راز موفقیت مس رفسنجان

خبرآنلاين/ محمد ربيعي معتقد است سطح مسابقات ليگ يک بالاتر از گذشته شده اما چرخه بازيکنسازي در اين ليگ با مشکل مواجه است.
محمد ربيعي يکي از مربيان جوان فوتبال ايران است که در سالهاي اخير در ليگ يک نتايج خوبي گرفته و توانسته نام خود را به عنوان يک مربي توانمند مطرح کند. ربيعي با تيم سايپامهر کرج و آن جدال بهيادماندني مقابل استقلال مطرح شد و پس از آن در هر تيمي که بوده توانسته نتايج خوب و قابل احترامي بگيرد. تيمهاي ربيعي در سالهاي اخير همواره در آخرين گام از حضور در ليگ برتر ناکام ميماندند اما سرانجام او موفق شد با تيم مس رفسنجان به هدف بزرگ خود برسد و اين تيم را ليگ برتري کند. با اين سرمربي خوشفکر درباره مسير مربيگرياش و صعود تيم مس رفسنجان به ليگ برتر گفت و گويي داشتيم:
* اول از همه تبريک بابت صعود تيم مس به ليگ برتر؛ کمي از اين فصل ليگ يک و مسيري که تيمتان براي رسيدن به ليگ برتر داشت بگوييد.
ممنون از تبريکتان، تيم ما از ابتداي فصل که نزديک به 12-13 روز مانده به شروع مسابقات کارش را شروع کرد، واقعا کار سختي داشت و من بايد در اين زمان خيلي محدود هم بحث ساماندهي تيم را انجام ميدادم و هم پروسه سنگين تيمسازي. از طرف ديگر بايد در کمتر از دو هفته تيم را مهياي مسابقات ميکردم.
*آيا از ابتداي فصل تيم را با هدف ليگ برتري شدن بستيد يا در ادامه به اين هدف رسيديد؟
هدفگذاري که باشگاه مس رفسنجان داشت اين بود که از من خواستند نسبت سال گذشته شرايط بهتري داشته باشند و به رتبه تک رقمي برسند اما خودم به شخصه خيلي دوست داشتم امسال اين اتفاق صعود به رخ دهد؛ چون فکر ميکنم ميشد سال قبل در آلومينيوم اراک يا سال قبلتر در بادران اين اتفاق بيفتد.در تيم آلومينيوم هم سعي کردم به صورت بنيادي کار کنم. بعد از گذشت 4-5 هفته از مسابقات کم کم سعي کردم اين باور را در کل مجموعه تيم ايجاد کنم که اين هدف غيرممکن نيست و کاملا ميتواند تحقق پيدا کند و اولين واژهاي که براي تيم تعريف کردم، واژه «باور» بود و سعي کردم اين واژه را در کليه ارکان مجموعه تزريق کنم و خوشحالم که تيم توانست به اين باور برسد.
*تفاوت مس با بسياري از تيمهاي ليگ يکي اين است که تيم شما بازيکن شاخص زيادي در ترکيب خود ندارد، بودجه کمتري داريد و عمدتا از نفرات کم نام و نشانتر استفاده ميکنيد.
خب اين تيم بازيکن شاخص هم دارد.تيم اصلي ما از بازيکنان باتجربهاي مهيا شده که سالها در ليگ يک بازي کردهاند.به جرات ميتوانم بگويم 80 درصد اين تيم به خاطر خودم دعوتم را لبيک گفتند و در آن مقطع حساس به شهر رفسنجان آمدند.با توجه به اينکه قبول دارم بودجهمان هم کمتر از خيلي از تيمها بود اما حرکت عظيمي صورت گرفت که در نهايت منجر به صعود تيم مس رفسنجان شد. اين از نظر من خيلي اتفاق خوب و بزرگي است به اين دليل که سعي کرديم کل فصل را باثبات سپري کنيم و در 33 بازي 66 امتياز کسب کنيم. به هرحال از تمامي بازيکنان تشکر ميکنم و خوشحالم که امسال بازيکناني را در تيم جمع کردم که يک عده آنها از قبل سابقه همکاري با من را داشتند و يک عده هم علاقهمند به همکاري با من بودند و همين مسئله باعث شد تيم ما به اين درجه برسد.
