگ هدايت تحصيلي دانشآموزان در شاخه فني و حرفهاي و رشتههاي علوم تجربي و علوم انساني بر اساس اولويتهاي "الف و ب" صادر ميشود؛ منظور از الويت "ب" يعني اينکه بر اساس ميزان ظرفيت منطقه تعدادي از دانشآموزان که نمرات آنها بالاتر از سايرين است ابتدا ثبت نام ميکنند و در صورت انصراف آنها دانشآموزان با اولويت "ب" ميتوانند ثبت نام کنند.
اين فرم هدايت تحصيلي يک دانشآموز پايه نهم است؛ طبق گفتههاي او در فرم شماره 6 که شامل بررسيهاي مشاورهاي است رشته تجربي براي او به عنوان اولويت اول تعيين شده است اما در فرم شماره 7، رشته تجربي براي او در اولويت "ب" تعيين شده است.
مطابق اين فرم و توضيحاتي که ذيل آن آمده است، دانشآموز ميتواند در رشتههايي که اولويت "الف" براي او درج شده است ثبتنام کند و در رشتههايي که اولويت "ب" درج شده است، ثبتنام او پس از اتمام زمان ثبتنام دانشآموزاني خواهد بود که اولويت "الف" را کسب کردهاند.
طبق توضيحاتي که در فرم هدايت تحصيلي دانشآموزان آمده است، ثبتنام در هنرستانهاي فني و حرفهاي و کاردانش تابع رعايت محدوده جغرافيايي شيوهنامه ثبتنام نبوده و دانشآموزان ميتوانند در صورت تمايل در هر يک از مناطق و نواحي مورد علاقه خود اقدام به ثبتنام کنند.
ثبتنام دانشآموزان بدون توجه به اولويتها در مدارس غير دولتي!
با وجود تلاش آموزش و پرورش براي رعايت فرآيند توسعه متوازن و اعمال محدوديت براي ثبتنام دانشآموزان در مدارس دولتي با لحاظ کردن اولويت "الف" و "ب " و محدوده بندي جغرافيايي مدارس، اما تمام دانشآموزان داراي اولويت الف و ب در صورت دارا بودن شرايط خاص مدارس غير دولتي ميتوانند بدون هيچ محدوديت زماني نسبت به ثبتنام در زمينه رشته مورد نظر خود اقدام کنند.
در ادامه به تعدادي از سوالات دانشآموزان درباره فرايند هدايت تحصيلي و انتخاب رشته توضيح داده ميشود:
1.فرم شماره 6 و 7 هدايت تحصيلي چه تفاوتي دارند؟
فرم شماره 6 ويژه فعاليتهاي مشاورهاي است که دانشآموز در طول سال تحصيلي با ورود به سامانه همگام تکميل کرده و جنبه هدايت و راهنمايي دارد اين فرم شامل آزمونهاي مشاورهاي (رغبت و توانايي) و نظر دبيران دروس مختلف، نظر مشاور، دانشآموز و خانواده درباره رشته تحصيلي است. فرم شماره 7 در خصوص سوابق تحصيلي دانش آموز در پايه هفتم و هشتم با ضريب يک و پايه نهم با ضريب 3 است.
2.چگونه متوجه شويم که شرايط ورود به رشته مورد علاقه را کسب کردهايم؟
در صورتي که رشته مورد علاقه شما در فرم شماره 7 در رديف اولويت دانشآموز براي ثبت نام درج شده باشد يعني شرايط ورود به آن رشته را کسب کردهايد البته بايد توانايي ادامه تحصيل در رشته مورد علاقه را نيز داشته باشيم به عنوان مثال دانش آموزي علاقه به رشته مکانيک خودرو دارد ولي از نظر جسماني و توانايي ذهني ضعيف است اما حداقل نمره در درس رياضي و علوم را کسب کرده است براي اطلاعات بيشتر بايد به مشاور مدرسه مراجعه کنيد.
3.کلاس نهم هستم چگونه رشته تحصيلي خود را انتخاب کنم؟
با توجه به فرم شماره 6 و اولويتهاي تعيين شده به ترتيب از اولويت اول تا 12 ميتوانيد در صورت علاقه و کسب نمره بالا در رشته مورد نظرتان ادامه تحصيل دهيد. به عنوان مثال در فرم شماره 6 اولويت دانشآموز رشته رياضي است در صورتي که در فرم شماره 7 نيز در درسهاي مرتبط با اين رشته "رياضي و علوم" بالاترين نمره را در مقايسه با ساير درسهاي ديگر کسب کرده باشد و به درس رياضي هم علاقه دارد ميتواند در اين رشته ادامه تحصيل دهد.
4.فرق رشته هاي شاخه کاردانش با فني و حرفه اي چيست؟
فارغ التحصيلان دو شاخه ديپلم متوسطه دريافت ميکنند و امکان ادامه تحصيل در مقاطع بالاتر را خواهند داشت هر دو رشته روي مباحث علمي و فني تمرکز دارد اما تعداد واحدهاي عملي کاردانش بيشتر از فني و حرفه اي است.
شرايط ورود به شاخه فنيوحرفهاي دشوارتر از کاردانش
شرط ورود و تحصيل در شاخه فني و حرفهاي از کاردانش دشوارتر است و اين امر به دليل وجود واحدهاي درسي تئوري در شاخه فني و حرفهاي است.
فارغ التحصيلان رشته کاردانش سريعتر جذب کار ميشوند چرا که در رشتههاي کاردانش دانشآموزان به صورت عملي مهارتي ميآموزند و پس از اخذ مدرک ديپلم ميتوانند مسئوليت شغلي را برعهده بگيرند اما در رشتههاي فني و حرفهاي دانشآموزان پس از گرفتن ديپلم و در پايان دوره کارداني به عنوان تکنسين وارد بازار کار ميشوند.