*مس رفسنجان از نظر امکانات توانايي شرکت در ليگ برتر را دارد؟
پيشزمينههاي رفسنجان کم کم با توجه به نتيجهگيري تيم شروع به تسريع کرد.به هرحال قبول دارم که رفسنجان بايد از لحاظ سختافزاري خيلي تکميلتر شود. کلنگ ورزشگاه اين تيم بيش از يکه دهه است که خورده شده و امسال با توجه به نتيجهگيري تيم و اينکه تحقق اين رويا براي مردم و مسئولين ملموستر شده بود فکر کنم امسال شاهد افتتاح ورزشگاه 15000 نفري شهر رفسنجان باشيم که يکي از اتفاقات خوب است. 2-3 مورد عملکرد سختافزاري ديگر هم داشتيم، سالن بدنسازي و فيزيوتراپي باشگاه مس رفسنجان را انشاالله در ماه آينده افتتاح خواهيم کرد که خوشحالم اينها با ايدههاي بنده و مساعدت تمامي مسئولين باشگاه و صنايع ملي مس به مرحلهاي رسيد که الآن ميتوان به عنوان دستاوردي بزرگ براي باشگاه مس رفسنجان قلمداد کرد. اما از لحاظ امکانات پس از يک سال حضور در ليگ برتر مطمئن هستم امکانات رفسنجان کم کم تکميل و مهياي حضور در ليگ برتر شود.
*در سالهاي اخير هم تيمهاي شما چند بار در آستانه حضور در ليگ برتر بودند اما اين اتفاق رخ نداد، به نظرتان دليلش چه بود؟
ببينيد در تيم بادران هم که فکر کنم يکي از بهترين تيمهاي فني چند سال اخير ليگ بود، من در نيمفصل دوم با مسائل عديدهاي روبهرو بودم و يادم هست در خيلي از بازيها در حق تيم ما اجحاف شد ولي اتفاق مهمي آن سال رخ داد در ابتداي نيمفصل دوم متاسفانه مادر من در بيمارستان بستري شد و در همان زمان به رحمت خدا رفت.خيلي از لحاظ رواني آسيب ديدم؛ همين جا ميخواهم صعود به ليگ برتر با تيم مس را به روح ايشان تقديم کنم. ولي خب قرار نيست يک مربي هميشه قهرماني بياورد و من يکي از دستاوردهايم اين بوده که سعي کردم تيمهايم هميشه در ميان تيمهاي مدعي جا داشته باشد.
*شما پيش از اين،سابقه قهرماني در ليگ دو با تيمهاي بندر کنگ و شهرداري اردبيل را هم داشتيد، تفاوتهاي کار در ليگ يک و ليگ دو چيست؟
از اين بابت خدا را شاکرم که فکر ميکنم تنها مربي ايران باشم که هم در ليگ سه، هم در ليگ دو و هم در ليگ يک تيمم را قهرمان کردم، در ليگ سه تيم سايپامهر کرج، در ليگ دو تيمهاي بندر کنگ و شهرداري اردبيل و در ليگ يک تيم مس رفسنجان. نسبت به سنم که 38 سال است، خدا را شکر ميکنم و به نظرم هر ليگي تفاوتها و سختيهاي خودش را دارد.من کساني که در ليگ دو و سه هم کار ميکنند را درک ميکنم. بسيار ليگهاي سخت و پراسترس و همراه با امکانات پايينتر و شرايط بسيار سختتري هستند و از همينجا به تمامي مربياني که در اين ليگها هستند خسته نباشيد ميگويم و اميدوارم هرکس که لايقتر است بتواند تيمش را به دسته بالاتر بياورد.
*هميشه در سالهاي اخير درباره اتفاقات پشت پردهاي که در ليگ يک رخ ميدهد صحبت شده ولي کمتر پيش آمده پيگيري جدي انجام شود، آيا در اين سالها به موضوع مشکوکي برخورديد؟ اصلا وجود اين موضوع را قبول داريد؟
من اين را قبلا هم گفتهام، هميشه در هر جامعهاي جرم و گناه وجود دارد و نهادهاي بازرسي هم هستند. فوتبال هم از قاعده مستثني نيست، هرچقدر نظارت دقيقتر باشد، هرچقدر برخورد با خطاکاران جديتر باشد، قطعا اين مسئله بهتر کنترل خواهد شد. به هرحال به نظر من مهمتر از کساني که تفکر اين را دارند که اتفاقي را رقم بزنند، نهادهاي نظارتي هستند. هرچقدر آنها با دقت عمل و سختگيري بيشتري کار کنند، از اين مسائل بيشتر جلوگيري ميشود.
*سختترين قسمت کار کردن در ليگ يک چيست؟
به نظر من ليگ يک قسمت آسان ندارد! تمام ليگ و هر قسمت و لحظهاي که ميگذرانيد سختي است. اسمال ششمين سال متوالي بود که من در ليگ يک حضور داشتم و اين ليگ را بسيار ليگ سختي ميدانم و نميتوانم يک بخش خاصي را جدا کنم؛ فقط ميتوانم بگويم در ليگ يک قسمت آسان وجود ندارد.
*اولين خاطرهاي که از شما در فوتبال ايران در ذهن مانده مربوط به بازي تيم سايپامهر مقابل استقلال است که نمايش قابل تحسيني داشتيد و استقلال را اذيت کرديد. کمي از آن تجربه بگوييد.
آن زمان خيلي هم جوان بود، سال 91 بود که ما تيم سايپامهر را از دسته سه به دسته دو آورده بوديم و در جام حذفي قبل از اينکه مقابل استقلال قرار بگيريم، توانسته بوديم يک تيم ليگ برتري بسيار خوب را حذف کنيم. تيم راهآهن.سرمربي آن آقاي دايي بودند که توانستيم آنها را سه بر يک در کرج شکست دهيم و بعد به استقلال خورديم و در ورزشگاه آزادي با آنها بازي کرديم. آن استقلال هم که با ما بازي کرد 7 امتياز با تيم دوم فاصله داشت و بسيار تيم خوبي بود.يادم هست در خط حمله پر از مهرههاي تاثيرگذار بودند که هرکدام از آنها کافي بودند تا يک تيم را دچار مشکل کنند. آرش برهاني، ميلاد ميداوودي، فرهاد مجيدي، کرار جاسم، مجتبي جباري، محسن يوسفي و نفرات ديگر بودن. تيم آقاي مظلومي بود؛ در دروازه آقاي رحمتي بود و پژمان منتظري، حنيف عمرانزاده، علي حمودي و در خط مياني فريدون زندي، آندو تيموريان، کيانوش رحمتي و بسيار تيم خوبي بود.