شاخه کاردانش به دليل آنکه دروس عملي بيشتري دارد تعداد رشتههاي بيشتري را شامل ميشود به طوري که در اين شاخه بيش از 150 رشته ارائه ميشود درحاليکه در رشته فني و حرفهاي حدود 40 زيررشته موجود است.
ساعات حضور در مدرسه براي دانشآموزان فني و حرفهاي بيشتر است همچنين در بيشتر مدارس کاردانش سختگيري زيادي روي دانشآموزان وجود ندارد.
تمرکز رشتههاي فني و حرفهاي بر مباحث رياضي و محاسباتي
دروس اين دو شاخه کاملًا با يکديگر متفاوت هستند در شاخه فني و حرفهاي بيشتر روي دروس و مباحث رياضي و محاسباتي تمرکز ميشود ولي در شاخه کاردانش هدف يادگرفتن علم به صورت عملي است.
5. شرايط ورود به رشته دلخواه را کسب نکردهام چه کار کنم؟
شما ميتوانيد با مراجعه به مشاور مدرسه و بررسي علل کسري نمره درس يا درسهاي مورد نظر در رشته دلخواه و تکميل فرم انتخاب رشته در شهريور ماه در امتحان تعيين رشته مجدد شرکت کنيد البته وجود ظرفيت ورود به رشته دلخواه هم بايد بررسي شود.
ممکن است کسري نمره درس يا دروس رشته دلخواه را در امتحان تعيين رشته کسب کنيد ولي ظرفيت رشته مورد نظر تکميل شده باشد.
6.منظور از درج واژه الف يا ب در اولويت دانشآموز براي ثبتنام چيست؟
درج گزينه الف يا ب به منزله اين مفهوم است که در ثبتنام ابتدا دانشآموزاني که اولويت الف هستند ثبتنام کنند و بعد از آنها نوبت دانشآموزان داراي اولويت ب است. البته ممکن است با ثبتنام دانش آموزان اولويت الف ظرفيت آن مدرسه يا منطقه تکميل شود.
امتحان تعيين رشته مجدد در شهريور
7.من در نظر داشتم در رشته علوم تجربي ادامه تحصيل دهم ولي در فرم شماره 6 و 7 هاشور خورده است براي ادامه تحصيل در اين رشته چکار بايد کنم؟
شما ميتوانيد شهريورماه در امتحان تعيين رشته دروس مرتبط با رشته (درس علوم يا رياضي) شرکت کرده و نمره مورد نظر را کسب کنيد البته بايد با مشاور مدرسه صحبت کنيد تا متوجه شويد که نمره شما در کدام يک از اين درسها کسري دارد درس علوم يا رياضي يا هر دو درس و چه نمرهاي در شهريور ماه بايد کسب کنيد.
8. ميخواهم در رشته رياضي فيزيک ادامه تحصيل بدهم ولي در اولويت دانشآموز براي ثبتنام هاشور خورده است آيا ميتوانم در مدرسه غير دولتي ادامه تحصيل دهم؟
اگر در رشته دلخواه شما يا هر رشته ديگري در رديف اولويت دانشآموز براي ثبتنام هاشور خورده باشد بايد در امتحان تعيين رشته در شهريور ماه شرکت کرده و در درس يا دروس مرتبط با رشته، نمره مورد نظر براي ورود به رشته دلخواه خود را کسب کنيد.
مدارس غير دولتي بدون توجه به اولويت الف يا ب ثبتنام ميکنند!
دانشآموزاني که علاقهمند هستند در مدارس غير دولتي ثبت نام کنند همانند دانشآموزان مدارس دولتي بايد در امتحان تعيين رشته شرکت کنند ولي در مورد مدارس غير دولتي اولويت زمانبندي ثبت نام يعني الف يا ب اجرا نميشود.
9.ثبتنام در مدارس نمونه دولتي يا شاهد چگونه است؟
ثبتنام در مدارس نمونه دولتي، شاهد و سمپاد تابع قوانين و ضوابط خاص خودش است ولي دانشآموز بايد شرايط رشته دلخواه را در فرم شماره 6و 7 کسب کرده باشد يا تابستان در امتحان تعيين رشته شرکت و شرايط ورود به رشتهاي که قرار است در مدارس نمونه دولتي، شاهد يا سمپاد ادامه تحصيل دهد را کسب کند.
رشته نياورديد به کاردانش و فنيوحرفهاي برويد
10.من پايه نهم را قبول شدهام ولي در فرم شماره 6و 7 هدايت تحصيلي هيچ شاخه يا رشتهاي را کسب نکرده ام بايد چکار کنم؟
براي ادامه تحصيل شما دو راه وجود دارد، نخست در صورت علاقه به رشته کاردانش يا فني و حرفهاي ميتوانيد با مراجعه به مشاور مدرسه و منطقه محل تحصيل نمونه برگ وضعيت هدايت تحصيلي در شرايط خاص را تکميل کنيد و در صورت وجود ظرفيت در يکي از شاخهها و رشتههاي تحصيلي در شاخه کاردانش يا فني و حرفهاي تحصيل کنيد.
راه دوم اين است درصورت عدم علاقه به رشته کاردانش و فني و حرفهاي يا عدم وجود ظرفيت ميتوانيد در امتحان تعيين رشته شاخه نظري يکي از رشتههاي انساني، تجربي، رياضي و معارف اسلامي در شهريورماه شرکت کرده و شرايط ورود به رشته دلخواه را کسب کنيد البته به شرط وجود ظرفيت در آن رشته در شهريور ماه؛ در نهايت شما در يکي از رشتههاي فوق ادامه تحصيل ميدهيد.