من يادم هست هفتهاي که با استقلال بازي داشتيم در يکي از جلسات تمرين بازيکنان را براي تماشاي يک بازي به ورزشگاه آزادي بردم و به آنها گفتم بازي را ببينيد و شما قرار است چند روز ديگر اينجا بازي کنيد. فکر کنم از کليه نفرات در آن بازي شايد يک نفر بود که در استاديوم آزادي بازي کرده بود. براي من خيلي بازي نوستالژيکي است . 120 دقيقه جلوي صدرنشين ايران قرار گرفتيم و با گل به خودي حذف شديم. مطمئنم اگر بازي به ضربات پنالتي کشيده ميشد يک شگفتي بزرگ رخ ميداد. بعد از اينکه استقلال ما را در مرحله يک هشتم نهايي حذف کرد، در مرحل بعدي مقابل پرسپوليس قرار گرفت و توانست 3 بر صفر آنها را شکست دهد. در حين همان بازي يادم هست اتفاقي بين کرار و مجتبي جباري رخ داد که همان مسئله باعث حواشي بسياري براي استقلال شد و آنها را دچار تزلزل کرد. به هر حال خاطره آن بازي براي من که فکر کنم خيلي هم جوان بودم باقي مانده و هنوز بعضي اوقات خودم در ذهنم مرورش ميکنم و بماند به يادگار.
يادم هست هفتهاي که با استقلال بازي داشتيم در يکي از جلسات تمرين بازيکنان را براي تماشاي يک بازي به ورزشگاه آزادي بردم و به آنها گفتم بازي را ببينيد.شما قرار است چند روز ديگر اينجا بازي کنيد.
*برخلاف بسياري از مربيان شما جزو افرادي هستيد که فوتباليست چندان مطرحي نبوديد ولي اکنون تبديل به يک مربي شديد که قرار است در ليگ برتر کار کند، کمي از مسيري که از ابتدا در مربيگري طي کرديد بگوييد.
اين را قبول دارم که غالبا کساني که الآن در ايران يا خيلي از کشورهاي دنيا سرمربي هستند، کساني اند که فوتباليستهاي مطرحي بوده اند ولي به نظرم در مارکت هميشه بايد علاوه بر آن نوع مربيان، مربيان ديگري هم حضور داشته باشند. اين تفکر هم براي امروز نيست، اين تفکر را 10-12 سال پيش داشتم که اين کار را شروع کردم. همان موقع يادم هست دوران اوج آقاي مورينيو بود.ايشان به عنوان کسي که فوتباليست حرفهاي نبودند، به عنوان يک مربي مطرح خودشان را در جهان برجسته کردند و فکر کنم من خيلي راه سختي را براي اين قضيه سپري کردم و هيچوقت سعي نکردم بابت اين قضيه کوچکترين ادعايي داشته باشم؛ هميشه ذهنم اين بود که ما قرار است در اين حوزه يک عملکرد مطلوبي داشته باشيم و جايگاهي براي خودمان باز کنيم و اين فقط و فقط با کار کردن، تلاش، مديريت و ممارست به دست خواهد آمد.
از نظرم سرمربيگري اقيانوسي از علوم به عمقهاي زياد و کم است. اين تعريف من از سرمربيگري است که شما با اقيانوسي از علوم روبهرو هستيد که علوم مديريت و روانشناسي را بسيار برجستهتر از علوم فني ميدانم.خيلي سعي کردم در اين مدت بتوانم نسبت به اين نوع موارد تحقيقات و مطالعات بسياري را داشته باشم و هر روزي از کار خود تجربه بيشتري کسب کنم و آنها را يادداشت کنم تا تجربه را دوباره تجربه نکنم. به هرحال من از ردههاي پايه در استان البرز شروع کردم و بعد مربيگري را از ليگ استان و ليگهاي سه، دو و يک ادامه دادم. دستياري کردم و افتخار ميکنم که سالهاي 84 تا 86 براي مطبوعات تحليل فني مينوشتم، آناليزور بودم در تيم ملي و سايپا افتخار اين کار را داشتم. زمان سرمربيگري آقاي دايي بود و افتخار ميکنم نزديک 5-6 سال در باشگاه سايپا سمتهاي مختلف داشتم و به عنوان تيم گروه آناليز، عضو گروه مطالعات فني، عضو کميته فني، مدير مطالعات فني و سرمربي سايپامهر حضور داشتم و اين ها افتخار من هستند و واقعا همه اين ها را طي کردم .خوشحالم امروز که با شما صحبت ميکنم از سال 81 بيش از هجده سال است که کار مربيگري ميکنم و لحظه به لحظهاش را با عشق انجام دادم. همين انرژي که براي مس رفسنجان امسال گذاشتم را سعي کردم براي همه تيمهايم حتي در رده سني جوانان بگذارم. از اين بابت خيلي خيلي خدا را شاکرم.
*براي کسب دانش روز فوتبال چه کردهايد؟ در چه دورههاي مربيگري شرکت کردهايد؟
دورههاي مربيگري که به صورت استاندارد وجود دارد و همه بايد آن را بگذرانند که ما هم به لطف خدا اين را انجام داديم و هر کلاسي هم برگزار شده سعي کرديم شرکت کنيم اما بيشتر کسب دانش و مطالعات من در طول روز و هفته اين است که حداقل 5 روز را مطالعه ميکنم و در برنامههاي کاريام است. مطالعاتم هم پراکنده است و اينکه بگويم فقط روي مورد خاصي مطالعه ميکنم، نه. به جرات ميتوانم بگويم جديدترين کتابها، موارد مربوط به فکتهاي جديد فوتبال و خيلي از اين موارد را به سختي تهيه ميکنم و هزينه ميکنم براي اين قضيه. خودم هم خيلي علاقه دارم که هر روز کنکاش کنم و جزو آن دسته افرادي هستم که خيلي به مطالعه کردن اکتفا نميکنم و خيلي سعي ميکنم به مسائل فوتبال کاوشگرايانه نگاه کنم و از اين بابت خيلي جستجو ميکنم.خيلي برايم مهم است که به نکتهاي برسم که کشف خودم باشد. براي اطلاعت و دانش روز در تمامي ابعاد مطالعه ميکنم و از نظر من سرمربيگري اقيانوسي از علوم به عمقهاي مختلف است و شما بايد نسبت به هر چيز اطلاعاتي داشته باشيد. براي همين زمان زيادي براي اين مسئله ميگذارم و سعي ميکنم در اکثر ابعاد آگانه اقدام کنم و اطلاعاتي داشته باشم.
*در تمام اين سالهايي که در ليگ يک بوديد آيا پيشرفت فني قابل ملاحظهاي در اين مسابقات بوده يا هنوز سطح مسابقات مثل سالهاي قبل است و پيشرفت خاصي نبوده؟
بله قطعا، هر سالي که جلو ميرويم مربيان جوانتر و به روزتر ميآيند و قالب فني هم هست اما يک نکته مهم شايد اين باشد که ليگ يک پنج سال گذشته خيلي از ليگ يک امروز،بازيکنان جوان بهتري را معرفي ميکرد. اتفاقي که بايد در فوتبال ما رخ دهد اين است که سيستم بازيکنسازي خيلي بهتر و حرفهايتر انجام شود. اين نقش مهم و حياتي مربيان پايه را ميرساند و من احساس ميکنم کارخانه بازيکنسازي نسبت به سالهاي گذشته مقداري سرعت کمتري دارد و بابت اين قضيه بايد به ردههاي پايه توجه بيشتري شود و نگاههاي حرفهاي را جايگزين نگاههاي سنتي کنيم. وقتي شما ميخواهيد وارد فوتبال حرفهاي شويد، بايد از نگاه سنتي فاصله بگيريد، نگاه سنتي شما را از هدفتان دور ميکند.
خيلي مهم است که به بخش پايه جديتر نگاه شود. نحوه استعداديابي، نحوه تعليم و رشد استعداد بايد به درستي انجام شود. من فکر ميکنم در گذشته حضور بازيکنان بااستعداد به صورت خودجوش خيلي بيشتر از امروز بود. الآن وقتي مثلا ليگ را در گذشته نگاه ميکنم ميبينم چقدر بازيکنان خوبي آمدند و مطرح شدند، مثل مهدي طارمي، قايدي و خيليهاي ديگر که ديده شدند. بايد هر سال تعداد بازيکنان جوان خوب ليگ يک بيشتر شود. من امسال تعداد بازيکنان جوان خوب را کمتر از سالهاي قبل ديدم که اين ميتواند يک هشدار مهم باشد. بايد با منطق به اين قضيه خيلي درست فکر شود که اگر ميخواهيم براي 10 سال آينده فوتبال پويايي داشته باشيم بايد در رده پايه خوب بسازيم فارغ از هرگونه تبعيضگري، اجحافگري و حتي سنتينگري. سنتينگري بعضي موارد بوميسازي در شهرستانها را ميگويم. بازيکني که خوب است باشگاهها بايد از شهرهاي ديگر در اختيار بگيرند، بسازند، پرورش دهند و آن را به عنوان دستاورد و توليد آن باشگاه رشد دهند و هرساله تيمهاي پايه برجسته بايد بازيکنان ملي بيشماري را بدهند و ما براي تيمهاي ملي پايه اميدوارم به روزي برسيم که علاوه بر تيم اصلي، تيم دوم و سوم داشته باشيم و همينطور اين ها پشتوانه باشند. من از اين بابت زنگ خطر را در ليگ درباره بازيکنان جوان ديدم اما درباره کيفيت مسابقات هر سال به خاطر نگرش مربيان و بحث سختافزاري رو به رشد است.
*برنامه مس براي فصل بعد و حضور در ليگ برتر چيست؟ صرفا به بقا فکر ميکنيد يا اهداف بزرگتري داريد؟
مديران ارشد صنايع ملي مس هدفگذاري کلانتر و قوي دارند و مديران باشگاه مس رفسنجان هم همين شکل هستند. قرار است کا در هفته آتي جلسهاي داشته باشيم با وجود اينکه يک سال ديگر قراردادم را با مس رفسنجان تمديد کرديم ولي حتما بايد روي يک سري از موارد به دليل نزديکي زمان شروع دوباره ليگ برتر صحبت کنيم و حتما بايد با جزييات هدفنگاري شود.برنامه کوتاهمدت، ميانمدت و بلندمدت باشگاه مشخص شود و انشاالله بعد از اين هدفگذاري به صورت کامل صحبت خواهم کرد. خواستههايي دارم که بايد ببينم از طرف باشگاه برطرف خواهد شد يا خير.
حرف پاياني؟
تشکر ميکنم از دکتر اردشير سعدمحمدي، رياست محترم صنايع ملي مس ايران.ايشان مديري هستند که اشراف کامل به حوزه ورزش و فوتبال دارد و قطعا حمايتها و نگاه دورنگارانه ايشان بسيار در موفقيت تيم مس رفسنجان نقش مهمي داشت. همچنين کليه عوامل صنايع ملي مس که از آنها تشکر ميکنم، از هيات مديره و مديرعامل محترم باشگاه مس، آقاي زينالديني سپاسگزارم که با من بسيار همگام بودند.تشکر ويژه دارم از کليه عوامل باشگاه، از دکتر قرايي، رياست محترم هيات فوتبال استان کرمان که دلسوزانه تمامي موارد همه تيمهاي کرمان را پيگيري ميکنند. تشکر ميکنم از عوامل تيم، کادرفني، کادر پزشکي، کادر تدارکات، کادر اجرايي و واحد سمعي بصري و رسانهاي تيم. در نهايت هم تشکر ويژه دارم از تمامي بازيکنان که جانانه براي هدفشان جنگيدند، مبارزه کردند و باورد داشتند که با مبارزه ميتوانند به اين هدف بزرگ برسند.از هواداران واقعي تيم مس رفسنجان تشکر ميکنم که يک سال حامي اين تيم بودند و از صميم قلبم اين پيروزي و قهرماني را به مردم شريف، نجيب، خونگرم رفسنجان که معروف است به ديار فاتحان اروند تقديم ميکنم.